| Lamium ponticum | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Boiss. & Balansa (1879). | |||||||||||||||
Lamium ponticum, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesine özgü bir ballıbabagiller türüdür.[1]
Ballıbaba, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lamium cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ad.
Pontus Rumcası, 1923 Türkiye-Yunanistan nüfus mübâdelesine değin Kandıra ile Batum arasında yaşayan Rumlar tarafından konuşulmuş, günümüzde Anadolu'da sadece Trabzon'a ve Rize'nin İkizdere ilçesine bağlı bazı köylerin yanı sıra, Yunanistan'a gönderilen Ortodoks Hristiyan mübâdillerin yaşadığı kentlerde konuşulmaya devam edilen Rumcanın bir lehçesidir. Pontus Rumcası, Pontiaka ve Karadeniz Rumcası adlarıyla da bilinmektedir. Osmanlı dönemi ve sonrasında Karadenizli Rumların göç ettiği Gürcistan, Kırım ve Stalin döneminde sürüldükleri Rusya ile Kazakistan'da Hristiyan Pontuslular tarafından hâlen konuşulmaktadır.
Orman gülü, fundagiller (Ericaceae) familyasından Rhododendron cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adı. Gösterişli çiçekleri nedeniyle bahçelerde ve saksıda yetiştirilir.
Kral Kaya Mezarları, Helenistik dönem'nde, Amasya'daki Harşena Dağı'nın güney eteklerindeki kalker kayalara oyulmuş olan anıt mezarlardır.
'Lamiaceae, Labiatae veya Türkçe adıyla 'Ballıbabagiller; 236 cins ve 7,280 tür ile temsil edilir ve dünya çapında özellikle ılıman kuşakta yayılış gösteren bir bitki familyasıdır.
Lamium album, Lamiaceae (ballıbabagiller) familyasından nemli ve verimli topraklarda yetişen beyaz çiçekli bir ballıbaba türü. Halk ağzında akısırgan olarak da adlandırılır. Tarlalarda, gölgelik yerlerde ve çitlerde yetişir.
Lamium purpureum, Lamiaceae (ballıbabagiller) familyasından nemli ve verimli topraklarda yetişen kırmızı-eflatun çiçekli bir yıllık bir ballıbaba türü. Halk ağzında kırmızı ısırgan olarak da adlandırılır.
Kerkenes Dağı, Yozgat il merkezinin güneydoğusunda, Şahmuratlı köyünün 5 km batısında, Kapadokya Ovası'nın kuzey ucunda yer alan bir höyüktür. Anadolu platosunda MÖ 600 yılı dolaylarının en geniş yerleşimlerinden biri olarak bilinmektedir. Bir Demir Çağı başkenti olarak büyük olasılıkla Herodot'un yazmalarında belirtilen Pteria olmalıdır. Kent, MÖ 6. yüzyıl ortalarında yağmalanmış ve yakılmıştır. Yerleşmeyi çeviren 7 sur kapılı, toplam 7 km uzunluğundaki surları yıkılmıştır ve bu olaydan sonra kent bütünüyle terk edilmiştir. Kentin yıkımı MÖ 547 yılında Ahameniş İmparatorluğu Kralı Büyük Kiros ile Lidya Kralı Krezüs arasında yapılan Pteria Muharebesi'nin hemen ardından Kiros tarafından gerçekleştirilmiştir. Herodot'a göre kent halkı köle edilmiştir.
Rhododendron ponticum, Ericaceae (fundagiller) familyasından kuzey yarımkürenin nemli dağlık bölgelerinde görülen bir orman gülü türü. Anavatanı Güney Avrupa ve Güneybatı Asya'dır.
Haldia Karadeniz ve kuzeydoğu Anadolu'nun dağlık iç kesimlerinde yer alan tarihi bir bölge. İsim, antik çağlarda bölgede oturan Chaldoi olarak adlandırılan halktan türemiştir. Haldia, Bizans döneminde kullanılmış, 840 yılından itibaren Haldia Theması olarak bilinir. Bölge, 1461 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilene kadar, Orta Çağın son döneminde, Trabzon İmparatorluğu'nun çekirdeğini oluşturmuştur.
Herakleia Pontiki Küçük Asya'da Bitinya sahilinde antik bir kent olup, Likus nehrinin ağzında yer alır. Yunan şehir-devleti Megara tarafından kurulmuştur, kuruluş tarihi yaklaşık MÖ 560-558'dir ve Yunanların Archerusian çıkıntısına (Bababurnu) bitişik mağaradan yeraltı dünyasına girdiğine inandıkları Herakles'in ismi verilmiştir. Antik şehrin yerinde günümüzde Türkiye'de Zonguldak ilinde Karadeniz Ereğlisi vardır.
İnce bindallı veya bilimsel adıyla Epipactis pontica, Gerd Taubenheim tarafından tanımlanmış, orchidaceae familyasından bir bitki türüdür. Karadenize kıyısı olan çoğu ilde, Bursa'da ve Balıkesir'de görülmüştür.
Lamium maculatum, Karl Koch tarafından tanımlanmış, ballıbabagiller familyasından bir bitki türüdür. Türkiye'nin Rize ve Giresun illerinde görülmüştür. Avrupa, Lübnan, Suriye, Türkiye ve Batı Çin'e endemiktir. 20 ila 80 santimetre uzunluğa erişebilir.
Kelsaparna veya bilimsel adıyla Carex pontica, Nikolay Albov tarafından 1895'te tanımlanmış, papirüsgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Kafkasya ve Gürcistan'da yaygın olarak görülen kelsaparna, Türkiye'nin Rize ilinde görülmüştür. Yaklaşık 2100-2350 metre yükseklikteki alpin çayırlar ve Rhodedendron caucasicum çalılıklarında yetişmektedir.
Scutellaria pontica, ballıbabagiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. İlk kez 1849 yılında Karl Koch tarafından tanımlanmıştır. Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesi ve Gürcistan'daki çimenlik yamaçlar ve nehir kıyılarında yetişmektedir. 1800 ila 2700 metre rakımlı yerlerde görülen hanım kaside, Temmuz veya Ağustos aylarında çiçeklenir.
Lamium tschorochense, 1995 yılında Andrej Pavlovich Khokhrjakov tarafından tanımlanmış, ballıbabagiller familyasından tek yıllık bir bitki türüdür. Tür, bilimsel adını Çoruh Nehri'nden almıştır. Taşlı yamaçlar ve kuru çalılıklarda yetişen Çoruh ballıbabası, Mayıs ayında çiçeklenir.
Türkiye florasındaki Lamiaceae familyası ait taksonlar listelenmiştir. 24 Aralık 2021 tarihinde güncellenmiştir.
Tunca Vadisi Tabiat Parkı, Rize'nin Ardeşen ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.
Mehmet Akif Ersoy Tabiat Parkı, İstanbul ilinde bulunan bir doğa parkıdır.
Çilingoz Tabiat Parkı, İstanbul ilinin Çatalca ilçesinde bulunan bir tabiat parkıdır.