Perikles, Atina'nın Altın Çağı sırasında yaşamış Yunan politikacı ve generaldir. Antik Atina siyasetinde, özellikle Grek-Pers Savaşları ve Peloponez Savaşı arasında, öne çıkmış ve etkili olmuştur. Dönemin tarihçisi Thukydides tarafından "Atina'nın ilk vatandaşı" olarak nitelendirilmiştir. Perikles, Delos Birliği'ni bir Atina imparatorluğuna dönüştürmüş ve Peloponez Savaşı'nın ilk iki yılında vatandaşlarına liderlik etmiştir. Yaklaşık olarak MÖ 461'den 429'a kadar Atina'ya Arkhon (yönetici) olarak liderlik ettiği dönem, bazen "Perikles Çağı" olarak adlandırılmaktadır; ancak bu terim, Pers Savaşları kadar erken veya sonraki yüzyıla kadar uzanan zamanları da kapsayabilir.
Sparta Antik Yunanistan'ın Lakonya bölgesindeki öne çıkan bir şehir devletiydi. Söz konusu şehir devleti, antik dönemde Lakedemon olarak bilinirken, Sparta ismi Peloponez'in güneydoğusunda bulunan Lakonya bölgesindeki Evrotas Nehri'nin kıyısındaki ana yerleşim bölgesi için kullanılan bir isimdi. Sparta, MÖ 650'lerde Antik Yunanistan'daki baskın askeri kara kuvveti hâline gelmiştir.
İstefe veya İstefa, Antik Yunanistan'da kurulan bir şehir devletidir. Atina'nın kuzeybatısındaki Böotya bölgesinde bulunmaktaydı. Tebai, Doğu Yunanistanda, Böotia'nın ortasında verimli bir yerde kurulmuştur. Tebai'nin ilk zamanlarına ait bilgiler efsanelere dayanır. Şehrin kuvvetli surlarla çevrili oluşu, buranın Böotia'nın merkezi olmasını sağladı.
Miletli Aspasia Atinalı devlet adamı Perikles'le olan ilişkisiyle ünlenmiş olan Miletli bir kadındır. Yaşamı hakkında çok az bilgi bulunmaktadır. Erişkin döneminin büyük kısmını Atina'da geçiren Aspasia, Perikles'i ve Atina siyasetini etkilemiş olabilir. Platon, Aristofanes, Ksenofon ile birlikte dönemin diğer yazarlarının eserlerinde adından söz edilmiştir.
Donald Kagan, Antik Yunan tarihi konusunda uzman, Yale Üniversitesi'nde görev yapmış olan tarihçi. 1989-1992 yılları arası Yale Koleji'nde dekan olarak görev yaptı. Peloponez Savaşı üzerine yazdığı dört ciltlik çalışması ile bilinir.
Temistoklis ya da Themistocles Pers Savaşları boyunca Atina meclisinde görev almış olan Atinalı politikacı ve general. Atinalıları Perslerin saldırılarına karşı donanmayı geliştirmeleri için ikna etmesi ve Salamis Deniz Muharebesi ile tanınır. Onun döneminde Atina'nın donanmasındaki gemilerin sayısı 70'ten 200'e çıkmıştır. Ayrıca Maraton Muharebesi gibi savaşlarda komutanlık ederek Pers-Yunan savaşlarının kaderini değiştirmiştir. Atina demokrasisinin ilk yıllarında öne çıkan, aristokrat olmayan politikacı tipi olarak ilklerden birisiydi. Alt sınıfa mensup Atinalıların desteğini almakta olan bir popülistti ve bu durum Atina soyluları ile ters düşüyordu. MÖ 493'te arkhon (yönetici) olarak seçilmesinin ardından, Atina'nın deniz gücünü artırması için polis'i ikna etti. MÖ 490'da Yunanistan'a birinci Pers saldırısı sırasında, Maraton Muharebesi'nde savaştı ve bu savaş sırasında, muhtemelen on Atinalı strategoi'den (general) birisi olarak görev yapmıştı.
Pompeia, Eski bir konsülün oğlu olan Quintus Pompeius Rufus ve Roma diktatörü Lucius Cornelius Sulla'nın kızı Cornelia'dan doğan, Jül Sezar'ın ikinci karısı olan İstanbullu kadın.
Attika-Delos Birliği, MÖ 477 yılında, sayıları 150 – 173 arasında olan Grek kent devletleri arasında oluşturulan ve MÖ 404 yılına kadar devam eden askeri - politik bir birliktir. Birliğin oluşturulması Atina'nın girişimleriyle sağlanmış ve liderliği Atina tarafından üstlenilmiştir. Atina, Sparta'nın ve Yunanistan'daki bir kısım kent devletlerinin desteğiyle Ahameniş İmparatorluğu'nun Yunanistan'ı istila girişimine karşı yürüttüğü mücadelenin ardından Ege Denizi ve Batı Anadolu Bölgesi'ndeki Pers direnek noktalarına yönelik saldırılara girişmişti. Bu saldırılarla, yerel destek de sağlanarak Ege Adaları'nın ve Batı Anadolu'nun Grek kent devletlerinin Pers hakimiyetinden kurtulması sağlanmış ve böylelikle bir güç birliği oluşturulmuştu. Günümüz Batılı kaynaklarda Birlik'in adlandırılması, başlangıçtaki resmi toplantı yeri olan Delos Adası'na dayandırılarak Delos Birliği olarak yapılır. Bununla birlikte Perikles MÖ 454 yılında resmi toplantı merkezini Atina'ya taşımıştır. Türkçe kaynakların bir kısmında da bu şekilde ya da Attika-Delos Deniz Birliği olarak geçer.
I. Peloponez Savaşı, MÖ 460 – 446 yılları arasında, Sparta'nın başat güç olduğu Peloponez Birliği ile Atina İmparatorluğu ve bazı müttefikleri arasında gerçekleşen bir dizi muharebedir. Bu çatışmalara yer yer başta Thebai olmak üzere Sparta müttefikleri ve Atina tarafında Argos da katılmıştır. Savaş, görünürdeki birkaç nedene bağlanmaktadır. Bunlar, Atina'nın kent ile liman arasında "uzun duvarlar" olarak adlandırdığı surları inşa etmesi, Attika'daki Megara kentinin Peloponez Birliği'nden ayrılması ve Atina İmparatorluğu'nun gelişmesinden Sparta'nın duyduğu tedirginlik olarak verilmektedir. Savaş MÖ 460 yılında Oenoe Muharebesi'yle başlamıştır. Atina savaşın ilk evrelerinde üstün donanması sayesinde denizde bazı başarılar elde etmiştir. Kara muharebelerinde de başarılı sonuçlar elde ettiler. Bununla birlikte MÖ 457 yılında Sparta ve müttefikleri karşısında Tanagra Muharebesi'nde yenilgiye uğradılar. Ancak bir Atina karşı taarruzuyla Boeotia kuvvetleri Oenophyta Muharebesi'nde ezici bir yenilgiye uğratıldı. Ardından Atina kuvvetleri Thebai hariç olmak üzere tüm Boeotia topraklarını istila etmiştir. Daha sonra Atina Aegina donanmasını yenerek kenti kuşattı, düşürdü ve Mora Yarımadası kıyılarını yakıp yıkarak savaştaki durumunu sağlamlaştırmıştır. Ancak Atina'nın Mısır'a gönderdiği donanma ve ordunun MÖ 454 yılında yenilgiye uğraması durumu Atina açısından kötüleştirmiştir. Bunun üzerine Sparta ile beş yıllık bir ateşkes antlaşması yapılmıştır. Bu ateşkes süresinin sona ermesinin ardından MÖ 448 yılında savaş, II. Kutsal Savaş'la yeniden başlamıştır. Daha sonra MÖ 446 yılında Boeotia ayaklandı, Atina kuvvetlerini Koronea Muharebesi'nde yenilgiye uğratarak yeniden bağımsızlığını kazandı. I. Peloponez Savaşı, Atina ile Sparta arasında, Otuz Yıl Barışı olarak bilinen bir barış antlaşmasıyla sona erdirilmiştir. Antlaşma MÖ 446 – 445 kışında yapılmıştır. Bu antlaşmanın hükümlerine göre her iki taraf da kendi topraklarına çekilecektir. Atina denizde hakim durumunu sürdürürken Sparta da karada hakim durumda kalmıştır. Savaş sonunda Megara Peloponez Birliği'ne dönmüştür. Aegina ise Attik Delos Birliği'nin vergisini ödeyen otonom bir üyesi oldu. Peloponez Birliği ve Atina İmparatorluğu arasında yeniden, MÖ 431 yılında savaş başladı ve Atina'nın Sparta tarafından işgal edildiği MÖ 404 yılına kadar sürdü. Sonuç, Attik Delos Birliği'nin dağılması ve Atina İmparatorluğu'nun yıkılmasıydı.
Roma döneminde Britanya, bugünkü Büyük Britanya adasının bir kısmının Roma İmparatorluğu tarafından yönetildiği tarihi dönemdir.
Uzun Surlar, Antik Yunanistan'da Atina'yı Pire ve Phalerum limanlarına bağlayan surlardır. Yaklaşık 6 km uzunlukta olup MÖ 5. yüzyılda çeşitli aşamalarda inşa edilmiş ve kuşatma sırasında bile denize güvenli bir bağlantı sağlamışlardır. Atina'nın Peloponez Savaşı'ndaki yenilgisinden sonra MÖ 403 yılında Spartalılar tarafından tahrip edildi ve MÖ 395-391 yıllarında Korint Savaşı sırasında Pers desteği ile yeniden inşa edildi. Surlar, Atina askeri stratejinin önemli bir unsuruydu, çünkü şehir ve deniz arasında sürekli bir bağlantı kurdular ve karada tek başına yürüttükleri kuşatmaları engellediler.
Atina Vebası, Antik Yunanistan'da Peloponez Savaşı'nın ikinci yılı sırasında Atina'nın zaferi yakın gözükürken Atina şehir devletini mahveden salgındır. Veba'nın tahmini olarak 75,000 ila 100,000 arası insanı öldürdüğüne ve Atina'ya şehrin limanı ve de tek erzak ve yemek kaynağı olan Pire'den bulaştığına inanılmaktadır. Doğu Akdeniz'in büyük bir kısmında hastalık daha düşük bir etkiyle ortaya çıktı. Veba Atina halkında kanunlara ve dini inanca bağlılığın azalmasıyla sonuçlanan ciddi etkiler bıraktı ve bunun üzerine kanunlar daha katı hale gelerek Atinalı olduğunu iddia eden vatandaşlık hakkı tanınmamış kimseler cezalandırıldı. Veba, MÖ 429'da ve MÖ 427/426 kışında iki kez daha geri döndü. Yaklaşık 30 patojenin vebaya neden olduğu ileri sürülmüştür.
Lisandros M.Ö. 405'te Hellespontos'ta gerçekleşen Aegospotami Savaşı'nda Atinalıları mağlup eden Sparta donanmasına komuta etmiş olan Spartalı amiraldir. Ertesi yıl Atinalıları teslim olmaya zorlayarak Peloponez Savaşı'nı sona erdirmiştir. Bunun ardından Haliartus Savaşı'ndaki ölümüne kadar geçen on yıl boyunca Sparta'nın Yunanistan'a hakimiyetinde önemli rol oynadı.
İkinci Kutsal Savaş, Delfi'deki Spartalıların Fokidalıları yenilgiye uğratması ve Delfi'nin bağımsızlığını tekrar kazanması ile sonuçlanan savaş.
Sisam Savaşı, Atina ve Sisam arasında yaşanan Antik Yunanistan dönemindeki bir savaştır. Savaş, Sisam ve Milet arasında yaşanan bir anlaşmazlık üzerine Atina'nın müdahalesiyle başladı. Sisamlılar emredildiği gibi Milet'e yönelik saldırılarını kesmeyi reddedince Atinalılar Sisam'ın oligarşik hükûmetini kolayca yıktılar ve şehre bir garnizon kurdular ancak oligarklar kısa süre sonra Pers desteğiyle adaya geri döndüler.
Pyrilampes eski bir Atinalı siyasetçi ve filozof Platon'un üvey babasıydı. Doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir ancak felsefe profesörü Debra Nails'ın tahminlerine göre, MÖ 480 yılından sonra doğmuş ve MÖ 413 yılından önce ölmüş olmalıdır.
İdomene Savaşı, MÖ 426'da Peloponez Savaşı'nda Atina İmparatorluğu ve Ambracianlar arasında bir savaştı.
Trierarhos klasik Yunan dünyasında trireme (triēres) savaş gemisine komuta eden subayların unvanıdır.
Kizikos Deniz Muharebesi, MÖ 410 yılı Mayıs veya Haziran aylarında Peloponez Savaşı sırasında gerçekleşmiştir. Muharebe sırasında Alkibiadis, Thrasybulus ve Theramenes komutasındaki bir Atina filosu, Mindarus komutasındaki bir Sparta filosunu bozguna uğrattı ve yok etti. Zafer, Atina'nın ertesi yıl boyunca Çanakkale Boğazı'ndaki bir dizi şehir üzerindeki kontrolünü geri kazanmasına izin verdi. Yenilgilerinin ardından Spartalılar, Atinalıların reddettiği bir barış teklifi yaptılar.
Peloponez Savaşı Tarihi, Peloponnesos Birliği ve Delos Birliği arasında yapılan Peloponnesos Savaşı'nın tarihi bir anlatımıdır. Savaş sırasında Atinalı bir general olarak da görev yapan Atinalı tarihçi olan Thukydides tarafından kaleme alınmıştır. Çatışmaya ilişkin anlatımı geniş çapta bir klasik olarak kabul edilir ve tarihin en eski tarihi bilimsel eserlerinden biri olarak kabul edilir. Kitap sekiz bölüme bölünmüştür.