İçeriğe atla

Lakonizm

Likurgus

Lakonizm, Sparta kentini de içine alan Yunan şehir devleti Lacedaemon'dan türetilmiş bir terimdir. Çok az ifade kullanarak bir fikri ifade etmeyi tanımlamakta kullanılan bir söz sanatıdır. Terim ayrıca sözden ziyade eyleme ağırlık veren düşünme biçimi tanımlamakta da kullanılmaktadır.

Lakonik ifade, stoizm gibi bazı felsefi sistemlerde minimalizme inanmış düşünürler arasında yaygındır.

Tarih

Eğitim, sanat ve edebiyat alanlarına diğer antik Yunan kentlerine oranla daha az eğilen Spartalılar, sözlerinde az kelime sarf etmeleriyle tanınmaktaydılar. Platon, Protagoras adlı diyalogunda Spartalıların daha az kelime kullanılmasının onların yetersiz edebiyatının sonucu olduğu iddiasını reddeder ve onların aslında bilgeliklerini gizlediklerini ve kendilerini aptal gibi gösterdiklerini ve başkalarının gözünde sadece savaşlardaki cesaretleriyle öne çıktıklarını ancak tıpkı hedefini tutturan uzman nişancılar gibi ettikleri birkaç sözle bile muhataplarına şaşkınlık yaşattıklarını söyler. Sokrates'in Spartalıların kanunlarını takdir ettiği bilinmektedir. Chenae'li Myson ile Spartalı Chilon adlı iki Spartalı kişilik, Yunanistan'ın yedi bilgesi arasında sayılmaktadır.

Lakonik İfade ve Tavıra Örnekler

Spartalı

  • Spartalıların yurtlarını istila edilmekten nasıl koruyabildikleri sorulduğunda Lycurgus'un yanıtı, "Fakir kalarak ve her insanın kendi yurttaşından daha fazlasına sahip olmayı arzu etmeyişiyle"
  • Büyük bir orduyla çarpışmak için beraberinde çok az insanla gelen Leonidas'a neden böyle yaptığı sorulduğunda, onun verdiği yanıt: "Eğer sayılar önemli olsaydı Tüm Yunanistan bu ordunun küçük bir parçasıyla bile karşı karşıya gelemezdi; fakat cesaret önemliyse bu sayı yeterlidir." olmuştur. Benzer bir soruya verdiği yanıtsa şuydu: "Ben kalabalıklara sahibim çünkü onların hepsi katledilecektir."
  • Savaşın üçüncü ve son gününün sabahında kuşatıldığını bilen Leonidas, adamlarını teşvik ederek, "İyi yiyin, çünkü bu gece Hades'te yiyeceğiz."
  • Leonidas bir Spartalı'dan savaşla ilgili son bir konuşma yapmasını isteyince Spartalı şu sözleriyle konuşma yapmayı reddetmiştir : "Buraya savaşmaya geldim bir mesajcı gibi hareket etmeye değil." Leonidas başka bir Spartalı'dan aynı istekte bulunduğundan da ondan şu yanıtı almıştır: "Burada kalarak görevimi en iyi şekilde yapacağım ve bu şekilde haberler de daha iyi olacaktır."

Tarihten Diğer Örnekler

  • Cengiz Han 1219'da yenilen düşmanı Harzem Şahı'na "Savaşı siz seçtiniz. Olacak olan olacaktır ve olacak şeyi biz değil ancak Tanrı bilir."demiştir.
  • Kore Savaşı sırasında Amerikalı Chesty Puller komutasındaki Birleşmiş Milletler güçlerine Çin ordusunun saldırısı sonrasında komutanın yorumu : "Bir süredir düşmanı arıyorduk. Nihayet onları bulduk. Şimdi onlarca kuşatıldık. Bu, işleri kolaylaştırıyor."

Kaynakça

  • Karamanoğlu, Osman Korkmaz (Ocak 2007). Ansiklopedik "İzm"ler Sözlüğü. Anahtar Kitaplar. s. 162. ISBN 978-975-8612-40-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Modernizm</span>

Modernizm veya çağdaşlık, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Batı toplumunda sanayileşme, kentleşme ve teknolojik ilerlemenin getirdiği hızlı değişimlere bir yanıt olarak ortaya çıkan kültürel ve sanatsal bir harekettir. Hareket, yenilik arzusu ve geleneksel sanat, edebiyat ve felsefe biçimlerinin reddedilmesiyle karakterize edilir.

<span class="mw-page-title-main">I. Leonidas</span> Sparta kralı ve Sparta Komutanı

Leonidas (Λεωνίδας), Sparta Kralı ve II. Anaxandridas'ın oğullarından biri. Thermopylae Muharebesi sırasında ölmüştür.

Nesir ya da düzyazı, edebiyatta bulunan bir sanattır. Dil kurallarından başka hiçbir ölçüye bağlı olmayan düz ve tabu anlatma yolu.

<span class="mw-page-title-main">İstefe</span> Yunanistanın Orta bölgesi, Böotya ilçesi, İstefe belediyesine bağlı kent

İstefe veya İstefa, Antik Yunanistan'da kurulan bir şehir devletidir. Atina'nın kuzeybatısındaki Böotya bölgesinde bulunmaktaydı. Tebai, Doğu Yunanistanda, Böotia'nın ortasında verimli bir yerde kurulmuştur. Tebai'nin ilk zamanlarına ait bilgiler efsanelere dayanır. Şehrin kuvvetli surlarla çevrili oluşu, buranın Böotia'nın merkezi olmasını sağladı.

Retorik ya da eski ismiyle Belagat, etkileyici ve ikna edici konuşma sanatıdır. Sözcük güncel kullanımda "etkileyici ve ikna edici olmakla beraber içtenlikten veya anlamlı içerikten yoksun lisan" anlamında da kullanılır. Kavram Yunanca rhētorikos (ῥητορικός) "hitabet" kavramından türemiştir. Antik Yunanistan'da MÖ 5. yüzyılda Sokrates çevresindekiler tarafından kullanılmış olan bu kelime, ilk kez Platon’un Gorgias adlı eserinde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tiyatro</span> sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilenmesi amacıyla hazırlanmış gösteriler

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi</span> Türk Kurtuluş Savaşının bir cephesi

Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi, Yunan ordusunun 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıkmasıyla başlayıp aynı kentin 9 Eylül 1922'de Türkiye'nin TBMM Hükûmeti ordusu tarafından geri alınmasıyla biten savaş veya Türk Kurtuluş Savaşı'nın cephelerinden birine verilen ad. Aynı zamanda askerî tarih açısından savaş sırasında Batı Anadolu'da Yunan ordusunun genel taarruzuna karşı 25 Haziran 1920'de kurulup 1923'te kaldırılan askerî birimlerden birine verilen ad.

Partizan, yabancı bir güç veya bir ordu işgali ya da idaresi altında bulunan bir bölgenin kontrolüne direnmek için teşekkül etmiş düzensiz askerî kuvvetlerin üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Thermopylae Muharebesi</span> Perslerin Yunanistanı ikinci kez işgali sırasında gerçekleşen bir muharebe

Thermopylae Muharebesi, Ahameniş İmparatorluğu'nun Yunanistan'ı ikinci kez işgali sırasında gerçekleşen üç günlük bir muharebedir. Muharebe, Sparta Kralı I. Leonidas'ın komutasındaki Yunan Şehir Devletleri ittifakı kuvvetleri ile I. Serhas komutasındaki Pers kuvvetleri arasında cereyan etmiştir. Pers ve Yunan kuvvetleri, M.Ö. 480 yılının Ağustos ya da Eylül ayında, Artemision Deniz Muharebesi ile aynı günlerde, Ege Denizi sahiline yakın Termofil Geçidi'nde karşılaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan</span> İlk Çağdaki Yunan medeniyeti

Antik Yunanistan, bugünkü Yunanistan toprakları ile Küçük Asya'da (Anadolu) yaşayan toplumların kurduğu devlet ve uygarlıkların, MÖ 756 ile MÖ 146 tarihleri arasında hüküm sürdükleri bölgenin adı.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (antik krallık)</span> Krallık

Makedonya Krallığı veya Makedonya İmparatorluğu, Eski Yunan ve Klasik Yunan zamanlarında bulunan bir krallıktır.Ayrıca Helenistik Dönem Yunanistan'ının baskın devletiydi. Krallık başlangıçta Argead hanedanı tarafından yönetilmekteydi. Ardından Antipatrid ve Antigonif hanedanları tarafından yönetildiler. Antik Makedonlar'ın evi olarak Yunan yarımadasının kuzeydoğusunda ön krallıklardandı. Batıda Epir,kuzeyde Paenoia (devlet) ile, doğuda Trakya ile güneyde ise Teselya ile sınırlarını paylaşıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Barbar</span> stereotiplere dayalı ya medeniyetsiz ya da ilkel olarak algılanan kişi

Barbar, medenileşmemiş veya ilkel olarak algılanan bir insandır. Tanımlama genellikle popüler stereotip dayalı bir genelleme olarak uygulanır; barbarlar, bazıları tarafından daha az uygar ya da düzenli olarak değerlendirilen herhangi bir ulusun üyesi olabilirler, fakat aynı zamanda kendi ulusunun içinde ve dışında belirli bir "ilkel" kültürel grubun ya da sosyal sınıfın bir parçası olabilirler. Deyimsel veya mecazi kullanımda, bir "barbar" aynı zamanda acımasız, savaşçı ve duyarsız bir kişiye bireysel bir referans olabilir.

Gorgo Sparta Kralı I. Kleomenes 'in tek çocuğu ve kızıdır. Thermopylae Muharebesi'nde savaşıp ölen Kral I. Leonidas'ın karısıdır. Gorgo, Herodot tarafından anılan çok az sayıdaki kadın tarihi kişilikten biridir. Siyasi kabiliyeti ve bilgeliğiyle dikkat çeker. 3 farklı Sparta kralının kızı, eşi ve annesi olan tek kadındır. Doğum tarihi kesin olarak belli olmamakla beraber MÖ 510 ila MÖ 506 yılları arasında olması muhtemeldir.

<span class="mw-page-title-main">Platea Muharebesi</span>

Platea Savaşı, Antik Yunanistan'da yapılan son büyük Yunan-Pers savaşıdır. MÖ 479 yılında Perslere karşı Sparta, Atina, Korint, Megara gibi Yunan şehir devletleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yüzdeler Anlaşması</span>

Yüzdeler Anlaşması ya da Churchill-Stalin oranlar uzlaşısı, II. Dünya Savaşı sonrasında Güneydoğu Avrupa'nın nüfuz bölgelerine göre nasıl pay edileceğini belirleyen antlaşma.

<i>300: Bir İmparatorluğun Yükselişi</i>

300: Bir İmparatorluğun Yükselişi, 2007 yapımı 300 Spartalı'nın devamı niteliğinde olan, 2014 ABD yapımı, aksiyon, drama ve fantastik türde film.

<span class="mw-page-title-main">Söz sanatı</span>

Söz sanatları ya da edebî sanatlar, ifade edilmek isteneni kelimelerin düz anlamlarının dışına çıkarak ifade etmeye denir. İfadeye zenginlik katmak, etkiliğini artırmak, monotonluğu kırmak ya da az sözle çok şey ifade etmek için yapılır. Türk edebiyatında söz sanatları genellikle aşağıdaki gibi gruplanır.

Lozan Sözleşmesi ve Türk ve Yunan Nüfuslarının Mübadelesine İlişkin Sözleşme olarak da bilinen Türk-Yunan Mübadele Sözleşmesi, Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi sonrasında, 30 Ocak 1923'te Lozan'da Yunan ve Türk hükûmetleri temsilcileri tarafından imzalanan arasında bir anlaşmadır. Anlaşma, Ortodoks Hristiyanların Türkiye'den Yunanistan'a ve Müslümanların Yunanistan'dan Türkiye'ye eşzamanlı olarak sınır dışı edilmesini sağladı. Bu gönülsüz nüfus transferleri, 1,5 milyon Anadolu Rumu ve 500.000 Yunanistan Müslümanı olmak üzere yaklaşık iki milyon insanı kapsıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kostas Varnalis</span> Yunan şair

Kostas Varnalis, Yunan şair. Dimotiki adı verilen halk Yunancasını kullanan şair, bununla birlikte şiirlerinde her zaman klasik ve geleneksel bir biçim tercih etti. 1920'li yıllardan itibaren Marksist bir görüş doğrultusunda politik şiirler yazdı, bu şiirlerinde ve diğer eserlerinde istihzalı bir üslup kullanırken klasik Yunan hikâyelerini de bu bağlamda yeniden ele aldı.

Cleomenes MÖ 6. yüzyılın sonları ve 5. yüzyılın başlarında Sparta'nın Agiad kralıydı. Saltanatı MÖ 519 yılında başladı. Argos şehrini yıkma amaçlı maceracı ve bazen vicdansız bir dış politika izledi. Sparta'nın hakimiyet alanını Mora'nın içinde ve dışında genişletmek amaçlı çokça girişimleri de vardır. Mora Birliği onun döneminde ortaya çıktı. Hükümdarlığı sırasında, Atina meselelerine iki kez başarılı bir şekilde müdahale etti ancak Sparta'yı İyon Ayaklanması'nın dışında tuttu. Gizemli bir şekilde hapishanede öldü. Spartalı soylular onun ölümünü cinnet geçirdiği ve intihar ettiği şekilde yorumlamışlardır.