İçeriğe atla

Lahor Kalesi

Lahor'daki Kale ve Şalemar Bahçeleri
UNESCO Dünya Mirası
Konum Pakistan
KriterKültürel: i, ii, iii
Referans173[1]
Tescil1981 (5. oturum)
BölgeAsya ve Pasifik
Koordinatlar31°35′25″K 74°18′35″D / 31.59028°K 74.30972°D / 31.59028; 74.30972

Lahor Kalesi (Urduca:شاہی قلعہ) Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir kaledir.

Erken dönem Babür mimari örneklerinden olan yapı, "Eski Kale" diye de bilinir.[2] 1981 yılından beri UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

Kumtaşından yapılmıştır. "Kadim Kent" olarak adlandırılan bölgede, Pâdişâhî (Badşahi) Camii'nin karşısındadır. Yapımı, Lahor'u başkenti yapan Babür İmparatoru Ekber Şah devrinde 1566 yılında başlamış; 1605 yılında oğlu Cihangir döneminde tamamlanmıştır. Daha sonra Şah Cihan ve Evrengzib dönemlerinde de ilave ve değişiklikler yapılmış;[3] Sikh egemenliğinde pek çok değişikliğe uğramıştır.

İçinde değişik Babür İmparatorları döneminden kalma 21 anıt ve 3 müze bulunur. Cihangir'in eşi Mümtaz Mahal için yaptırdığı Aynalı Saray, Şah Cihan devrinde yapılan "Çilsütun yani kırk sütun denilen Divan-Umm önemli anıtlardandır.

Galeri

  • Kale planı (1911)
    Kale planı (1911)
  • Alemgiri Kapısı
    Alemgiri Kapısı

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 
  2. ^ Halıcı, Gülseren. "Pakistan'da Baburllular Dönemi Mimari Eserleri" (PDF). www.ayk.gov.tr. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 
  3. ^ Kamadan, Yusuf Sami. "Dünyanın en büyük beşinci camisi Lahor'da". www.dunyabizim.com. Dunyabizim.com sitesi, 29 Mart 2015. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tac Mahal</span> Hindistanın Agra kentindeki anıt mezar

Tac Mahal, Hindistan'ın Agra şehrinde, 1631-1654 yıllarında inşa edilmiş anıt mezar.

<span class="mw-page-title-main">Şah Cihan</span>

Şah Cihan veya Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran, eşi Mümtaz Mahal uğruna Tac Mahal'i yaptırmasıyla tanınan ve Hindistan'da kurulmuş olan Babür İmparatorluğu'nu 1627-1658 yılları arasında yönetmiş olan beşinci Babür hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Lahor</span> Pakistanda bir şehir

Lahor, Pakistan'ın Pencap eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Karaçi'den sonra Pakistan'ın en büyük ikinci, 13 milyonu aşan nüfusuyla da dünyanın en büyük 26. şehridir. Pencap'ın kuzeydoğu bölgesinde, Ravi Nehri boyunca yer almaktadır. Lahor, Pakistan'ın başlıca sanayi ve ekonomi merkezlerinden biridir. Geniş Pencap bölgesinin tarihi başkenti ve kültür merkezi olmakla birlikte Pakistan'ın sosyal açıdan en liberal, ilerici ve kozmopolit şehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Cihangir</span> Babür İmparatorluğunun 4. Hükümdarı (1569-1627)

Cihangir veya tam adıyla Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber,, Babür İmparatorluğu'nun 4. Hükümdârı (1605-1627).

<span class="mw-page-title-main">Evrengzib</span> 6. Bâbürlü hükümdarı

Evrengzib veya I. Alemgir Şah tam adıyla Âlemgîr Ebü'l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib, 6. Bâbürlü hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Mümtaz Mahal</span>

Mümtaz Mahal ya da Ercümend Banu Begüm, Hint-Türk-Moğol Babür İmparatorluğu'nun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın 3. ve en gözde eşi. Adına yapılan Tac Mahal anıt mezarı, tarihin en önemli mimari eserlerinden sayılmaktadır. 7 Temmuz 2007'de New7Wonders Vakfı tarafından düzenlenen oylama sonucunda Dünyanın Yeni Yedi Harikasından biri seçilmiştir.

Cihan kelimesi aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kalesi</span> Diyarbakırın Sur ilçesini çevreleyen şehir surları

Diyarbakır Kalesi veya Diyarbakır surları, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir yapı. İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Surlardaki ana girişler Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı 'dır. Yaklaşık dokuz bin yıllık olan surlar, Çin Seddi'nin ardından dünyadaki en uzun ve geniş savunma duvarıdır. 2000'de yapıyı Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil eden UNESCO, 2015'te ise Dünya Mirası olarak tescil etti. Ayrıca Diyarbakır'ın çok eski yapısı olan Keçi Burcu da Sur ilçesinde yer almaktadır. Surlar, İç ve Dış Kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Sâlih Tettevî</span> Babürlü metalürjist, astronom, coğrafyacı ve zanaatkar

Muhammad Salih Tettevî, Moğol metalürjist, astronom, geometri uzmanı ve zanaatkâr, Babür İmparatoru Şah Cihan döneminde ve Sind'li Babür Nevvab Mirza Gazi Bey valiliği sırasında Pakistan'daki Sind eyaletinin Thatta şehrinde doğmuş ve büyümüştür. Bu yıllarda genç metalürjistler işe alınır, himaye edilir ve Agra'daki Babür sarayına teslim edilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Nur Cihan</span>

Nur Cihan, Babür İmparatoru Cihangir'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">Şalemar Bahçeleri</span>

Şalemar Bahçeleri, Pakistan'ın Pencap eyaletinin başkenti Lahor'da bulunan bir Babür bahçe kompleksidir. Bahçelerin inşaatı İmparator Şah Cihan döneminde 1637'de başlamış ve 1641 yılında tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kale</span>

Kızıl Kale, Hindistan'daki Delhi şehrinde yer alan tarihi bir kaledir. 1857'ye kadar, 200 yıllık bir süre boyunca, Babür hanedanının imparatorlarının ana ikametgâhıydı. Delhi'nin merkezinde yer alır ve bir dizi müzeye ev sahipliği yapar. İmparatorları ve ailelerini barındırmaya ek olarak, Babür devletinin tören ve siyasi merkeziydi ve bölgeyi etkileyen olayların merkezinde yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan Anıtı</span> İslamabad, Pakistanda bir anıt

Pakistan Anıtı, Pakistan'ın başkenti İslamabad'ın batısında bulunan Şakarparyan Tepeleri'nin batı yakasında bulunan ulusal anıt ve miras müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Babür mimarisi</span>

Babür mimarisi, 16. ve 18. yüzyıllar arasında Hint Yarımadası'nda Babürlüler tarafından geliştirilen Hint-İslam mimarisi türüdür. İslam, İran, Türk ve Hint mimarisinin bir birleşimi olarak Hindistan'daki önceki Müslüman hanedanların mimari tarzlarını geliştirdi. Babür yapıları, büyük soğan kubbeler, köşelerde ince minareler, büyük salonlar, büyük tonozlu ağ geçitleri ve hassas süslemeler dahil olmak üzere tek tip bir yapı ve karakter modeline sahiptir. Babür mimarisinin örnekleri günümüz Hindistan, Afganistan, Bangladeş ve Pakistan'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Badşahi Camii</span>

Badşahi Camii, Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. yüzyılda Babür İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup Lahor Kalesi'nin batısında, Lahor Surları'nın eteklerinde yer alır ve kentin en önemli yerlerinden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Vezir Han Camii</span>

Vezir Han Camii, Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir camidir. 17. yüzyılda Babür İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup Lahor Surları'nın eteklerinde yer almaktadır. Cami avlusunun girişi ve yapının ön cephesi, Vezir Han Meydanı'na bakmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Gapu</span> İsfahanda bir saray

Ali Gapu Sarayı, İran'ın İsfahan şehrinde bulunan Safeviler dönemine ait imparatorluk sarayıdır. Nakş-ı Cihan Meydanı'nın batı tarafında, Şeyh Lütfullah Camii'nin karşısında yer almaktadır. Bu saray kırk sekiz metre yüksekliğinde ve 6 katlıdır. Saray, Safevi Hanedanı'nın imparatorlarının resmi ikametgâhı olarak hizmet etmiştir. UNESCO, kültürel ve tarihi önemi nedeniyle hem saray hem de meydanı, Dünya Mirası Alanı olarak ilan etti. Saray kırk sekiz metre yüksekliğinde olup her birine zorlu bir döner merdivenle erişilebilen altı kata sahiptir. Altıncı katta, müzik salonu, duvarlarda sadece estetik değil aynı zamanda akustik değeri olan derin dairesel nişler bulunur. Ali Gapu, Safevi mimarisinin en iyi örneği ve İslam mirasının bir sembolü olarak kabul edilmektedir.

Üstad Ahmad Lahori, İmparator Şah Cihan döneminde 1632-1654 yılları arasında Agra'da inşa edilen Tac Mahal'in baş mimarıdır. Üstad Ahmed, Babür İmparatorluğu döneminde Pencap'lı Müslüman bir mimardı. Lahor kentinden geldiği için "Lahori" lakabını almıştır. Mimarisi, Hint-İslam ve İran mimari tarzlarının bir birleşimidir ve dolayısıyla Hint-Pers kültürünün önemli bir örneğidir. Baş mimarlığını yaptığı Tac Mahal, UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lahor Subahı</span>

Lahor Subahı, günümüzde Pakistan ve Hindistan arasında bölünmüş olan orta Pencap bölgesini kapsayan Babür İmparatorluğu'nun bir vilayetiydi. Ekber Şah tarafından 1580 yılında gerçekleştirilen idari reformlar kapsamında Babür İmparatorluğu'nun orijinal 12 Subah'ından biri olarak kurulmuştur. Eyalet, son genel valisi Adina Beg'in 1758'de ölümünden sonra büyük bir kısmı Dürrânîler'e dahil olarak varlığını yitirmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.