
Lâle Devri, Osmanlı Devleti'nde, 1718 yılında Avusturya ile imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayıp, 1730 yılındaki Patrona Halil İsyanı ile sona eren gerileme devri içinde yaşanmış bir ara dönemdir. Bu dönemin padişahı III. Ahmet, sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'dır.

III. Ahmet Çeşmesi, İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın giriş kapısı ile Ayasofya arasında Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın önerisiyle III. Ahmed tarafından Perayton isimli bir Bizans çeşmesinin yerine inşa ettirilen çeşmedir. Türk rokoko tarzının en güzel örneklerinden olan çeşmenin yapım tarihi 1728'dir. Mimar Ahmet Ağa tarafından yapılmıştır.

Kozyatağı, İstanbul'da Kadıköy'e bağlı olan; 1980'lerden sonra gelişimini hızlandırmış, konut bölgesi olmasının yanı sıra ofis binalarının da yer aldığı bir semt ve aynı adlı mahalle.
Zekeriyaköy, İstanbul'da Sarıyer ilçesine bağlı köy. Türkiye'nin en yüksek nüfusa sahip köyüdür.
Ahmediye, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Üsküdar ilçesine bağlı bir mahalledir. Batısında Salacak, kuzeyinde Aziz Mahmud Hüdayi ve Mimar Sinan; güneyinde Salacak ve Zeynep Kamil; doğusunda ise yine Mimarsinan ve Zeynep Kamil mahalleleri vardır. Adını mahalle sınırları içinde camisi ve imareti bulunan İbn'ül Emin Ahmed Ağa adlı kişiden almaktadır. Mahallede Tavaşi Hasan Ağa, Ahmediye, Malatyalı İsmail Ağa, Kurban Nasuh, Şehit Süleyman Paşa camileri yer almaktadır.

İbnü'l-Emin Ahmed Ağa Çeşmesi, İbnü'l-Emin Ahmed Ağa tarafından 1721 yılında Üsküdar'da yaptırılmıştır. Ayna taşı büyük ve sağlamdır. Musluğu koparılmış iken tamir edilmiştir. Tavaşi Hasan Ağa Camii'nin önündedir. 2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Ticaret Odası tarafından tamir ettirilmiştir.
Hayrettin Çavuş Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camiydi. Osmanlı'ya ilk çavuş üzümü fidesini getiren Hayrettin Çavuş tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1552 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1553 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktaydı.

Malatyalı İsmail Ağa Camii ya da kısaca Ağa Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Dönemin Bâbüssaâde Ağası olan Malatyalı İsmail Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1608 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1609 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.
Ahmediye Camii ya da Kefçe Dede Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. Tersane emini İbn'ül Emin Ahmed Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1721 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1722 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

Abbas Ağa Çeşmesi veya Ağalar Başı Çeşmesi, Darüssaade Ağası Abbas Ağa tarafından 1670 yılında Üsküdar'da yaptırılan çeşme. Üsküdar'daki Necmeddin Okyay Sokağı'nın girişindedir.

Selman Ağa Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Mimar Sinan Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. II. Beyazıt'ın kapı ağası ve Darüssaade Ağası olan Selman Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1506 yılında başlanan cami, aynı sene ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

Malatyalı İsmail Ağa Çeşmesi, Malatyalı İsmail Ağa tarafından 1617 yılında Üsküdar'da yaptırılmıştır. Gündoğumu caddesi ile Dönme Dolap sokağının kesiştiği köşedeki Malatyalı İsmail Ağa Camii'nin duvarına bitişik ve önündedir. Çeşme mermerle kaplıdır. 1706 yılında Kethüda Gülnuş Hatun tarafından tamir ettirilmiştir.

Ayrılık Çeşmesi ya da Ahmed Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yapıdır. İlk inşa tarihine ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte 17. yüzyılın başında Kapı Ağası Gazanfer Ağa tarafından bir namazgâh ile birlikte yaptırıldığı sanılmaktadır. Çeşme üzerindeki kitabelere bakıldığında, daha sonraları çeşmenin 1741 yılında Kapı Ağası Ahmet Ağa ve 1921-1922 yıllarında 5. Mehmet’in torunu Düriye Sultan tarafından olmak üzere iki kez tamir ettirildiği öğrenilmektedir. Kimi kaynaklar çeşmenin geçmişini Bizans dönemine kadar dayandırmaktadır. Kadıköy Belediyesi tarafından restore edilen çeşme, günümüzde yandaki resimdeki halini almıştır.

İshak Ağa Çeşmesi, Onçeşmeler, On Çeşmeler, Beykoz Çeşmesi, Behruz Ağa Çeşmesi ya da I. Mahmud Çeşmesi, İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. I. Süleyman'ın has odabaşı olarak görev yapan Behruz Ağa tarafından, daha önceleri bir Bizans çeşmesinin bulunduğu alana yaptırıldı. Zamanla harap hâle gelen ve suyu akmayan çeşme, Temmuz 1746'da başlayan ve 1746 ya da 1747 yılında tamamlanan çalışmalar sonucunda İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından yenilendi. İnşa edildiği dönemde bir mesire alanında yer alırken bölgede yapılaşmanın artmasıyla şehir dokusu içinde kaldı. 1948 öncesinde üç; 1948-1950, 1986, 2005-2006 ve 2016-2017 yıllarında ise birer kez onarımdan geçti. Yapılan değişikliklerle kemerleri, üst örtüsü ve yan cephelerinde değişiklikler meydana gelirken kalemişi süslemeler eklendi. 1972'den beri korunması gereken tarihî eser statüsünde olan çeşme, Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olup günümüzde işlevseldir.

Hacı Beşir Ağa, Osmanlı haremi kızlar ağası.

Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi ya da kısaca Osman Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde yer alan bir çeşmedir. Üzerindeki kitâbesine göre Bâbüssaâde Ağası Mısırlı Osman Ağa tarafından 1621 ya da 1622'de yaptırılsa da bu kitâbenin bu çeşmeye ait olmayabileceği ihtimali de ortaya atılmıştır. Bir müddet sonra teknesi çukurda kalan ve işlevini de yitiren çeşme, 1980'lerde yapılan çalışmayla imar hattına taşındı ve kot farkı giderildi. Zaman içerisinde ön cephesine, dinlenme taşları ile onları birbirine bağlayan tekne ağzı taşı eklendi. 2020'de yapılan restorasyon çalışmasıyla birlikte tekrar faaliyete geçti.

Ladikli Ahmed Ağa Çeşmesi ya da Çuhadar Ahmed Ağa Çeşmesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde yer alan bir çeşmedir. 1793 ya da 1794 yılında, Osmanlı Padişahı III. Selim'in çuhadarlarından Ladikli Ahmed Ağa tarafından yaptırıldı. 1996 yılında bir restorasyon çalışması gerçekleştirildi.
Hüseyin Bey Çeşmesi, 1909 yılında kazanılan Kazanasmazzâde Abdurrahman Ağa tarafından genç yaşta verem hastalığı sebebiyle ölen oğlu Hüseyin Bey hayratı olarak yaptırılmıştır. Çeşme altıgen şeklinde inşa edilmiştir ve her yüzünde bitkisel motiflerle süslü çerçeve bulunmaktadır. Çeşmenin iki yüzünde kitabe vardır. Birinci kitabe, çeşmenin güneyinde, yüzeyden hafif kabarık celi sülüs hatla Osmanlıca yazılmıştır. Daire içinde "maşallah" altında ise, dörtgen şekil içinde Hicri "1326" yazılıdır. İkinci kitabe ise Kuzey cephesidir. Bu Osmanlıca kitabede şu sözler yazmaktadır "Bafra eşrafından Kazanasmazzâde Hacı Abdurrahman Ağa'nın mahdumu merhum Hüseyin Bey'in eseri hayrıdır. 15. Recep sene 1327." Çatı kısmı bakır saçlıdır ve koniktir. Saçın kenarlarında, fırfırlı ahşap bir damlalık dolanır.
Ahmed Ağa Çeşmesi ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:
- Ladikli Ahmed Ağa Çeşmesi, Kadıköy
- Ayrılık Çeşmesi ya da Ahmed Ağa Çeşmesi, Kadıköy
- İbnü'l-Emin Ahmed Ağa Çeşmesi, Üsküdar
- Lahanacılar Çeşmesi ya da Ahmed Ağa Çeşmesi, Üsküdar
Abbas Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki bir çeşmedir. 1669 ya da 1670 yılında yaptırılmıştır.