İçeriğe atla

LPZ mayını

Alman L.P.Z. mayın kesiti (Light Panzermine).
1. Üst kapak
2. Alt kapak
3. Patlayıcı
4. Üç adet kapakları tutan civatası
5. Patlatıcı
6. Metalden patlatıcı tasması
7. Flash chamber
8. Güvenlik vidası
9. Ateşleyici tüpü
10. Yanıcı tüp
11. Ateşleyici civatası
12. Çarpma tapası
13. Piston
14. İğne
15. Ateşleyici sıkıştırma yayı
16. İğne yayı
17. İğneyi tutan çelik bilyalar
18. Güvenlik tapası
19. Beyaz radyal hat
20. Beyaz zemin
21. Kasatura tırnağı

L.P.Z. mayını veya Leichte Panzermine (Türkçe→Hafif tank mayını) Alman yapımı dairesel şekilli metal kasalı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. 1941 yılında ordu servisine alınmış olup,[1] genel olarak paraşütçü birlikleri tarafından kullanılmıştır. 1942 yılında üretimi durdurulan mayından toplamda 31.700 adet üretilmiştir.[2] Mayın ilk olarak Girit adasının hava indirme birlikleri tarafından işgali olan Merkür Operasyonu sırasında kullanılmıştır.

Mayın dairesel ve hayli yuvarlak bir görüntüye sahip olup üzerinde bulunan metal tapa fünyenin üzerini kapatarak mayını emniyete almaktaydı. Mayın üzerinde alışılmamış bir biçimde ana ateşleyiciye bağlı beş adet fünye kullanılmıştır. Mayının üst kısmında bulunana bu fünyelerden bir tanesine yapılacak yeterli basınç ile ateşleyici iğneyi tutan bilyalar serbest kalmaktaydı. Bağlı bulunduğu yaylı mekanizdan aldığı güçle iğne ilk ateşleyiciyi yakmakta o da ana patlayıcıyı infilak ettirmekteydi.

Özellikleri

  • Çapı: 263 mm veya 300 mm geçmektedir
  • Yüksekliği: 125 mm veya 90 mm (fünye hariç)
  • Ağırlığı: 4,1 kg
  • Patlayıcı ağırlığı: 2.3 kg TNT
  • Çalışma ağırlığı: 250 kg

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Mines of the Wehrmacht". 26 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008. 
  2. ^ Panzerfaust WW II German Infantry Anti-Tank Weapons 11 Kasım 1999 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., M.Hofbauer
  • LPZ mayını hakkında bilgi ORDATA
  • TM 5-325,Enemy Land Mines and Booby Traps, April 19 1943

İlgili Araştırma Makaleleri

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

M7 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan küçük metal kasalı bir [[tanksavar mayını|basınçlı tanksavra mayınıdır. Mayının geliştirilmesinde İngiltere yapımı Hawkins el bombasından yararlanılmıştır. Toplamda 2.5 milyon adet üretilmiştir. ABD Ordusunun kullanımından kaldırılmış olan mayın Angola, Burma, Kamboçya, Çat, Eritre, Etiyopya, Kore, Lübnan, Myanmar, Somali, Tayland ve Zambiya tarafından kullanılmıştır.

TM-44, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu tanksavar mayınıdır. Mayının kutusu kısa silindir şeklinde ve üst kısmında baskı tapası bulunmaktaydı. Mayın normal şartlarda kendisine oldukça benzeyen basit ve daha küçük olan TM-41 mayını gibi mat yeşil renge boyanmıştır.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">M19 mayını</span>

M19, ABD yapımı geniş kare plastik kutu şeklinde bir tanksavar mayınıdır. Mayının sadece çok ufak olan iki metal parçası bulunmaktadır. Bunlar toplamda sadece 2,86 gr ağırlığa ulaşan bakır fünye kapsülü ve paslanmaz çelikten ateşleme iğnesidir. Bu da mayını detektörler tarafından bulunmasını neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Şili, Güney Kore ve Türkiye'de lisanslı olarak üretilmiştir. Kullanan ülkeler sırasıyla: Afganistan, Angola, Çad, Şili, Kıbrıs Cumhuriyeti, İran, Irak, Ürdün, Kore, Lübnan, Batı Sahra ve Zambiyadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 35</span> tanksavar mayını

Tellermine 35 (T.Mi.35) Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan yapımı metal kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayının kasası çelik ten olup, ortasında bulunan ateşleme fünyesine doğru dışbükey bir şekildedir. İki adet ikincil fünye ise mayının yan ve taban yüzeyinde olup mayının yerinden çıkartılması durumunda tuzaklama amaçlı takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Panzer stab 43</span>

Panzer stab 43 Alman yapımı bir tanksavar mayınıdır. Hohl-Sprung mayını 4672 ile birlikte boşluklu imla hakkı mantığıyla çalışan savaş başlığına sahip uzatma çubuklu fünyeli ilk mayındır. Mayın II. Dünya Savaşı sırasında üretilmiştir. Mayın şarap kadehi biçiminde ve ahşap bir kazık üzerinde metal bir savaş abaden bir kasaya sahipti. Mayının yan kısmına monteli L biçiminde uzatma cubuklu fünyesi bulunmaktaydı. 125 mm çapında savaş başlığının içerisinde 1.6 kg patlayıcı bulunan mayın baskı plakalı veya çubuklu fünye ile ateşlenmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">TM-38 mayını</span>

TM-38 SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kare şekilli metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Mayının üst kısmında baskı plakası ve bunun üzerinde utu izi şeklinde dört adet çıkıntı bulunmaktadır. MAyının yan tarafında metalden taşım asapı bulunmaktadır. Mayına yapılan baskı sonucunda baskı plakası bu etkiyi altında bulunan MUV ateşleme fünyesi içerisindeki iğneye iletir. İğne MD-2 içerisindeki yardımcı patlatıcıyı ateşler. Fünyenin içerisindeki patlamayı ana mühimmatın infilakı izler.

Mk 5 veya Mayın G.S. Mk V Birleşik Krallık tarafından geliştirilen silindir şeklinde metal kasalı ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tahripli tanksavar mayınıdır. 1943 yılında ordu servisine girmiştir. Yerini daha sonra geliştirilen İngiliz yapımı Mk 7 mayınına bırakmıştır.

PT Mi-Ba dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın 1950'li yıllarda Çek ve Slovak ordu hizmetine girmiştir. Şu an kullanılmamaktadır. Mayın klasik şekilde üst kısmın merkezinde baskı plakası, iç kısmında ise simit şeklinde ana patlayıcı ve onun ortasında RO-7-II tipi fünyeden oluşmaktaydı. Mayın üzerinde metal olan tek parça içerisinde yay, iğne ve ateşleyici kapsül olan fünyeydi.

PT Mi-Ba-II dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında hiç alışık olunmayan bir şekilde dalgıç tipi fünye kullanılmıştır. Bu fünye sayesinde mayın aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamaz. Ayrıca plastik kasasından ötürü mayın tarama aygıtları ile bulunması çok güçtür.

PT Mi-K Çekoslovakya yapımı dairesel metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında baskı plakası yerine metal ızgara kullanılmış bu sayede aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamıyordu. Şu an üreitlmeyen mayın günümüzde Afganistan, Kamboçya, Eritre, Namibya, Nikaragua ve Batı Sahrada bulunmaktadır.

Type 72 metalsiz mayın Çin yapımı dairesel şekilli plastik gövdeli metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır.

<span class="mw-page-title-main">Panssarimiina m/S-39 ve m/S-40</span>

Panssarimiina m/S-39 ve Panssarimiina m/S-40 Fin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayınlar Kış Savaşı sırasında [[SSCB birliklerine karşı kullanılmıştır. Kış Savaşı sırasında hem ucuz hem de üretimi kolay bir mayına ihtiyaç duymuşlardır. m/S-39 Major A. Saloranta başkanlığındaki bir ekip tarafından Ekim 1939 tarihinde geliştirilmiş ve 8 Kasım 1939 tarihinde üretimine başlanmıştır. Finlandiya daki Lahti ve Helylä kentlerinde bulunan mobilya fabrikalarında bir hafta içerisinde 2,000 adet mayın üretilmiştir. Kış Savaşı sonuna kadar toplam olarak 133,000 adet mayın üretilmiştir. Mayının üzerinde yapılan değişiklikler ile m/S-40 modeli geliştirilmiştir.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

NV-41 ahşap kasalı SSCB yapımı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Mayın basit olarak dikdörtgen bir ahşap kutu ile alt kısmındaki patlayıcı doldurma tapasından oluşmaktadır. Üst kısmında ise yayla tutturulmuş baskı kapağı bulunur. Yeterli miktarda yapılan baskı sonucunda kapak çöker ve altında bulunan fünyeyi harekete geçirir. Baskı plakasına yapılan ağırlık sonucunda basınç pistonu aşağıya doğru iner ve yayla tuturulmuş ateşleme iğnesini ileriye doğru hareket ettirir. Ateşleme iğnesi ise mayının ana patlayıcısını infilak ettirecek olana hassas ateşleyiciyi yakar.

<span class="mw-page-title-main">M21 (mayın)</span>

M21 dairesel şekilli ABD yapımı bir tür tanksavar mayınıdır. Sahip olduğu savaş başlığı Misznay Schardin etkisi ile çalışır. Mayın üzerinde M607 basınç fünyesi bulunur. Fünyeye istenirse uzatman çubuğuda takılabilir. Mayın basınç fünyesine yapılan ortalama 130 kg etki veya uzatma çubuğunun 1.7 den fazla bir kuvvet yardımıyla 20 dereceden fazla yatması durumunda çalışır. Bu hareketler sonucunda M46 patlatıcı içerisinde bulunan disk yay kendisine yapılan etkiyi aşağıya iletir. M46 ilk önce siyah barutu patlatarak dış kutuyu parçalar ve mayının üst kısmını örten toprak kısımıtemirler. Ardından ana patlayıcı olana savaş başlığı ateşlenir. Patlayıcı yüzeyini kaplayan huni çelik tabaka ters yönde ok şeklini alarak üzerinden geçmekte olan zırhlı aracın zırhına çarpar. 530 mmlik mesafeden 76 mmlik zırhı delebilir. ABD tarafından tahmini olarak 200,000 adet üretilen mayının, Güney Kore'de K441 ve K442 adları altında lisanslı olarak üretilen kopyaları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mk 2 mayını</span>

Mark II mayını veya A./T. Mine G.S. Mk II II. Dünya Savaşı sırasında İngiltere tarafından kullanılan bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Gövdesi 18 santimetre çapında ve ükseklği ise 5 santimetreydi. Mayının merkezinde ana fünye bulunmaktaydı. Ana patlayıcı olarak ise 1.8 kg ağırlığında TNT kullanılmıştır. Mayın üzerinde baskı plakası olarak Pirinçten yapılma kapak kullanılmıştır. Kapak ana gönde üzerinde dört adet yaprak yayla tutturulmuştu. Mayının orta kısmında kapakla ana gövde arasında bulunan Sorbo halka ise Sorbo marka kauçuktan yapılmıştı. Bu halka mayının 60 santimetreye kadarki bir mesafede meydana gelecek sarsıntılar yüzünden patlamasını önlüyordu.