İçeriğe atla

LINER

Hubble Uzay Teleskobu (HST) tarafından gözlemlenen Sombrero Gökadası (M104). Sombrero Gökadası, LINER gökadaların bir örneğidir.[1] (HST / NASA / ESA).

LINER (Düşük iyonlu nükleer salım çizgi bölgesi),[not 1] tayf salım çizgisi ile tanımlanan bir gökada çekirdeği türüdür. Tayflar karakteristik olarak; O, O+, N+ ve S+ gibi zayıf iyonize veya nötr atomlardan gelen salım çizgilerini içerir. Aksine, O++, Ne++ ve He+ gibi kuvvetli iyonize atomlardan gelen tayf salım çizgileriyse nispeten zayıftır.[2] Gökada çekirdeği sınıflandırması ilk olarak Timothy Heckman tarafından 1980 yılında yayınlanan bir dizi makalenin üçüncüsünde tanımlandı.[2]

Dikkat çeken LINER gökadalar

Ayrıca bakınız

  • Seyfert gökada - Etkin çekirdek (AGN) içeren bir başka gökada sınıfı

Kaynakça

  1. ^ a b c d e L. C. Ho; A. V. Filippenko; W. L. W. Sargent (1997). "A Search for "Dwarf" Seyfert Nuclei. III. Spectroscopic Parameters and Properties of the Host Galaxies". Astrophysical Journal Supplement. 112 (2). ss. 315-390. arXiv:astro-ph/9704107 $2. Bibcode:1997ApJS..112..315H. doi:10.1086/313041. 
  2. ^ a b T. M. Heckman (1980). "An optical and radio survey of the nuclei of bright galaxies - Activity in normal galactic nuclei". Astronomy and Astrophysics. Cilt 87. ss. 152-164. Bibcode:1980A&A....87..152H. 

Notlar

  1. ^ (İngilizce: low-ionization nuclear emission-line region)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 772</span> Koç takımyıldızındaki çubuksuz sarmal gökada

NGC 772, Koç takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 98,17 MIy (30,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 29 Kasım 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 78 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 770 adlı bir uydu gökadası bulunur. Ayrıca SN 2003 hl ve SN 2003 iq süpernovaları gözlenmiştir. NGC 772 muhtemelen bir H II çekirdeğe sahiptir veya bir geçiş nesnesi de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2841</span> galaksi

NGC 2841, Büyük Ayı takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 45,98 MIy (14,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. 9 Mart 1788 tarihinde William Herschel tarafından keşfedildi. 635 km/s'ye sahip düşük dikey hızı, 30 milyon ışık yılını gösteren kırmızıya kaymaya dayalı mesafe tahminini çok belirsiz kılıyor. Bu nedenle kırmızıya kaymadan bağımsız olarak yapılan hesaplamalarda 40 ila 85 milyon ışık yılını gösteren mesafe tahminlerinin uyum içinde olmaması pek şaşırtıcı değildir. 2001 yılında, Hubble Uzay Teleskobu'ndaki Wide Field Planetary Camera 2 ile yapılan sefe değişeni gözlemlerine dayanarak mesafenin yaklaşık 45,98 MIy (14,1 Mpc)olduğu belirlendi. NGC 2841, 150 mm'ye eşit veya daha büyük bir açıklığa sahip bir teleskopla gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 105</span> galaksi

Messier 105 Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 56,09 MIy (17,2 Mpc) uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Pierre Méchain tarafından yakınlardaki Messier 95 ve Messier 96 gökadalarını keşfetmesinden sadece birkaç gün sonra 24 Mart 1781 tarihinde keşfedildi. Başak kümesi'nde yer almayan Messier Kataloğu'ndaki en büyük eliptik gökadadır. Bu gökada, Messier tarafından doğrulanmadığı için kendi dönemindeki kataloğunun baskılarında yer almamıştır. Helen Sawyer Hogg'un bu gökadanın konumunu ve tanımını içeren Méchain'e ait bir mektup bulmasıyla, ilk yayınlanan adı olan NGC 3379 ile uyumlu olduğu anlaşıldığında kataloğa eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aktif galaksi çekirdeği</span>

Gözlemleyebildiğimiz galaksilerin bir kısmı "aktif" olarak sınıflandırılır. Galaksiden çıkan toplam enerjinin önemli bir kısmı yıldızlar, toz ve yıldızlararası ortamdan değil, bir başka kaynaktan yayılmaktadır. Aktif galaksi çekirdeği için standart örnek, çekirdek bölgesindeki bir dev karadeliğin (SMBH) çevresinde oluşan bir yığılım diskine dayanır. Bir aktif galaksi çekirdeğinin ışınımı maddenin diskten hareketle kara deliğe doğru düşmesi sırasındaki kütleçekimsel enerjiden kaynaklanır. Bu tür kozmik cisimlerin %10'unda, yarıçapları bakımından birbirine zıt bir enerji akışı çifti, çekirdekten ışık hızına yakın hızlarda parçacıklar fırlatır. Bu akışları üreten mekanizma, yani bu akışların işleyişi henüz anlaşılamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 278</span> galaksi

NGC 278, Kraliçe takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 38,48 MIy (11,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 11 Aralık 1786 tarihinde keşfedildi. H II çekirdeğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 404</span> galaksi

NGC 404, Andromeda takımyıldızı yönünde bulunan küçük bir merceksi gökada. William Herschel tarafından 13 Eylül 1784 tarihinde keşfedilmiştir. Amatör teleskoplarla β Andromedae Miraç yıldızı yakınında gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 514</span> galaksi

NGC 514, Balıklar takımyıldızı yönünde bulunan bir ara sarmal gökada. William Herschel tarafından 16 Ekim 1784 tarihinde keşfedilen gökada, Samanyolu gökadasından yaklaşık olarak 100 milyon ışık yılı uzaklıktadır. H II çekirdeğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 520</span>

NGC 520, Balıklar takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 88,06 MIy (27 Mpc)uzaklıkta bulunan çarpışma ve birleşme sürecindeki bir sarmal gökada çiftidir. 13 Aralık 1784 tarihinde William Herschel tarafından keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 157 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 470 Grubu üyesidir ve H II çekirdeğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1073</span>

NGC 1073, Balina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 54 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan SBc tipi bir çubuklu sarmal gökada. William Herschel tarafından 9 Ekim 1785 yılında keşfedilmiştir. Olasılıkla H II çekirdeğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1156</span> galaksi

NGC 1156, Koç takımyıldızı yönünde bulunan Ibm türü bir cüce düzensiz gökada. Macellan-türü bir düzensiz olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5033</span> galaksi

NGC 5033, Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 49,24 MIy (15,1 Mpc)uzaklıkta bulunan eğik bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 1 Mayıs 1785 tarihinde keşfedildi. Çok parlak bir çekirdeği ve nispeten soluk bir diski bulunur. Diskin güney yarısında kayda değer bir eğiklik görülebilir. Gökadanın büyük açısal boyutu ve nispeten yüksek yüzey parlaklığı, onu amatör gök bilimciler tarafından görülebilen ve görüntülenebilen bir nesne haline getirir. Nispeten Dünya'ya yakın konumu ve etkin gökada çekirdeği (AGN), onu profesyonel gök bilimciler için de yaygın olarak çalışılan bir nesne haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5005</span>

NGC 5005 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde yaklaşık 40 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan eğimli bir sarmal galaksi. William Herschel tarafından 1 Mayıs 1785 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 94</span> sarmal gökada

Messier 94 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde bulunan bir sarmal gökada. Pierre Méchain tarafından 22 Mart 1781 tarihinde keşfedilmiş ve iki gün sonra Charles Messier kataloğuna eklemiştir. Bazı kaynaklar M94'ü çubuklu sarmal gökada olarak tanımlamaktadır. İki halka yapısıyla dikkat çekici bir gökadadır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 87</span> galaksi

Messier 87 Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 72,08 MIy (22,1 Mpc)uzaklıkta bulunan dev bir eliptik gökadadır. Charles Messier tarafından 18 Mart 1781 tarihinde keşfedildi. Messier, gözlem defterine düştüğü notta gökada için "içinde yıldız olmayan bir bulutsu" diyordu. Oysa Messier'in yıldızsız bulutsu sandığı şey, en az birkaç yüz milyar yıldızdan oluşmuş dev bir sistemdi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 151 olarak "Fışkırmalara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3227</span> galaksi

NGC 3227, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 66,2 MIy (20,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 15 Şubat 1784 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve etkileşim halinde olduğu NGC 3226 ile birlikte Arp 94 olarak "Eşlikçileri eliptik olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gökadaları amatör teleskoplarla ayırt edebilmek için 100 kez büyütme gerekir. İyi bilinen çift yıldız sistemi Gama Leonis'in 50' doğusundadır. Aslan II Grupları içinde yer alan NGC 3227 Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3226</span> galaksi

NGC 3226, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 73,05 MIy (22,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. William Herschel tarafından 15 Şubat 1784 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve etkileşim halinde olduğu NGC 3227 ile birlikte Arp 94 olarak "Eşlikçileri eliptik olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gökadaları amatör teleskoplarla ayırt edebilmek için 100 kez büyütme gerekir. İyi bilinen çift yıldız sistemi Gama Leonis'in 50' doğusundadır. Aslan II Grupları içinde yer alan NGC 3227 Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 185</span> galaksi

NGC 185 Kraliçe takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak iki milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi galaksidir. Andromeda Galaksisi'nin bir uydusudur ve 30 Kasım 1787 tarihinde William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Pek çok cüce eliptik galaksiden farklı olarak genç yıldızlardan oluşan kümeleri içerir. NGC 185, etkin (AGN) bir galaksi çekirdeğine sahiptir ve tip 2 Seyfert galaksisi olarak sınıflandırılır. Yapı bakımından NGC 205'e benzeyen galaksi, OB yıldızları, toz bulutları, H I bulutları ve genç mavi yıldızları içermektedir. NGC 185'te çok sayıda değişen yıldız bulunmuştur. Bunlardan 151 tanesi RR Lyrae ve beş tanesi de sefe türü değişen yıldızlardır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7674</span> galaksi

NGC 7674 Kanatlıat takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 368,55 MIy (113 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. John Herschel tarafından 16 Ağustos 1830 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 7674A ile birlikte Arp 182 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4074</span> Merceksi Gökada(Galaksi)

NGC 4074, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 298,75 MIy (91,6 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. Wilhelm Herschel tarafından 27 Nisan 1785 tarihinde keşfedildi. NGC 4074, NGC 4065 Grubu'nun bir üyesidir ve tip 2 Seyfert gökada olarak sınıflandırılır. İlk olarak 1978 yılında Seyfert olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Seyfert galaksisi</span> Galaksi

Seyfert Galaksileri, kuasarlar içinde aktif galaksiler içinde en büyük iki gruptan birini teşkil eder. Bunlar, kuasarlardan farklı olarak, ev sahibi galaksileri kolayca tespit edilebilen, yüksek iyonizasyon emisyon hatları ortaya çıkartan spektrumları olan oldukça yüksek yüzey parlaklıkları ile kuazar benzeri çekirdeklere sahiptirler.