Yüksek hızlı demiryolu (YHD), kendine özgü ray sistemi ve bu sisteme entegre özel raylı taşıtları ile geleneksel demiryolu trafiğinden önemli ölçüde daha hızlı ulaşıma imkân tanıyan demiryolu taşımacılığı türüdür. Dünya çapında bir tek geçerli standart tanım bulunmamakla birlikte, 250 kilometre/saat (160 mph) ve üstü hıza uygun yeni demiryolu hatları ve 200 kilometre/saat (120 mph) ve üstü hıza uygun geliştirilmiş mevcut demiryolu hatları yaygın olarak yüksek hızlı demiryolu olarak kabul edilir.
TGV Alstom ve SNCF tarafından geliştirilen ve SNCF tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolu tren hizmetidir. 1983 yılında Paris ile Lyon arasında ilk defa seferlere başlamıştır. Şu anda Paris merkez olmak üzere çeşitli şehirlere ve komşu ülkelere seferler düzenlemektedir. 3 Nisan 2007'de 574.8 km/s ile dünya tekerlekli tren hız rekorunu kırmıştır. Ortalama hızı 200 km/s maksimum hızı ise saatte 320 km'dir.
LGV Est européenne ya da kısaca LGV Est, Fransa'da Paris ve Strazburg şehirlerini birbirine bağlayan yüksek hızlı demiryolu TGV hattıdır. Bu hat, başta Paris ve Strazburg olmak üzere Doğu Fransa'nın önemli şehirleri, Lüksemburg, Almanya'nın bazı şehirleri arasında hızlı ulaşım sağlar. Fransa'nın doğu şehirleri TGV ile güneydoğuya, güneybatıya, batıya ve kuzeybatıya bu hatla bağlanır. Hat, Paris'in doğusunda çatallanarak diğer LGV hatları aracığıyla Amsterdam'a, Brüksel'e, Londra'ya, Liège'e, Marsilya'a, Bordeaux'ya, Montpellier'e ve Rennes'e dek uzanır.
İstanbul - Konya Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca İstanbul - Konya YHT, 673,021 kilometre (418,196 mi) uzunluğundaki Söğütlüçeşme - Konya güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Ankara - Eskişehir Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca Ankara - Eskişehir YHT, 282,429 kilometre (175,493 mi) uzunluğundaki Ankara YHT - Eskişehir güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Ankara - Konya Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca Ankara - Konya YHT, 317,267 kilometre (197,141 mi) uzunluğundaki Ankara - Konya güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Ankara - İstanbul Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca Ankara - İstanbul YHT, 655,490 kilometre (407,303 mi) uzunluğundaki Ankara YHT Garı - Halkalı güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Çin'de yüksek hızlı demiryolu (YHD), 2020'nin sonunda toplam 37.900 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağıdır ve en yaygın şekilde kullanılmaktadır. YHD ağı, tasarım hızı 200–350 km/sa (120–220 mph) olan yeni inşa edilmiş demiryolu hatlarını kapsar. Çin'in YHD'si, dünyanın toplam yüksek hızlı demiryolu ağlarının üçte ikisini oluşturur. Hemen hemen tüm YHD trenleri, rayları ve hizmetleri China Railway Corporation'a aittir ve China Railway High-speed (CRH) markası altında işletilmektedir.
Tayvan yüksek hızlı demiryolu, Tayvan'da bulunan ilk ve tek yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat 345 km uzunluğunda olup Taipei-Zuoying arasında hizmet vermektedir. Sistem Japonya'nın Shinkansen teknolojisine dayanmaktadır.
Birleşik Krallık'ta yüksek hızlı demiryolu, 125 mph (200 km/s) en yüksek hızlarda çalışan beş yükseltilmiş demiryolu hattında ve 186 mph (300 km/s) hıza ulaşan bir amaca yönelik yüksek hızlı hat üzerinde sağlanmaktadır.
Fransa'da yüksek hızlı demiryolu, ilk Fransız yüksek hızlı demiryolu hattı olan Paris - Lyon yüksek hızlı demiryolu, 1981'de Paris ile Lyon'un banliyöleri arasında hizmete girdi. Bu demiryolu hattı o zamanlar Avrupa'daki tek yüksek hızlı demiryolu hattıydı. Haziran 2021 itibarıyla, Fransa'da 2.800 kilometre (1.700 mi) uzunluğunda yüksek hızlı demiryolu hattı bulunmaktadır.
Almanya'da yüksek hızlı demiryolu, Fransız LGV' lerin, yüksek hızlı trenlerden kısa bir süre sonra başladı. çizgiler). Bununla birlikte, yasal savaşlar önemli gecikmelere neden oldu, bu nedenle Alman InnerCity Ekspres (ICE) trenleri TGV ağının kurulmasından on yıl sonra kuruldu. Thalys trenleri 1997'de Almanya'da Belçika HSL 3'ten Aachen ve Köln'e Köln-Aachen hızlı treni kullanılarak çalışmaya başladı. TGV POS trenleri 2007'de Almanya'da Karlsruhe ve Stuttgart'a Mannheim–Stuttgart ve Karlsruhe–Basel yüksek hızlı hatlar kuruldu. Karlsruhe–Basel hattında Frankfurt'tan Milano'ya Yeni Pendolino kullanan İsviçre SBB yüksek hızlı tren seferleri 2017'de başladı.
Avrupa'da yüksek hızlı demiryolu , Avrupa'da giderek daha popüler ve verimli bir ulaşım haline gelmiştir. 1980'lerde ve 1990'larda inşa edilen ilk yüksek hızlı demiryolu hatları, ülke içi koridorlarda seyahat sürelerini iyileştirdi. O zamandan beri, birçok ülke kapsamlı yüksek hızlı ağlar kurdu ve şimdi birkaç sınır ötesi yüksek hızlı demiryolu bağlantısı var. Demiryolu operatörleri sıklıkla uluslararası hizmetler işletmektedir ve hatlar sürekli olarak inşa edilmekte ve gelişmekte olan Avrupa yüksek hızlı demiryolu ağında uluslararası standartlara yükseltilmektedir.
LGV Sud-Est (Fransızca: Ligne à Grande Vitesse Sud-Est; Fransa Paris ve Lyon bölgelerini birbirine bağlayan hatta bulunan bir yüksek hızlı trendir. Fransa'nın ilk yüksek hızlı demiryolu hattı ve ilk treniydi. Saint-Florentin ve Sathonay-Camp arasındaki ilk bölümün Başkan François Mitterrand tarafından 22 Eylül 1981'de açılışı, Fransa'da demiryolu yolcu hizmetinin yeniden canlanmasına etkili olmuştur.
TGV POS, Fransız üreticisi Alstom tarafından inşa edilen ve Fransız ulusal demiryolu şirketi SNCF tarafından işletilen bir TGV trenidir. Başlangıçta SNCF tarafından 2007'de hizmete giren yeni tren, LGV Est'de kullanılmak üzere sipariş edildi. "POS"'un açılımı, Paris-Ostfrankreich-Süddeutschland 'dır.
İstanbul - Karaman Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca İstanbul - Karaman YHT, 741,543 kilometre (460,773 mi) uzunluğundaki Halkalı - Karaman güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Ankara - Karaman Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca Ankara - Karaman YHT, 419,562 kilometre (260,704 mi) uzunluğundaki Ankara - Karaman güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Yüksek standartlı demiryolu,, yüksek performanslı demiryolu, yarı yüksek hızlı demiryolu veya orta hızlı demiryolu, konvansiyonel demiryolundan daha yüksek hız ve standartlara sahip olan ancak yüksek hızlı demiryolu olarak adlandırılacak kadar yüksek hız ve standartlara sahip olmayan şehirlerarası yolcu demiryolu hizmetlerini tanımlamak için kullanılan bir jargondur. Terim aynı zamanda planlamacılar tarafından, yüksek hızlı demiryolu ağlarını oluşturmak veya genişletmek için daha büyük çabalara alternatif olarak tren hızlarını artırmak ve seyahat süresini azaltmak için artan demiryolu iyileştirmelerini tanımlamak için kullanılır. Bazı ülkeler bunun yerine orta hızlı tren veya yarı yüksek hızlı tren terimini kullanır.
İstanbul - Eskişehir Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca İstanbul - Eskişehir YHT, 279,658 kilometre (173,771 mi) uzunluğundaki Söğütlüçeşme - Eskişehir güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
|hizmetler_daraltılabilir=}}