İçeriğe atla

Lāčplēsis

Lāčplēsis
YazarAndrejs Pumpurs
ÜlkeLetonya
DilLetonca, birçok kez tercüme edildi.
TürlerEpik şiir, Ulusal destan

Lāčplēsis, yerel efsanelere dayanarak 1872–1887 yılları arasında Leton şair olan Andrejs Pumpurs tarafından yazılmış olan destansı bir şiirdirLāčplēsis Letonya ulusal destanı olarak kabul edilir.

Konusu

Riga koruyucusu olarak Lāčplēsis'in tasvir edildiği Letonya posta pulu

Şiir, tanrılar tarafından halkının bir kahramanı haline gelmek için seçilen efsanevi kahraman Lāčplēsis'in hayatını anlatır. Adı "ayı katili" anlamına gelmektedir. Bunun sebebi de Lielvārde Lordu'nun evlatlık oğlu olarak yaşayan genç bir adam iken bir ayıyı çenelerinden elleriyle parçalayarak öldürmesidir. Lord Aizkrauklis'in şatosunda, şeytanın kontrolü altındaki Caidala ile Hristiyanlık ile eski tanrıların yerini almak için haçlılarla birlikte haince planlar yapan kutsal adam Kangars'ın faaliyetleri üzerinde casusluk yapar. Spīdala, Lāčplēsis'i boğmak için Daugava'daki Staburags'ın girdabına atmaya çalışır fakat tanrıça Staburadze tarafından kurtarılır ve su altındaki kristal kaleye götürülür. Lāčplēsis burada bakire Laimdota ile karşılaşır ve ona aşık olur. Kısa bir süre sonra Lāčplēsis, Koknesis ("Ahşap taşıyıcısı") adından başka bir kahramanla arkadaş olur ve Laimdota'nın babasının kalesi olan Burtnieks Kalesi'nde birlikte çalışırlar.

Kangars, Estonlarla bir savaşı kışkırtır ve Lāčplēsis dev Kalapuisis (EstoncaKalevipoeg) ile savaşmaya başlar. Devi mağlup eder ve ikili barış yaparak ortak düşman olan papaz Dietrich (Dītrihs) liderliğindeki Alman misyonerlerine karşı savaşmak için askerî güçlere katılmaya karar verir. Lāčplēsis, geceyi batık bir kalede geçirerek, laneti kırıp kalenin tekrar havaya yükselmesine izin vererek başka bir kahramanlık eylemi gerçekleştirir. Laimdota ile Lāčplēsis nişanlanır. Sonraki bölümlerde, Laimdota Yaratılış ve eski Letonca öğretileri hakkında eski kitaplardan bölümler okur.

Laimdota ile Koknesis kaçırılır ve Almanya'da hapsedilir. Spīdala, Koknesis ile Laimdota'nın sevgili olduğu konusunda Lāčplēsis'i ikna etmeye çalışır. Lāčplēsis, Lielvārde'ye evine döner ve Almanya'ya doğru yelken açar. Gemisi Kuzey Denizi'nde kaybolur ve Kuzey Rüzgârı tarafından hoş karşılanır. Bu arada, Dietrich ile Livonyalı prens Turaida'lı Caupo, Roma'da Letonyayı Hristiyanlaştırmak için Papa ile görüşür. Lāčplēsis, Kuzey Denizi'nden tehlikeli yolculuğuna başlar. Büyülü Ada'da üç, altı ve dokuz başlı canavarlar savaşır. Nihayet adada Spīdala ile karşılaşır ve onu şeytanla yaptığı anlaşmadan kurtarır. Lāčplēsis, Almanya'dan kaçan fakat Büyülü Ada'da tuzağa yakalanan Laimdota ve Koknesis'le yeniden bir araya gelir. Koknesis Spīdala'ya olan aşkını ilan eder ve dört arkadaş Letonya'ya döner.

Jāņi (Yaz Bayramı şenlikleri) boyunca bir çift düğün yapılır fakat kahramanlar kısa bir süre içinde Alman haçlılarıyla savaşmak için yola çıkar. Birçok savaştan sonra Almanlar püskürtülür fakat liderleri Piskopos Albert, Kara Şövalye dahil Almanya'dan takviye getirir. Dietrich'in teklifinden sonra Kangars, Lāčplēsis'in gücünün sırrını öğrenir ve hainlik yaparak bunu Almanlara açıklar: Lāčplēsis'in annesi bir ayıydı ve insan üstü gücüyse ayı kulaklarından kaynaklanmaktadır. Alman şövalyeleri, barış yapmak için Lielvārde'ye teklifle gelir. Lāčplēsis, dostça bir turnuva düzenler ve burada Kara Şövalye ile savaşması için kışkırtılır. Şövalye, Lāčplēsis'in kulaklarını keser. Lāčplēsis, henüz tüm gücünü kaybetmiş değildir ve öfkelenerek şövalyeyi havaya kaldırır ve bir uçurumdan nehre doğru aşağı atar. Şövalye atıldığında Lāčplēsis'i de yakalayınca ikili suya düşer ve duyun derinliklerinde yok olur. Aynı sırada Laimdota'nın hayatı sona erir.

I. kıta
Tanrılar konseyi - Lāčplēsis'in kaderi
II. kıta
Lāčplēsis - Lāčplēsis, Burtnieki kalesine gidiyor - Spīdala ile Buluşma - Şeytan çukurunda - Staburadzes sarayında - Koknesis ile buluşma ve dönüş
III. kıta
Kangars ve Spīdala'nın komplosu - Estonyalılarla Savaş - Batık kale - Yaratılış - Letonyalıların Hıristiyanlar tarafından kandırılması
IV. kıta
Roma'daki Kaupa - Almanya'da Koknesis ve Laimdota - Kuzey Denizi'ndeki Lāčplēsis - Lāčplēsis'in dönüşü
V. kıta
Büyülü adada - Spīdala ile Toplantı - Eve dönüş- Lāčplēsis, Laimdota ve Koknesis tekrar bir araya gelir
VI. kıta
Yaz festivali - Savaş başlıyor - Lāčplēsis'in evliliği - Lāčplēsis'in ölümü

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

  • Guntis Smidchens, "National Heroic Narratives in the Baltics as a Source for Nonviolent Political Action," Slavic Review 66,3 (2007), 484–508.
  • Kruks, Sergei. 2004. “The Latvian epic Lāčplēsis: Passe-partout ideology, traumatic imagination of community.” Journal of Folklore Research 41(1): 1–32.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Âdem</span> dinî inanışlara göre dünya üzerindeki ilk insan

Âdem, İbrahimî dinlere göre Tanrı tarafından yaratılan ilk insandır. Bunun yanı sıra Âdem, tüm insanlığın ve onların yaratıcılarıyla olan ilişkilerinin bir sembolü olarak da görülebilir. Âdem ayrıca erkek, kadın ve cinsellik rollerinin dini ahlakını temel almak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Dev</span> doğaüstü, mitolojik yaratık

Dev, birçok farklı kültürün efsane, folklor, mitoloji ve masallarında yer alan bir doğaüstü yaratık.

<span class="mw-page-title-main">Mahşerin Dört Atlısı</span> Sosyolojik-dini kavram

Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta Kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlı. Yeni Ahit'teki -Vahiy Kitabı olarak da bilinen- Apokalips bölümüne göre, Kıyamet felaketlerini getirecek olan yedi mührün açılması ile birlikte ortaya çıkacaklardır. Bazı akademisyenlere göre beyaz at ve binicisi İsa'yı, kızıl at ve binicisi kan ve savaşı, siyah at ve binicisi kıtlığı, soluk renkli at ve binicisi ise salgın hastalıkları ve ölümü sembolize eder.

Digimon anime, manga, oyuncaklar, video oyunları, oyun kartları ve diğer medya unsurlarından oluşan popüler bir Japon medya ve ticari ürünler serisidir. Digimonlar, Dünyanın çeşitli telekomünikasyon ağlarından meydana gelmiş paralel bir evren olan "Dijital Dünya"da yaşamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Büyü</span> doğaüstü eylemleri içeren inanç ve uygulama türleri

Büyü veya sihir, insanların doğaüstü, paranormal veya mistik yöntemlerle doğal dünyayı etkileyebildiğini öne süren uygulamalar ve bunların çevresinde oluşturulan kültürel sistem.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav mitolojisi</span> İskandinav kültürü, dinleri

Nors veya İskandinav mitolojisi, İskandinavya'da yaşamış Kuzey Cermen halklarının Hristiyanlık öncesi dinleri, inanışları ve efsaneleri. Cermen mitolojisinin bir parçası olan İskandinav mitolojisi, Anglosakson mitolojisi ve Kıtasal Cermen mitolojisi ile yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Tapınak Şövalyeleri</span> Orta Çağda faaliyet gösteren Hristiyan askerî tarikatı

Tapınak Şövalyeleri, Mabet Şövalyeleri veya Tapınak Tarikatı, tanınmış Hristiyan askerî tarikatlarından biridir. Resmî olarak iki yüzyıl boyunca faaliyette bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Cermenler</span> bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanyada MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

<i>Severance: Blade of Darkness</i>

Severance: Blade Of Darkness 2001 yılında Rebel Act Studios tarafından üretilen ve Codemasters firması tarafından yayınlanan bir Third Person Pc dövüş-aksiyon oyunudur. İspanyolcadan doğrudan çevrilmiş ismi "Edge Of Darkness" tir. Ancak aynı isimde Amerika'da yayınlanan bir Tv serisi olduğu için oradaki dağıtıcı firma, ismi " Blade Of Darkness " olarak değiştirdi ve daha sonra Avrupa'daki kopyalara da aynı işlem uygulandı. Ekim 2021'de güncellenmiş versiyonu Steam üzerinden yayınlanmıştır.

<i>Far Cry Vengeance</i> 2006 yapımı bir FPS oyunu

Far Cry Vengeance Wii oyun konsolu için Ubisoft tarafından hem geliştirilmiş hem de yayınlanmış bir konsol oyunudur. 21 Aralık 2006'da Kuzey Amerika, 20 Aralık 2006'da ise Avustralya için satışa sunulmuştur. Ubisoft'un kendi oyunu Tom Clancy's Splinter Cell: Double Agent'dan sonra ESRB tarafından yetişkin sınıflandırmasına dahil edilen oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Haçlı Seferleri</span>

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

Heroes of Might and Magic 3, 3DO oyun şirketi tarafından 28 Ocak 1999 yılında oyun piyasasına sürülmüş sıra tabanlı bir strateji oyunudur. Oyun birçok mitolojik değere göre hazırlanmış ve bu mitolojik değerlerin çatışmasını ve savaşını konu alan bir strateji oyunudur. 3DO şirketinin bir diğer oyun serisi olan Might and Magic serisinin oyunları ile paralel olarak giden oyunda bu kez savaşlar toplu ordular tarafından yapılır ve her oyuncu bir ırka ve kaleye bağlıdır.

Fin mitolojisi, kökenini bugün Fin halkının çok az bir kısmının inandığı Fin paganizminden alır. Kendileri gibi bir Fin-Ugor kavmi olan Estonlar ile komşuları, Hint-Avrupalı Balt ve İskandinav halklarının mitolojileriyle de pek çok ortak temayı paylaşır. Hatta kimi mitler gene bir Fin-Ugor halkı olan komşuları Laponlardan direkt alınmıştır.

<i>Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı</i>

Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı, aynı adlı Marvel Comics'in Civil War çizgi roman serisinden uyarlanmış, Marvel Sinematik Evreni'nin on üçüncü filmidir. Filmde, bilimkurgu, aksiyon ve macera ön plandadır. Filmin başrol oyuncularından bazıları Chris Evans ve Robert Downey Jr. 'dır. Film, 6 Mayıs 2016'da vizyona girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ymir (Marvel Comics)</span>

Cermen mitolojisindeki Ymir'in Marvel Comics'teki versiyonu. Buz devlerinin en eski kralı ve atası olan Ymir Connan'ın zamanında kızı Atali'yle birlikte dünyada tapınım görmekteydi. Niffleheim buzlarından doğan Ymir, Jotunheim'deki devlerin atası olmuştur. Asgardlılarla çeşitli savaşlara girmiştir. Bor'un oğulları Ve, Vili ve Odin tarafından öldürülünce akan kanlarından Bergelmir ve kurtardıkları hariç neredeyse bütün devler boğulmuştur. Buna rağmen bedeninin yeniden oluşturup dirilen Ymir tanrılarla savaşlarına devam etmiştir. Thor'un da karşısına düşman olarak çıkmıştır. Surtur'la da savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Limoniye Adası</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Limoniye, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir adadır. Ada, Rodos ve Herke adaları arasında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Herke belediyesi sınırları içerisindedir. Adanın yüzölçümü 7,4 kilometrekaredir ve 21 kilometrelik bir kıyı şeridine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Terra Mariana</span> Kutsal Roma İmparatorluğunda prenslik

Terra Mariana Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya için kullanılan resmi isimdir.. Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.