İçeriğe atla

Lübnan başbakanı

Lübnan Bakanlar Kurulu Başkanı
Lübnan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanlığı
Görevdeki
Necip Mikati

10 Eylül 2021 tarihinden beri
ÜyelikBakanlar Kurulu
Resmî ikametGrand Serail, Beyrut
AtayanCumhurbaşkanı
Görev süresi4 yıl (maksimum)[a]
OluşumLübnan Anayasası
23 Mayıs 1926
İlk sahibiAuguste Edib Paşa
31 Mayıs 1926
MaaşYıllık 212.844.000 LL[1]
WebsitesiLübnan Hükümeti İnternet Sitesi

Resmi olarak Bakanlar Kurulu Başkanı adına sahip Lübnan başbakanı, hükümet başkanı ve Lübnan'ın Bakanlar Kurulu başkanıdır. Başbakan, Lübnan devlet başkanı tarafından atanır (ve görevden alınır), Lübnan Parlamentosunun onayına gerek yoktur (1990 Taif Anlaşması'ndan önce) Sözleşmeye göre, makam sahibi her zaman bir Sünni Müslümandır.

Mevcut başbakan, 10 Eylül 2021'de göreve başlayan Nacip Mikati'dir. Mikati, Hassân Diyab'ın 10 Ağustos 2020'de Mikati devralana kadar geçici başbakan olarak görev yapmasından 13 ay sonra başbakan oldu.

26 Temmuz 2021'de New York Times, diğer gazetelerin yanı sıra[2] "... milyarder telekomünikasyon kralı Necip Mikati'nin pazartesi günü Lübnan'ın bir sonraki hükümetini kurmak üzere atandı ... 65 yaşındaki Bay Mikati, yaklaşık bir yıl önce Beyrut limanında 200'den fazla insanı öldüren ve o sırada sorumlu kabinenin istifa etmesine yol açan büyük patlamadan bu yana parlamento tarafından hükümeti kurmak üzere görevlendirilen üçüncü politikacı." şeklinde bildirdi.

Başbakan, Lübnan başbakan yardımcısı tarafından desteklenmektedir.

Tarih

Ofis, 23 Mayıs 1926'da Büyük Lübnan devletinin anayasasının ilan edildiği tarihte kuruldu. 1943 yazında, Ulusal Pakt üzerinde anlaşmaya varıldığında, başbakanlık makamının her zaman bir Sünni Müslümana ayrılmasına karar verildi. 1926'da ofisin kurulmasından Lübnan İç Savaşı'nın sonuna kadar anayasa, ofisin rollerinden ve görevlerinden çok az söz etti ve ofisin yetkilerinin çoğu anayasal prosedürlerden ziyade gayri resmi yollarla uygulandı. İç savaşın sona ermesi ve Taif Anlaşması'nın onaylanmasının ardından, başbakanın sorumlulukları kanunlaştırıldı ve anayasada açıkça sıralandı.

Fransa anayasası ile farklılıklar

1926 Büyük Lübnan Anayasası kabaca Fransa Anayasası'na göre modellenmiş olsa da (Büyük Lübnan Fransız mandası altındadır) Lübnan'daki başbakanlık ofisi, Fransa'dakinden önemli ölçüde daha zayıftır, çünkü cumhurbaşkanı onu (istediği zaman) görevden alabilecek bunu yapabilecek tek kişidir. Oysa Fransa'da başbakan, cumhurbaşkanı tarafından atanır ve yalnızca parlamento tarafından güvensizlik oyu ile görevden alınabilir. Bu, Lübnan başbakanının, devlet başkanına, Fransız mevkidaşından çok daha saygılı olması gerektiği anlamına gelir.

Başbakanlık makamında geçmişteki usulsüzlükler

Geçmişte iki kez, devlet başkanı stifa ettiğinde veya görev süresi dolmadan kısa bir süre önce, başkan Ulusal Paktı ihlal ederek, devlet başkanlığının yetkilerini üstleneceği gerekçesi ile Maruni Hristiyan atadı.

Lübnan İç Savaşı sırasında, görevden ayrılan başkan Emin Cümeyyil, görevdeki başbakan Selim Hoss'u görevden aldı ve görev süresinin dolmasına 15 dakika kala Genelkurmay Başkanı Mişel Avn'ı başbakan olarak atadı. Hoss, görevden alınmasını reddetti ve bu, ikili bir hükûmetin kurulmasına yol açtı; biri Batı Beyrut'ta ağırlıklı olarak sivil ve Müslüman, diğeri ise Doğu Beyrut'ta ağırlıklı olarak askeri ve Hristiyan.

Sorumluluklar ve yetkiler

Başbakan, Bakanlar Kurulunun başkanı ve hükûmetin başıdır. Ayrıca, Yüksek Savunma Konseyinin başkan yardımcısıdır.

Sorumlulukları şunlardır:[3]

  • Parlamento ile hükûmetin kurulması için müzakere yapmak.
  • Kendisini atayan veya hükûmetin istifa ettiğini belirtenler dışında, devlet başkanı tarafından imzalanan tüm kararnameleri imzalamak.
  • Bakanlar Kurulu programını Temsilciler Meclisine sunmak.
  • Devlet başkanının katıldığı durumlar dışında Bakanlar Kurulu toplantılarına başkanlık etmek.
  • Devlet başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması halinde , dar anlamda "işleri yürütmek" için başkanın yetki ve sorumluluklarını üstlenmek.

Sembolik görevler

Taif Anlaşması'nın onaylanmasının ardından anayasa, üç "kilit" yürütme makamı için bir önsöz hazırladı: devlet başkanı, başbakan ve bakanlar kurulu. Önsöz şunları belirtir:

Başbakan, hükümetin başıdır. Hükûmeti temsil eder, hükûmet adına konuşur ve Bakanlar Kurulu tarafından yapılan kamu politikasının yürütülmesinden sorumludur.

Buna ek olarak, başbakan re'sen şu görevlere de sahiptir:

  • Yüksek Savunma Konseyi başkan yardımcısı
  • Bakanlar Kurulu başkanı
  • Hükûmet başkanı

Başbakanların listesi

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ veya cumhurbaşkanının takdirine bağlı olarak görevden alınana kadar

Kaynakça

  1. ^ "Lebanese Politicians Reward Themselves - Al Akhbar English". 19 Ekim 2017. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Hubbard (26 Temmuz 2021). "Lebanon Turns to Billionaire Tycoon to Form Next Government". The New York Times. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  3. ^ https://www.constituteproject.org/constitution/Lebanon_2004.pdf?lang=en 11 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

  Bu madde Library of Congress kamu malı materyali içermektedir. Kaynağa bu web sayfasından ulaşabilirsiniz.  [[Kategori: Library of Congress kamu malı materyali kullanan Vikipedi sayfaları]]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</span> Türkiye Cumhuriyetinin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Hükûmet veya Kabine, Türkiye'de Cumhurbaşkanının başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur. Her bakan, kendi bakanlığını ilgilendiren iş ve emri altındaki kamu personelinin yerine getirdikleri işlem ve eylemlerinden sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Necip Mikati</span>

Necip Azmi Mikati, Lübnanlı politikacı ve iş insanı. 2005 ve 2011-2014 yılları arasında iki kez Lübnan Başbakanı olarak görev yaptı. 10 Eylül 2021 tarihinde 3. kez Lübnan Başbakanı oldu. Nisan 2005 ile Temmuz 2005 yılları arasında Lübnan geçici hükûmetinin Başbakanı oldu. 25 Ocak 2011 tarihinde Mikati, Kasım 2009'da kurulan geçici Lübnan hükûmetinin 12 Ocak 2011'de düşmesinden sonra parlamentoda yapılan görüşmeler sonucunda oy çokluğu ile Başbakanlığa aday gösterildi. Hükûmet gecikmelerden sonra Haziran ayında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Temmam Selam</span> Lübnanlı siyasetçi

Temmam Saib Selam, Lübnanlı siyasetçi. 2008-2009 yılları arasında Kültür Bakanı olarak görev yaptı. 15 Şubat 2014-18 Aralık 2016 arasında Lübnan Başbakanı, 25 Mayıs 2014 tarihinden 31 Ekim 2016'ya dek vekâleten Lübnan Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, 1926'da makamın oluşturulmasından bu yana Lübnan devlet başkanlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği hükûmeti</span>

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği hükûmeti, Sovyetler Birliği yönetiminde yürütme organının ana gövdesidir. Hükûmet başkanı, birinci dünya ülkelerinde "Sovyetler Birliği Başbakanı" olarak bilinen bürokrattı. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi. Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi. Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem de facto olarak üst düzey liderler bulunmaktaydı ve genellikle ülkeyi Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği makamı vasıtasıyla yönetirlerdi. Zira Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak devletin yönetim organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da siyaset</span>

Kazakistan'ın devlet yapısı, üniter anayasal başkanlık cumhuriyeti'dir. Şu anki Kazakistan Cumhurbaşkanı, Kasım Cömert Tokayev, devlet ve hükûmet başkanı'dır. Yasama organı hem hükûmete hem de iki meclise verilir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya başbakanı</span> Japonyanın hükûmet başkanı

Japonya başbakanı, Japonya hükûmeti başkanı ve Japon Silahlı Kuvvetleri Komutanıdır. Başbakan, Ulusal Diyet tarafından tayin edildikten sonra Japonya İmparatoru tarafından atanır ve Temsilciler Meclisi'nin görevde kalması konusunda güven duyması gerekir. Bakanlar Kurulu Başkanı ve diğer Devlet Bakanları Başbakanın rızasıyla görev yapmaktadır. Japonca ofisinin isminin gerçek çevirisi, Bakanlar Kurulu Kapsamlı İdare Başkanlığı 'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hassân Diyab</span> Lübnanlı siyasetçi

Hassân Diyab, Lübnanlı siyasetçi. 21 Ocak 2020 yılında başladığı başbakanlık görevinden 10 Ağustos 2020 tarihinde istifa etmiş olup yeni hükûmet kurulana kadar emanetçi başbakan olarak görev yapmıştır. Yeni hükûmetin kurulmasının ardından 10 Eylül 2021'de bu görevi Necip Mikati'ye devretmiştir. Başbakanlıktan önce, 2011-2014 yılları arasında Lübnan Eğitim Bakanı olarak görev yaptı.

Moğolistan başbakanı, Asya ülkesi Moğolistan'da 1912 yılından bu yana hükûmetin başında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus hükûmeti</span>

Belarus hükûmeti, , Belarus'ta devlet iktidarının yürütme organıdır ve Belarus Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Hükûmet başkanı, hükûmetin ana gündemini yöneten ve bakanları yönlendiren Belarus Cumhurbaşkanıdır. Belarus Ulusal Meclisi, Belarus Yüksek Sovyeti'nin devamıdır ve Belarus için işleyen parlamento görevi görür.

Gürcistan Hükûmet, Gürcistan'nın iç ve dış politikalarını uygulayan en üst düzey yürütme organıdır. Başbakan - hükûmet başkanı - ve bakanlardan oluşur ve Gürcistan Parlamentosu'na karşı hesap verebilir ve sorumludur. Hükûmetin mevcut yetki ve sorumlulukları, 2017 ve 2018 yıllarında kabul edilen Gürcistan Anayasası değişikliklerine tabidir. 14 Mayıs 1991'den 9 Kasım 1996'ya kadar Gürcistan hükûmeti, Gürcistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Edib</span> Lübnanlı devlet adamı

Mustafa Edib Abdul Vahid Lübnanlı bir diplomat, avukat, eğitimci, politikacı, araştırmacı, akademisyen ve Lübnan'ın eski Başbakanıdır ve aynı zamanda 2013-2020 yılları arasında Lübnan'ın Almanya Büyükelçisi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye başbakanı</span> Suriyenin hükûmet başkanı

Suriye başbakanı veya resmi adıyla Bakanlar Kurulu başkanı, Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmetinin başıdır.

8 Mart İttifakı, Lübnan'da 2005 yılında kurulan, Suriye yanlısı duruşları ve 14 Mart İttifakına olan muhalefetleriyle birleşen siyasi partiler ve bağımsızlardan oluşan bir koalisyondur. Haziran 2011'den Mart 2013'e kadar Lübnan'da Başbakan Necip Mikati başkanlığındaki hükûmetle kurulan iktidar koalisyonuydu.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Lübnan</span> Fransız Suriye ve Lübnan Mandasındaki eski devlet

Büyük Lübnan Devleti 1 Eylül 1920'de ilan edilen, Mayıs 1926'da adını Lübnan Cumhuriyeti yapan ve modern Lübnan'ın önceli olan bir devletti.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan devlet başkanı</span> Lübnanın devlet başkanı

Lübnan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Lübnan'ın devlet başkanıdır. Devlet başkanı, parlamento tarafından altı yıllık bir süre için seçilir. Lübnan Anayasası'nın 49. maddesi uyarınca, başkan her zaman Temsilciler Meclisi adayıyla aynı şartları yerine getiren bir Maruni Hristiyan'dır.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya başbakanı</span>

İskoçya başbakanı, İskoçya birinci bakanı veya İskoçya ilkbakanı İskoç hükûmetinin lideri ve İskoçya Büyük Mührü'nün koruyucusudur. Başbakan İskoç kabinesine başkanlık eder ve öncelikle İskoç hükûmeti politikasının formülasyonundan, geliştirilmesinden ve sunumundan sorumludur. Başbakanın ek işlevleri arasında İskoçya'yı yurtiçinde ve yurtdışında resmi bir şekilde tanıtmak ve temsil etmek yer alır.