İçeriğe atla

Lü Zhi

Lü Zhi
Han imparatoriçesi
Hüküm süresiMÖ 195-180
Sonra gelenZhang Yang
DoğumMÖ 241
Shan
ÖlümMÖ 682
DefinChangling Mozolesi
Eş(ler)iGaozu
HanedanHan Hanedanı

Lü Zhi (Çince: 呂雉; pinyin: Lǚ Zhì; MÖ 241-18 Ağustos MÖ 180) veya İmparatoriçe Gao (汉高后; Hàn Gāo Hòu), Çin'in Han Hanedanı'nın imparatoriçesi.[1] Saltanatı MÖ 195'ten MÖ 180 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Lü Zhi, Han Hanedanı'nın kurucu İmparator Gaozu'nun imparatoriçe eşiydi. Liu Ying ve Prenses Yuan olma üzere iki çocuğu bulunmaktaydı. Li Zhi, Çin imparatoriçesi unvanını ve olağanüstü gücü üstlenen ilk kadındı. Gaozu'nun ölümünden sonra, İmparator Hui ve halefleri İmparator Qianshao ve İmparator Houshao'nun kısa saltanatları sırasında imparator naibi olarak onurlandırıldı.

Eşi İmparator Gaozu ve onun kurulu hanedanının yükselişinde ve kuruluşunda ve Gaozu tarafından belirlenen bazı kanun ve geleneklerde rol oynadı. Lü Zhi, başkentten kocasının yokluğunda bile, Gaozu'nun iktidara yükselişinde önemli rol oynayan iki önde gelen generali, Han Xin ve Peng Yue'yi aristokrasiye ve diğer generallere bir ders olarak öldürdü. MÖ 195 yılında Gaozu'nun ölümüyle Lü, merhum imparatorun dul eşi ve yeni imparatorun annesi olarak oğlunun yönetiminde liderlik rolü üstlendi. İmparator Hui'nin MÖ 194'te tahta çıkmasından bir yıldan kısa bir süre sonra, Lü, derinden nefret ettiği Cariye Qi'yi acımasız bir şekilde ölüme mahkûm etti. Ayrıca Cariye Qi'nin oğlu Liu Ruyi'yi zehirleyerek öldürttü. İmparator Hui, annesinin zulmü karşısında şok oldu ve bir yıl boyunca hastalandı ve bundan sonra artık devlet işlerine karışmadı ve annesine daha fazla güç verdi. Sonuç olarak İmparatoriçe Lü sarayı yönetti, hükûmeti dinledi, imparator adına konuştu ve her şeyi yaptı. 22 yaşındaki oğlu İmparator Hui'nin zamansız ölümüyle sırasıyla iki bebek oğlu İmparator Qianshao ve İmparator Houshao'yu ilan ederek her zamankinden daha fazla güç kazandı. Bu iki genç imparatorun tarihte imparator olarak hiçbir meşruiyeti yoktu ve bu 8 yıllık dönemin tarihi İmparatoriçe Lü'nün saltanatı olarak kabul edilir ve tanınır. Lü, MÖ 180'deki ölümüne kadar 15 yıl boyunca siyaset sahnesine egemen oldu ve aslında Han Hanedanı'nın İmparatoriçesi olarak hüküm sürdü. Genellikle Çin'i yöneten ilk kadın olarak tasvir edilmekte olup Fu Hao, Yi Jiang, Nanzi ve Xuan'dan önce dört kadının politik olarak aktif olduğu belirtilirken, Lü birleşik Çin'i yöneten belki de ilk kadındı.[2]

Kaynakça

  1. ^ Sima Qian (1961). "The Basic Annals of Empress Lu" (PDF). Records of the Grand Historian of China. 1. Columbia University Press. ss. 267-284. ISBN 9780253340276. 
  2. ^ Keith McMahon, Women Shall Not Rule: Imperial Wives and Concubines in China from Han to Liao

Dış bağlantılar

Lü Zhi
Resmî unvanlar
Önce gelen:
' 		Çin imparatoriçesi
MÖ 195 – MÖ 180 		Sonra gelen:
Zhang Yang

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mete</span> Türk Hun Devletinin Ve Ordusunun Kurucusu

Mete, Mao-tun (Çince: 冒頓單于 pinyin: Mòdú Chānyú;, MÖ 209 - MÖ 174 arasında hüküm sürmüş Asya Hun İmparatorluğu hükümdarı olan Türk-Hun hükümdardır. Oğuz Kağan Destanı'ndaki Oğuz Kağan ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir. Babası Teoman'dır. Kendisi Baideng Muharebesi sırasında Han Hanedanlığı'nı yenmiş ve vergiye bağlamıştır. Yüeçi ve Tunguz milletlerini de yenerek devletini Hazar Denizi'nden Mançurya'ya kadar uzatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gaozu (Han)</span>

İmparator Gaozu veya asıl adıyla Liu Bang (劉邦), Çin'in Han Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MÖ 202'den MÖ 195 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Gaozu, Çin tarihinde mütevazı köylü sınıfı kökenli az sayıdaki hanedan kurucularından biridir.

İmparator Hui, Çin'in Han Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MÖ 195'ten MÖ 188 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yang (Sui)</span>

İmparator Yang veya asıl adıyla Yang Guang (楊廣), Çin'in Sui Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 604'ten 618 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gaozu (Tang)</span> Tang Hanedanı kurucusu ve ilk imparatoru

İmparator Gaozu veya asıl adıyla Li Yuan, Tang Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 618'den 626 yılına kadar sürmüştür.

<i>Zizhi Tongjian</i>

Zizhi Tongjian, 1084 yılında Song Hanedanı döneminde tarih yazımı şeklinde yayınlanan Çin tarihçiliğinde öncü bir referans eserdir. 1065'te İmparator Yingzong, büyük tarihçi Sima Guang'a baş yardımcıları Liu Shu, Liu Ban ve Fan Zuyu gibi diğer bilim adamlarıyla birlikte Çin'in evrensel bir tarihinin derlemesini yönetmesini emretti. Görevin tamamlanması 19 yıl sürdü ve 1084'te halefi Shenzong'a sunuldu. Zizhi Tongjian, 16 hanedanı kapsayan ve MÖ 403'ten MS 959'a kadar yaklaşık 1400 yıla yayılan Çin tarihini kaydetmekte ve 294 cilt ve yaklaşık 3 milyon Çince karakter içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Xiang Yu</span>

Xiang Yu, Çin'in Chu devletinin hükümdarıydı. Saltanatı MÖ 232'den MÖ 202 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Lü Buwei</span>

Lü Buwei, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir Çinli tüccar ve devlet adamı. Zhuangxiang ve Ying Zheng'in saltanatı sırasında yaklaşık 16 yıl boyunca Qin devletinin şansölyesi olarak görev yaptı.

Qianshao, Çin'in Han Hanedanı'nın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MÖ 188'den MÖ 184 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Houshao, Çin'in Han Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MÖ 196'dan MÖ 180 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Wen (Han)</span>

Wen, Çin'in Han Hanedanı'nın beşinci imparatorudur. Saltanatı MÖ 180'den MÖ 157 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Saltanatı sırasında İmparatoriçe Lü'nün istikrarsız ve şiddetli naipliğinden sonra çok ihtiyaç duyulan istikrarı sağladı. Wen ve oğlu İmparator Jing'in müreffeh saltanatları, tarihçiler tarafından Wen ve Jing'in Hükümdarlığı olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ai (Han)</span>

Ai, Çin'in Han Hanedanı'nın 12. imparatorudur. Saltanatı MÖ 7'den MÖ 1 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Huan, Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 11. imparatorudur. Saltanatı MS 168'den MS 189 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Liu Bian veya İmparator Shao, Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 12. imparatorudur. Saltanatı 15 Mayıs-28 Eylül MS 189 arasında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cao Pi</span>

Cao Pi, Çin'de Wei Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 220'den MS 226 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Wei</span>

Jiang Wei, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde yaşamış Shu Han generaliydi. Wei Hanedanı topraklarında doğmuş olup Ma Zun'a güvensizliğinden dolayı taraf değiştirerek Shu Han'a geçti ve Zhuge Liang tarafından general olarak atandı. Zhuge Liang'ın ölümünden sonra da Wei Hanedanı'na yönelik çeşitli seferler düzenledi. Bununla birlikte, Jiang Wei'nin seferleri, Shu'nun sınırlı kaynakları ve yetersiz gıda kaynakları ile iç siyasi fay hatları nedeniyle hem ölçek hem de süre açısından nispeten kısıtlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sun Hao</span>

Sun Hao, Çin'de Wu Hanedanı'nın dördüncü ve son imparatorudur. Saltanatı MS 264'ten MS 280 yılına kadar sürmüştür.

Shi Zhi, Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun yedinci ve son imparatorudur. Saltanatı MS 350'den MS 351 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Suzong (Tang)</span>

Suzong veya asıl adıyla Li Heng (李亨), Çin'de Tang Hanedanı'nın sekizinci imparatorudur. Saltanatı MS 756'dan MS 762 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Taizong veya asıl adıyla Yaogu (堯骨), Çin'in Liao Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 927'den 947 yılında ölümüne kadar sürmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.