İçeriğe atla

Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun

Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun, 26 Kasım 1934 tarihli, 2590 numaralı kanundur. 29 Kasım 1934'te Resmi Gazete'de (2867 sayı, 3 cilt, 6. sayfa) yayımlanmıştır.[1] Güncelliğini yitirdiği gerekçesiyle mecliste tartışılmıştır.[2] Kanuna göre:

  • Madde 1 – Ağa, Hacı, Hafız, Hoca, Molla, Efendi, Bey, Beyefendi, Paşa, Hanım, Hanımefendi ve Hazretleri gibi lakap ve ünvanlar kaldırılmıştır. Erkek ve kadın vatandaşlar, kanunun karşısında ve resmi belgelerde yalnız adlarıyla anılırlar.
  • Madde 2 – Sivil ve rütbe ve resmi nişanlar ve madalyalar kaldırılmıştır ve bu nişan ve madalyaların kullanılması yasaktır. Savaş madalyaları istisnadır. Türkler yabancı devlet nişanları da taşıyamazlar.
  • Madde 3 – Askeri rütbelerden adın başına gelmek üzere kara ve havada Müşürlere Mareşal, Birinci Ferik, Ferik ve Livalara General, denizde Birinci Ferik, Ferik ve Livalara Amiral denilir. Generallerin ve Amirallerin derecelerini gösteren ünvanlarla deniz görevlileri ünvanlarının ve diğer askeri rütbelerin karşılıkları Âlî Askerî Şûrası kararı ve İcra Vekilleri Heyetinin onayı ile konulur.

Kaynakça

  1. ^ "EFENDİ, BEY, PAŞA GİBİ LAKAP VE UNVANLARIN KALDIRILMASINA DAİR KANUN" (PDF). 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2015. 
  2. ^ "Dört kanun kaldırılıyor". 8 Kasım 2012. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Subay; asteğmen, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay, albay, tuğgeneral/tuğamiral, tümgeneral/tümamiral, korgeneral/koramiral, orgeneral/oramiral ve mareşal/büyük amiral rütbelerinde bulunan askerlere denir. Türkçede "sü (asker)" ile "bey" sözcüklerinin birleşmesiyle oluştuğu yanılgısına düşüldüğünden Dil Devrimi sırasında benimsenmiştir.

Yarbay, Binbaşı ile Albay rütbesi arasında yer alan askeri rütbedir. Birçok ülkenin kara ve hava kuvvetlerinde tabur komutanı olarak görev yaparlar.

General, kara ve hava kuvvetlerinde albaydan sonra gelen ve mareşale kadar olan yüksek rütbeli subaylara verilen unvan. Deniz Kuvvetleri'ndeki dengi "amiral"dir. Hitap ederken yalnızca korgeneral ve orgenerale "General" denilmekle birlikte, tuğgeneral ve tümgeneral rütbeli subaylar, doğrudan bu rütbeleriyle anılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Soyadı Kanunu</span> Türk vatandaşlarına soyadı taşıma yükümlülüğü getiren kanun

Soyadı Kanunu, her Türk vatandaşına bir soyadı taşıma yükümlülüğü getiren 2525 sayılı kanundur. Kanun, 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilmiş, 2 Temmuz 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanmış ve 2 Ocak 1935′te yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun kabulünden sonra soyadı, Türkiye’de kişilerin kimliğinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Soyadı Kanunu'nun kabulü, toplumsal alanda yapılan Atatürk devrimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Paşa</span> Osmanlı sivil ve askeri bürokrasisinde rütbe ve unvan

Paşa, Osmanlı Devleti zamanında yüksek sivil memurlara ve albaydan üstün rütbede bulunan askerlere verilen unvan. Bunun yanında Osmanlı himayesindeki Mısır baş yöneticilerine de paşa unvanı verilmiştir.

Mirliva, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Türkiye'nin ilk yıllarında kullanılan, ferik ile miralay rütbeleri arasında olan ve günümüz rütbelerinden tuğgeneral ve tümgeneral rütbelerine denk bir askeri rütbe. Paşalık unvanı mirliva rütbesinden itibaren kazanılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası Türk Kurtuluş Savaşı sırasında hem Türkiye Büyük Millet Meclisinde hem de cephe hattında üstün hizmet göstermiş kişilere verildi.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Çobanlı</span> Türk asker ve siyasetçi

Cevat Çobanlı, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa</span>

Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa II. Abdülhamid döneminde Bahriye Nazırlığı görevinde bulunmuş amiraldir. 1853 yılında Sinop Baskını'nda ölen Bozcaadalı Riyale (tümamiral) Hüseyin Paşa'nın oğludur.

Ferîk ya da Ferîk-i sânî, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında kullanılan mirliva ile ferîk-i evvel rütbeleri arasında olan ve günümüz rütbelerinden korgeneral rütbesine eşit askerî rütbe.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Rıza Paşa</span>

Mehmed Rıza Paşa Osmanlı askeri. II. Abdülhamid döneminde 17 yıl Serasker olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kemalettin Sami Gökçen</span> Türk asker ve diplomat

Kemalettin Sami Gökçen, Türk asker, diplomat ve siyasetçi.

Amiral veya genel amiral, bağımsız ülkelerin deniz kuvvetlerinde yüksek rütbeli deniz subaylarına verilen unvanın genel karşılığı. Kara ve hava kuvvetlerindeki general rütbesine eşdeğerdir. Türk Deniz Kuvvetleri'nde amirale direkt karşılık gelen rütbe olmamakla birlikte deniz albaydan sonra sırasıyla gelen tuğamiral, tümamiral, koramiral, oramiral ve büyük amiral rütbeleri vardır.

Sadettin Paşa, Osmanlı paşası. Defterdarlı Mehmet Şükrü Efendi'nin oğludur.

Ferik Tevfik Paşa Türk asker, ressam. İlk Türk ressamlarındandır. Osmanlı'da Batılı anlamda resim sanatını başlatan öncü isimlerin en başında anılabilecek Ferik Tevfik Paşa sarayda yetişmiştir. "Asker ressamlar" olarak anılan, Ferik İbrahim Paşa, Tevfik Paşa, Servili Ahmet Emin ve Osman Hamdi, Osmanlı'da Batı anlam ve tekniğindeki resim sanatının ilk temsilcileri, bir bakımdan da klasikleri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mecidiye Nişanı</span>

Mecidiye Nişanı, 29 Ağustos 1852 - 1922 tarihleri arasında verilen askeri ve kahramanlık nişanıdır. Sultan Abdülmecid döneminde tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şakir Paşa (1855-1919)</span>

Mehmed Şakir Paşa Osmanlı askeri.

Ferîk-i evvel ya da birinci ferik, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında kullanılan müşîr ile ferîk rütbeleri arasında olan ve günümüz rütbelerinden orgeneral rütbesine eşit askerî rütbe.

Bu listede Türkiye tarihi boyunca orgeneral rütbesine terfi etmiş kişiler bulunmaktadır. Orgeneral rütbesi, rütbe bekleyerek ulaşılan en üst rütbedir. Bu rütbenin Osmanlı İmparatorluğunda ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki karşılığı ferîk-i evvel idi. 26 Kasım 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanan Efendi, Bey, Paşa Gibi Lakap ve Unvanların Kaldırılmasına Dair Kanun ile askerî rütbeler yeniden düzenlenmiştir. Böylece ferîk-i evvel rütbesinin yeni adı orgeneral olmuştur.

Bu listede Türkiye tarihi boyunca oramiral rütbesine terfi etmiş kişiler bulunmaktadır. Oramiral rütbesi, rütbe bekleyerek ulaşılan en üst rütbedir. Bu rütbenin Osmanlı İmparatorluğunda ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki karşılığı birinci ferik amiral idi. 26 Kasım 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanan Efendi, Bey, Paşa Gibi Lakap ve Unvanların Kaldırılmasına Dair Kanun ile askerî rütbeler yeniden düzenlenmiştir. Böylece oramiral rütbesi ihdas edilmiştir.