İçeriğe atla

Lázaro Cárdenas

Lázaro Cárdenas del Río
51. Meksika Cumhurbaşkanı
Görev süresi
1 Aralık 1934 - 30 Kasım 1940
Yerine geldiğiAbelardo L. Rodríguez
Yerine gelenManuel Ávila Camacho
Michoacán Valisi
Görev süresi
1928-1932
Yerine geldiğiLuis Méndez
Yerine gelenDámaso Cárdenas
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Mayıs 1895
Jiquilpan, Michoacán
Ölüm 19 Ekim 1970
Meksiko, Meksika
Defin yeri Devrim Anıtı, Meksiko, Meksika
Milliyeti Meksikalı
Partisi Kurumsal Devrimci Parti
Evlilik(ler) Amalia Solórzano (1932)
Çocuk(lar) Cuauhtémoc Cárdenas
Mesleği siyasetçi, general
Dini Yok (ateist)
Askerî hizmeti
Bağlılığı Meksika
Branşı Meksika Ordusu
Hizmet yılları 1913-1928
Rütbesi general
Komutası Meksika Devrimi, 2. Dünya Savaşı, İspanya İç Savaşı and Küba Devrimi

Lázaro Cárdenas del Río, (21 Mayıs 1895, Jiquilpan de Juárez - 19 Ekim 1970, Meksiko), 1934 ile 1940 yılları arasında Meksika'nın devlet başkanı olarak görev yapan Meksikalı politikacı ve emekli generaldi.

Cárdenas kırsal bir bölgeden geldi ve genç bir subay olarak Meksika Devrimi'ne katıldı. Kendi eyaletinin valisi olarak ve Plutarco Elías Calles altında kabine üyesi olarak siyasi deneyim kazandı.

1938 yılında Meksika petrollerinin millileştirmesi ve devlete ait Pemex adlı petrol şirketini kurmasıyla tanınmaktadır. Aynı zamanda büyük toprak arazilerini kamulaştırıp toplu işletmelerin (ejido'ların) küçük ortaklarına dağıtarak Meksika'da toprak reformu gerçekleştirdi.

1920'lerde Meksika siyasetine Sonoralı generaller yön vermiş olmasına rağmen Sonoralı olmayan biri olarak general ve eski cumhurbaşkanı (1924-28) Plutarco Elías Calles'e sadık kalarak siyasette yer edinmiştir. Calles, 1920 ile 1924 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapmış ve 1928'de tekrar seçilen Sonora'lı general Alvaro Obregón'un suikasta uğramasından sonra Ulusal Devrimci Parti'yi kurmuştur. Cardenas, Calles'in kurduğu bu partiden aday olarak seçilmiştir. Calles, Cardenas'ın cumhurbaşkanlığının arkasındaki güç oldu ve bu gücü sürdürmek istedi ancak daha sonra Cardenas tarafından sürgüne yollandı. Böylelikle Cardenas kendi iktidarını güçlendirmiş oldu. Cardenas, Calles'in kurduğu Ulusal Devrimci Parti'nin adını Meksika Devrimci Partisi yaparak partinin yapısını değiştirdi. Parti; köylü dernekleri yoluyla köylülerin, sendikalı işçilerin, meslek erbaplarının ve ordunun sektörel temsiliyetine dayanmaya başladı. Cardenas'ın orduyu partiye dahil etmesi, ordunun gücünü azaltmak ve darbeler yoluyla politikaya müdahale etmesini engellemek için yapılmış kasıtlı bir hareketti. Cardenas'ın önemli bir siyasi başarısı ise büyük bir askeri başarısı olmayıp siyaseten ılımlı bir tavır takınan Manuel Ávila Camacho'ya 1940 yılında yapılan seçimden sonra iktidarını tamamen teslim etmesidir.

Cardenas, devrimin ideallerini gerçekleştirdiği için "Meksika Devrimi'nin yapıcı radikali" olarak saygı görmekle birlikte "otoriter popülist" olmasıyla eleştirilir.[1] Pek çok ankete ve analize göre Cardenas, 20. yüzyılının en popüler Meksika cumhurbaşkanıdır.[2][3]

Cardenas, 19 Ekim 1970'te Meksiko'da kanserden dolayı 75 yaşında ölmüştür.

Kaynakça

  1. ^ Knight, Alan (1996). Lázaro Cárdenas. Encyclopedia of Latin American History and Culture,. 1. New York: Charles Scribner's Sons. s. 555. 
  2. ^ Batres Guadarrama, Marti. "Lázaro Cárdenas, el presidente del pueblo". La Jornada. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020. 
  3. ^ Ayala, Rodrigo (19 Mayıs 2018). "Quién fue Lázaro Cárdenas y cuáles fueron sus aportaciones". Cultura Colectiva. 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

19 Ekim, Miladi takvime göre yılın 292. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 73 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Emiliano Zapata</span>

Emiliano Zapata, 1910'da başlayan Meksika Devrimi'nin lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Mahnovşçina</span> rus iç savaşı sırasında ukraynada vuku bulmuş anarşist hareket

Mahnovşçina, 1918-1921 yılları arasında Ukrayna bölgesinde gerçekleşmiş anarko-komünist isyancı ordunun hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Pancho Villa</span>

Pancho Villa, Meksikalı devrimci, general, asi. 1913 devriminde Zapata ile birlikte Huerta'ya karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Kerenski</span> Rus siyasetçi

Aleksandr Fyodoroviç Kerenski, Rus siyasetçi. 1917 Şubat Devriminden sonra Rus hükûmetinin üyesi, Temmuz ayından itibaren de Geçici Hükûmetin Başbakanı. Sosyalist Devrimci Parti (SR) üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Röhm</span>

Ernst Röhm, Alman subay, siyaset adamı, Sturmabteilung (SA) örgütünün kurucusu ve kumandanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Plutarco Elías Calles</span> 47. Meksika devlet başkanı

Plutarco Elías Calles, Meksikalı general ve siyasetçi. Calles, Meksika Devrimi sırasında general rütbesine yükseldi, Katolik isyancılarla devlet güçleri arasında 1927'de çıkan Cristero Savaşı'na yol açmasıyla tanındı. 1924-28 yıllarında devlet başkanlığı yaptı, "maximato" olarak adlandırılan 1928-35 yılları arasında ise de facto olarak ülkeyi yönetti. Ulusal Devrimci Parti'yi (PNR) kurdu. Bu parti 1946 yılında Kurumsal Devrimci Parti (PRI) adını alarak 2000'e kadar Meksika'da iktidarı elinde tuttu.

<span class="mw-page-title-main">Meksika Devrimi</span>

Meksika devrimi (1910-17), 20. yüzyılın ilk büyük devrimi.

<span class="mw-page-title-main">Álvaro Obregón</span> 46. Meksika devlet başkanı

Álvaro Obregón Salido, Meksikalı asker ve siyasetçidir. On yıl süren bir iç savaşın ardından başkan olmuş ve bu görevi sırasında ülkede barış ve istikrarı yeniden sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurumsal Devrimci Parti</span>

Kurumsal Devrimci Parti 1929'daki kuruluşundan 2000 yılına kadar Meksika'nın siyasi yaşamına egemen olmuş ve iktidarı elinde tutmuş parti. Başlangıçta Ulusal Devrimci Parti olarak kurulan parti, 1938 yılında Meksika Devrimci Partisi adını aldıktan sonra 1946 yılında günümüzdeki adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Juan Almeida Bosque</span>

Juan Almeida Bosque Kübalı komünist siyasetçi ve bestecidir. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Andrés Manuel López Obrador</span> 65. Meksika devlet başkanı

Andrés Manuel López Obrador, Meksikalı siyasetçi ve eski Meksika Devlet Başkanı. Temmuz 2005'te başkanlık seçimleri için istifa edene kadar, Herkesin İyiliği İçin Koalisyonu temsil ediyordu. Yurttaş Hareketi ve İşçi Partisi'ni de içerisinde bulunduran koalisyona ve Demokratik Devrim Partisi'ne liderlik ediyordu. 2012 başkanlık seçimleri için PRD koalisyonundan Yurttaş Hareketi ve İşçi Partisi'nden aday oldu. 9 Eylül 2012 tarihinde partiden istifa ettiğini açıkladı. Ayrıca Ulusal Yenilenme Hareketi (MORENA)'nin liderliğini yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mir Beşir Kasımov</span>

Mir Beşir Kasımov, Sovyet Azeri siyasetçi, devrimci. Neriman Nerimanov'un ürettiği siyasetin takipçilerinden biri olan Kasımov Azerbaycan'da ulusal komünizm politikasının uygulayıcısı olarak da bilinir. İki kez Lenin Nişanı ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Meksika Silahlı Kuvvetleri</span>

Meksika Silahlı Kuvvetleri Birleşik Meksika Devletleri'nin askerî kuvvetleridir. İspanyol kraliyeti 18. yüzyılda sömürge Meksika'sında daimi bir ordu kurmuştur. 1821'de Meksika'nın bağımsızlığını kazanmasından sonra ordu önemli bir siyasi rol oynamış, ordu generalleri devlet başkanı olarak görev yapmıştır. 1910-1920 Meksika Devrimi sırasında Federal Ordunun çöküşünü takiben, eski devrimci generaller ordunun boyutunu ve gücünü sistematik olarak küçültmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Venustiano Carranza</span> 44. Meksika devlet başkanı

José Venustiano Carranza de la Garza, Meksikalı siyasetçi. Diktatör Porfirio Díaz'ın devrilmesini izleyen Meksika Devrimi'nin önderlerinden ve demokrasiye dönüş sonrasında yeni rejimin ilk devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Gustavo Díaz Ordaz</span> 56. Meksika devlet başkanı

Gustavo Díaz Ordaz Bolaños Meksikalı siyasetçi ve Kurumsal Devrimci Parti (PRI) üyesi. 1964 ile 1970 yılları arasında Meksika başkanı olarak hizmet verdi.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Ávila Camacho</span> 52. Meksika devlet başkanı

Manuel Ávila Camacho, 1940 ile 1946 yılları arasında Meksika Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış siyasetçi ve askeri lider. Meksika Devrimi'ne katılmasına ve yüksek bir rütbeye ulaşmasına rağmen, General Lázaro Cárdenas ile doğrudan bağlantısı olması nedeniyle cumhurbaşkanı seçilmiştir. Meksikalılar tarafından "Kibar Cumhurbaşkanı" olarak çağrılmıştır. Cumhurbaşkanı olarak ulusal birliği, düzeni ve itidali sağlamaya yönelik politikalar izledi. Yönetimi sırasında askeri liderlikten sivil liderliğe geçişi sağladı, çatışmacı antiklerikalizmi sona erdirdi, sosyalist eğitim için yapılan baskıyı tersine çevirdi ve II. Dünya Savaşı sırasında ABD ile ticaret ilişkisini düzeltti.

<span class="mw-page-title-main">Adolfo López Mateos</span> 55. Meksika devlet başkanı

Adolfo López Mateos 1929'da muhalif olmasına rağmen sonradan Kurumsal Devrimci Parti (PRI) üyesi olmuş Meksikalı siyasetçi. Meksika devlet başkanı seçildi ve 1958 ile 1964 yılları arasında hizmet verdi.Başkanlığı sırasında elektrik şirketlerini millileştirdi, Bedava Ders Kitapları Ulusal Komisyonu'nu kurdu (1959), ABD sınırındaki Chamizal tartışmasını çözdü ve Doğa Tarihi Müzesi ve Meksiko'daki Ulusal Antropoloji Müzesi gibi önemli müzeleri açtı. Siyasi felsefesinin "Anayasa'nın solu" olduğu söyleyen López Mateos, Lázaro Cárdenas'tan beri solcu olduğunu ilan eden ilk başkan oldu. López Mateos Meksikalılar arasındaki popülerliği ile tanınır; Cárdenas ve Adolfo Ruiz Cortines ile birlikte López Mateos, Meksika'nın 20. yüzyıldaki en popüler başkanları olarak anılır. Ancak başkanlığı sırasında sendika başkanları Demetrio Vallejo ve Valentín Campa'nın tutuklanması, köylü lideri Rubén Jaramillo ve ailesinin Meksika ordusu tarafından öldürülmesi gibi baskıcı uygulamaları olmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Adolfo Ruiz Cortines</span> 54. Meksika devlet başkanı

Adolfo Tomás Ruiz Cortines tartışmalı 1952 seçimlerini Kurumsal Devrimci Parti adayı olarak kazanıp 1952 ile 1958 yılları arasında Meksika devlet başkanlığı yapmış Meksikalı siyasetçi. Selefi Miguel Alemán Valdés ve halefi Adolfo López Mateos'un aksine Meksika Devrimi'ne katılmıştır. Meksika'nın en yaşlı devlet başkanlarından olan Ruiz Cortines kadınlara seçme ve seçilme hakkı vermesi ve Meksika Mucizesi olarak bilinen dönemde ekonomiyi büyütmesiyle hatırlanır.