L'incoronazione di Poppea

**L'incoronazione di Poppea**
	; Poppea Notaları başsayfası
Özgün isim	L'Orfeo. Favola in musica
Müzik	Claudio Monteverdi
Libretto	Gian Francesco Busenello
Gala	1643 Venedik Karnavali
İlk gösterim yeri	Teatro SS. Giovanni e Paolo, Venedik
Oyuncular	La Fortuna: Şans tanrıçası, soprano; La Virtù: Fazilet tanrıçası, soprano; L'Amore: Aşk tanrıçası, soprano; Ottone: Romalı soylu Otho, kontralto; Poppea Sabına: Neron'nun metresi, soprano; Neron: İmparator, soprano; Claudia Ottavia: Nero'nun karısı, soprano; Drusilla: Bir Romalı soylu kadın, (soprano); Lucio Anneo Seneca: Neron'nun eski eğitmeni, (bas profondo); Arnalta: Poppea'nin oada hizmetcisi, kontralto; La nutrice: Sütannesi, kontralto; Marco Anneo Lucano: Romalı şair (tenor); Küçük uşak: soprano; Hizmetçi kız, soprano; Un liberto: serbest eski kole, tenor; İki asker: tenor; Bir Lictor: bas; Palladia: Tanrıça Athena, soprano]]; Mercuri: Bir tanrı, baş; Venüs: Bir tanrıça, soprano; Seneca'nın arkadaşları, konsuller, tribünler, küpidler korosu;

L'incoronazione di Poppea (SV308), (Türkçesi:Poppea'nın Taç Giyme Töreni) 1642-43 yıllarında Venedik karnaval sezonunda ilk kez oynanan bir prolog ve üç perdeden oluşan İtalyan operasıdır. İtalyan müzisyen Claudio Monteverdi tarafından bestelenmiştir. Libretto "Gian Francesco Busenello" tarafından hazırlanmıştır. Bu operanın konusu ilk defa olarak klasik mitoloji konusundan ayrılmış ve Antik Roma döneminde meydana gelen olayları konu almıştır. Antik Romalı tarihçi Tacitus'dan kaynaklarak İmparator Neron'un metresi olan Poppea'nın nasıl entrikalar içinde imparatoriçe tacını giydiğini anlatmaktadır.

Konu özeti

Zaman: Yaklaşık MS. 60
Mekan: Antik Roma

Prolog

Fortuna ve Virtu, Şans tanrıçası ve Fazilet tanrıçası, arasında bir münakaşa yapılmaktadır. Birbirini kötülükle itham etmekte ve her ikisi de diğerinden daha iyi ve daha güçlü tanrıça olduğunu iddia etmektedir. Aşk tanrısı Kupid sahneye girer ve kendini her ikisinden de daha iyi ve daha güçlü olduğunu ve her ikisinden de üstün olduğu için de onların kendine bağlanmış olduğunu açıklar. Fortuna ve Virtu onun gerçeği söylediğini bilerek ona karşı gelemezler.

I. Perde

Poppea'nın sevgilisi olan Otho evine geldiği zaman imparator Neron'nun bu kadınla birlikte olmak istediği için geceyi onun evinde geçirdiğini öğrenir. İmparatorun muhafızları evin etrafını sarmışlardır. Neron Poppea'ya şimdi oradan ayrılacağını fakat ona âşık olduğu için çok geçmeden tekrar onu ziyarete geleceğini bildirir. Poppea'nın oda hizmetçisi olan Arnalta Poppea'ya Neron ile olan ilişkisinin felaket yarabileceğini söyler.

Neron'nun karısı olan Octavia kocasının bu kaçamağının haberini almıştır ve kocasının bu ihanetinin Tanrılar tarafından cezalandırılmasını beklemektedir. Octavia'nın lalası kısasa kısas uygulayarak ona yeni bir aşık bulmasını ve Neron'un ihanetine kendi ihaneti ile yanıt vermesini tavsiye eder. Fakat Octavia bunu namusu ile bağdaştıramaz ve kabul etmez. Filozof Seneca Octavia'ya durumunu kısmet budur diye kabul etmesini söylerse de Octavia'nın genç uşağı bunun aptalca bir tutum olduğunu söyler.

Neron eski eğiticisi olan Seneca'ya karısını boşayıp Poppea ile evleneceğini ifşa eder. Seneca Neron'ya halkın bu hareketi bir imparatordan beklemediğini söyler ama Neron halkın ne yapacağına hiç ilgisi olmadığını, kendisinin imparator olup kendinin ne isteği varsa onu yaptığını ve kimsenin keyfine tabi olmadığını bildirir.

Neron Poppea'ya o kadar âşık olduğunu bildirir ve onunla hayatını birleştirip ona imparatoriçe olarak taç giydirmeyi istediğini söyler. Poppea bunu Seneca'nın kabul etmeyeceğini ve zaten Seneca'nın Neron'u öldürtebilecek kadar Senatoda çok büyük bir iktidar gücü olduğunu söyler. Neron Poppea'ya inanır ve Seneca'nın gücünü kırmak için onu öldürtmeye karar verir.

Otho bu sahneyi gizliden seyretmektedir. Neron çıkınca Poppea'ya gider ve aşkına cevap vermesini ister. Poppea artık kendisinin İmparatorun sevgilisi olduğunu söyler. Otho Poppea'nın üst iktidar gücüne gözünü diktiğini anlamıştır. Kendinin Poppea'nın eski sevgilisi olduğunu anlarss Neron'nun kendini öldüreceğini de anlamıştır. Bu nedenle önceden davranıp Neron'u öldürmeye karar verir.

Otho kendisine âşık olduğunu bildiği Drusilla'ya gider. Ona Poppea'nın eski sevgilisi olduğunu ama o hayatta oldukça Poppea'ya olan bu aşkın bitmeyeceğini; ama şimdi Drusilla'ya da âşık olduğunu itiraf eder.

II. Perde

Tanrı Merküri Seneca'ya öleceğini haber olarak verir. Seneca bu haberden memnun olmuştur; çünkü ölünce semalarda tanrılarla birlikte yaşamaya başlayacağını bilmektedir. İsmi bir serbest köle manasına gelen Liberto adli bir ulak ona Neron'un kendisini öldürteceği haberini getirmiştir. Liberto Seneca'nın bu haberi daha önceden aldığını öğrenince şaşırır. Bir küçük uşağın bir saray hanımı ile flört etmesini ele alan bir aralıktan sonra sahneye Neron ve sırdaşı Lucan gelirler ve Neron Poppea'yı öven bir şarkı söyler.

Octavia, Otho'ya bir kadın kıyafetine girmesini böylece tanınmadan Poppea'yı öldürmesini ister. Eğer Otho bu isteğini redderse onun yaptığı kötülükleri Neron'a söyleyeceğini bildirip Otho'ya şantaj yapar. Araya bir genç uşak ile sütninesi hizmetçi arasında bir komik sahne konulmuştur. Sonra Otho kıyafet değiştirmek ve böylece tanınmamak için Drusilla'dan ona ait olan bir kadın elbisesi sağlar.

Poppea bahçesinde uzanmıştır ve hizmetlisi Arnalta onun uyumasını sağlamak için bir şarkı söylemektedir. Ask tanrısı Kupid, onu koruyacağını açıklayan bir şarkı söyler. Drusilla kıyafetine bürünüp Poppea'yı öldürmek için Otho bahçeye gelince, Kupid onun bu cinayeti işlemesini önler.

III. Perde

Rakibinin öleceğini bilen Drusilla hayatından memnundur. Otho'nun onun giysilerini giyerek saklandığını öğrenen muhafızlar gerçek Drusilla'yı kıyafet değiştirmiş Otho sanarak tutuklayıp imparator önüne getiriler. Drusilla giysilerini Otho'ya vermenin aptalca bir harekât olduğunu anlamıştır ve Nero'ya kendinin suçlu olduğunu bildirir. Otho o zaman konuşmaya başlayarak Neron'a ne olduğunu ayrıntılarıyla anlatır. Neron Otho'ya Roma'dan sürgünlük ve uzak vahşi topraklarda yaşama cezası verir. Neron karısı Octavia'nın da Roma'dan sürgün edileceğini ve bir sandala konularak deniz ve rüzgarın merhametlerine bırakılacağını söyler. Octavia bir Roma'dan ayrılış aryası söyler. Arnalta ise yeni imparatoriçenin eski oda hizmetçisi olarak şimdi ne önemli bir kişi olduğuna dair bir komik arya söyler. Opera Nero ile Poppea'nın birlikte söyledikleri bir aşk düeti ile sona erer.

Eserin bazı özellikleri

17. yy. başında hazırlanan operaların konuları genellikle antik mitolojilerdir. Bu operanın konusu ise gerçek olup antik Roma tarihinde geçen bir olayı ele almaktadır. Kötü bir imparator olan Neron'u ele almakta ve onun nasıl metresi Poppea ile evlendiğini incelemektedir. Ama bu opera eserinde tanrılara ve tanrıçalar da büyük roller oynamaktadır. Eserin adı "taç giyme töreni" olmakla beraber bu tören sahnede gösterilmemektedir.

Eserin müziğini hazırlayan Monteverdi'nin bu eserle müziğinin zirvesine eriştiği ve bu eserdeki bazı müzik parçalarının onun en iyi eserlerinden olduğu kabul edilmektedir. Müzik küçük bir orkestra için hazırlanmıştır. Bu orkestra içinde çalgı olarak yaylısazlar, viola da gamba, lavtaar, harp, flavta, eski tip bir trompet olan "kornett" ile perküsyon bulunmaktadır. Bu operada şarkıcılar günümüz opera şarkıcılarından değişiktir. Başrol olan Neron tiz sesli bir "kastrato" için hazırlanmıştır ve günümüzde bu tip şarkıcı bulunmayıp rolü ya bir erkek olan kontrtenor veya bir kadın olan mezzo-soprano sesi almaktadır. Bu eserde cinsiyetini saklayıp değiştiren, yani erkek rolü oynayan kadın ve kadın rolünde erkekler, bulunmaktadır. 17. yy. seyircisi için bu acayip kaçmadığı bildirilmektedir.

Bu eserin sonunda bulunan Neron ile Poppea arasındaki düetin Monteverdi'den başka bir besteci tarafından bestelendiği iddia edilmektedir.