Çarkıfelek şu anlamlara gelebilir:
- Çarkıfelek (bitki), Passiflora bilim adıyla anılan bitki.
- Çarkıfelek (felsefe), Orta Çağ'a ve eski felsefeye ait bir kavram
- Çarkıfelek (yarışma), Yarışma programları
Çarkıfelek (Passiflora), çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550'den fazla türden oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsi.
Passiflora edulis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin en yaygın olan türüdür. "Maruçya" olarak da adlandırılmaktadır.
Passiflora incarnata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin en kuzeyde yetişen türüdür.
Passiflora ligularis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü türü.
Passiflora tarminiana, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.
Passiflora coccinea, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin hızlı gelişen bir türüdür. İngilizcede Scarlet tutku çiçeği, Kırmızı tutku çiçeği adlarıyla anılır. Koyu kırmızı çiçekleri ile Passiflora vitifolia ile benzerlik gösterir. 2 cmlik minyatür karpuz büyüklüğünde ve olgunlaştığında kırmızı renk alan yenilebilen meyvelere de sahiptir. Kırmızı meyveleri ile, beyaz çiçekli ancak kırmızı meyve veren Passiflora capsularis ile benzerlik gösterir. Ancak capsularis türünün aksine meyveleri yenebilir.Zaten kırmızı meyve veren aile içindeki birkaç çarkıfelek türünden biri bu türdür. Soğuğa dayanıklı değildir, -2 derece ve altı uzun süreli soğuklar bitki için ölümcül etkiler doğurur. Tohumdan ve çelikten çoğaltılır. Amazon bölgesinde Peru, Brezilya, Bolivya, Venezuela, Yeni Gine'de yaygın olarak bulunur. Meyveleri taze olarak tüketilir. Bahçecilikte de gözalıcı bulunan çiçekleri nedeniyle tercih edilen çarkıfelek türlerinden biridir.
Sarı çarkıfelek, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir bitki türüdür.
Karpuz çarkıfeleği, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü bir türüdür.
Passiflora maliformis, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.
Passiflora laurifolia, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.
Botanikteki adlarına göre Passiflora (Çarkıfelek) türlerinin listesidir. Yaklaşık 500 kadar türü bulunmakla bu türlerin büyük bir kısmı tropikal bölgelerde, bir kısmı subtropikal veya ılıman bölgelerde yine bir kısmı da Avustralya ve Okyanusya'da bulunmaktadır. Liste henüz tam değildir.
Passiflora arborea, Kolombiya, Ekvador ve Panama'da bulunan bir çarkıfelek türüdür. Yenebilecek nitelikte meyveleri bulunmayıp çiçekleri için yetiştirilmektedir. Çiçekleri beyaz renkli organlarının bulunduğu korona kısmı koyu koyu sarı renklidir. Özellikle Kolombiya'nın 1400 m ile 2200 m rakımlı yükseltilerinde bu bitkiye rastlamak mümkündür.
Passiflora arbelaezii, bir çarkıfelek türü olup Nikaragua'nın doğusu ve Kolombiya'nın batısında bulunur. Bu türe bu ad bu türü toplayan botanikçi Enrique Pérez Arbeláez şerefine konulmuştur.İlk kez 1957'de resmi olarak Antonio Lorenzo Uribe Uribe tarafından bu tür tanımlanmıştır.
Passiflora foetida var. arizonica, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir alt türüdür. Dar tabanlı orta lob ve loblu yan loblar ile düzensiz testere dişli, derin loblu yaprakları ile diğer çarkıfelek türlerinden ayrılabilir. Beyaz renkli çiçekleri mavi, lavanta renkli filamanları vardır. Ağ gibi çiçek bürgüleri, Arizona'da bulunan diğer passiflora türlerinden bu türü ayırır. Yaprakları üç loblu nadirende olsa bazen 5 lobludur. Aynen Passiflora foetida gibi yarı etçil özellikler gösterir, hoş olmayan bir kokusu vardır, bu koku sayesinde sinekleri kendine çeker ve ağ gibi bürgülerinde hapseder. Meyveleri yenebilir, tatlıdır, ancak küçük ve az miktarda etli kısmı bulunur. Arsız, yayılıcı ve işgalci bir türdür. Arizona'da dağlık kayalık bölgelerde,çöllere yakın yerlerde doğal olarak yetişir.
Passiflora miniata, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinden Passiflora coccinea'nın hızlı gelişen bir kültür türüdür. Alt türü olduğu için Passiflora coccinea ile hemen hemen aynı özelliklere sahiptir. Yenilebilen ufak meyvelere sahiptir yine gözalıcı kırmızı çiçekleri nedeniyle daha çok süs bitkisi olarak bahçecilikte kullanılır.
Passiflora ambigua, Belize, Kosta Rika ve Kolombiya'da bulunan Passiflora (Çarkıfelek) türüdür. Genellikle nemli ortamlara ihtiyaç duyduğundan, nemli ormanlarda yetişen ambigua aynı zamanda hızlı büyüyen asmalardandır.
Passiflora cinnabarina, Avustralya'ya özgü bir Passiflora (Çarkıfelek) cinsine ait asma türüdür.
Passiflora manicata Kolombiya ve Ekvator'a özgü bir Passiflora (Çarkıfelek) türüdür. Kırmızı renkli çiçek açan türün yapraklarının üst kısmı parlak ve koyu yeşil, alt kısmı mavimsi yeşildir.
Passiflora cuspidifolia, Passiflora (çarkıfelek) cinsinin bir türüdür. Parlak, uzunlamasına oval koyu yeşil yapraklı bitki türü, yeşil renkli yuvarlak meyveler verir.
