İçeriğe atla

Küresel Açlık Endeksi

2020 Küresel Açlık Endeksi

Küresel Açlık Endeksi (KAE), Avrupa'nın Concern Worldwide ve Welthungerhilfe STK'ları tarafından hazırlanan, açlığı bölge ve ülke bazında ölçen ve izleyen bir araçtır.[1] KAE, yıllık olarak hesaplanır ve sonuçları her yıl Ekim ayında yayınlanan bir raporda görünür.[2][3]

Küresel düzeyde 2000 yılından bu yana azalan açlık, 2020 raporuna göre küresel düzeyde ortalama olarak sınıflandırılmıştır. 2000 yılından bu yana birçok ülke, ülkelerindeki açlığı azaltmayı başarsa da bazı ülkelerde açlık devam etmekte veya daha da kötüleşmektedir.

Küresel Açlık Endeksi Raporu

2006 yılında oluşturulan KAE, ilk olarak ABD merkezli Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) ve Almanya merkezli Welthungerhilfe tarafından yayınmıştır . 2007'de İrlandalı STK Concern Worldwide da ortak yayıncı olmuştur.[4][5][6] 2018'de IFPRI projeye dahil olmaktan vazgeçmiş ve KAE, Welthungerhilfe ve Concern Worldwide'ın ortak projesi haline gelmiştir.[7]

2020 Küresel Açlık Endeksi raporu, açlığın çeşitli yönlerine dayalı sayısal bir puan atayarak ulusal, bölgesel ve küresel açlığın çok boyutlu bir ölçüsünü sunar. Ardından ülkeleri KAE puanına göre sıralar ve mevcut puanları geçmiş sonuçlarla karşılaştırır. KAE puanlarını sunmanın yanı sıra, her yıl açlığın belirli bir yönünü ele alan bir makale içerir. 2020 raporu, 2030 yılına kadar Sıfır Açlığa ulaşmak için sağlık ve sürdürülebilir gıda sistemlerini birbirine bağlayan Tek Sağlık yaklaşımını ele almaktadır.

KAE Puanlarının Hesaplanması

Küresel Açlık Endeksi, açlığı 100 puanlık bir ölçekte ölçer. 0 en iyi puandır (açlık yok) ve 100 en kötü puandır, ancak bu aşırı uçlardan hiçbirine pratikte ulaşılmaz. Muhtemel KAE puanları aralığı ile ilişkili açlığın şiddeti aşağıdaki gibidir:[8]

Seviye Değer
Düşük9.9
Orta10.0-19.9
Ciddİ20.0-34.9
Endişe Verici35.0-49.9
Aşırı Endişe Verici≥ 50.0

KAE, 4 bileşen göstergesini birleştirir: [GHI2016 1]

  1. Yetersiz beslenenlerin toplam nüfusa oranı.
  2. Beş yaş altı çoocuklardan bir yetersiz beslenme belirtisi olan aşırı zayıf olanların oranı.
  3. kronik yetersiz beslenmenin bir işareti olan gelişim bozukluklarından muzdarip beş yaşın altındaki çocukların oranı.
  4. Beş yaşın altındaki çocukların ölüm oranı.

2020 yılında, KAE'ne dahil edilme kriterlerini karşılayan 132 ülkenin verileri değerlendirilmiş ve bu ülkelerden 107'si için KAE puanları 2015-2019 yılları arasındaki verilere göre hesaplanmıştır. KAE puanlarını hesaplamaya yönelik veriler, yayınlanmış Birleşmiş Milletler kaynaklarından (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü,[9] Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF ve Kurumlar Arası Çocuk Ölümleri Tahmini Grubu [10] ), Dünya Bankası ve çeşitli Nüfus ve Sağlık Araştırmalarından elde edilmiştir . Değerlendirilen 132 ülkeden 25'i, 2020 GHI puanının hesaplanmasına izin vermek için yeterli veriye sahip olamamıştır, ancak bilinen diğer verilere dayanarak, bu ülkelerden 18'ine açlığın ciddiyetine ilişkin dolaylı ölçümler yapılmıştır. Kalan 7 ülke için veriler, GHI puanlarının hesaplanmasına veya geçici kategorilerin atanmasına izin vermek için yetersiz kalmıştır.

Önceki Yıllarda KAE Konuları

  • 2010: İki yaşından küçük çocuklarda(erken çocukluk döneminde) yetersiz beslenme.
  • 2011: Son yıllarda artan ve daha değişken gıda fiyatları ve bu değişimlerin açlık ve yetersiz beslenme üzerindeki etkileri.[11]
  • 2012: Doğal gıda kaynaklarının giderek kıtlaştığı bir dönemde gıda güvenliğinin ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımının sağlanması.
  • 2013: Yetersiz ve yetersiz beslenmeye karşı toplum direncinin güçlendirilmesi.
  • 2014: Mikro besin eksiklikleri ile karakterize bir yetersiz beslenme biçimi olan gizli açlık.
  • 2015: Silahlı çatışma ve açlıkla ilişkisi.
  • 2016: 2030 yılına kadar sıfır açlık olan BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefine ulaşmak.[12]
  • 2017: Eşitsizlik ve açlık sorunları.[13]
  • 2018: Zorunlu göç ve açlık.[14]
  • 2019: Açlığın ve iklim değişikliği sorunları.[15]

Yıllık KAE'ne ek olarak, Hindistan Devletleri için Açlık Endeksi (ISHI) 2008'de ve Etiyopya için Alt Ulusal Açlık Endeksi 2009'da yayınlandı.

Etkileşimli bir harita 4 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kullanıcıların verileri farklı yıllar için görselleştirmesine ve belirli bölgelere veya ülkelere yakınlaştırmasına olanak tanımaktadır.

Küresel ve bölgesel eğilimler

Bileşenlerle Bölgesel 2020 GHI Puanları

Dünya genelinde, 18,2 KAE puanı ile temsil edilen açlık, Orta dereceli olarak temsil edilmektedir. Bu durum 2000 yılında 28,2 GHI puanı ile temsil edilen ciddi seviyeden düşmüşmüştür.

Açlık, bölgelere bağlı olarak ciddi değişiklikler göstermektedir. Güney Afrika, Güney Sahra ve Güney Asya'da açlık, Ciddi olarak sınıflandırılmaktadır. Bu durum, bu bölgedeki yetersiz beslenme ve özellikle çocuklardaki yüksek gelişim bozukluklarına bağlanmaktadır. Bunun yanında, Güney Sahra Dünya'nın en yüksek çocuk ölüm oranına sahip olmakla birlikte, Güney Asya Dünya'nın en yüksek Gelişim bozuklukları oranına sahiptir.

Buna karşın, Avrupa, Orta Asya, Latin Amerika ve Karayipler, Doğu,Güney Doğu, Batı Asya ve Kuzey Afrika Düşük veya orta açlık düzeylerine sahip olmakla birlikte bazı sosyal gruplarda açlık mevcuttur.

2020 yılında, COVID-19 salgını ve doğurduğu ekonomik sorunlar ve Afrika Boynuzundaki çöl çekirgesi istilaları ve diğer krizler, milyonlarca insanı beslenme yetersizliği riskine sokmuş olmakla beraber, bu krizler halihazıra mevcut olan savaş nedenli açlık, iklim değişikliği ve ekonomik şoklara eklenmiştir. 2020 yılında açıklanmış olan KAE skorları henüz bu durumu göstermemektedir. Ancak 2020 raporu, bu krizlerin halihazırda mevcut olan krizlere katkıda bulunarak milyonlarca insanı riske soktuğuna değinmiştir.

Ülke sıralaması

Küresel Açlık Endeksi'ne göre ülke sıralaması.[16]

Kategoriler

  Düşük Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI ≤9.9)
  Orta Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 10.0–19.9)
  Orta Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 20.0–34.9)
  Endişe Verici Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 35.0–49.9)
  Çok Endişe Verici Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI ≥50.0)

— = Veri mevcut değil veya sunulmuyor. Bazı ülkeler, verilen yıl veya referans döneminde mevcut sınırlarında mevcut değildi.

Notlar: Bu tablodaki sıralamalar ve endeks puanları, önceki KAE raporlarındaki sıralamalar ve endeks puanları ile doğru bir şekilde karşılaştırılamaz (bkz. 2020 KEA raporunun Ek A'sı). 2020 KAE raporu için veriler 132 ülke için değerlendirilmiş olup, bunların dışında, 107 ülke için 2020 KEA puanlarını hesaplamak ve sıralamak için yeterli veriye ulaşılmıştır (karşılaştırılması gerekirse, 2019 raporunda 117 ülkenin sıralaması için veri kullanılabilirliğine izin verildi). 25 ülke için, veri eksikliği nedeniyle bireysel puanlar hesaplanamamış ve sıralamalar belirlenememiştir. Mümkün hallerde, bu ülkelerin durumları geçici olarak önem derecesine göre belirlenmiştir: 1 ülke için durum düşük, 9 ülke için durum ciddi ve 8 ülke için endişe verici olarak belirlenmiştir. 7 ülke için, herhangi bir geçici tanım oluşturulamamıştır (bkz. 2020 KAE raporunda Kutu 1.3).

* 25 ülke için, veri eksikliği nedeniyle bireysel puanlar hesaplanamamıştır. Mümkün olan şartlarda, bu ülkelerin skorları geçici olarak önem derecesine göre belirlenmiştir: 1 ülke "düşük", 9 ülke "ciddi" ve 8 ülke "endişe verici" olarak belirlenmiştir. 7 ülke için hiçbir tanım oluşturulamamıştır.

a 2020 KAE puanlarına göre sıralanmıştır. Puanı aynı olan ülkelere verilen sıralamalar aynıdır (örneğin, Kuzey Makedonya ve Rusya Federasyonu 18. sırada yer alır).

b 2020 KAE puanı 5'ten az olan 17 ülkeye ayrı sıralamalar atanmaz. Bunun yerine sıralamalar, toplu olarak 1-17 arasında atanır. Puanları arasındaki farklar minimumdur.

2020 GHI'nin Hedefi: On Yıl İçinde Sıfır Açlık: Sağlık ve Sürdürülebilir Gıda Sistemlerini Bağdaştırmak

2020 yılında gerçekleşen olaylar, Dünya gıda sisteminde göz ardı edilemeyecek birçok zayıflığa yol açmıştır. Buna karşın, Sağlık ve Gıda güvenliği konularına entegre bir yaklaşım geliştirilmesiyle 2030 itibarıyla Dünya'da sıfır açlığa erişilmesi mümkündür. İnsanlar, Hayvanlar, Bitkiler ve canlıların paylaştığı ortak çevreler; ayrıca küresel adil ticaret ilişkilerini gözten Tek Sağlık Yaklaşımı, geçişte yaşanılan krizlerin incelenerek gelecekteki sağlık krizlerini önlemeyi ve sağlıklı bir gezegen oluşturarak, açlığı bitirmeyi amaçlamaktadır.

Tek sağlık yaklaşımı, kırılgan bir şekilde küreselleşmiş gıda sistemlerini; yetersiz yerel tarım yatırımlarını, çiftçi kooperatiflerini ve küçük yatırımcı odaklı değer zincirlerini; beslenme kaynaklı bulaştırılamayan hastalıkları; bozulan yerel gıda sistemlerine yapılacak acil müdahaleleri; gıda sistemlerinin yüksek çevresel yüklerini; Dünya Nüfusunun büyük bölümüne uygulanan yetersiz sosyal korumayı; adil olmayan dünya gıda dağılımını; güvenli toprak sahipliği kavramının yoksunluğunu kapsar.

Herkes için yeterli beslenmeyi sağlanması ve 2030 itibarıyla sıfır açlığa ulaşılması için gıda güvenliğine; insan, hayvan ve çevre sağlığını bütünsel olarak ele alan bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini savunur.

Tüm kurumlar, hükûmetler, topluluklar ve bireylerin uzun ve kısa vadeli birçok hedef için toplu olarak çalışması gerektiğinin altını çizer. Bu hedeflerden bazıları; gıda üretim ve tedarikinin devamlılığı, bölgesel tedarik zincirlerinin geliştirilmesi, sosyal koruma önlemlerinin güvence altına alınması, gıda, sağlık ve ekonomik sistemlerin tek sağlık bakış açısı çerçevesinde değerlendirilmesi ve geri dönüşümü önceleyerek atık ve kirlilik sorunlarını yok edecek döngüsel bir gıda ekonomisi oluşturulmasıdır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  2. ^ 2019 GHI: Chapter 1 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Global Hunger Index. 13 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Global Hunger Index and the Paradox of Hunger". Human Rights & the Global Economy eJournal. Social Science Research Network (SSRN).
  4. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, N. Hossain, T. Brown, N. Prasai, Y. Yohannes, F. Patterson, A. Sonntag, S.-M. Zimmermann, O. Towey, C. Foley. 2017. 2017 Global Hunger Index: The Inequalities of Hunger 9 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute; Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  5. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, L. Hammond, F. Patterson, A. Sonntag, L. Klaus, J. Fahlbusch, O. Towey, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2018. 2018 Global Hunger Index: Forced Migration and Hunger 18 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn and Dublin: Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  6. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, R. Mukerji, F. Patterson, M. Wiemers, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2019. 2019 Global Hunger Index: The Challenge of Hunger and Climate Change 2 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  7. ^ "About: The Concept of the Global Hunger Index" 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Global Hunger Index
  8. ^ von Grebmer, Klaus; Bernstein, Jill; Hossain, Naomi; Brown, Tracy; Prasai, Nilam; Yohannes, Yisehac; Patterson, Fraser; Sonntag, Andrea; Zimmermann, Sophia-Marie; Towey, Olive; and Foley, Connell. 2017. 2017 "Global Hunger Index: The inequalities of hunger: Synopsis" 27 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Washington, D.C.; Bonn; and Dublin: International Food Policy Research Institute, Welthungerhilfe, and Concern Worldwide.
  9. ^ FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). 2016. "Food Security Indicators" ((Updated February 9, 2016). . Rome.
  10. ^ UN IGME (UN Inter-agency Group for Child Mortality Estimation). 2015. "Child Mortality Estimates: Info, Under-five Mortality Estimates". (Updated September 9, 2015). .
  11. ^ K. von Grebmer, M. Torero, T. Olofinbiyi, H. Fritschel, D. Wiesmann, Y. Yohannes, L. Schofield, C. von Oppeln. 2011 Global Hunger Index - The Challenge of Hunger: Taming Price Spikes and Excessive Food Price Volatility 7 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn, Washington, D.C., Dublin: IFRPI, Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  12. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, D. Nabarro, N. Prasai, S. Amin, Y. Yohannes, A. Sonntag, F. Patterson, O. Towey, and J. Thompson. 2016. 2016 Global Hunger Index: Getting to Zero Hunger. Bonn, Washington, D.C., and Dublin: Welthungerhilfe, International Food Policy Research Institute, and Concern Worldwide.
  13. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, N. Hossain, T. Brown, N. Prasai, Y. Yohannes, F. Patterson, A. Sonntag, S.-M. Zimmermann, O. Towey, C. Foley. 2017. 2017 Global Hunger Index: The Inequalities of Hunger. Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute; Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  14. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, L. Hammond, F. Patterson, A. Sonntag, L. Klaus, J. Fahlbusch, O. Towey, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2018. 2018 Global Hunger Index: Forced Migration and Hunger. Bonn and Dublin: Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  15. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, R. Mukerji, F. Patterson, M. Wiemers, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2019. 2019 Global Hunger Index: The Challenge of Hunger and Climate Change. Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  16. ^ von Grebmer, K., J. Bernstein, R. Alders, O. Dar, R. Kock, F. Rampa, M. Wiemers, K. Acheampong, A. Hanano, B. Higgins, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel: 2020 Global Hunger Index - One Decade to Zero Hunger: Linking Health and Sustainable Food Systems 15 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Alkire, S. ve ME Santos. 2010. "Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi: 2010 verileri" 7 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . Oxford Yoksulluk ve İnsani Gelişme Girişimi.
  • Wiesmann, Doris (2004): Uluslararası bir beslenme endeksi: ülke seviyelerinde gıda güvensizliği ve yetersiz beslenme kavramı ve analizleri . Kalkınma Ekonomisi ve Politikası Serisi 39. Peter Lang Verlag.

Dış bağlantılar


Kaynak hatası: <ref> "GHI2016" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="GHI2016"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda</span> Pasifik Okyanusunun güneybatısındaki ada ülkesi

Yeni Zelanda, Güney Büyük Okyanus'ta bir ada ülkesidir. Güney Yarımkürede, Okyanusya'daki Güney Pasifik adaları arasında, Avustralya'nın yaklaşık 2.000 km güneydoğusunda yer almaktadır. Başlıca iki büyük ve 700'den fazla küçük adadan oluşur. Toplamda 268.021 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bölgedeki tektonik hareketler ve volkanik olaylar nedeniyle Yeni Zelanda birçok yüksek dağa sahiptir. Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington ve en büyük şehri Auckland'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sudan</span> Doğu Afrikada bulunan bir ülke

Sudan, resmî adıyla Sudan Cumhuriyeti, Kuzey Doğu Afrika'da bir ülkedir. Başkenti Hartum, en yüksek nüfuslu şehri Omdurman'dır. Sudan kuzeyden Mısır, kuzey doğudan Kızıldeniz, doğudan Etiyopya ve Eritre, güneyden Güney Sudan, batıdan Orta Afrika Cumhuriyeti ve Çad, kuzey batıdan da Libya'yla çevrilidir. Yüz ölçümü bakımından Afrika'nın en büyük üçüncü ülkesidir. Nil, Sudan'ı Batı ve Doğu Sudan olmak üzere ikiye ayırır. Hartum'un Rafediye bölgesi yakınlarında Beyaz Nehir ile Mavi Nehir birleşir. Sudan'ın ortasından, dış ilişkilerinde kültürel, toplumsal ve ekonomik olarak büyük rol oynayan Nil Vadisi geçer.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Kamboçya, resmî adıyla Kamboçya Krallığı, Güneydoğu Asya anakarasının güneyinde yer alan bir ülkedir. 181,035 km² alana yayılan ülke, kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğuda Vietnam ve güneybatıda Tayland Körfezi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Açlık grevi</span> belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemi

Açlık grevi, katılımcılarının politik protesto davranışları olarak ya da diğerlerinde suçluluk duygusu yaratmak için genellikle bir yasanın değişmesi gibi belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemidir. Herhangi bir tutum, davranış, uygulama veya olayı benimsemediğini göstermek ya da bazı isteklerini yetkili kişi veya makamlara kabul ettirmek için su, tuz ve şeker dışında vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini almayarak aç kalma esasına dayanan bir protesto yöntemidir. Yemek yememe grevidir. 1991 tarihli Malta Bildirgesi'nde açlık grevi, "zihinsel olarak ehliyetli ve kendi iradesiyle açlık grevine karar vermiş kimsenin belirli bir zaman için yiyecek ve/veya sıvı almayı reddetmesi" şeklinde tanımlanmıştır. Açlık grevi eyleminden farklı olarak, ölüm orucu eyleminde hiçbir gıda alınmaz. Genellikle açlık grevi eylemiyle sonuç alınamadığında, daha etkili bir eylem biçimi olduğu düşünülen ölüm orucu eylemine geçilir. Açlık grevleri süreli veya süresiz şekilde olabilir.

<i>Demokrasi Endeksi</i> Demokrasinin 167 ülkedeki durumunun ölçümü

Demokrasi Endeksi, The Economist'in araştırma bölümü Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından derlenen bir dizindir. Endeks, 167 ülkede demokrasinin durumunu ölçmeyi ve beş temel kategoride derlemeyi amaçlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnsani Gelişme Endeksi'ne göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), yıllık İnsani Gelişme Raporunda 191 ülkenin İnsani Gelişme Endeksini (İGE) derliyor. Endeks, belirli bir ülkedeki sağlık, eğitim ve geliri, ülkeler arasında ve zaman içinde karşılaştırılabilir bir insani gelişme ölçüsü sağlamak için dikkate alır.

<span class="mw-page-title-main">Malnütrisyon</span> Tıbbi durum

Malnütrisyon veya malnutrisyon, beslenmenin içerik ve miktar açısından yetersiz olması veya tam tersi aşırı besin alımı nedeniyle oluşan sağlık sorunlarını ifade eder. Günlük enerji ihtiyacı, yaş, cinsiyet, beden ebadı ve fiziksel aktiviteye bağlı olarak değişiklik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Küresel Barış Endeksi</span>

Küresel Barış Endeksi, ülkelerin ve bölgelerin göreli barışçıl konumunu ölçen bir girişimdir. Sidney, Avustralya merkezli Ekonomi ve Barış Enstitüsü'nün bir çalışması olan Küresel Barış Endeksi, Ekonomist İstihbarat Birimi tarafından derlenen verilerle barış enstitüleri ve düşünce kuruluşlarında görev alan uzmanlardan oluşan uluslararası bir panel ile istişare içinde geliştirilmektedir. Liste ilk olarak Mayıs 2007 yılında yayınlandı ve o zamandan bu yana yıllık olarak güncellemeler yapılmaktadır. Dünyanın dört bir yanındaki ülkeleri sükunetlerine göre derecelendiren ilk çalışma olduğu iddia edilmektedir. Bu çalışma Entegre Araştırma'nın kurucusu Avustralyalı teknoloji girişimcisi Steve Killelea'nın buluşudur ve Kofi Annan, 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso, Başpiskopos Desmond Tutu, eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari, Nobel ödüllü Muhammed Yunus, ekonomist Jeffrey Sachs, eski İrlanda başkanı Mary Robinson ve eski ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları</span> 2030 için Birleşmiş Milletlerin 17 küresel hedefi

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler tarafından 2030 sonuna kadar ulaşılması amaçlanan hedefleri içeren bir evrensel eylem çağrısıdır.

Henley Pasaport Endeksi,, Vatandaşların seyahat özgürlüğüne göre ülkelerin dünya sıralamasıdır. 2005 yılında Henley & Partners Visa Restrictions Index (HVRI) olarak başladı ve Ocak 2018'de ismi değiştirilerek yeniden adlandırıldı. Site, pasaport sahiplerinin vizesiz seyahat edebilecekleri ülke sayısına göre dünyadaki 199 pasaportun bir sıralamasını sunmaktadır. Belirli bir pasaportun erişebileceği ülke sayısı, vizesiz 'puan' olur. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile işbirliği içinde ve küresel veritabanlarından resmi verilere dayanan Henley & Partners, 2006'dan bu yana dünyadaki tüm ülke ve bölgelerin vize düzenlemelerini analiz etmektedir.

Türkiye'de yolsuzluk, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımını etkileyen bir konudur. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2016 Yolsuzluk Algısı Endeksi ülkeyi 176 ülkeden 75'inci sıraya koyarken, 2017 endeksi Türkiye'yi 87'nci sıraya geriletti. Türkiye, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2018 Yolsuzluk Algısı Endeksi kapsamında ankete katılan 180 ülkeden 78'inci sırada yer aldı. Bu durum Tunus (73.), Bulgaristan (77.) ve Çin (87.) ile karşılaştırılabilir.

Gıda güvencesi, gıdanın bulunabilmesinin ve bireylerin buna erişebilme yeteneğinin bir ölçüsüdür. Uygun fiyat sadece bir faktördür. Gıda güvencesizliğinin binlerce yıl öncesinde bile bir endişe kaynağı olduğuna dair kanıtlar vardır. Antik Çin ve Antik Mısır'daki merkezi otoritelerin yiyecekleri kıtlık zamanlarında depolardan serbest bıraktığı biliniyor. 1974'te Dünya Gıda Konferansı'nda, “gıda güvencesi” terimi, arzı vurgulayarak tanımlandı. Gıda güvencesinin "gıda tüketiminin istikrarlı bir şekilde genişlemesini karşılayabilmek ve üretim ve fiyatlardaki dalgalanmaları dengeleyebilmek için dünya gıda kaynaklarından, her zaman, yeterli, besleyici, çeşitli, dengeli ve makul temel gıda maddelerinin bulunabilirliği olduğunu" söylediler. Daha sonra yapılan tanımlara “talep ve erişim” konularını eklendi. 1996 Dünya Gıda Zirvesi'nin son raporu, gıda güvencesinin "tüm insanlar her zaman, aktif ve sağlıklı bir yaşam için diyet ihtiyaçlarını ve gıda tercihlerini karşılamak için yeterli, güvenli ve besleyici gıdalara fiziksel ve ekonomik erişime sahip olduklarında" var olduğunu belirtir.

Bu veriler Arnavutluk'un uluslararası sıralamalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gıda endüstrisi</span>

Gıda endüstrisi, dünya nüfusu tarafından tüketilen gıdanın çoğunu sağlayan karmaşık, çeşitli işletmelerden oluşan küresel bir ağdır. Gıda endüstrileri terimi, gıda maddelerinin üretimi, dağıtımı, işlenmesi, dönüştürülmesi, hazırlanması, muhafazası, nakliyesi, belgelendirilmesi ve paketlenmesine yönelik bir dizi endüstriyel faaliyeti kapsamaktadır. Günümüzde gıda endüstrisi, büyük ölçüde emek-yoğun olan küçük, geleneksel, aile tarafından yürütülen faaliyetlerden büyük, sermaye-yoğun ve son derece mekanize endüstriyel süreçlere kadar uzanan imalat ile son derece çeşitlenmiştir. Birçok gıda endüstrisi neredeyse tamamen yerel tarıma, ürüne veya balıkçılığa bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu</span> cinsiyet eşitliğini ölçmek için tasarlanmış endeks

Küresel Cinsiyet Farkı Raporu, ilk olarak 2006'daki Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayımlandı. 2020 raporu, 153 ülkeyi kapsıyor. Küresel Cinsiyet Farkı Endeksi, cinsiyet eşitsizliklerini ölçmek için tasarlanmış bir endekstir. Endeks, "bu ülkelerdeki mevcut kaynakların ve fırsatların gerçek seviyesinden ziyade, ülkelerdeki kaynaklara ve fırsatlara erişimde cinsiyete dayalı eşitsizlikleri ölçmek için" tasarlanmıştır. Çok gelişmiş ülkelerin daha yüksek puanlara sahip olması gerektiği savı doğru değildir. Endeks puanlarını belirlemek için kullanılan metodoloji, erkeklerin kadınlara göre dezavantajlı olduğu durumları "eşit" sayacak şekilde tasarlanmıştır.

Burada 2019 itibarıyla Türkiye'nin uluslararası sıralamaları gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mutlu Gezegen Endeksi</span>

Mutlu Gezegen Endeksi (HPI), 2006 yılında Yeni Ekonomi Vakfı tarafından tanıtılan insan refahı ve çevresel etkinin bir endeksidir. Her ülkenin HPI değeri, ortalama öznel yaşam memnuniyetinin, doğumda beklenen yaşam süresinin ve kişi başına düşen ekolojik ayak izinin bir fonksiyonudur. Tam işlev biraz daha karmaşıktır, ancak kavramsal olarak yaşam memnuniyetini ve yaşam beklentisini çarpmaya ve bunu ekolojik ayak izine bölmeye yaklaşır. Endeks, daha düşük ekolojik ayak izlerine sahip ülkelere giderek daha yüksek puanlar verecek şekilde ağırlıklandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gıda hakkı</span>

Gıda hakkı ve varyasyonları, insanların kendilerini onurlu bir şekilde besleme hakkını koruyan bir insan hakkı olup, yeterli gıdanın mevcut olmasını, insanların buna erişme imkanına sahip olmasını ve bireyin beslenme ihtiyaçlarını yeterince karşılamasını ifade eder. Gıda hakkı, tüm insanların açlık, gıda güvensizliği ve yetersiz beslenme'den uzak olma hakkını korur. Gıda hakkı, hükûmetlerin isteyen herkese ücretsiz gıda dağıtma yükümlülüğü ya da beslenmeye hakkı olduğu anlamına gelmez. Ancak, insanlar kendi kontrolleri dışındaki nedenlerle, örneğin gözaltında tutuldukları için, savaş zamanlarında veya doğal afetlerden sonra gıdaya erişimden mahrum kalırlarsa, bu hak hükûmetin doğrudan gıda sağlamasını gerektirir. Bu hak, Nisan 2020 itibarıyla 170 devletin taraf olduğu Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme'den türetilmiştir. Sözleşmeyi imzalayan devletler, yeterli gıda hakkının hem ulusal hem de uluslararası düzeyde aşamalı olarak tam olarak hayata geçirilmesi için mevcut kaynaklarının azamisini kullanarak adım atmayı kabul etmektedir. Toplam 106 ülkede gıda hakkı ya çeşitli biçimlerde anayasal düzenlemeler yoluyla ya da gıda hakkının korunduğu çeşitli uluslararası anlaşmaların yasalarda doğrudan uygulanabilirliği yoluyla uygulanmaktadır. 1996 Dünya Gıda Zirvesi'nde hükûmetler gıda hakkını yeniden teyit etmiş ve 2015 yılına kadar 840 milyon olan aç ve yetersiz beslenen insan sayısını yarı yarıya azaltarak 420 milyona indirmeyi taahhüt etmişlerdir. Ancak bu sayı geçtiğimiz yıllarda artmış ve 2009 yılında dünya çapında 1 milyardan fazla yetersiz beslenen insanla kötü bir rekora ulaşmıştır. Ayrıca, gizli açlık - çocuklarda bodur bedensel ve zihinsel büyümeye neden olabilen mikro besin eksiklikleri - çekenlerin sayısı dünya çapında 2 milyardan fazladır. Uluslararası hukuka göre devletler gıda hakkına saygı göstermek, bu hakkı korumak ve yerine getirmekle yükümlü olsalar da, bu insan hakkına ulaşmadaki pratik zorluklar, dünya genelinde yaygın gıda güvensizliği ve Hindistan gibi ülkelerde devam eden davalar ile ortaya konmaktadır. Gıda ile ilgili en büyük sorunların yaşandığı kıtalarda - Afrika, Asya ve Güney Amerika'da sadece gıda kıtlığı ve altyapı eksikliği değil, aynı zamanda yanlış dağıtım ve gıdaya yetersiz erişim de söz konusudur. İnsan Hakları Ölçüm Girişimi dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin gıda hakkını gelir düzeylerine göre ölçmektedir.

2022 yılı, dünya genelinde gıda fiyatlarında hızlı bir artışa ve gıda arzında kıtlığa sahne oldu. Dünyanın farklı bölgelerinde kötüleşen krizler, jeopolitik ve ekonomik krizlerin birleşmesinden kaynaklandı. Krizler, COVID-19 salgını sırasında yaşanan gıda güvenliği ve ekonomik krizleri takip etti. Dünya gıda fiyatları Mart 2022'den bu yana Ocak 2023'te %18 oranında düşmüştür. Bununla birlikte, Birleşmiş Milletler Gıda Ajansı (FAO) onlarca ülkede hala devam eden çift haneli gıda enflasyonu konusunda uyarıda bulunuyor. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve iklime bağlı mahsul kıtlığı da dâhil olmak üzere, giderek artan sorunların açlık ve yetersiz beslenmenin azaltılması yönündeki küresel eğilimleri tersine çevirmesinden korkuluyor.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 2</span> Açlığa son

Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 2 " sıfır açlığa " ulaşmayı amaçlamaktadır. Birleşmiş Milletler tarafından 2015 yılında belirlenen 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacından biridir. Resmi ifade şu şekildedir: "Açlığı sona erdirin, gıda güvenliğini sağlayın, beslenmeyi iyileştirin ve sürdürülebilir tarımı teşvik edin". SDG 2, "gıda güvenliği, beslenme, kırsal dönüşüm ve sürdürülebilir tarım arasındaki karmaşık bağlantıları" vurgular. Birleşmiş Milletler'e göre yaklaşık 690 milyon aç insan var ve bu da dünya nüfusunun yüzde 10'undan biraz daha azını oluşturuyor. Her dokuz kişiden biri her gece yatağına aç giriyor; buna Güney Sudan, Somali, Yemen ve Nijerya'da şu anda kıtlık riskiyle karşı karşıya olan 20 milyon kişi de dahil.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.