İçeriğe atla

Kültürpark

Koordinatlar: 38°25′40″K 27°08′41″D / 38.42778°K 27.14472°D / 38.42778; 27.14472
Kontrol Edilmiş
Kültürpark
Harita
TürŞehir parkı
KonumKonak, İzmir, Türkiye
Koordinatlar38°25′40″K 27°08′41″D / 38.42778°K 27.14472°D / 38.42778; 27.14472
Yüzölçümü420.000 m²
Açılış1 Eylül 1936
İşletmeciİzmir Büyükşehir Belediyesi
DurumAçık
Resmî sitekulturparkizmir.org

Kültürpark, Türkiye'nin İzmir şehrinde bulunan bir parktır. Konak ilçesinde, Mimar Sinan Mahallesi'nde yer alır ve kuzeyde Dr. Mustafa Enver Bey Caddesi, doğuda 1395. ve 1396. sokaklar ile Bozkurt Caddesi, güneyde Mürsel Paşa Bulvarı, batıda Dr. Refik Saydam ve Şair Eşref bulvarları ile çevrilidir. 1922 İzmir Yangını'nda harabeye dönen 360.000 m2'lik alan üzerinde 1936'da kuruldu. Üç yıl sonra genişletilerek 420.000 m2 büyüklüğe ulaştı. Kurulduğu günden beri İzmir Enternasyonal Fuarı'na ev sahipliği yapmaktadır.

Tarihçe

İlki 1933'te düzenlenen 9 Eylül Panayırı, Cumhuriyet Meydanı'nın arkasındaki alanda kuruldu.[1][2][3] Belediye Başkan Yardımcısı Suat Yurtkoru, panayır alanının gelecekte yeterli olmayacağı ve Moskova seyahati sırasında görüp etkilendiği Gorki Parkı gibi bir alanın şehre kazandırılması yönündeki düşüncesini Belediye Başkanı Behçet Uz'a sundu.[4][5][6] Uz'un isteğiyle Yurtkoru tarafından hazırlanan rapor, 14 Mayıs 1934'te belediye meclisinde kabul edildi ve Kültürpark'ın yapımına onay verildi.[5][6] Uz, 1935'te Moskova'ya gitti ve Belediye Başkanı Nikolay Bulganin'in görevlendirdiği iki mimara taslak proje çizdirdi.[5]

1922 İzmir Yangını nedeniyle harabeye dönen 360.000 m2'lik alandaki molozlar 1934'ün ikinci yarısından itibaren temizlenmeye başladı ve 1 Ocak 1936'da Kültürpark'ın temeli atıldı.[5][6] Yangından önce bu alanda Ermeni mahallesinin bir bölümü bulunmaktaydı.[7] Kültürpark, 1 Eylül 1936'da Başbakan İsmet İnönü tarafından açılışı gerçekleştirilen 6. İzmir Enternasyonal Fuarı ile birlikte hizmete girdi.[5][6][8] 1937'de parkta İzmir Paraşüt Kulesi inşa edildi.[6] 1938'de park içerisinde İzmir Hayvanat Bahçesi ile Vakıflar Pavyonu ve Saat Kulesi açıldı.[6] 1939'da park güneye doğru 60.000 m2 genişletilerek 420.000 m2 büyüklüğe ulaştı.[6][9] 1951'de İzmir Arkeoloji Müzesi, parkın içerisine taşındı ve 1984'e kadar burada faaliyet gösterdi.[6] Eylül 1952'de parkta açılan İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi, 1973'te park dışında inşa edilen yeni merkez binasına taşındı.[10] 2004'te İzmir Tarih ve Sanat Müzesi park içerisinde kuruldu.[11] 2008'de İzmir Doğal Yaşam Parkı'nın açılmasıyla parktaki hayvanat bahçesi kapatıldı ve hayvanlar yeni alana taşındı.[6][12] Ağustos 2009'da parkın içerisinde 594 araç kapasiteli bir yer altı otoparkı hizmete girdi.[13] Haziran 2015'te parkta ücretsiz Wi-Fi hizmeti sunulmaya başladı.[14] 2015'te Gaziemir'de inşa edilen Fuar İzmir hizmete girmeden önce şehirdeki tüm fuarlar Kültürpark'ta düzenlenmekteydi. Günümüzde yalnızca İzmir Enternasyonal Fuarı parkta düzenlenmektedir.[15] 2017'de Kültürpark Cup tenis turnuvası ilk kez gerçekleştirildi.[16] 2020 Ege Denizi depreminde hasar gören İzmir Büyükşehir Belediyesi Ana Hizmet Binası boşaltılınca bazı belediye birimleri parktaki hollere taşındı.[17]

Özellikler

9 Eylül Kapısı

Duvarlarla çevrelenen Kültürpark'ın Lozan Kapısı, Montrö Kapısı, 9 Eylül Kapısı, Cumhuriyet Kapısı ve 26 Ağustos Kapısı olmak üzere beş tane giriş kapısı vardır.[5] Parkın içinde on dört kapalı sergi salonu, dört konferans salonu, Atatürk Açık Hava Tiyatrosu, İsmet İnönü Sanat Merkezi, İzmir Sanat, Kültürpark Evlendirme Dairesi, Celal Atik Spor Salonu, bir lunapark, bir paraşüt kulesi, Gençlik Tiyatrosu, İzmir Tarih ve Sanat Müzesi gibi sanat ve eğlence mekânlarının yanı sıra 1.850 metrelik tartan pist koşu parkuru, yüzme havuzu, kapalı spor salonu, tenis kortları, halı saha gibi spor etkinliklerine olanak sağlayan mekânlar da bulunmaktadır. Park genelinde 7.709 ağaç bulunmaktadır.[18] Ağaçlar ve bitki örtüsünün künyesi çıkarılmış ve ağaçlar sigortalanmıştır.[19][20]

Park'ın içerisindeki Ada ve Göl isimli iki gazino mevcuttur. Öncesinde Fuar Gazinosu olarak bilinen bu yapı, 1930'lu yıllarda inşa edildi. 2023'te Göl Gazinosu tamamen yıkılarak aslına uygun olarak yeniden inşa edilirken aynı süreçte Ada Gazinosu'nun yapısı güçlendirildi. 2024 baharında bu yapıların kafeterya ve balmumu heykeli müzesi olarak açılması planlanmaktadır.[21]

Kaynakça

  1. ^ "İzmir Fuarı 69 yaşında". Türkiye. 20 Ağustos 2000. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2018. 
  2. ^ Kaya, Burcu. "İzmir'in İncisi: Büyük Efes Oteli (1964-2002)" (PDF). Anatolia Turizm Akademisi. s. 405. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2018. 
  3. ^ Kayıkçı, Meltem. "Şehrin Ruhuna Ritim Tutmuş Bir Otel: Büyük Efes Oteli" (PDF). Anatolia Turizm Akademisi. s. 641. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2018. 
  4. ^ "Ruslar geliyor". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 9 Temmuz 2017. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018. 
  5. ^ a b c d e f Polat, Esra (2008). "Uluslararası İzmir Fuarı'nın Kuruluşu ve İlk Sergiler" (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2018. 
  6. ^ a b c d e f g h i Karpat, Gökhan (Kasım 2009). "İzmir Kültürpark ve Fuar Alanının Tarihsel Gelişim Sürecinin Araştırılması ve Geleceğe Yönelik Tasarım Programının Oluşturulması" (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  7. ^ "'Gâvur İzmir'in Ermenileri". Agos. 17 Kasım 2012. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018. 
  8. ^ Tansu, Muammer (1936). "1936 İzmir Fuarı" (PDF). Arkitekt. 1936 (1936-10-11 (70-71)). ss. 283-284. 19 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 
  9. ^ "Kültürpark'ta sağlıklaştırma çalışması". Hürriyet. 16 Mayıs 2017. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018. 
  10. ^ "Hakkında". İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  11. ^ "İzmir Tarih ve Sanat Müzesi açıldı". NTV.com.tr. 11 Mart 2004. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  12. ^ "İzmir'de eski hayvanat bahçesi tarih oluyor". Hürriyet. 29 Haziran 2009. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  13. ^ "Kültürpark yeraltı otoparkı açıldı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 28 Ağustos 2009. 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  14. ^ "İzmir'in 8 noktasında 'ücretsiz internet keyfi' başladı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 31 Mayıs 2015. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  15. ^ "Gururla gezdirdi". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 21 Şubat 2014. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  16. ^ "TEB Kültürpark Tenis Cup'ta heyecan başlıyor". Hürriyet. 14 Haziran 2017. 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2019. 
  17. ^ Fidan, Halil (10 Aralık 2020). "Depremde hasar gören İzmir Büyükşehir Belediyesi binası boşaltılıyor". Anadolu Ajansı. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  18. ^ "Yine, yeni, yeniden..." İzmir Büyükşehir Belediyesi. 13 Mayıs 2016. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018. 
  19. ^ "Kültürpark'ın ağaçları kitap oldu". Hürriyet. 8 Ekim 2017. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  20. ^ "Ağaç sigortası en doğru karar". Hürriyet. 21 Eylül 2000. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  21. ^ "Göl Gazinosu, Balmumu Heykel Müzesi olacak". Hürriyet. 1 Ocak 2024. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Yılmaz, Ahenk; Kılınç, Kıvanç; Pasin, Burkay (2015). İzmir Kültürpark'ın Anımsa(ma)dıkları: Temsiller, Mekânlar, Aktörler. İstanbul: İletişim Yayınları. ISBN 978-975-05-1814-0. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İzmir Enternasyonal Fuarı</span> İzmir, Türkiyede düzenlenen bir fuar

İzmir Enternasyonal Fuarı, kısaca İEF ve İzmir Fuarı, her yıl Ağustos ve Eylül aylarında İzmir'de düzenlenen Türkiye'nin en köklü, en tanınmış ve en kapsamlı fuarıdır. Genellikle İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül tarihine denk getirilir. Kültürpark'ta düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Altınpark (park)</span>

Altınpark, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Aydınlıkevler mahallesinde bulunan, 640 bin m² bir alan üzerinde, %85'ini yeşil alan ve gölet düzenlemeleri, %15'ini de yapılar ve meydanların oluşturduğu Ankara'nın en büyük rekreasyon alanlarından biridir. 1977 yılına kadar golf kulübü olarak kullanılan bu alana 1985 yılında açılan yarışmada birinci gelen projenin uygulanması ile bugünkü Altınpark ortaya çıkmıştır. Park alanında uluslararası fuar etkinliklerinin gerçekleştirildiği bir Fuar Merkezi yer alır. Feza Gürsey Bilim Merkezi, küçük ziyaretçilerin gezip eğlenebileceği ve deneyler yaparak bilim dünyası ile tanışacakları ideal bir mekândır. Kapalı ve açık spor alanları, açık ve yarı açık gösteri amfileri, paten kayma pistleri, Türk, İtalyan lokantaları, Türk Sokağı ve Tepe Hanı, yürüyüş alanları, kondisyon alanları, çocuk oyun alanları, piknik alanları gibi dinlenme ve eğlence merkezleri her yaşta insana hizmet veren mekânlardır. Ayrıca, gölet ve bahçeler, üretim sahaları, olimpik yüzme havuzu, mini golf sahası, at tavlası, yaşlılar lokali, kültür merkezi, kına ve düğün salonları gibi mekânlar dinlenme ve eğlence alanlarını oluşturlar.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Hayvanat Bahçesi</span>

İzmir Hayvanat Bahçesi, İzmir'de Kültürpark içerisinde yer alan eski bir hayvanat bahçesiydi. 1938'de kurulan hayvanat bahçesi 2008'de kapatıldı ve tüm hayvanları İzmir Doğal Yaşam Parkı'na taşındı.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Metrosu</span> İzmirde hizmet veren metro sistemi

İzmir Metrosu, Türkiye'nin İzmir'de hizmet veren metro sistemidir. Sahibi İzmir Büyükşehir Belediyesi, işletmecisi ise İzmir Metro A.Ş.'dir. Sistemde biri işletmede, biri inşa hâlinde, üçü ise proje aşamasında olan beş hat bulunmaktadır. Sistemin ilk hattı olan ve ilk aşaması 22 Mayıs 2000'de hizmete giren M1 hattı üzerinde yirmi dört istasyon bulunmaktadır. Bu hat üzerindeki son genişletme 4 Mart 2024'te tamamlanmış ve 2018'de hatta 120 milyon yolcu taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı</span> Eskişehir, Türkiyede bir park

Eskişehir Bilim Sanat ve Kültür Parkı, Eskişehir'in Sazova Mahallesi'nde 400 bin metrekare üzerine kurulu park.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Doğal Yaşam Parkı</span> İzmirde bir hayvanat bahçesi

İzmir Doğal Yaşam Parkı, İzmir'in Çiğli ilçesinde yer alan kâr amacı gütmeyen bir hayvanat bahçesidir. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 30 Kasım 2008'de açılmıştır. 132 türden 1.800'e yakın hayvanın bulunduğu park 425.000 m²'lik alan üzerinde kuruludur. Avrupa Hayvanat Bahçeleri ve Akvaryumlar Birliği üyesidir. Yılda 1 milyon civarında kişinin ziyaret ettiği parkta kapatılan İzmir Hayvanat Bahçesi'nden ve yurt dışından getirilen hayvanlar doğal ortamlarında sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Büyükşehir Belediyesi</span>

İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. İzmir Büyükşehir Belediyesi Binası Konak Meydanı'nda bulunmaktadır. Belediye Başkanı Cemil Tugay'dır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Tarih ve Sanat Müzesi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Tarih ve Sanat Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde, Kültürpark içerisinde 2004 yılında hizmete girmiş müzedir. Taş Eserler Bölümü, Seramik Eserler Bölümü ve Kıymetli Eserler Bölümü olmak üzere üç ayrı bölümde ziyaretçilerine İzmir ve çevresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan eserleri sunmaktadır. Her yıl yüz binden fazla ziyaretçi tarafından gezilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir. 1952'de açılan müzede resim ve heykel sanatına ait eserler sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fuar İzmir</span> İzmir, Türkiyede fuar alanı

Fuar İzmir, İzmir'de yer alan ve Türkiye'nin en büyük fuar ve kongre merkezi olan komplekstir. Temeli Şubat 2013'te atılan fuar kompleksi ₺400 milyon maliyetle gerçekleştirildi. Gaziemir ilçesinde 337.000 m2 büyüklüğünde bir arsa üzerine inşa edildi. Binanın ihalesini ₺259.690.000 teklifle Ermit Mühendislik kazandı. 25 Mart 2015'te açılışı yapılan kompleks, ihtisas fuarlarına ev sahipliği yapmaktadır. Fuar alanı Adnan Menderes Havalimanı'na 10 dakika, kent merkezine ise 15 dakika uzaklıktadır. Toplam 7 bloktan oluşan projede, 14 katlı ve 48 metre yüksekliğinde bir seyir kulesi ile amfi tiyatro şeklinde bir meydan bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan Pavyonu</span> İzmir, Türkiyede bir bina

Pakistan Pavyonu veya Evkaf Vakıflar Pavyonu, Türkiye'nin İzmir şehrinde, Kültürpark içerisinde yer alan bir binadır.

Hasanağa Bahçesi, Türkiye'nin İzmir ilinin Buca ilçesinde bulunan bir parktır.

Wonderland Eurasia ya da önceki adıyla Ankapark, Türkiye'nin başkenti Ankara'da yer alan ve 1,3 milyon m2 alan üzerine kurulan bir tematik parktı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Aşık Veysel Rekreasyon Alanı</span> İzmir, Türkiyede bir park

Aşık Veysel Rekreasyon Alanı, Türkiye'nin İzmir ilinin Bornova ilçesinde bulunan bir parktır. Türk halk ozanı Âşık Veysel'in adını taşıyan park, toplam 231.000 m2 alana sahiptir. Yapımına 2008'de başlanan park, 25 Eylül 2010'da İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hizmete alınmıştır. İçerisinde 12.000 m2'lik Buz Sporları Salonu, 5.000 kişilik kapasitesiyle İzmir'in en büyük amfitiyatrosu, 1.500 m2'lik yapay bir gölet, üç basketbol sahası, iki tenis sahası, bir mini futbol sahası, bir kafeterya, üç çocuk oyun alanı, yürüyüş yolları, 1,5 kilometre uzunluğunda bisiklet yolu, dinlenme terasları ve otopark bulunmaktadır. Ekim 2019'da parkta yapımına başlanan yarı olimpik yüzme havuzu, Ekim 2020'de tamamlandı ve Haziran 2021'de hizmete girdi. Park genelinde ücretsiz Wi-Fi hizmeti sunulmaktadır.

İzmir Park Yarış Pisti, eski adıyla Ülkü Park, Türkiye'nin İzmir ilinin Bornova ilçesinde bulunan motor sporları yarış pistidir. 1997'de hizmete giren tesis 245.000 m2 alana sahiptir. 2,186 km uzunluğu ile ülkenin en uzun ikinci yarış pistidir.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus Hayvanat Bahçesi</span>

Tarsus Hayvanat Bahçesi Mersin ili Tarsus ilçesinde kurulmuş olan bir hayvanat bahçesidir.

M2 Metro Hattı veya Buca metrosu, İzmir Metrosu'nun batıda Üçyol istasyonu ile doğuda Çamlıkule istasyonu arasında inşa edilmekte olan 13,5 km uzunluğundaki metro hattıdır. On bir istasyonu bulunan hat, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından inşa edilmektedir. Sürücüsüz araçların hizmet vereceği hat, ülkenin altıncı sürücüsüz metro hattı olacaktır. Hatta çalışacak araçlar dahil toplam proje maliyeti yaklaşık 755 milyon eurodur. Hattın gelecekte güneyde İnkılap'a kadar toplamda 2,1 km daha uzatılması ve üç yeni istasyona sahip olması planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan, Konak</span>

Mimar Sinan, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Kültürpark, Alsancak Garı, İzmir Atatürk Spor Salonu, Namık Kemal Lisesi mahallede yer almaktadır.

Maarif Vekâleti Kültür Pavyonu, Türkiye'nin İzmir şehrinde, Kültürpark içerisinde yer alan bir binadır.