İçeriğe atla

Kömür Savaşları

Kömür Savaşları, Amerika Birleşik Devletleri'nde kabaca 1890 ile 1930 arasında gerçekleşen bir dizi silahlı işçi-işveren anlaşmazlıklarının bir sonucuydu. Çoğunlukla Doğu'da, özellikle Apalaş'da meydana gelmelerine rağmen, yüzyılın başından sonra Colorado'da önemli miktarda şiddet olayları gerçekleşmiştir.[1]

Tarih

Kömür Savaşları, kömür sahalarındaki bir toplumsal dönüşüm döneminde işçilerin ekonomik sömürüsünün bir sonucuydu. 1870-1880'lerden başlayarak, kömür operatörleri şirket şehir sistemini kurmuştu.[2] Kömür işletmecileri, sendika organizatörlerinin bölge dışında tutulmasını sağlamak için özel dedektiflere ve kamu kolluk kuvvetlerine ödeme yapmışlardı. Bu amacı gerçekleştirmek için kömür işletmecilerinin elemanları yıldırma, taciz, casusluk ve hatta cinayeti bile kullanmışlardır.[2] 20. yüzyılın başlarında, kömür madencileri bu sistemi yıkmaya çalıştılar ve 1912'deki Paint Creek-Cabin Creek grevi ve kömür operatörlerinin şiddet kullanarak durdurmaya çalıştıkları Evarts "Muharebesi" de dâhil olmak üzere bir dizi greve katıldılar. Madenci aileleri, kömür işletmecilerinin kiraladığı profesyonel grev kırıcılar olan Baldwin-Felts dedektiflik ajanlarının tehditleri altında yaşıyordu. Bu anlaşmazlıklar devam ederken, ajanlar bir gece ağır zırhlı bir treni madencilerin kaldığı çadır kolonisinin yakınından geçirmek suretiyle makineli tüfekle kadınlara, erkeklere ve çocuklara ateş açtı.[3] Bu olaydan sonraki yıl ajanlar Colorado'da aynı taktiği uygulayacaklar ve bu olay Ludlow Katliamı olarak isimlendirilecektir.[4]

1920'lerde Amerika Birleşik Maden İşçileri (UMWA), Batı Virjinya ve Colorado'nun çoğunu örgütlemiştir. Ancak, güney Batı Virjinya kömür yatakları, kömür işletmecilerinin sendikalaşma olmayan sağlam kaleleri olarak kalmıştır. 1920'lerin başlarında, UMWA başkanı John L. Lewis, örgütlenmek için Mingo County'yi hedef almıştır. Mingo'nun belirli yönleri, şiddetle sendika karşıtı olan Şerif Don Chafin ve vekalet ettiği ordusunun kontrolü altındaki komşu Logan County'den daha çekici kılmıştır. Mingo'nun siyasi yapısı daha bağımsızdı ve bazı politikacılar sendika yanlısıydı. Bağımsız Matewan kasabasının belediye başkanı Cabell Testerman, sendikalaşma destekçilerinden biriydi ve 27 yaşındaki Sid Hatfield'ı kasabaya polis şefi olarak atamıştı. Hatfield genç yaşta kömür madenlerinde çalışmıştı ve madencilere sempatiyle yaklaşıyordu.

Örgütlenme çabalarına karşılık olarak kömür işletmecileri sendikalaşmayı engellemek için her yolu kullandı. Sendikayla mücadelede başlıca taktiklerinden biri sendika sempatizanlarını kovmak, onları kara listeye almak ve evlerinden çıkarmaktı. Mahkeme kararıyla sağlanan evden çıkarmalar için yasal argümanlarını bir kömür şirketi avukatı olan S.B. Avis şöyle ifade etmekteydi; "Sanki evinizde bir hizmetçi yaşıyor. Hizmetçi işinizden ayrılırsa, onu işten çıkarırsanız, hizmetçinin odasından çıkmasını istersiniz. Bu bir efendi ve uşak meselesidir." UMWA, evsiz madenci aileleri için çadır kolonileri kurmuştu ve kısa süre içerisinde, Tug Fork Nehri boyunca küçük bir alanda işsiz ve öfkeli bir madenci kitlesi toplanmıştır. Kömür işletmecilerinin baskı altına alınmasına rağmen, Mayıs ayı başlarında 4.000 Mingo madencisinden 3.000'i sendikaya katılmıştı. Matewan yakınlarındaki Stone Mountain Kömür Şirketi madeninde, her bir işçi sendikaya üye olmuş ve ardından işten atıl ve evlerinden atıldımışlardır. [4]

Batı Virjinya Kömür Madeni Savaşları

On dokuzuncu yüzyılın sonları ile yirminci yüzyılın başlarındaki kömür savaşları, Batı Virginia Eyalet Tarihinin önemli bir parçasıdır. 1912'deki Paint Creek-Cabin Creek grevinde, "Anne" Jones olarak da bilinen Mary Harris Jones da dahil olmak üzere çok sayıda işçi lideri vardı.[5] Batı Virjinya'daki maden savaşlarının bir sonraki büyük olayı, 19 Mayıs 1920'deki Matewan Katliamıydı.[6] Bu katliam sadece madenciler ve kömür işletmecileri arasındaki yangına körükle gidilmesini sağlamıştır. Batı Virjinya'da, maden savaşları 1921'de Blair Dağı'nda yaşanan çatışmalar ile doruk noktasına ulaşacaktı. Bu silahlı çatışma, organize madencileri dedektiflere, polislere ve en nihayetinde Birleşik Devletler Ordusuna karşı kışkırtmıştır. Çatışma, Batı Virjinya madencileri için bir kayıpla ve eyalette örgütlenen madencilerin ezilmesiyle sonuçlanmıştır. Bu olay sonrasında madencilerin 1930'lara kadar yeniden örgütlenmelerine izin verilmemiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Coal Mine Wars". www.coalminewars.net. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b Corbin 1998.
  3. ^ Shogan 2004.
  4. ^ a b Savage 1990.
  5. ^ Gun Thugs, Rednecks, and Radicals: A Documentary History of the West Virginia Mine Wars. Oakland: PM Press. 2011. ss. 14. 
  6. ^ MATEWAN BEFORE THE MASSACRE: POLITICS, COAL, AND THE ROOTS OF CONFLICT IN A WEST VIRGINIA MINING COMMUNITY. Morgantown: West Virginia University Press. 2008. s. 1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Colorado</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Colorado veya Türkçeleştirilmiş ismi ile Kolorado, orta-batı ABD'de bulunan, en yüksek rakıma sahip eyaletlerden biri. Doğuda Büyük Ovalar, merkezde Rocky Dağları, batıda Colorado Ovası ve kuzeybatıda Intermontane Havzası olmak üzere dört ana bölgeye ayrılmıştır. Yazları serin ve kuru, kışları ise soğuk ve karlı olur. Yazın ortalama sıcaklık 15 °C, kışın ise -6 °C'dir. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri Colorado Springs'de bulunmaktadır. Colorado'nun başkenti Denver, yüzölçümü 269.619 km², nüfusu 4.301.260 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Emek Konfederasyonu</span>

Ulusal Emek Konfederasyonu anarkosendikalist ideolojik çizgide, özerk sendika konfederasyonu olarak İspanya Krallığı’nda örgütlenmiş konfederal bir birliktir. Anarşist toplumsal hareketler içinde önemli rol oynamış örgüt ayrıca ulusötesi yapıya sahip Uluslararası Emekçiler Birliği (AIT) üyesidir ve bu yüzden CNT-AIT adı ile de tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Kanlı Pazar (1905)</span> II.Nikolayın askerleri tarafından işçilere karşı yapılan silahlı katliam

Kanlı Pazar, 22 Ocak 1905'te Petersburg'da işçilerin Çar II. Nikolay'a bir dilekçe sunmak üzere Kışlık Saray'a doğru sakin ve barışçıl bir yürüyüşe geçmeleri üzerine çarın askerleri tarafından bu barışçı yürüyüşe katılan silahsız yaklaşık 100.000 işçiye toplu tüfekli acımasızca açılan ateş sonucu 1000'den fazla ölü, 2000'den fazla yaralı ile sonuçlanan tarihi olay. Bu yürüyüşü Papaz Georgy Gapon adında bir Ohranka ajanı örgütlemişti. Eylemciler iş gününün 8 saate indirilmesini, asgari ücretin daha adil olmasını ve fazla mesainin kaldırılmasını istemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Halk Cumhuriyeti</span>

Polonya Halk Cumhuriyeti, Polonya'nın 1952-1989 yılları arasındaki resmî adı. II. Dünya Savaşı'nın sonunda, savaş öncesi Polonya topraklarının bir kısımına Sovyetlerin Almanlardan aldıkları toprakların da dahil edilmesiyle kuruldu. Polonya Halk Cumhuriyeti COMECON ve Varşova Paktına üyeydi.

<span class="mw-page-title-main">Pinkerton</span> özel bir dedektiflik şirketi

Pinkerton Ulusal Dedektif Ajansı, kısaca Pinkertonlar, 1850 yılında Allan Pinkerton tarafından kurulan özel bir ABD güvenlik ve dedektiflik şirketi. Başkan Abraham Lincoln'u hedef alan bir suikast planını ortaya çıkartarak ünlü olan Pinkerton, daha sonra Amerikan İç Savaşı sırasında Lincoln'un kişisel güvenliğini sağlamıştır. Pinkertonlar güvenlikten özel askeri görevlere kadar her türlü işte görev almışlardır. Pinkertonlar gücünün zirvesindeyken Amerikan Ordusu'ndan daha çok silahlı özel güvenlik elemanına sahip olmuş, özel bir ordu gibi davranabilecekleri korkusu yüzünden Ohio devleti sınırları içinde faaliyetleri yasaklanmıştır.

Molly Maguires İrlandalı gizli bir örgüttür. Tarihçilere göre “Mollie”lerin ABD Pennsylvania’daki kömür madenlerinde Amerikan İç Savaşından itibaren 1876 yılında başlayan davalarına kadar örgütlü oldukları düşünülmektedir. Molly Maguires örgütünün bu dönemdeki madenlerde yaşanan suç teşkil eden olaylardan, adam kaçırmalardan vb sorumlu oldukları, bir tek Pinkerton ajanının şahitliğiyle iddia edilmiştir. Diğer örgüt üyelerinin ifadeleri ve itiraflarının baskı altında alınmış olması kuvvetle muhtemeldir.

<span class="mw-page-title-main">1918-1919 Alman Devrimi</span> devrim

1918–1919 Alman Devrimi ya da Kasım Devrimi, I. Dünya Savaşı'nın sonunda Friedrich Ebert önderliğinde anayasal monarşiden parlamenter demokrasiye geçiş sürecidir. Savaşın Almanya’nın aleyhine gelişmesinden dolayı Alman halkının üzerinde oluşan gerilim, ülkede yeni bir rejimin kurulması gerektiği düşüncesini ön plana çıkarmıştı. Devrimin amacı monarşi rejiminin yerine demokratik bir cumhuriyet kurmaktı. Bu hedef, İmparator II. Wilhelm’in tahttan çekilmesiyle sonuçlanan, 1 hafta, 4 gün süren ilk aşamada gerçekleşti. Almanya’daki radikal solcular komünist bir rejim kurmak istediği için bu devrim, komünist devrimciler ile anti-komünistler arasındaki bir iç savaşa dönüştü; bu durum, devrimin ikinci aşamasını yarattı. İkinci aşama tam olarak 9 ay, 1 hafta sürdü ve yönetim biçimi parlamenter demokrasiye dayanan Weimar Cumhuriyeti'nin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Skelmersdale</span>

Skelmersdale, Birleşik Krallık'a bağlı İngiltere'nin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde idari bakımdan birinci seviyeli yerel idare olan Lancashire kontluğuna bağlı olan West Lancashire (borough) ikinci seviyeli metropoliten-olmayan yerel idare bölgesinde bulunan bir küçük bir "yeni kent"dir.

<span class="mw-page-title-main">Newcastle, Avustralya</span> Avustralyanın Yeni Güney Galler eyaletinde bir şehir

Newcastle, Avustralya'da, Yeni Güney Galler eyaletinde nüfus bakımından ikinci büyük yoğun nüfusun bulunduğu şehirleşmiş metropoliten bölgenin merkezidir. Bu metropoliten bölge yerel idare bakımından "Newcastle Şehri Yerel İdare Konseyi" yanında Lake Macquarie City, "Cessnock Şehri", "Maitland Şehri" ve " Port Stephens Şehri" yerel idare konseylerinin arazilerini de kapsamaktadır. Şehrin yakınında Lake Macquarie City ile Port Stephens arasında uzanan çok güzel sahil plajları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Kolonisi</span> 1607den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngilterenin Kuzey Amerikadaki kolonilerinden biridir

Virjinya kolonisi 1607'den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngiltere'nin Kuzey Amerika'daki kolonilerinden biridir. Virjinya adı (İngilizce:Virginia) 1584 yılında Sir Walter Raleigh tarafından, hiç evlenmemiş olan Kraliçe I. Elizabeth'e ithafen verilmiştir. 17. yüzyılın ortalarındaki İngiliz İç Savaşı'ndan sonra II. Charles, koloninin kraliyete ne kadar sadık olduğunu vurgulamak için başına Eski Dominyon eki koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili savaşları</span> Kuzey Amerika yerlilerinin beyaz yerleşimciler tarafından boyunduruk altına alınması

Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.

1968 Mayıs olayları, Fransa'nın yakın tarihinin en önemli kırılma noktalarından birini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Soma Faciası</span> 13 Mayıs 2014’te Manisa ilinde gerçekleşen madencilik kazası

Soma Faciası, 13 Mayıs 2014'te Türkiye'nin Manisa ilinin Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan madencilik kazası. Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti. Soma Holding şirketlerinden Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen maden ocağında, patlamaya elektrikli ekipmanların sebep olduğundan şüphelenildi. Yangın, vardiya değişimi sırasında meydana geldi ve 787 işçi patlama sırasında yer altında kaldı. 17 Mayıs 2014'te, toplamda 301 kişinin hayatını kaybettiği ve içeride kimse kalmaması sebebiyle kurtarma çalışmalarının sona erdiği açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Ludlow Katliamı</span>

Ludlow Katliamı, ABD’nin Colorado eyaletinde Colorado Fuel & Iron Company'de çalışan ve grev yapan madencilerin kaldığı 1200 kişilik çadır pansiyonlarının 20 Nisan 1914 günü, Rockefellerler'e bağlı kiralık özel askerler tarafınca taranması ve ateşe verilmesi olayı.

Yeni Çeltek olayları ya da Yeni Çeltek direnişi, 12 Eylül Darbesi öncesi süreçte Amasya'da Yeni Çeltek maden bölgesinde işçilerin greve gitmeleriyle başlayıp askerlerin müdahalesi ile büyüyen işçi eylemi.

Benxihu (Honkeiko) Kömür ocağı, Benxi, Liaoning, Çin'de ilk kez 1905'te çıkarıldı. 1930'ların başında Japonya, Çin'in kuzeydoğusunu işgal etti ve Liaoning eyaleti, Japon kontrolündeki kukla Mançukuo devletinin bir parçası oldu. İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında, Japonlar, bazıları yerel askeri örgütlerden yakalanmış olan Çinli işçileri kömür ocağında çok kötü koşullarda çalıştırmaya zorladı. Yiyecek kıttı ve işçilerin yeterli kıyafeti yoktu. Çalışma koşulları zordu ve yetersiz temizlik ve su kaynakları nedeniyle tifo ve kolera gibi hastalıklar arttı. Tipik olarak madenciler 12 saatlik vardiyalarda veya daha uzun süre çalıştı. Japon kontrolörlerin işçileri kazma saplarıyla dövdüğü biliniyordu ve madenin çevresi çitle çevrildi ve korundu. Birçoğu koşulları köle emeği olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Amasra maden kazası</span> 14 Ekim 2022’de Bartın ilinde gerçekleşen madencilik kazası

Amasra maden kazası ya da Amasra maden faciası, 14 Ekim 2022 tarihinde Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı maden ocağında gerçekleşen ve yeraltındaki 110 işçiden 42'sinin ölmesiyle sonuçlanan olaydır. Türkiye'de gerçekleşen en ölümcül iş ve madencilik kazalarından birisidir. İçeride kimse kalmaması nedeniyle 15 Ekim günü arama kurtarma çalışmaları sona ermiştir.

Valdez, Amerika Birleşik Devletleri'nin Colorado eyaletinde yer Las Animas ilçesinde yer alan, belediyeye ait olmayan bir şehirdir. 1907'den 1960'a kadar Valdez, Colorado Fuel & Iron Şirketi'nin en üretken ve en büyük ikinci madeni olan Frederick kömür madeni için bir şirket kasabası olarak görev yaptı. Valdez CDP'nin nüfusu 2020 Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayımı'na göre 46'dır.[1] Trinidad Postanesi bölgeye hizmet vermektedir.[2]

<span class="mw-page-title-main">Marikana katliamı</span>

Marikana katliamı 16 Ağustos 2012 tarihinde Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Rustenburg Marikana'daki Lonmin şirketine ait platinyum madeninde sürmekte olan grev sırasında Güney Afrika Emniyet Müdürlüğüne bağlı polisler tarafından 34 işçinin öldürülmesini anlatır. Katliam apartheid rejiminin devrilmesinden sonra sivillere karşı yapılan ilk katliamdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.