İçeriğe atla

Kyuichi Tokuda

Kyuichi Tokuda
Kyuichi Tokuda
Doğum12 Eylül 1894
Okinawa, Japonya
Ölüm14 Ekim 1953
Pekin, Çin
MilliyetJapon
MeslekPolitikacı

Kyūichi Tokuda (徳田 球一, Tokuda Kyūichi) (12 Eylül 1894 – 14 Ekim 1953; lakaplar: Tokkyū 徳球: Tokuda Kyūichi'nin kısaltması, Tokuda Tennō 徳田天皇: "İmparator Tokuda"), Japon komünist devrimci, siyasetçi ve hukukçu. Temsilciler Meclisi üyesi. II. Dünya Savaşı’ndan önce ve savaşın ardından ilk yıllarda Japon Komünist Partisinin liderliğini yürütmüştür.

Hayatı

Gençliği

Okinawa’da orta eğitimini tamamladıktan sonra liseyi Ryukyu’da tamamladı. Japonya Üniversitesi gece sınıflarına devam ederek avukat olarak mezun oldu. 1920 yılında Japonya’da faaliyet gösteren Sosyalist Birlik örgütüne girdi. Ertesi yıl Sovyetler Birliğini ziyaret etti.1922 yılında o dönemde yasadışı ilan edilmiş olan Japon Komünist Partisine üye oldu. 1925 ve 1927 yıllarında yeniden Sovyetler Birliğine gitti. 1928 yılında seçim dönemindeki faaliyetlerinden ötürü Fukuoka bölgesinde tutuklandı. Bu tutukluluğu 18 yıl sürecektir.

Savaştan sonra

Bütün II. Dünya Savaşı dönemini hapiste geçiren Tokuda, Japonya’nın savaştan yenik ayrılması üzerine adaya çıkan müttefik kuvvetlerinin genel direktifleri sonucu 10 Ekim 1945 günü diğer komünistlerle beraber salıverildi. Tokuda, Nisan 1945'te parti liderliğine seçilmişti. 1946 yılında yapılan genel seçimlere Japon Komünist Partisi adayı olarak katıldı ve 2 yoldaşıyla beraber Tokyo milletvekili olarak seçildi. Aynı yıl Tatsu Kanehara ile evlendi.

Soğuk Savaş dönemi

Partinin ABD’nin işgaline ve İmparatorluk rejimine karşı yoğun olarak yürüttüğü kampanya ve eylemler sayesinde örgütlülüğü artar. Özellikle yeni anayasayla birlikte tanınan işçi hakları ve sendikalaşma, komünistlerin işçiler arasında örgütlenmesini kolaylaştırır. ABD işgal yönetimi ve onun denetimindeki Japon hükûmeti komünistlerin yükselen etkisini azaltabilmek için parti yayınlarına ve örgütlerine karşı saldırılara başlar. Parti yasadışı olmasa da liderleri yeraltına inmek zorunda kalacak, yayınları türlü zorluklarla basılacaktır. Ayrıca Japon Komünist Partisi Kominform tarafından da eleştirilmektedir. 1953 yılında Çin'e geçmek zorunda kalan Tokuda hastalanarak Pekin’de hayatını kaybedecektir. Cenazesine 3 milyon kişi katılacaktır. Bugün mezarı Tokyo’daki Aoyama Mezarlığındaki “Bağımsızlık için savaşan meçhul asker" bölümündedir.

Siyasi fikirleri

Uzun bir dönem yeraltında faaliyet göstermek zorunda kalmış olan Japon Komünist Partisi kayıtsız şartsız teslim olan imparatorluk rejimi dağılmış durumdayken örgütlü olan tek muhalif güçtür. Adaya demokrasi getirdiğini iddia ederek yapısal reformlara girişen ABD işgal yönetimi ve General Douglas MacArthur'un aklında sürekli olarak yaklaşmakta olan Soğuk Savaş vardır. Zira ABD yönetimi Washington'a gönderdiği raporlarda İmparator Hirohito'nun savaş suçlusu olarak yargılanması, suçlu bulunması ve idam edilmesi hâlinde Japon halkının kontrol edilemeyeceğini belirterek, yetkileri kısıtlanmış olarak bile olsa imparatorluk kurumunun sürdürülmesi gerektiğini vurgularlar.[1] Japonya'da ise dönemin muhafazakâr partileri imparatorluğun sürmesinden yanadır. Sadece Tokuda liderliğindeki komünistler rejimin devamına karşıdır ve sadece onlar alternatif bir anayasa hazırlamışlardır. Tokuda, ilk genel seçimlerde meclise girebilmiş olsa da komünistlerin özellikle sendikalarda artan etkisi, muhafazakâr kanadı ve ABD yönetimini harekete geçirecek ve kovuşturmalar başlayacaktır. Tokuda ayrıca 1949 yılında bağımsızlığını kazanan Çin Halk Cumhuriyetinin de etkisiyle Mao'nun öğretisiyle ilgilenecek ve benimseyecektir.

Eserleri

  • İmparatorluk Sisteminin Alaşağı Edilmesi, 1946
  • Örgüt Sorunları, Akatsuki Shobo, 1946
  • Japon Sanayisi ve Tarımı, JKP Yayınları, 1947
  • Anılarımız, Shoin, 1948
  • Seçme Konuşmalar, Tatsuo Nakagusuku, 1949
  • Japonya’nın ve Japon Komünistlerinin Görevleri, 1949

Kaynakça

  1. ^ Bu yıllarda yapılan Tokyo Savaş Suçları Mahkemesi de Soğuk Savaş döneminin etkisiyle sanıkların çoğunu affedecek sadece 7 siyasi lider idam edilecektir. Mahkemede Hirohito'nun hiçbir şekilde suçlanmaması için üstün gayret gösterilecektir.
    Dower, Embracing Defeat, 1999, Norton Co, ISBN 978-0-393-32027-5

İlgili Araştırma Makaleleri

Çin Komünist Devrimi, Çin'in kurulması yolunda, 1934'te imparatorluk içinde başlayan ve Çin-Japon Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nı da içine alarak sonuca ulaşan Maocu bir halk devrimidir.

<span class="mw-page-title-main">Hirohito</span> 124. Japonya imparatoru (1926–1989)

Hirohito, 1926'dan 1989'a kadar 63 yıl boyunca Japonya'yı yöneten 124. Japon imparatorudur. En uzun süre tahtta kalan imparatordur. Ayrıca kendisi Japonya'nın yabancı topraklara ayak basan ilk imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Çan Kay Şek</span> Tayvanın ilk devlet başkanı

Çan Kay Şek, Çin doğumlu Tayvanlı asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Shigeru Yoshida</span> Japon siyaset adamı (1878–1967)

Şigeru Yoşida , Japon siyaset adamı. Ülkede Müttefik işgalinin sürdüğü ve yeni demokratik kurumların kurulmaya çalışıldığı II. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde beş kez başbakanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japon Komünist Partisi</span> Japon siyasi partisi

Japon Komünist Partisi Japonya'da 15 Temmuz 1922'de kurulan komünist bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Komünist Partisi</span> 1944 yılında Suriye’de kurulan politik parti

Suriye Komünist Partisi, 1924 yılında Suriye’de kurulan siyasi partidir. Parti, 1972'de Ulusal İlerici Cephe’nin üyesi oldu. 1986 yılındaki ayrılıktan sonra, ismi iki farklı parti tarafından kullanılmaktadır; Suriye Komünist Partisi (Birleşik) ve Suriye Komünist Partisi (Bekdaş).

<span class="mw-page-title-main">Çu Enlay</span>

Çu Enlay, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) önderlerinden. 1949-1976 arasında başbakanlık, 1949-1958 arasında dışişleri bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Çin Devrimi'nde büyük rol oynamış, daha sonra da Çin'in Afrika ve Asya ülkelerinin önderliğini üstlenmesine yönelik katkılarıyla da tanınmıştır. Müzakereciliği ve ayrıntıları kavramada gösterdiği sınırsız yetenekle 20. yüzyılın en büyük siyaset adamlarınan biri olarak sivrilmiş, parti içi temizliklerden her seferinde önderlik konumunu koruyarak çıkmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Sorge</span> japon jet

Richard Sorge, II. Dünya Savaşı'ndan önce Japonya’da görev yapan, Sovyetler Birliği'nin casusu. Casuslar içerisinde en başarılıları arasında gösterilir. Casus kod adı Ramsay’dır. Almanya’da ve Japonya’da gazeteci olarak çalışmıştır. 1941'de Tokyo'da yakalanan Sorge, 1944'teki idamına kadar SSCB ile olan bağlantısını reddetse de SSCB ancak 1964 yılında Sorge'u kahraman olarak tanımıştır.

Kore Komünist Partisi, Kore'deki komünist partisiydi. Seul'deki gizli bir toplantıda 1925 yılında kurulmuştur. Japon işgali sırasında yasadışı ilan edildiğinden dolayı yeraltında faaliyet göstermiştir. Partinin liderleri Kim Yong-bom ve Pak Hon-yong olmuştur. Kore'nin ayrılmasından sonra kuzeyde Kuzey Kore İşçi Partisi ile birleşmiş, güneyde ise Güney Kore İşçi Partisi ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya Komünist Partisi</span>

Endonezya Komünist Partisi 1965 yılında fiziksel olarak ortadan kaldırılıncaya kadar dünyanın iktidarda olmayan en kalabalık komünist partisiydi.

Malaya Komünist Partisi (MCP) kurulduğu 1930 yılından itibaren yasa dışı konumda İngiltere'nin Malay Yarımadasındaki sömürge yönetiminin sona ermesi için mücadele etmiş olan siyasi parti. Malaya Yarımadasının Japon işgalinde bulunduğu 1942-45 yılları arasında Malaya Halkları Japonya Karşıtı Ordusunu kurmuş ve işgalci Japon Ordusuna karşı gerilla savaşı vermiştir. II. Dünya Savaşının Japonya'nın teslim olmasıyla bitişiyle beraber bölgeye İngilizler geri gelince MCP'nin faaliyetlerine izin verilmiştir. Ancak 1948 yılında taraflar arasında çatışmalar başlayınca ve parti tarafından Malaya Halkları İngiltere Karşıtı Ordusu kurulunca ilişkiler bozulur. Ordu daha sonra Malaya Halkları Kurtuluş Ordusu ismini alacaktır. Gerilla savaşı ilk başlarda İngiltere sömürge yönetimini zorlasa da MCP'nin silahlı mücadele yerine siyasi mücadeleye ağırlık vermesi, İngiliz yönetiminin gerillaların halk desteğini kesmek için toplu tutuklamalar, toplama kampları gibi uygulamalar yapması savaşı İngilizlerin lehine çevirecektir. Gerillalarla mücadele etmek için ilan edilen olağanüstü hâl uygulamaları 12 yıl boyunca sürecek, 1960 yılında sona erdirilecektir. İngiliz kontr-gerilla savaş metotları karşısında yenilgi yaşayan komünist parti Tayland sınırında 500 kişilik bir grup olacak kadar küçülmüştür. 1960 ve 70'li yıllarda parti yeniden örgütlenip silahlı mücadele başlatsa da her seferinde bastırılacaktır. 1989 yılında parti Malezya ve Tayland hükûmetleriyle barış anlaşması imzalar, buna göre parti üyeleri hiçbir takibata uğramadan Malezya ve Tayland'da sivil hayata dönerler.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Sosyalist Birlik Partisi</span> Almanyada bir siyasi parti (1946–1989)

Almanya Sosyalist Birlik Partisi, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğu 7 Ekim 1949 tarihinden Mart 1990 seçimlerine kadar iktidarda bulunan partidir. SED, geleneksel Marksist-Leninist ideolojiyi benimseyen bir komünist partiydi. 1980'lerde SED, Sovyetler Birliği'nde gerçekleşmekte olan perestroyka ve glasnost açılımlarına cephe almıştır. Sovyetler Birliği ve ABD arasında Alman Demokratik Cumhuriyeti yönetiminin dahil edilmediği Moskova görüşmeleri sonucu Almanya Federal Cumhuriyeti ile Alman Demokratik Cumhuriyeti fiilen birleşince parti iktidardan düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı (Japonya)</span> Müttefiklerin Japonyayı işgali sırasında General Douglas MacArthurun sahip olduğu ünvan

Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı, II. Dünya Savaşının ardından Japonya'nın işgali sırasında ABD Generali Douglas MacArthur'ın işgal ettiği konum. Müttefik Kuvvetler bünyesinde buna benzer komutanlıklar olsa da MacArthur'un yetkileri çerçevesinde yetkili olan başka bir komutan bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sugamo Hapishanesi</span> hapishane

Sugamo Hapishanesi, Japonya’nın başkenti Tokyo’da Ikebukuro semtinde bulunan hapishane.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Emek Partisi</span> 1946-1991 yılları arasında Arnavutluk’daki tek yasal siyasi parti

Arnavutluk Emek Partisi 1946-1991 yılları arasında Arnavutluk’da yasal tek siyasi parti olarak iktidarda olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Anayasası</span>

Japonya Anayasası, Japonya’nın 1947 yılından itibaren temel kuruluş belgesidir. Anayasa, parlamenter yönetim biçimini kabul eder ve temel insan haklarını garanti altına alır. Buna göre Japon İmparatoru “devletin ve halkın birliğinin simgesidir” ve egemenlik hakkı olmaksızın sadece törensel bir rol oynar. Bu yüzden diğer kraliyet ailelerinde olduğu gibi devletin başı değildir. Anayasaya aynı zamanda “Barış Anayasası” denmesinin sebebi 9.maddesinde açıkça savaşın uluslararası sorunların bir çözüm yolu olarak reddedilmesidir. Anayasa II. Dünya Savaşı'nın ardından ülke ABD işgali altındayken yazılmış ve Japonya’nın önceki askeri monarşi olan yönetim sistemi liberal demokrasiyle değiştirilmiştir. Belge hâlen geçerliliğini korumaktadır ve kabul edilmesinden sonra önemli bir değişiklik yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Shirō Ishii</span>

Shirō Ishii, Japon bir mikrobiyolog ve İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında insan deneyleri ve savaş suçlarından sorumlu Japon İmparatorluk Ordusu'nun biyolojik savaş birimi 731. Birim'in korgenerali.

<span class="mw-page-title-main">Yasuhiro Nakasone</span> Japon siyasetçi (1918 – 2019)

Yasuhiro Nakasone 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Markos Vafiadis</span> Yunan siyasetçi (1906-1992)

Markos Vafiadis (Yunanca: Μάρκος Βαφειάδης;, Yunan İç Savaşı sırasında Yunanistan Komünist Partisi lideri idi.

15 Mart Olayı, 15 Mart 1928 tarihinde Japon İmparatorluğu tarafından olaydan üç sene önce çıkartılan Barış Koruma Kanunu kapsamında, sosyalist ve komünistlere yapılan antikomünist tutuklama dalgası. Tutuklananlar arasında ünlü marksist ekonomist Hacime Kavakami de bulunmaktaydı.