Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.
Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.
Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.
Knoppix, Debian işletim sistemi üzerinde kurulmuş bir Linux dağıtımıdır. En önemli özelliği ise sabit diske kurulum gerektirmeden, canlı sistem olarak çalışabilmesidir. İşletim sisteminin tüm paket ve dosyaları CD/DVD üzerinden okunarak bilgisayarın geçici belleğine (RAM'de) yazılır. Dolayısıyla CD/DVD'de sıkıştırılmış halde bulunan işletim sistemi her açılışta tekrar çözülerek başlatılır.
CentOS, Red Hat firmasının dağıtımı olan Red Hat Enterprise Linux (RHEL) kaynak kodları üzerine kurulu ve artık geliştirilmeyen, dağıtımı durdurulan bir Linux dağıtımıdır. Bağımsız bir grup tarafından geliştirilen işletim sisteminin isminin açılımı "Community Enterprise Operating System"dır. Ocak 7, 2014 tarihli bir bildiri ile CentOS geliştirici lideri Karanbir Singh, CentOS'un RedHat ekibine dahil olduğunu bildirmiştir.
gOS, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının, GNOME masaüstü ortamı yerine Enlightenment masaüstü ortamını kullanan bir sürümüdür. gOS aynı zamanda GNU/Linux dağıtımıdır. Ubuntu projesinin bir parçası sayılabilir ve aynı temeli kullanır.
Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Lubuntu, LXQt masaüstü ortamını kullanan Ubuntu türevi Linux dağıtımıdır.
Chrome OS, Google tarafından geliştirilen Linux çekirdeğini kullanan, web uygulamaları ile çalışan işletim sistemidir. 7 Temmuz 2009 tarihinde duyurulan Chrome OS, 15 Haziran 2011 tarihinde Chromebook ile piyasaya çıkmıştır. Chrome OS bilinenin aksine özgür yazılım değildir.
CRUX i686 işlemci mimarili bilgisayarlar için geliştirilmiş hafif bir GNU/Linux dağıtımıdır. tar.gz tabanlı bir paket sistemi ve BSD tarzı başlangıç betikleri kullanan CRUX daha çok deneyimli kullanıcıları hedeflemektedir. CRUX paket yükleme ve güncelleme için ports sistemini de kullanmaktadır. CRUX, minimal ve basit tasarımıyla, görece daha ünlü olan Arch Linux'a ilham veren dağıtımlardan biridir. Son CRUX sürümü 3.6.1'dır.
Ubuntu Yazılım Merkezi, Ubuntu işletim sisteminde yazılım kurma ve kaldırma amaçlı bir paket yönetim aracı. Ubuntu'nun 2009 yılında yayınlanan 9.10 nolu sürümünden, 2015 yılında yayınlanan 15.10 nolu sürümüne kadar öntanımlı paket yönetm aracı olarak kullanılmıştır. Ubuntu 16.04 LTS sürümü ile birlikte öntanımlı paket yönetim aracı olarak GNOME masaüstü ortamının paket yönetim aracı olan GNOME Software'e geçilmiştir.
Unity, GNOME masaüstü ortamı temel alınarak, Canonical Ltd. tarafından Ubuntu işletim sistemi için geliştirilmiş, Gnome-Shell gibi bir masaüstü arayüzüdür.
Darwin, Mac OS'un temelini oluşturan, 2000 yılında Apple tarafından yayınlanan açık kaynak bir işletim sistemidir. Darwin, OS X, iOS, watchOS, iPadOS ve tvOS platformlarının tabanını oluşturur.
polkit Unix benzeri işletim sistemlerinde sistem çapında ayrıcalıkları kontrol etmek için bir işletim sistemi bileşenidir. Ayrıcalıklara sahip olmayan işlemlerin ayrıcalıklara sahip olanlarla organize bir şekilde iletişim kurmasını sağlar. sudo gibi sistemlerin aksine bütün bir süreç için root yetkileri vermez, aksine daha ince bir seviyede merkezi sistem politikası kontrolü sağlar. Şu an freedesktop.org projesinde barındırılmakta olan polkit, Red Hat'tan David Zeuthen tarafından geliştirilmiş ve bakımı sürdürülmektedir.
SteamOS, Steam tarafından geliştirilen bir işletim sistemidir. GNU/Linux tabanını kullanan bu işletim sistemi Steam Machine için geliştirilmiştir. Henüz beta sürümündedir.
Canlı USB, önyüklenebilen tam bir işletim sistemi içeren taşınabilir bir USB'ye bağlı harici veri depolama aygıtıdır. Terim, USB flash sürücüleri anımsatır, ancak sırasıyla "canlı HDD" ve "canlı SSD" olarak adlandırılsalar da, harici bir sabit disk sürücüsünü veya yarıiletken sürücüyü kapsayabilir. Canlı CD'lerden sonraki evrimsel adımdır, ancak yazılabilir depolamanın ek avantajıyla, önyüklenen işletim sisteminde özelleştirmelere izin verir. Canlı USB'ler, sistem yönetimi, veri kurtarma veya test sürüşü için gömülü sistemlerde kullanılabilir ve USB cihazına ayarları kalıcı olarak kaydedebilir ve yazılım paketlerini yükleyebilir.
Hyperbola GNU/Linux-libre, i686 ve x86-64 mimarileri için tasarlanmış bir işletim sistemidir. Arch anlık görüntüleri ve Debian geliştirme sürümü temellidir. Genel Linux çekirdeği yerine GNU işletim sistemi bileşenlerini ve Linux-libre çekirdeğini içerir. Hyperbola GNU/Linux-libre, Özgür Yazılım Vakfı tarafından Ücretsiz Sistem Dağıtım Yönergeleri kıstaslarını karşıladığı için tamamen özgür bir işletim sistemi olarak listelenmiştir.
