İçeriğe atla

Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri

Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Greece ve North Macedonia

Yunanistan

Kuzey Makedonya

Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

Yunanistan'ın Üsküp'te bir büyükelçiliği ve Bitola'da bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. Benzer şekilde, Kuzey Makedonya'nın Atina'da bir büyükelçiliği ve Selanik'te bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. Her iki ülke de Avrupa Konseyi ve NATO üyesidir.

İlişkiler

Eski Makedonya Cumhuriyeti 1991'de eski Yugoslavya'dan ayrıldığından beri Yunanistan adını tanımayı reddetti.[1]

1991'den 2019'a kadar Yunanistan ile ilişkilerde Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti (FYROM)[2] geçici referansı kullanıldı. Tüm Birleşmiş Milletler üye ülkeleri, iki ülke arasındaki müzakerelerden kaynaklanan herhangi bir nihai anlaşmayı kabul etmeyi kabul etti. Anlaşmazlık, iki ülkenin yakın ticaret bağlantılarından ve yatırım düzeylerinden (özellikle Yunanistan'dan) yararlanmalarını engellemedi, ancak her iki tarafta da çok sayıda siyasi ve akademik tartışma yarattı.

13 Eylül 1995'te, iki ülke Yunanistan'ın Makedonya Cumhuriyeti'ni geçici referansı altında tanıdığı Geçici Anlaşmayı[2] imzaladı.[2] Anlaşmazlığı çözmeyi amaçlayan müzakereler, 1995'ten 2018'e kadar aralıklı olarak devam etti. Yunanistan'ın baskısı altında, Avrupa Birliği ve NATO, Makedonya Cumhuriyeti'nin bu kurumlara katılma daveti alabilmesi için öncelikle isim anlaşmazlığının çözülmesi gerektiği konusunda anlaştılar.[3][4][5] Bu durum, Uluslararası Adalet Divanı'nda Yunanistan aleyhine Geçici Anlaşmayı ihlal ettiği için bir dava ile sonuçlandı.[6]

Makedonya Cumhuriyeti'ndeki 2001 isyanında Yunanistan, diğer NATO ve Avrupa Birliği üyeleriyle birlikte barış gücü gönderdi. Ayrıca Yunanistan, Makedonya Cumhuriyeti'ne 10 APC Leonidas-2 bağışladı.

4 Ekim 2012'de Yunanistan Dışişleri Bakanı Dimitris Avramopulos, Makedonya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Nikola Poposki'ye bir mutabakat zaptı gönderdi.[7][8]

12 Haziran 2018'de Yunanistan, komşusunu Kuzey Makedonya Cumhuriyeti olarak tanımayı kabul etti,[9] Makedonya Cumhuriyeti bu hareketi memnuniyetle karşıladı[10] ve 17 Haziran 2018'de iki Başbakan (Aleksis Çipras ve Zoran Zaev) isim anlaşmazlığını sona erdiren Prespa Anlaşması'nı imzaladılar.[9][11] Anlaşma, 30 Eylül 2018'de Makedonya Cumhuriyeti'nde düzenlenen ve anlaşmayı onaylayan ve ülkenin adını "Kuzey Makedonya" olarak değiştiren ulusal bir referanduma konu oldu.

2019 Delphi Ekonomik Forumu'nda Aleksis Çipras, iki ülkenin bir Yüksek İşbirliği Konseyi kurma niyetini de açıkladı.[12]

2019'dan önce Yunanistan, Üsküp'te bir İrtibat Bürosu ve Bitola'da bir Konsolosluğa, Ekonomik ve Ticari İşler Ofisine sahipti. Benzer şekilde, Kuzey Makedonya'nın Atina'da bir İrtibat Bürosu ve Selanik'te bir Konsolosluk, Ekonomik ve Ticari İşler Bürosu bulunmaktadır. Ancak Mayıs 2019'dan bu yana iki ülke, Prespa Anlaşması'nın bir sonucu olarak İrtibat Büroları ve Konsolosluklarının Büyükelçilik ve Başkonsolosluklara dönüştürülmesine ilişkin sözlü nota alışverişinde bulundu.[13]

COVID-19 salgını sırasında Yunanistan, Kuzey Makedonya'ya 20.000 aşı bağışladı.[14]

Kaynakça

  1. ^ "FYROM Name Issue". www.mfa.gr. 15 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  2. ^ a b c "GREECE and THE FORMER YUGOSLAV REPUBLIC OF MACEDONIA - Interim Accord (with related letters and translations of the Interim Accord in the languages of the Contracting Parties). Signed at New York on 13 September 1995" (PDF). untreaty.un.org. 13 Eylül 1995. 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  3. ^ "Bucharest Summit Declaration Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Bucharest on 3 April 2008". www.summitbucharest.ro. 3 Nisan 2008. 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  4. ^ "2008/212/EC: Council Decision of 18 February 2008 on the principles, priorities and conditions contained in the Accession Partnership with the former Yugoslav Republic of Macedonia and repealing Decision 2006/57/EC". eur-lex.europa.eu. 18 Şubat 2008. 23 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  5. ^ "Conclusions on the former Yugoslav Republic of Macedonia" (PDF). ec.europa.eu. 22 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  6. ^ "The former Yugoslav Republic of Macedonia institutes proceedings against Greece for a violation of Article 11 of the Interim Accord of 13 September 1995" (PDF). www.icj-cij.org. 17 Kasım 2008. 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011. 
  7. ^ "Macedonia and Greece". The Economist. 12 Ekim 2012. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022. 
  8. ^ "Letter from Avramopoulos to FYROM foreign minister Poposki". Ministry of Foreign Affairs, Athens. 4 Ekim 2012. 6 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ a b "Subscribe to read". Financial Times. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  10. ^ "Macedonia Agrees to Change Its Name to Resolve Dispute With Greece". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  11. ^ "Greece and Macedonia sign agreement on name change". 17 Haziran 2018. 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  12. ^ "Τσίπρας από Δελφούς: ιδρύεται Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας". 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022. 
  13. ^ "Greece and North Macedonia upgrade their liaison offices to embassies". keeptalkinggreece.com. 31 Mayıs 2019. 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2019. 
  14. ^ "Greece to offer Covid vaccine doses to North Macedonia, Albania". ekathimerini. 3 Haziran 2021. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan ilişkileri</span>

Yunanistan'ın, 1821'de bağımsızlığını kazanmasından itibaren Türk-Yunan ilişkileri kısa dönemli uzlaşmalar hariç, genellikle gerginlikler ve savaşlarla belirlenmiştir. Bu savaşlar sırasıyla 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, I. Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı ile birlikte doğrudan olmasa da dolaylı olarak 1974 Kıbrıs Harekâtı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Prespa Gölü</span>

Prespa Gölü, Balkanlar'da, Kuzey Makedonya, Yunanistan ve Arnavutluk arasında bulunan bir tektonik tatlı su gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Makedonlar</span> Güney Slav etnik grubu

Makedonlar, Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Slav etnik grubudur. Güney Slav dili olan Makedoncayı konuşurlar. Makedon etnik unsurunun yaklaşık üçte ikisi Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşar. Ancak diğer ülkelerde bir dizi topluluklar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kuzey Makedonya bayrağı, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">2008 Bükreş zirvesi</span>

2008 NATO Bükreş zirvesi, 2-4 Nisan 2008 tarihlerinde Bükreş, Romanya'da düzenlenen bir NATO zirvesi. Zirvede NATO üyelerinin devlet ve hükûmet başkanları bir araya geldi. Diğer konuların yanında Arnavutluk ve Hırvatistan ittifaka davet edildi. Makedonya ise Yunanistan ile yaşadığı Makedonya adlandırma sorunu nedeniyle davet edilmedi. Gürcistan ve Ukrayna Üyelik Eylem Planı'na katılmayı umuyordu; ancak NATO ülkeleri bu talebi Aralık 2008'de görüşmeye karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya adlandırma sorunu</span> Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasındaki anlaşmazlık

Makedonya adlandırma sorunu, Yunanistan ile o zamanki adı Makedonya olan Kuzey Makedonya arasında, bu adın kullanımından kaynaklanan bir sorundur. Yugoslavya'nın dağılmasının ardından Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'nin Makedonya adıyla bağımsızlığını ilan etmesiyle ad sorunu tekrar gündeme gelmiştir. 1991'den 2018 yılındaki Prespa Anlaşmasına dek ikili ve uluslararası ilişkilerde devam eden bir sorun olmuştur. Milyonlarca etnik Yunan kendisini Makedon olarak nitelendirdiği için Yunanistan, komşu Makedonya Cumhuriyeti'nin en büyük etnik grubuna "Makedon" denmesine karşı çıkmakta ve ülke için "Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti" ifadesini kullanmaktaydı. Yunanistan ayrıca Makedonya Cumhuriyeti'ni Vergina Güneşi, Büyük İskender gibi Yunan kültürüne ait değerlere el koymakla suçlamıştır. Makedon ve Yunan hükûmetleri, 12 Haziran 2018'de ülkenin adının "Kuzey Makedonya" olarak değiştirilmesi konusunda anlaşmaya vardı ve ad değişikliği 12 Şubat 2019'da yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci, 2005'ten beri Avrupa Birliği'ne aday ülke olması ile başlamıştır ama henüz üye olamamıştır. Avrupa Birliği'ne girmek için ilk adımı 2004 yılında atmıştır. Şu anda Arnavutluk, İzlanda, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye ile birlikte adaydır. Aday olduğu sırada Hırvatistan Avrupa Birliği'ne girmiştir. Üyeliği sırasında Makedonya ad sorunu ve Yunanistan ile ilişkileri yüzünden problem yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'nın dış ilişkileri</span>

Kuzey Makedonya’nın 1991’deki bağımsızlığından bu yana dış ilişkileri, ülkenin NATO ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlara üyelik kazanma ve komşusu Yunanistan ile uzun zamandır devam eden, anayasal adı altında uluslararası tanınma kazanması çabalarıyla nitelenmiştir. Ülkenin adına yapılan itirazlar sebebiyle Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti geçici adlandırması altında Birleşmiş Milletlere ve diğer bazı uluslararası forumlara kabul edilmesi sağlandı. 2018 yılında Yunan ve Makedon hükûmetleri arasında varılan anlaşma uyarınca ülkenin adı Kuzey Makedonya olarak değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Yunanistan'daki konsolosluk ve elçilikleri listeler. Güncel olarak Atina'da 85 elçilik bulunmaktadır. Ek olarak, elçilik statüsüne sahip olmayan Filistin Ulusal Yönetimi ve Kuzey Makedonya'nın diplomatik irtibat büroları vardır. Diğer birçok ülkenin yerleşik olmayan elçilikleri veya fahri konsoloslukları da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya-NATO ilişkileri</span>

Kuzey Makedonya, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) üye bir devlettir. 1995 yılında ülke Barış İçin Ortaklık'a katıldı. Daha sonra Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü ve Kararlı Destek Misyonu da dahil olmak üzere çeşitli NATO misyonlarında yer almaya başladı. 2008 NATO Bükreş zirvesinde Yunanistan ülkenin NATO'ya katılma davetini veto etti; ancak NATO üye devletleri, ülkenin Makedonya adlandırma anlaşmazlığının çözümü üzerine davet alacağını kabul etti. Haziran 2018'de ülkeyi yeniden adlandırma antlaşmasının ardından, NATO üye devletlerinin temsilcileri 6 Şubat 2019'da Kuzey Makedonya'nın NATO'ya katılımı hakkında bir protokol imzaladı. Önümüzdeki on üç ay boyunca NATO'nun 29 üye ülkesinin tamamı protokolü onayladı. Katılım protokolü 19 Mart 2020'de yürürlüğe girerek, bunu Kuzey Makedonya'nın katılım belgesini tevdi edilmesi takip etti ve böylece 27 Mart 2020'de NATO'ya üye olmasına izin verdi.

<span class="mw-page-title-main">Çayır, Üsküp</span> Kuzey Makedonyanın başkenti Üsküpe bağlı belediye (opština)

Çayır, Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp şehrini oluşturan on belediyeden biridir. Belediye idaresi bir konsey ve belediye başkanından oluşur. Belediye, ağırlıklı olarak Arnavut nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Prespa Anlaşması</span> Makedonyanın isim değiştiği anlaşma

Prespa Anlaşması 17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya'nın Adlandırma Sorunu'nu çözmek amacıyla Yunanistan ve Kuzey Makedonya tarafından Birleşmiş Milletler'in himaye altında imzalanan uzlaşı anlaşmasıdır. Her iki ülkenin parlamentosu tarafından 25 Ocak 2019 tarihinde onaylanan anlaşma, 12 Şubat 2019 tarihinde ülkelerin BM ve AB'ye bildirmesinin ardından yürürlüğe girdi. Anlaşmanın sonucunda Makedonya bağımsızlığından itibaren karşılaştığı adlandırılma problemini çözerek ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirmiştir. Anlaşma Prespa Gölü'nün yanında imzalandığı için bu isimle adlandırılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Yunanistan ilişkileri</span> İki Taraflı Slav Birlikteliği

Yunanistan-Rusya ilişkileri, Yunanistan ile Rusya ve selefi devletler arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Rus İmparatorluğu ile Yunan devleti arasındaki diplomatik ilişkiler Eylül 1828'de kuruldu. Hem Yunanistan hem de Rusya, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatı ve Karadeniz Ekonomik İş birliği Teşkilatı gibi bazı uluslararası kuruluşların tam üyesidir. Yunanistan'ın NATO ve Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen, ilişkileri oldukça güçlüydü.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Bölünme</span> I. Dünya Savaşında tarafsızlığı tercih eden Kral Konstantin ile Müttefiklere katılmayı tercih eden Başbakan Venizelos arasındaki anlaşmazlık.

Ulusal Bölünme, bazen Büyük Bölünme olarak da anılan bu, Kral I. Konstantin ile Başbakan Elefterios Venizelos arasında 1910–1922 döneminde Yunanistan'ın dış politikasına ilişkin bir dizi anlaşmazlıktı ve bunun devrilme noktası, Yunanistan'ın I. Dünya Savaşı'na girip girmemesi idi.Başbakan Müttefikleri destekleyen ve Yunanistan'ın kendi tarafında savaşa katılmasını isterken, Alman yanlısı Kral Yunanistan'ın tarafsız kalmasını istedi, bu da İttifak Devletleri'nin planlarını destekliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri, Bulgaristan Cumhuriyeti ile Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de Avrupa Konseyi ve NATO üyesidir. Bulgaristan, Avrupa Birliği üyesidir. Kuzey Makedonya 2004'ten beri AB'ye katılmaya çalışırken, AB hükûmeti Mart 2020'de üyelik müzakerelerine girme iznini resmen verdi. Bununla birlikte, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan, komşuluk ilişkilerini karmaşıklaştırmıştır, bu nedenle Bulgar faktörü, Makedonya siyasetinde "B-kompleksi" olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Makedon Bilim ve Sanat Akademisi</span>

Makedon Bilim ve Sanat Akademisi Kuzey Makedonya'da önemli bir akademik kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya Anayasası</span>

Kuzey Makedonya Anayasası, Kuzey Makedonya'nın hükûmet sistemini ve temel insan haklarını ana hatlarıyla belirleyen kodlanmış bir anayasadır. O zamanki Makedonya Cumhuriyeti Parlamentosunda 17 Kasım 1991'de kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri, İsrail ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili siyasi ilişkileri ifade eder. Kuzey Makedonya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği vardır. İsrail'in yerleşik bir büyükelçisi yok.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Kuzey Makedonya, Avrupa Konseyi ve NATO'nun tam üyeleridir. Her ikisi de Mart 2020'de Avrupa Birliği katılım müzakerelerine başladı.