İçeriğe atla

Kuzey Makedonya'daki Çingeneler

Kuzey Makedonya'daki Çingeneler
Makedon Roman çocukları (1900 civarında)
Toplam nüfus
53,879 (2002 nüfus sayımı)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
(Balkan Romancası) ve Makedonca
Din
Sünni İslam %75, Hristiyanlık %25[1]

2002'deki son nüfus sayımına göre, Çingene olarak sayılan 53.879 kişi vardı. Çoğunluğu Müslüman olan Çingeneler Kuzey Makedonya'nın %2.66'sını oluşturuyor. 3.843 kişi daha "Aşkali" olarak sayıldı (%0,2).

Çingenelerin çoğunluğu oluşturan iki grubundan biri Arlije,[2] ve diğeri Gurbeti'dir.[3]

Diğer kaynaklar, bu sayının Kuzey Makedonya'daki Romanların 80.000[4] ile 260.000[5] arasında veya toplam nüfusun yaklaşık %4 ila 12'si arasında olduğunu iddia ediyor.

Şuto Orizari belediyesi, dünyadaki Müslüman Roman çoğunluğuna sahip tek belediye ve Balkan Romancasının Makedonca'nın yanı sıra resmi dil olduğu tek belediyedir. Belediye başkanı Kurto Dudush, etnik bir Roman'dır.

2009 yılında, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Hükûmeti Romanların eğitim sürecine katılımını artırmak için önlemler aldı.[6]

Kuzey Makedonya, Roman halkının haklarına saygı gösterilmesinde bölgenin lideridir. Bölgede Roman etnik kökenli bir bakana sahip ilk ülkedir ve aynı zamanda yüksek hükûmet pozisyonlarında birçok Roman göreve gelmiştir. Ancak Romanların eğitimi ve entegrasyonu konusunda daha yapılacak çok şey var.[7]

Tarih

Köken

Roman halkı Kuzey Hindistan'dan,[8][9][10][11][12][13] muhtemelen kuzeybatı Hindistan eyaletleri Racastan[12][13] ve Pencap'tan gelmektedir.[12]

Dilbilimsel kanıtlar tartışmasız bir şekilde Roman dilinin köklerinin Hindistan'da yattığını göstermiştir: Dil, Hint-Aryan dillerinin gramer özelliklerine sahiptir ve onlarla temel kelimelerin büyük bir bölümünü paylaşır, örneğin vücut bölümleri veya günlük rutinler.[14]

Daha doğrusu, Çingenece temel kelimeleri Hintçe ve Pencapça ile paylaşıyor. Marvarice ile birçok fonetik özelliği paylaşırken, dilbilgisi Bengalce'ye en yakın olanıdır.[15]

2012'deki genetik bulgular, Romanların kuzeybatı Hindistan'da ortaya çıktığını ve bir grup olarak göç ettiğini gösteriyor.[9][10][16] 2012'de yapılan bir genetik araştırmaya göre, geleneksel olarak topluca Doma olarak anılan Kuzey Hindistan'daki mevcut belirli kabilelerin ve belirli kast popülasyonlarının ataları, modern Avrupa Romanlarının olası atalarıdır.[17]

Şubat 2016'da Uluslararası Roman Konferansı sırasında Hindistan Dışişleri Bakanı, Roman halkının Hindistan'ın çocukları olduğunu belirtti. Konferans, Hindistan Hükümeti'ne 30 ülkeye yayılmış Roman topluluğunun, Hindistan diasporasının bir parçası olarak tanınmasına yönelik bir tavsiyeyle sona erdi.[18]

Dil

Kuzey Makedonya'daki Romanlar üç farklı Balkan Roman lehçesi konuşurlar: Arli (üçünün en belirgini), Džambaz ve Burgudži.[19]

Galeri

  • Kuzey Makedonya'daki Roman azınlık (2002 nüfus sayımı)
    Kuzey Makedonya'daki Roman azınlık (2002 nüfus sayımı)
  • Kuzey Makedonya'daki Roman azınlık (2002 nüfus sayımı)
    Kuzey Makedonya'daki Roman azınlık (2002 nüfus sayımı)

Din

Çoğunluğu, kültürel Müslüman ve bazıları Sufizm uygulayan Müslüman Romanlardır, Doğu Ortodoks Kilisesi'ne mensup Hristiyan bir azınlık var ve çok azı Evanjelizme mensuptur.

Kaynakça

  1. ^ "Roma muslims". Romafacts.uni-graz.at. 13 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2017. 
  2. ^ "Arlije [Rombase]". rombase.uni-graz.at. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Gurbet [Rombase]". 9 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "ABCD". Romnews.com. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2017. 
  5. ^ "Archived copy" (PDF). 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2017. 
  6. ^ "Изградбата на Коридорот 8 може да почне во 2014 година". Влада на Република Македонија. 16 Mart 2012. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Archived copy". 19 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2009. 
  8. ^ We are the Romani People. Univ of Hertfordshire Press. 2005 [2002]. s. 70. ISBN 978-1-902806-19-8. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ a b "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342-2349. 6 Aralık 2012. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039. PMID 23219723.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ a b Sindya N. Bhanoo (11 Aralık 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India". The New York Times. 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  11. ^ Current Biology.
  12. ^ a b c K. Meira Goldberg; Ninotchka Devorah Bennahum; Michelle Heffner Hayes (28 Eylül 2015). Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives. s. 50. ISBN 9780786494705. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ a b Simon Broughton; Mark Ellingham; Richard Trillo (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. Rough Guides. s. 147. ISBN 9781858286358. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. Roma Rajastan Penjab.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  14. ^ Nástin mluvnice slovenské romštiny (pro pedagogické účely) (PDF), Ústí nad Labem: Pedagogická fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem, 1998, s. 4, ISBN 978-80-7044-205-0, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 
  15. ^ "Romaňi čhib – romština: Několik základních informací o romském jazyku". Bulletin Muzea Romské Kultury. Brno: Muzeum romské kultury (4/1995). 1995. Zatímco romská lexika je bližší hindštině, marvárštině, pandžábštině atd., v gramatické sféře nacházíme mnoho shod s východoindickým jazykem, s bengálštinou.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ "5 Intriguing Facts About the Roma". Live Science. 23 Ekim 2013. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "The Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup H1a1a-M82 Reveals the Likely Indian Origin of the European Romani Populations", PLOS ONE, 7 (11), 2012, s. e48477, doi:10.1371/journal.pone.0048477, PMC 3509117 $2, PMID 23209554 
  18. ^ "Can Romas be part of Indian diaspora?". khaleejtimes.com. 29 Şubat 2016. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016. 
  19. ^ Korhonen (2016). "Ethnic and linguistic minorities in the border region of Albania, Greece, and Macedonia: An overview of legal and societal status" (PDF). Slavica Helsingiensia. 49: 35. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dört Halife</span>

Dört Halife ya da Râşid Halifeler; Sünnilik'te Râşid halifeler, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra ümmete önderlik eden ilk dört halifedir:

Cinsiyetçilik, kişinin cinsiyetine veya toplumsal cinsiyetine dayalı önyargı veya ayrımcılıktır. Cinsiyetçilik herkesi etkiler. Basmakalıplarla ve toplumsal cinsiyet rolleriyle bağlantılıdır, ve bir cinsiyetin veya toplumsal cinsiyetin doğası gereği diğerinden üstün olduğu inancını içerebilir. Aşırı cinsiyetçilik kadın düşmanlığını, cinsel tacizi, tecavüzü ve diğer cinsel şiddet biçimlerini teşvik edebilir. Cinsiyet ayrımcılığı cinsiyetçiliği kapsayabilir. Bu terim, insanlara cinsiyet kimlikleri veya toplumsal cinsiyet veya cinsiyet farklılıklarına dayalı ayrımcılık olarak tanımlanmaktadır. Cinsiyet ayrımcılığı özellikle işyeri eşitsizliği açısından tanımlanmaktadır. Sosyal veya kültürel gelenek ve normlardan ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

Shelly-Ann Fraser-Pryce OD, OJ, 60 metre 10 metre 200 metre'de yarışan Jamaikalı atletizm sprinter. Tüm zamanların en büyük sprinterlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Muhteşem Yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman'ın ve Hürrem Sultan'ın hayatı, Hürrem Sultan'ın evlatları için giriştiği taht mücadelesi ve saray hayatı üzerine kurgulanmış Türk yapımı tarihi ve kurgu türündeki televizyon dizisi. Senaristliğini, 10 Nisan 2012'deki ölümüne dek Meral Okay, sonrasında ise Yılmaz Şahin yazmış, yönetmenliğini ise Taylan Biraderler üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'da kadın</span> İslam toplumlarında kadının yeri

Müslüman kadınların deneyimleri farklı toplumlarda ve aynı toplum içinde büyük farklılıklar gösterir. Ortak yönleri ise, hayatlarını değişen derecelerde etkileyen, aralarındaki geniş kültürel, sosyal ve ekonomik farklılıklar arasında köprü kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren İslam dinine bağlılıklarıdır.

<i>Muhteşem Yüzyıl</i> (2. sezon)

Muhteşem Yüzyıl'ın ikinci sezonu, 14 Eylül 2011'de Show TV'de yayımlanmaya başlamış ve 6 Haziran 2012'de bitmiştir. 4 Ocak 2012'den itibaren Star TV'de yayımlanmaya devam etmiştir.

<i>Muhteşem Yüzyıl</i> (3. sezon)

Muhteşem Yüzyıl'ın 3. sezonu, 12 Eylül 2012'de Star TV'de başlamış ve 19 Haziran 2013'te sona ermiştir. Dizinin 100. bölümünde başrol oyuncusu Meryem Uzerli tükenmişlik sendromu hastalığına yakalandığı için diziden aniden ayrılmıştır, 3.sezonun son bölümü ve 4.sezon için yerine Vahide Perçin gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Çingeneleri</span>

Bulgaristan'daki Çingeneler Avrupa'nın en yoğun Çingene azınlığını oluşturuyor. Bulgaristan'daki Romanlar "bölgeye ve dini aidiyetlerine bağlı olarak Bulgarca, Türkçe veya Romanca konuşurlar."

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Çingeneleri</span>

Macaristan'daki Çingeneler, Çingene kökenli Macar vatandaşlarıdır. 2011 nüfus sayımına göre, toplam nüfusun %3,18'ini oluşturuyorlar, bu da onları ülkedeki en büyük azınlık yapıyor, ancak çeşitli tahminler Romanların sayısını toplam nüfusun %7'sine kadar çıkarıyor.

Romanya'daki Çingeneler Romanya'nın en büyük azınlıklarından birini oluşturmaktadır. 2011 nüfus sayımına göre, sayıları 621.000 kişi ve toplam nüfusun %3,3'üydü ve Romanya'da Macarlardan sonra en büyük ikinci etnik azınlıktır. Romanya'da Çinegene kökenli insanların toplam nüfusunun büyüklüğü hakkında, nüfusun yüzde 4,6'sından yüzde 10'una kadar değişen farklı tahminler vardır, çünkü Çingene kökenli pek çok insan kendilerini Çingene olarak ilan etmemektedir.

Ukrayna'da bir Çingene azınlığın varlığı ilk olarak 14. yüzyılın başlarında belgelenmiştir. Çingeneler, genellikle Çingene karşıtı tutumlara ve zulme tepki olarak, Çingene olmayan eğitimden ve değerlerden kaçınarak sosyal organizasyonlarını ve geleneklerini sürdürdüler. Ukrayna'nın çoğunda Ortodoks, Batı Ukrayna ve Zakarpattia Oblastı'nda Katolik ve Kırım'da Müslüman olan egemen toplumun dilini ve inancını benimsediler.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Kuzey Makedonya, Avrupa Konseyi ve NATO'nun tam üyeleridir. Her ikisi de Mart 2020'de Avrupa Birliği katılım müzakerelerine başladı.

<span class="mw-page-title-main">Roman toplumu ve kültürü</span>

Roman halkı, dünyanın her yerine dağılmış, bir dil ailesini ve bazen geleneksel bir göçebe yaşam tarzını paylaşan farklı bir etnik ve kültürel gruptur. Kesin kökenleri belirsiz olsa da, orta Hindistan genellikle kökenler konusunda öne çıkmaktadır. Dilleri, günümüz Gucerât ve Racastan'dan kaynaklanmaktadır ve Hindistan'dan göç ederken diğer dillerden kelimeler almıştır. Avrupa'da, diğer kültürlerden büyük oranda etkilenmiş olsa da, toplulukları kültürlerini korumuşlardır.

Jingoizm, bir ülkenin kendi ulusal çıkarları olarak tanımladığı şeyleri, barışçıl yöntemler yerine tehdit veya fiili güç kullanarak savunmak gibi saldırgan ve proaktif bir dış politika tercih eden milliyetçilik türüdür. Halk dilinde şovenizm, önyargılı birinin kendi ülkesini diğer ülkelerden üstün gören aşırı milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Ternate dili</span>

Ternate veya Ternatese Doğu Endonezya'nın bir Kuzey Halmahera dilidir. Ternate Adası'nda ve Halmahera, Hiri, Kayoa ve Bacan Adaları dâhil olmak üzere Kuzey Maluku'daki bazı komşu bölgelerde konuşulmaktadır. Tarihsel olarak, baharat ticaretindeki rolüyle ünlü Ternate Sultanlığı'nın dilidir. Bir Kuzey Halmahera dili, Endonezya'nın Avustronezya dil ailesine ait çoğu dilinden farklıdır.

Hırvatistan'da 600 yıldan fazla bir süredir Romanlar yaşamaktadır ve çoğunluğu ülkenin kuzey bölgesine yerleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Drag king</span>

"Drag king"ler çoğunlukla erkeksi drag giysileri giyen ve bireysel veya grup rutininin bir parçası olarak erkek cinsiyet klişelerini kişileştiren kadın performans sanatçılarıdır. Tipik bir drag gösterisi, dans, oyunculuk, stand-up komedi ve şarkı söylemeyi, canlı veya önceden kaydedilmiş parçalarla dudak senkronizasyonunu içerebilir. Drag kralları genellikle abartılı bir şekilde maço erkek karakterler olarak oynarlar, inşaat işçileri ve rapçiler gibi marjinalleştirilmiş erkeklikleri tasvir ederler ya da Elvis Presley, Michael Jackson ve Tim McGraw gibi erkek ünlüleri taklit ederler.

<span class="mw-page-title-main">Sentinel dili</span>

Sentinelese, Hindistan'ın Andaman ve Nicobar Adaları'ndaki Kuzey Sentinel Adası'ndaki Sentinel halkının tanımlanmamış dilidir. Sentinel halkı ile dünyanın geri kalanı arasındaki iletişimin hiç olmaması nedeniyle, dilleri hakkında hiçbir şey bilinmiyor. Sentinel halkı, yabancıların adaya girmesine istemez ve ziyaretçilere karşı düşmanca davranır. Dostça etkileşimler çok nadiren olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Caput Mundi</span> Latince deyim

Caput Mundi, motamot "dünyanın önderi" anlamına gelen Latince bir deyiştir, buna göre Roma Caput Mundi Roma dünyanın başkenti anlamına gelir ve Roma kentine tarihi boyunca verilen birçok lakaptan biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.