İçeriğe atla

Kuzey Kore-Romanya ilişkileri

Kuzey Kore-Romanya ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Kuzey Kore ve Romanya

Kuzey Kore

Romanya
Diplomatik Misyon
Kuzey Kore'nin Bükreş BüyükelçiliğiRomanya'nın Pyongyang Büyükelçiliği
Temsilcilik
Kim Son GyongBüyükelçi Andy Avram

Kuzey Kore-Romanya ilişkileri, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile Romanya ülkeleri arasında sürdürülen ikili ilişkileri kapsar. 1989 Aralık ayında yer almış Romanya Devrimi'nden beri iki ülke arasındaki ilişkiler ancak sınırlı oranda sürdürülmüştür. Bu ikili ilişkiler ilk olarak 26 Ekim 1948 tarihinde, yani Romanya'nın Doğu Bloku'na ait olduğu dönem sırasında, başladı. Romanya'nın Pyongyang şehrinde bir büyükelçiliği, Kuzey Kore'nin de Bükreş şehrinde bir büyükelçiliği var.

Tarihçe

Romanya Halk Cumhuriyeti, 26 Ekim 1948 tarihinde Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti devletini tüm Kore Yarımadası'nın tek meşru hükûmeti olarak resmen tanıdı. 1950'li yılların başlarındaki Kore Savaşı'nda iki ülke müttefik durumundaydı,[1] lâkin sonraki yıllarda iki ülke birbiriyle yalnızca sınırlı oranda temasta bulundu.[2]

15 Haziran 1971 tarihinde Çavuşesku ile Kim'in buluşması

15 Haziran 1971 tarihinde ismi yeni değiştirilmiş Romanya Sosyalist Cumhuriyeti devletinin devlet başkanı Nikolay Çavuşesku, Kuzey Kore'yi ziyaret etti.[3][4][5][6] Çavuşesku, Kore İşçi Partisi programlarında cisimlenen toptan ulusal dönüşüm fikrine ilgi gösterdi. Kim İl-sung'un kişi kültünden de ilham aldı. Britanyalı gazeteci Edward Behr [en]'e göre, Kim'in totaliter yöntemleri ultra milliyetçi ve komünist ideolojilerle bir araya getirerek ulusuna hâkim olması ve Sovyet kontrolünden kurtulmasından dolayı Çavuşesku onu bir lider olarak takdir etti.[7] Behr'e göre, Çavuşesku'nun Kuzey Kore'de şahit olduğu "kolay aldatılabilen yabancı misafirleri kandırmak için muazzam Potemkin köyleri" kurma imkânı kendi aklından daha hiçbir zaman geçmemişti.[7]

Kim'in Juche felsefesinden ilham almış Çavuşesku, Romanya'ya döndükten sonra Kuzey Kore sisteminin bazı unsurlarını Romanya'da uygulamaya başladı. Romanya medyası üzerindeki hükûmet kontrolünü sıkılaştıran, milliyetçiliği teşvik eden ve kendi kişi kültünü pekiştiren bir dizi tekliften oluşan Temmuz Tezleri [en]'ni yayınladı. Juche hakkındaki Kuzey Kore kitapları Rumenceye çevrildi ve ülke içinde yaygın bir şekilde dağıtıldı.[8] Her iki ülkenin silahlı kuvvetleri hassas konular üzerinde işbirliklerde bulunmaya başladı.[2] Aynı zamanda, Romanya ile ABD arasında bir yaklaşma da yer almaya başladı. 1973 yılında Kuzey Kore, Romanya'yı ABD ile temaslarında kullanabileceği bir arabulucu olarak kullanmaya teşebbüs etti, lâkin Romanyalı diplomatlar, ABD ile gelişen ilişkilerini bozmak istemediler.[2]

1978'de Romanyalı ressam Doina Bumbea [en] Kuzey Kore hükûmeti tarafından kaçırıldı. Bunun, etnik olarak karışık Korelilerin doğumunu önlemek maksadıyla Kuzey Kore tarafına kaçmış Amerikalılara Koreli olmayan eşler verme niyetiyle yapılmış olduğu düşünülmektedir.[9] Romanyalı yetkililer ve hükûmet kuruluşları Bumbea'nın durumundan haberdar olsalar da bu konuya fazla önem vermemişlerdir.[10]

Komünizm sonrası Romanya

Romanya'nın Pyongyang Büyükelçiliği

Romanya'daki komünist hükûmetin çöküşünden sonra, Kuzey Kore ile Romanya arasındaki ilişkiler zorluklara uğradı. 1989 Romanya Devrimi sırasında Çavuşesku'nun infaz edilmesi ve 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılması, Kuzey Kore hükûmetinin teşvik etmeye devam ettiği totaliter ideolojinin Romanya tarafından reddedilmesine yol verdi. Bundan sonra Romanya, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'ne düşman ülkelerle ittifakta bulunmaya başladı; 30 Mart 1990 tarihinde Kore Cumhuriyeti (Güney Kore) ile ilişkiler kurdu, 2004'te NATO üyesi oldu ve 2007'de Avrupa Birliği'ne üye oldu.[11] Tüm bunlara rağmen, iki ülke arasında eğitim dalında ilişkiler muhafaza edilmeye devam etmektedir.[2]

2016'da Romanya Dışişleri Bakanlığı [en], Kuzey Kore'nin Ocak ayında yürüttüğü hidrojen bomba [en] denemesinin bölgedeki barış ve güvenliğe meydan okuduğunu ifade eden bir endişe beyanı yayınlayarak bu denemeye resmen tepki gösterdi.[12]

Ekim 2021'de Romanya, COVID-19 pandemisi sırasında Kuzey Kore hükümetinin aldığı sıkı pandemi sınırlama önlemlerinin büyükelçiliğin işletimini ve ülkeye giriş ve çıkışı zorladığı nedeniyle Kuzey Kore'deki büyükelçiliğini kapattı. Bundan önce, Romanya, Kuzey Kore'de diplomatik büyükelçilik işletmeye devam eden tek Avrupa Birliği ülkesiydi. Bu kapanmanın geçici olup olmadığı bilinmemektedir; yüksek bakım maliyetleri nedeniyle büyükelçilik tekrar açılmayabilir.[13]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Relations of North Korea and Romania ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

  • Kuzey Kore'nin dış ilişkileri [en]
  • Romanya'nın dış ilişkileri [en]

Kaynakça

  1. ^ "Romania's "Fraternal Support" to North Korea during the Korean War, 1950-1953 | Wilson Center". www.wilsoncenter.org. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b c d Rinna, Anthony V (20 Kasım 2018). "Comrades no more: North Korea-Romania relations, 70 years on". NK News. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022. 
  3. ^ *Cioroianu, Adrian, Pe umerii lui Marx. O introducere în istoria comunismului românesc ("On the Shoulders of Marx. An Incursion into the History of Romanian Communism"), Editura Curtea Veche, Bucharest, 2005, 973-669-175-6, p. 489.
  4. ^ Tismăneanu, Vladimir, Stalinism pentru eternitate, Polirom, Iași, 2005 973-681-899-3 (translation of Stalinism for All Seasons: A Political History of Romanian Communism, University of California Press, Berkeley, 2003, 0-520-23747-1), p. 2412.
  5. ^ Minutes of the Romanian Politburo Meeting Concerning Nicolae Ceaușescu's Visit to China, North Korea, Mongolia, and Vietnam 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Parallel History Project on Cooperative Security
  6. ^ "Nicolae Ceausescu - vizita in Coreea de Nord (1971)". 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022 – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  7. ^ a b Behr, Edward Kiss the Hand You Cannot Bite, New York: Villard Books, 1991 page 195.
  8. ^ Post, Jerrold M. (24 Kasım 2014). Narcissism and Politics: Dreams of Glory (İngilizce). Cambridge University Press. ss. 103. ISBN 978-1-107-00872-4. 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022. 
  9. ^ "N. Korea kidnap victim's brother wants Pyongyang to come clean". Bangkok Post. 17 Mart 2014. 
  10. ^ Dumitrescu, A. (16 Nisan 2014). "Interviu. Povestea româncei răpite de Coreea de Nord pentru instruirea spionilor". stiripesurse.ro (Rumence). 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022. 
  11. ^ Tunney, Kelly (7 Ocak 1990). "South Koreans Watch Romania, Think of North". Los Angeles Times. Associated Press. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ no by-line (1 Haziran 2016). "MFA position on Democratic People's Republic of Korea claim of hydrogen bomb test" (Basın açıklaması). Romania: Ministry of Foreign Affairs, Romania. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  13. ^ Last embassy from EU country shuts down in Pyongyang 18 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 10 Ekim 2021

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Kuzey Kore, resmî adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nda bir devlet. Yüzölçümü 120.540 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Çavuşesku</span> Romanya diktatörü (1965–1989)

Nikolay Çavuşesku, 1965-1989 tarihleri arasında Romanya Komünist Partisi (PCR) Genel Sekreteri, 1967 yılından itibaren Devlet Konsülü Başkanı ve 1974-1989 yılları arasında Romanya Cumhurbaşkanı olan Rumen politikacı.

<span class="mw-page-title-main">.kp</span> Kuzey Korenin ülke üst düzey alan adı

.kp Kuzey Kore için ayrılmış İnternet Ülke kodu üst-düzey alan adıdır. 24 Eylül 2007'de oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kim İl-sung</span> Kuzey Kore diktatörü (1948–1994)

Kim Il-sung, asıl adı Kim Song Ju Kuzey Kore'nin eski devlet başkanı ve Kore İşçi Partisi'nin eski Genel Sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Pyongyang</span> Kuzey Korenin başkenti

Pyongyang, Kuzey Kore'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehir Taedong Nehri üzerinde yer almaktadır. Nüfusu 1993 yılında 2.741.260 olarak bildirilmiş olup 2003 yılı tahmini nüfusu 3.500.000'dir.

<i>Juche</i> Kuzey Kore Devlet İdeolojisi

Juche veya Cuçe, hükûmet tarafından "Kim İl-sung'un ulusal ve uluslararası düşünceye özgün, mükemmel ve devrimci katkısı" olarak nitelendirilen Kuzey Kore'nin resmi devlet ideolojisidir. "İnsan kaderinin efendisidir", Kore halkının "devrimin ve inşaatın ustaları" olarak hareket etmeleri ve kendine güvenmek ve güçlü olmak suretiyle bir ulusun gerçek sosyalizmi elde edebileceğini ileri sürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elena Çavuşesku</span>

Elena Çavuşesku, Romanya Sosyalist Cumhuriyeti'nin komünist lideri Nikolay Çavuşesku'nun eşi ve Romanya SC'nin başbakan yardımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfada Kuzey Kore'de bulunan dış temsilcilikler listelenmiştir. Hâlihazırda başkent Pyongyang 24 tane büyükelçiliğine ev sahipliği yapmaktadır. Bunların çoğu, kentin Munsudong Diplomatik Alanı isimli özel bir alanında bulunmaktadır. Birçok diğer ülkenin Pekin ya da Seul'de Kuzey Kore'ye akredite edilmiş büyükelçileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Juche Kulesi</span> mimari yapı

Juche Kulesi ya da resmi adıyla Juche Fikri Kulesi, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da yer alan, adını Kim İl-sung'un doktrinleştirdiği Juche felsefesinden alan beton dikilitaş tarzındaki anıtsal sütun. Sosyalist gerçekçi sanat tarzının bir örneği olan anıtın önünde İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli'nden esinlenilen; proletaryayı, çiftçilerini ve entelijansiyayı temsil eden orak, çekiç ve yazı fırçası taşıyan üç kişinin bulunduğu 30 metre yüksekliğinde bronz bir heykel bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kim İl-sung Meydanı</span>

Kim İl-sung Meydanı, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da bulunan anıtsal meydan.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Halk Eğitim Evi</span>

Büyük Halk Eğitim Evi ya da Kuzey Kore Ulusal Kütüphanesi, Kuzey Kore'de başkent Pyongyang'daki Kim İl-sung Meydanı'nda yer alan merkezi kütüphane.

<span class="mw-page-title-main">Pyongyang Folklor Parkı</span>

Pyongyang Folklor Parkı,, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da yer alan lunapark. Park, Kore tarihini yansıtacak şekilde Aralık 2008 tarihinde inşa edilmeye başlanmış ve 11 Eylül 2012'de kullanıma açılmıştır.

Kuzey Kore-SSCB ilişkileri, Kuzey Kore ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Sosyalist Cumhuriyeti</span> 1965-1989 arasında Romanyada hüküm sürmüş devlet

Romanya Sosyalist Cumhuriyeti 1947-1989 yılları arasında, Romanya'daki Marksist-Leninist tek parti rejimini tanımlar. Bu devlet, 1947'den 1965 yılına kadar Romanya Halk Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülke, anayasasında da belirtildiği üzere, Romanya Komünist Partisi yönetimi altında, Varşova Paktı üyesi, bir Doğu Bloku ülkesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'nin diplomatik temsilcilikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin diplomatik misyonlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore takvimi</span>

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti takvimi, KDHC takvimi veya Juche takvimi Kuzey Kore'de kullanılan yıl numaralandırma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'de turizm</span>

Kuzey Kore’de turizm, Kuzey Kore hükûmeti tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmektedir. Her yıl yalnızca 4.000 ila 6.000 Batılı turist Kuzey Kore'yi ziyaret etmektedir. Tüm turizm, Kore Uluslararası Seyahat Şirketi (KITC), Kore Uluslararası Spor Seyahat Şirketi (KISTC), Kore Uluslararası Tekvando Turizm Şirketi (KITTC) ve Kore Uluslararası Gençlik Seyahat Şirketi (KIYTC) dahil olmak üzere devlete ait birkaç turizm bürolarından biri tarafından organize edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'de COVID-19 pandemisi</span>

Kuzey Kore'de COVID-19 pandemisi Güney Kore kaynakları pandeminin ülkeyi sürekli olarak etkilediğini belirtmesine rağmen, Kuzey Kore'de resmi olarak onaylanmış COVID-19 vakası yoktu. Virüsün, Güney Kore'den daha çok, virüsün kaynaklandığı Çin'den Kuzey Kore'ye gelmesi muhtemeldir. Çin-Kuzey Kore sınır kısıtlamaları, Kuzey ve Güney Kore arasındaki ağır askerî sınırdan daha rahat. Ancak, iki Çin eyaletinde Kuzey Kore sınırındaki şüpheli COVID-19 vakaları düşüktü.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore-Togo ilişkileri</span>

Kuzey Kore-Togo ilişkileri, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile Togo Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. Kuzey Kore'nin Lomé'de daha önce bir büyükelçiliği olmasına rağmen her iki ülke de kendi başkentlerinde bir büyükelçiliğe sahip değil.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Kuzey Kore ilişkileri</span> Çin ve Kuzey Kore arasındaki diplomatik ilişkiler

Çin-Kuzey Kore ilişkileri, Kuzey Kore'nin nükleer programı nedeniyle son yıllarda bazen gergin olmasına rağmen genel olarak dostane olmuştur. Yakın bir ilişkileri vardır ve Çin genellikle Kuzey Kore'nin en yakın müttefiki olarak kabul edilir. Çin ve Kuzey Kore'nin karşılıklı yardım ve işbirliği anlaşması vardır, bu şu anda her iki ülkenin herhangi bir ulusla sahip olduğu tek savunma anlaşmasıdır. Çin'in Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da bir büyükelçiliği ve Chongjin'de bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. Çin'deki Kuzey Kore büyükelçiliği Pekin'in Chaoyang Bölgesi'nde, bir başkonsolosluk ise Şenyang'da bulunuyor.