İçeriğe atla

Kuzey Kafkasya'da çatışmalar

Kuzey Kafkasya'da çatışmalar
Çeçen-Rus çatışması

Mahaçkale'de terörle mücadele operasyonu yürüten FSB birlikleri
Tarih16 Nisan 2009-19 Aralık 2017[4]
Bölge
 Rusya
Sonuç

Rus zaferi

Taraflar
 Rusya

Kafkasya Emirliği (2009-2016)
İmam Şamil Taburu (2007-)[1]

 Irak ve Şam İslam Devleti (2015-)[2][3]
Komutanlar ve liderler
Rusya Vladimir Putin
Rusya Dmitri Medvedev
Rusya Anatoli Serdyukov
Rusya Sergey Şoygu
Rusya Ramazan Kadirov

Dokka Umarov (ölü)
Aliashab Kebekov (ölü)
Muhammed Süleymanov (ölü)
Zalim Şebzuhov (ölü)

Irak ve Şam İslam Devleti Rüstem Asildarov (ölü)
Güçler
Bilinmiyor ~600 savaşçı (Rus iddiası,2013)
Kayıplar
1,139–1,170 ölü[5]
2,313–2,677[6] yaralı		 2,329 ölü
2,744 yakalandı[7]

Kuzey Kafkasya'da çatışmalar, Rusya'nın Kuzey Kafkasya bölgelerinde hükûmet güçleri ile İslamcı militanlar arasında gerçekleşen çatışmalardır. Çatışmalar, resmî olarak 16 Nisan 2009 tarihinde sona eren İkinci Çeçen Savaşı'nın devamıdır.[8]

Çatışmalar, 2017 yılında Rusya'nın yaptığı açıklamayla sona erdi, Kuzey Kafkasya'daki isyancı varlığı sıfırlandı.[9][10][11] Çatışmaların en yoğun olduğu dönemde şiddet çoğunlukla Çeçenistan, Dağıstan, İnguşetya ve Kabardey-Balkarya'da yoğunlaştı. Ara sıra olaylar, Kuzey Osetya-Alanya, Karaçay-Çerkesya, Stavropol Krayı ve Volgograd Oblastı gibi çevredeki bölgelerde yaşandı.

Arka Plan

1999'da Dağıstan İslam Cemaati'nin aldığı karar sonrası Çeçen ve Dağıstanlı savaşçılar Çeçenistan topraklarından Rusya'ya bağlı Dağıstan bölgesine saldırdı ve 12 köyü ele geçirdi. Rusya, kaybettiği köyleri geri almak amacıyla Dağıstan bölgesine operasyon düzenledi, operasyon sonrası köyler Rus ordusu tarafından geri alındı. Aslan Mashadov hükûmetinin, İslamcı militanların Dağıstan'a düzenlediği saldırıları engelleyememesinden ve militanlara fırsat verdiğini iddia ettiğinden dolayı Rusya, Çeçenistan'ı işgal kararı aldı. Yerel Çeçen güçleri ve Selefi Arap savaşçılar yaklaşık 1 yıllık direnişten sonra mağlup oldular ve tüm yerleşim yerleri Rus ordusu kontrolüne geçti. 2000 yılının sonlarından itibaren militanlar dağlara çekilerek gerilla savaşı vermeye başladı.

İsyan ve Çatışmalar

2007'de Kafkasya Emirliği'nin ilanına kadar Çeçen Ordusu, bazı yerel Çeçen savaşçıları ve Kafkas Cephesi gibi gruplar Rusya Silahlı Kuvvetleri'ne karşı gerilla savaşı verdi. 2007'de Dokka Umarov tarafından Çeçen İçkerya Cumhuriyeti lağvedildi ve Kuzey Kafkasya'nın tamamında hak iddia eden Kafkasya Emirliği ilan edildi. Kafkasya Emirliği bünyesinde çoğunluğu Selefi/Vehhabi savaşçılardan oluşan birçok grup 2015-2016'ya kadar Rus askerlerine saldırılar düzenledi. 2015 yılında ise IŞİD, Kafkasya Vilayeti'ni ilan etti. 2016'da Kafkasya Emirliği büyük ölçüde faaliyetlerini Kuzey Kafkasya'da sonlandırdı ve bünyesindeki savaşçıların çoğu IŞİD-Kafkasya Vilayeti'ne katıldı. 2017 yılının sonlarında Kuzey Kafkasya'daki anti-terör operasyonları ve militan varlığı sona erdi fakat Kafkasya Emirliği'ne bağlı bazı gruplar Suriye'de faaliyet göstermeye devam etmekte.

Kaynakça

  1. ^ ""The Battalion of Imam Shamil" claimed attack in St.Petersburg, says they are Al-Qaeda, urging to withdraw troops from Syria - Map of News from Russia. From Vladivostok to Kaliningrad - News from Russia - russia.liveuamap.com". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017. 
  2. ^ "Islamic State spokesman calls on other factions to 'repent,' urges sectarian war". The Long War Journal. 23 Haziran 2015. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017. 
  3. ^ "ISIS Declares Governorate in Russia's North Caucasus Region". Institute for the Study of War. 23 Haziran 2015. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  8. ^ Russia 'ends Chechnya operation' 29 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 16 April 2009
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  10. ^ "Russia's North Caucasus Insurgency Widens as ISIS' Foothold Grows". www.worldpoliticsreview.com. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017. 
  11. ^ Walker, Shaun (4 Nisan 2017). "Why suspicion over St Petersburg metro attack is likely to fall on Islamist groups". The Guardian. ISSN 0261-3077. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya</span> Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asyanın sınırında bulunan bölge

Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin ismi. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatını oluşturan Elbruz Dağı bu bölgede bulunmaktadır. Kafkasya bölgesi siyasi ve coğrafi olarak Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olmak üzere ikiye ayrılır. Güney Kafkasya, bağımsız ve egemen devletlerden oluşmaktadır. Kuzey Kafkasya ise Rusya içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şamil Basayev</span> Çeçen komutan

Şamil Salmanoviç Basayev, Çeçen direniş lideri ve Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan</span> Rusya Federasyonunda idari bir bölge

Çeçenistan, resmî adıyla Çeçen Cumhuriyeti, yaygın olarak bilinen şekliyle Çeçenya, Rusya Federasyonu'nun federal bölgelerinden (cumhuriyet) birisidir.

Çeçenler, Kafkasya’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli Kafkasya halkı. Kendilerini Nohçi olarak adlandırırlar. Bu ad, Çeçenlerin Nohçmekhahoi adlı kabilesinden ve bu kabilenin topraklarından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan</span> Rusyaya bağlı özerk ülke

Dağıstan, resmî adıyla Dağıstan Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'nın Kuzey Kafkasya kısmında, Hazar Denizi kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı, özerk bir cumhuriyettir. Kuzey Kafkasya Federal bölgesinin bir parçasıdır ve Büyük Kafkas Dağları'nın kuzeyinde konumlanır. Rusya'nın en güneyinde yer alan Dağıstan, güney ve güneybatıda Gürcistan ve Azerbaycan ile, batı ve kuzeyde Rusya'ya bağlı cumhuriyetler olan Çeçenistan ve Kalmukya ile kuzeybatıda ise Stavrapol Krayı ile sınır komşusudur. Mahaçkale, başkenti ve en büyük kentidir. Diğer büyük kentleri ise Derbent, Kizlyar, İzberbaş, Kaspiysk, Buynaksk'tır.

<span class="mw-page-title-main">İnguşetya</span> Rusyaya bağlı federe cumhuriyet

İnguşetya, İnguşya ya da resmî adıyla İnguşetya Cumhuriyeti Kuzey Kafkasya’da, Rusya Federasyonu’na bağlı federe cumhuriyet. Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi’ne dâhil olan İnguşetya’nın güney sınırı; Rusya Federasyonu’nun Gürcistan sınırının parçasıdır. Doğusunda Rusya’nın özerk cumhuriyetlerinden Çeçenya; batısında ise yine aynı statüdeki cumhuriyetlerden Kuzey Osetya-Alanya bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Emirliği</span>

Kafkasya Emirliği veya Kafkas Emirliği veya Kafkasya İslam Emirliği, İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ardılı kabul edilen, 31 Ekim 2007 tarihinde eski Çeçenistan lideri Dokka Umarov tarafından ilan edilen devlettir. Devlete bağlı askeri birlik Kafkasya Cephesi'dir. Kafkasya Emirliği'nin toprakları Çeçenistan, İnguşetya, Dağıstan, Karaçay-Çerkez, Kabardin-Balkar, Doğu Osetya (İriston) ve Stavropol eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çeçen Savaşı</span> Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994ten Ağustos 1996ya kadar süren savaş

Birinci Çeçen Savaşı, diğer adıyla Çeçenistan Savaşı, Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994'ten Ağustos 1996'ya kadar süren savaştır. 1994–1995 yıllarında, özellikle Grozni Muharebesi'nde zirveye ulaşan başlangıç harekâtından sonra Rus kuvvetleri, Çeçenistan'ın dağlık bölgelerinin kontrolünü ele geçirmeye çalıştı ancak daha üst konumda olduğu asker sayısı, silah gücü, yakın hava desteği gibi faktörlere rağmen, Çeçen gerilla savaşı ve düz arazilere yapılan baskınlar nedeniyle geri çekildi. Bunlar sonucunda oluşan Rus kuvvetlerindeki geniş çaplı demoralizasyon ve Rus kamuoyunun savaşa yönelik yaygın karşıtlığı, Boris Yeltsin hükûmetinin 1996'da Çeçenlerle ateşkes ilan etmesine ve bundan bir yıl sonra barış antlaşması imzalamasına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çeçen Savaşı</span> Rus-Çeçen Savaşı

İkinci Çeçen Savaşı, 29 Eylül 1999 tarihinde Rus ordusunun Çeçenistan'a girmesiyle başlayan ve Nisan 2009'a kadar süren savaş. Rusya'nın Çeçenistan'a girme nedeni, Çeçenistan'daki Mashadov hükûmetinin Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Dağıstan'ı işgal etmeye başlayıp burada Radikal İslamcı bir yönetim kurmasını engellemekte başarısız olmasıydı. Rusya Çeçenistan'ın ana hatlarına hava saldırısı düzenledikten sonra askeri kara operasyonlarına başladı. Rus ordusu teçhizat,sayı,askeri araç ve hava gücü bakımından çok daha üstündü,yaklaşık 1,5 yıl içinde Çeçen yerleşimleri Rusların eline geçti. Şehirlerdeki direnişçiler ve Yabancı Mücahitler dağlarda gerilla savaşı vermeye başladı. Çeçen savaşçılar ve Mücahitler Rus ordusuna vurkaç taktikleri ve pusular ile kayıp verdirmeye başladı. 2009 yılında Rusya savaşın bittiğini açıkladı. 2017 yılında da çatışmalar sona erdi ve silahlı Çeçenler ve Yabancı savaşçıların sayısı sıfırlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti</span>

Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917 yılında Müslüman Kuzey Kafkasya Halklarının birleşmesi ile Rusya'dan bağımsızlığını ilan eden ve 1921 yılında Sovyetler Birliği ordusu tarafından işgal edilen devlet. Halen Rusya sınırları içerisinde bulunan Çeçenistan, İnguşetya, Kuzey Osetya, Kabardey Balkar Özerk Cumhuriyeti, Dağıstan ve Karaçay-Çerkes Özerk Cumhuriyeti bölgeleri bu Cumhuriyet sınırlarına dahildi. Bu cumhuriyet, Osmanlı İmparatorluğu, Almanya, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Ukrayna, Bulgaristan Krallığı, Belarus Halk Cumhuriyeti, Letonya, Estonya, Üçüncü Fransız Cumhuriyeti, Finlandiya, Birleşik Krallık, ABD, İtalya Krallığı, Avusturya-Macaristan, İkinci Polonya Cumhuriyeti, Don Cumhuriyeti, Japonya İmparatorluğu ve Kuban Halk Cumhuriyeti tarafından resmen tanınmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Deyrizor çatışmaları (2011-14)</span>

Deyrizor Kuşatması, IŞİD ile Suriye Ordusu arasında Deyrizor şehir merkezi ve civarındaki yerleşim bölgelerindeki çatışmalardır.

Emir İbnü'l-Hattâb, Suudi savaşçı ve mücahit. Çeçen savaşlarına katılımıyla ünlüdür.

Kuzey Kafkas ırkı 20. yüzyılın başlarında Kafkas ırkının alt ırklardan biri olarak bilimsel ırkçılık ve biyolojik antropoloji kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">İçkerya Çeçen Cumhuriyeti</span>

İçkerya Çeçen Cumhuriyeti, yahut farklı kullanım tarzlarıyla Çeçen İçkerya Cumhuriyeti, Çeçen Cumhuriyeti İçkerya, Kuzey Kafkasya'da 1991-2000 yılları arasında varlığını sürdürmüş tanınmamış bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad Muharebesi</span>

Tel Abyad Muharebesi, Suriye İç Savaşı sırasında Irak ve Şam İslam Devleti'nin 27 Şubat 2016 günü Tel Abyad'a saldırması sonucu çıkan ve 1 Mart'a kadar süren çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">Çeçen-İnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Çeçen-İnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı özerk sovyet cumhuriyeti. Başkenti Grozni idi.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan bayrağı</span> milli bayrak

Çeçenistan bayrağı'nı kullanan Çeçenistan, Rusya'da bir özerk cumhuriyettir. Bayrak yukarıdan aşağıya doğru üç yatay çubuktan oluşur. Yeşil İslam'ı, beyaz barışı ve Kafkas Dağları'nı ve kırmızı kanı temsil eder. Ayrıca beyaz çubuğun sağında ulusal süs bulunur. Bayrak Çeçenistan'ın başkanı olan Ramazan Kadirov tarafından tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ecnadu'l Kavkaz</span> Suriye merkezli faaliyet gösteren bağımsız Çeçen kökenli grup

Ecnadu'l Kavkaz Suriye'nin kuzeyinde, özellikle kuzey Lazkiye'nin dağlık, ormanlık alanlarında faaliyet gösteren Çeçen liderliğindeki bir Cihatçı İslami köktendinci isyancı gruptur. Eski Kafkasya Emirliği savaşçıları tarafından oluşturulmuş ve örgütle geçici olarak bağlantılı olmasına rağmen, Ecnadu'l Kavkaz başlangıçtan itibaren tamamen özerk bir şekilde çalıştı ve daha sonra Kafkasya Emirliği ile olan bağlantılarını kesti. Eylül 2016'ya kadar Ecnadu'l Kavkaz, "eski Sovyetler Birliği'nden Suriye'de savaşan Müslüman grupların en büyüğü" haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan'daki Arap mücahitler</span>

Çeçenistan'daki Arap Mücahitler, Çeçenistan'a savaşmaya gelen Araplar tarafından oluşturulan İslamcı bir Mücahid oluşumu. Fethi el-Ürdüni tarafından oluşturulan mücahit taburu, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşında önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya Emirliği</span>

Kuzey Kafkasya Emirliği, Eylül 1919'dan Mart 1920'ye kadar Rus İç Savaşı sırasında Çeçenistan topraklarında ve batı Dağıstan'da var olan ağırlıklı olarak Avar ve Çeçen İslam devletiydi. Emirliğin geçici başkenti Vedeno köyünde kuruldu ve lideri Uzun-Hacı Saltinski'ye (Узун-Хаджи) "Majesteleri İmam ve Kuzey Kafkasya Emirliği Emiri Şeyh Uzun Hayr Hacı Han " unvanı verildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.