Kutub Osman Efendi
| Makale serilerinden |
 |
Kutup Osman Efendi (d. M 1632/H 1041, Şumnu, Bulgaristan - ö. M 1691/H 1102, Gazimağusa, Kıbrıs), İstanbul'un Fatih semptinin Atpazarı denilen yerde oturduğu için Atpazarı Şeyhi Osman Efendi nâmıyla tanılırdı.[1] Halvetiyye tarikatı şeyhidir. Sultan IV. Mehmed ve II. Süleyman zamanlarında Kul Camii'nde imamlık ve eğitmenlik görevleri yapmıştır.[2] Devlette sözünün geçmesi bazılarını rahatsız etmiş, çeşitli entrikalardan dolayı M 1690 yılında Kıbrıs'a sürgün edilmiştir. Mağusa kaleiçinde 14 ay yaşamış, Kıbrıs'ın "kutup yıldızı" olarak tanınmış ve surlar dışında toprağa verilmiştir. Türbesi, adaya diğer bir sürgün olan Namık Kemal'in adı verilen lisenin yanındadır.[2]
Hayatı
Bir alim olan Seyyid Fazlullah Efendi'nin oğlu Seyyid Osman Efendi, ilk eğitimini babasından alır. 10 yaşında babasının vefatından sonra Edirne'de Aziz Mahmut Hüdai'nin talebesi olan İbrahim Efendi'den ilim tahsil eder. Gayret ve kabiliyeti neticesinde hocası Zakirzade Abdullah Efendi'ye gönderir ve onunla Aydos tarafına, oradan da Filibe'ye yerleşirler. 15 sene sonra şeyhi icazet verir ve İstanbul'da Kul Camii'ne imam hatip olarak görevlendirilir. Camide talebelerine Muhyiddin-i Arabî'nin Fusus'ül Hikem kitabını okutur ve bazı eserlerine de şerh yazar.[2]
Sultan IV. Mehmed ve II. Süleyman ondan manevi destek almışlar, takıldıkları mevzuları ona sormuşlardır. İstanbul'da çıkan bir isyanı talebeleri ile birlikte sindirmiştir. Devlet işlerini düzeltme konusunda Sadrettin-i Konevi'den sonra en meşhur Kutub Osman Efendi olmuştur.
İsmail Hakkı Bursevi'yi yetiştirenlerden biridir. Hocası ve şeyhini şöyle anlatır:[2]
Hocam her halinde gizliliği tercih ederdi. Sünnete uygun olmayan bir şeyi yapmazdı. Şu üç şeyi hiç terk etmezdi: 1) Her farz namaz için abdestini tazelerdi. 2) Namazını daima cemaatle kılardı. 3) Her ibadet ve işi Kitab ve sünnete uygun olarak yapardı.
Türbesi
Türbesi M 1824'te el-Hacı Seyid Mehmet Ağa tarafından yeniden inşa edilip yanına bir mescit, medrese ve ikamet için tekke inşa edilmiştir.[3] Medrese bugün restoran olarak kullanılmaktadır.[4] Mezarının 1835 tarihli ahşap levhaları Lefkoşa Mevlevihanesi şeyhi Seyyid Feyzullah Efendi kitabesidir. Sanat eseri muhafaza edilmek üzere Canbulat Müzesi'ne kaldırılmıştır.[5]
Kaynakça
- ^ "ATPAZARLI OSMAN FADLI EFENDİ (KUTUP OSMAN)". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
- ^ a b c d "Kıbrıs'a sürgün bir sufi!". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
- ^ "Kutup Osman türbe ve tekkesi". 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
- ^ "Kutup Osman Efendi: A Lighthouse in the Storm". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
- ^ "KUTUP OSMAN EFENDİ TÜRBESİ KİTABELERİ". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
