İçeriğe atla

Kutluk Nigar Hanım

Kutluk Nigar Hanım
Fergana Vadisi
Hüküm süresiy. 1475 – 1492
Ölüm10 Haziran 1505 (Baburnama'ya göre)
Eş(ler)iÖmer Şeyh Mirza II
Çocuk(lar)ıHanzada Begum
Babür
Tam adı
Qutlugʻ Nigor xonim
HanedanBüyük Timur İmparatorluğu
BabasıYunus Han
AnnesiEsan Devlet Begum
DiniIslam

Kutluk Nigar Hanım (aynı zamanda Kutlak Nigar Khanum olarak da yazılır; ölümü: 1505), Fergana Vadisi'nin hükümdarı Ömer Şeyh Mirza II'nin ilk karısı idi.[1] Doğuştan Moğulistan prensesi ve Moğulistan'ın Büyük Hanı Yunus Han'ın kızıdır.

Aynı zamanda Hindistanʻdaki Babür İmparatorluğu'nun kurucusu İmparator Babur'un annesiydi.

Ailesi

Kutluk Nigar Hanım Moğulistan'ın bir prensesi olarak doğdu ve Moğolistan'ın Büyük Hanı Yunus Han ile baş eşi Esen Devlet Begüm'ün ikinci kızıydı.[2] Baba tarafından büyükbabası, Moğulistan'ın Moğol Hanı ve babasının selefi Uwais Khan'dır.

Kutluk, babası tarafından Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve Büyük Han'ı (İmparatoru) olan Cengiz Han'ın doğrudan soyundan geliyordu. Bir Han'ın kızı olan Kutluk, doğuştan "Hanum" ("Han veya prensesin kızı") unvanına sahipti.

Ablası Mihr Nigar Hanım, Ebu Said Mirza'nın en büyük oğlu Sultan Ahmed Mirza ile evlendiğinden, Kutluk'un tüm kardeşleri onun baldızı oldu. Küçük kız kardeşi Hub Nigar Hanım, Sultan Ahmed Mirza'nın halefi Sultan Mahmud Mirza ile evlendi.[3]

Evlilik

Kutluk, 1475'te Timur İmparatorluğu hükümdarlarından biri Ebu Said Mirza'nın dördüncü oğlu Ömer Şeyh ile evlendi. Ölümünden önce kayınpederi imparatorluğu oğulları arasında paylaştırmış ve Ömer'e bugünkü Özbekistan'da Fergana Vadisi yönetmesi için verilmişti. KutlukAndican'da 14 Şubat 1483'te Ömer'in en büyük oğlu Prens Babür'u doğurdu.[4]

Kutluk ayrıca Ömer'in en büyük kızı Babür'den beş yaş büyük olan ve 1478'de doğan Prenses Hanzada Begüm'ü doğurdu. Bir Moğol prensesi olan Kutluk, iyi eğitim almıştır. Kocasının ölümüyle, oğlu Babur henüz on yaşındayken Kutluk ve annesi Esen Devlet Begümʻle kendileri büyüttüler.[5] Kutluk Nigar seferlerinin çoğunda ve tahtsız zamanlarında oğlu Babürʻe eşlik etmiştir.[5]

Ölümü

Kutluk Nigar, altı gün boyunca ateşlenmiş ve Babur'un Kabil'i fethetmesinden beş veya altı ay sonra, Haziran 1505'te ölmüştür. Bu nedenle, oğlunun Hindistan imparatoru olduğunu görecek kadar yaşayamadı. Naaşı yılbaşı Bahçesi'ne defn edildi. Babur, bahçenin sahipleri olan akrabalarına 1.000 miskal para ödemiştir.

Kaynakça

  1. ^ Burzine K. Waghmar, (Ed.) (2005). The empire of the Great Mughals: history, art and culture. Revised. Lahor: Sang-E-Meel Pub. s. 144. ISBN 9781861891853.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Domesticity and power in the early Mughal world. Cambridge: Cambridge University Press. 2005. ss. 69. ISBN 9780521850223.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ Lockhart, the late Laurence (1983). The Cambridge history of Iran. Repr. Londra: Cambridge University Press. s. 119. ISBN 9780521246996.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  4. ^ The Cambridge History of India. Cambridge University Press Archive. 1922. ss. 3. 
  5. ^ a b Babur Nama : Journal of Emperor Babur. 1.publ. Penguin Books. 2006. ss. 13, 25. ISBN 9780144001491.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hokand Hanlığı</span> Türkistan coğrafyasında toprakları olmuş eski bir monarşi

Hokand Hanlığı,, bugünkü Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan ve Doğu Türkistan'ı da kapsayan bölgede 1709 ile 1876 yılları arasında hüküm sürmüş Mangıt-Ming Hanedanlığı. Buhara Hanlığı ve Hive Hanlığı ile birlikte Buhara Hanlıkları olarak anılmıştır. Başkenti Hokand olan hanlığın yönetimi içerisinde Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Kazaklar, Farslar, Kıpçaklar, Soğdlar, Uygurlar bulunmaktaydı. Yönettiği şehirler arasında; Hokand, Taşkent, Buhara, Semerkand, Margilan, Namangan, Fergana, Andican, Türkistan, Çimkent, Taraz(Talas), Bişkek, Oş, Zaferabad, İsfara, Aksu, Kaşgar, Hoten vb şehirler bulunmaktaydı.,

<span class="mw-page-title-main">Dört Halife</span>

Dört Halife ya da Râşid Halifeler; Sünnilik'te Râşid halifeler, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra ümmete önderlik eden ilk dört halifedir:

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Babür</span> Babür İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı

Babür ve Bebür veya tam adıyla Zahîreddîn Muhammed Bâbur Türk lider, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı. Soyu, baba tarafından Timur anne tarafından Cengiz Han'a dayanan Babür Şah, 1519'dan itibaren Hindistan'a düzenlediği seferler sonunda bütün Kuzey Hindistan'ı kontrol altına alıp 1526'da Delhi Sultanlığı'na son vererek günümüzdeki Afganistan, Pakistan ve Hindistan'ın kuzeyini kapsayan topraklar üzerinde Babür İmparatorluğu'nu kurdu.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Muhammet Haydar Duğlat</span>

Mirza Muhammet Haydar Duğlat, bir askeri general, Kaşmir'in hakimi ve bir tarih yazarıdır.

Muhammed Hüdabende veya Hudabende, Muhammed Şah, Sultan Muhammed, 1578 ve 1587 yılları arasında hükümdarlık yapmış Safevî Devletinin 4. şahı.

<span class="mw-page-title-main">Bedehşan</span>

Bedehşan, Afganistan'ın kuzeydoğusunun, Tacikistan'ın güneydoğusunun ve ve Çin'deki Taşkurgan ilçesinin bölümlerinden oluşan tarihi bir bölgedir. Tarihi Bedehşan bölgesinin büyük bir kısmı günümüzde Tacikistan sınırları içerisindedir. Afganistan'ın Bedehşan ili ve Tacikistan'ın Dağlık Bedehşan bölgesi adlarını tarihi Bedehşan bölgesinden alır. Bedahşan bölgesinin müziği, bölgenin kültürel mirasının önemli bir parçasıdır.

Muhteşem Yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman'ın ve Hürrem Sultan'ın hayatı, Hürrem Sultan'ın evlatları için giriştiği taht mücadelesi ve saray hayatı üzerine kurgulanmış Türk yapımı tarihi ve kurgu türündeki televizyon dizisi. Senaristliğini, 10 Nisan 2012'deki ölümüne dek Meral Okay, sonrasında ise Yılmaz Şahin yazmış, yönetmenliğini ise Taylan Biraderler üstlenmiştir.

Fahr-un-Nisa, ilk Babür İmparatoru Babur ve imparatoriçe eşi Ayşe Sultan Begüm'ün en büyük çocuğu olarak bir Babür prensesiydi.

Gülçehre Begüm, Hindistan İmparatoru Babür'un kızı ve İmparator Hümâyun'un kız kardeşi olan Babür prensesidir. Daha sonra yeğeni Prens Celaleddin, büyük İmparator Ekber olarak imparatorluk tahtına çıktı.

Ayşe Sultan Begüm, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Babür imparatoru olan Babur'un ilk eşi olarak Ferghana Vadisi ve Semerkant'ın Kraliçe eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Hanımsultan</span>

Prenses Nilüfer Ferhat Begüm Sahiba, Haydarabad'ın Kuh-i Nur'u [4] olarak adlandırılan, Osmanlı prensesiydi. Mir Osman Ali Han'ın ikinci oğlu olan Moazzam Jah'ın ilk karısıydı.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Mirza</span>

Prens İbrahim Mirza, Sultan İbrāhīm Mīrzā, Ebu'l Fat'h Sultan İbrahim Mirza, amcası ve kayınpederi Şah Tahmasb'ın gözdesi olan Safevi hanedanı prensiydi. Kütüphanesinin ve sanat koleksiyonunun çoğu cinayete kurban gittikten sonra karısı tarafından yok edilmiştir. Yine de koleksiyonundan günümüze kadar gelen eserler vardır ve bunların arasında şair Molla Cami'nin şu anda Washington DC'deki Freer Sanat Galerisi'nde bulunan Haft Awrang'ın el yazması da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hayriye Hanımsultan</span>

Hayriye Hanımsultan, Damat Mehmed Ali Paşa ile Adile Sultan'ın kızı olan Osmanlı prensesidir.

Aliye Sultan ;, Sultan V. Murad ve Resan Hanım'ın kızı olan Osmanlı prensesidir.

Ebul-Feth Muhammed Mirza veya Sultan II. Muhammed, Sultan II. Hüseyin'in oğluydu. Tahtta hak iddia eden son Safevi prensiydi. 1786'da Ağa Muhammed Han Kaçar kendi adına bir fetva verdi ve meşruiyetini kullanmak için sikkeler bastırdı, ancak Muhammed Mirza Kaçar varlığını reddetti ve Hindistan'a göç etti.

Ebu'l Kasım Babür Mirza, Horasan'da Timurlu hükümdarıdır (1449-1457). Şahruh'un oğlu Gıyasettin Baysungur'un oğlu ve dolayısıyla Emir Timur'un büyük torunuydu.

<span class="mw-page-title-main">Hindal Mirza</span>

Ebu'l-Nasir Muhammed, , daha çok Hindal lakabıyla bilinir, bir Babür prensi ve Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Babür imparatoru olan İmparator Babür'ün en küçük oğluydu. Ayrıca, ikinci Babür imparatoru Hümâyun'un küçük üvey kardeşi olan Gulbadan Begüm'ün ağabeyi ve üçüncü Babür imparatoru Ekber'in amcası ve kayınpederiydi.