İçeriğe atla

Kut Çor

Kut Çor (Çince: 骨啜; pinyin: Gǔchuài; tam adı: Çince: 吐火仙骨啜可汗; pinyin: Tǔhuǒxiāngǔchuài Kèhán) Suluk'un oğluydu ve kısa bir süre Türgeş kağanı olarak görev yaptı.[1]

Hükümdarlık

Kara Türgeş ve kardeşi Ton Apa Yabgu'nun desteğiyle Suyab'da Tumodu tarafından tahta oturtuldu. Başlıca rakipleri Taraz'daki Baga Tarkhan ve Erwei Tegin (Erbey Tegin) idi.

27 Ağustos 739'da Baga Tarkhan, Chach Kralı Bagatur Tudun (莫賀咄吐屯) Tang generali Gai Jiayun (蓋嘉運) ile ittifak kurdu ve Kut Chor'a saldırdı. Sadece Xuanzong tarafından affedilmek ve Sol Muhafız'da bir Tang generali yaratmak için imparatorluk tapınağının önünde sembolik olarak kurban edildiği Changan'a gönderildi.[2]

Kaynakça

  1. ^ Gumilev, L. N. (2002). Drevnie ti︠u︡rki. Sankt-Peterburg: Szkėo "Kristall". ISBN 9785950300318. OCLC 319803222. 
  2. ^ Dong, Gao (1983). Quan Tang wen, vol 24 (Di 1 ban bas.). Pekin: Zhonghua shu ju. ISBN 7101007163. OCLC 20575264. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uygur Kağanlığı</span> 8.-9. yüzyıllarda varlığını sürdürmüş bir Türk kağanlığı

Uygur Kağanlığı, 8.ve 9. yüzyılların ortaları arasında yaklaşık bir yüzyıl boyunca var olan bir Türk imparatorluğuydu. Çinliler tarafından Jiu Xing, dokuz Oğuz veya Dokuz Tuğluk olarak adlandırılan bir kabile konfederasyonuydu.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı</span> 7. ve 8. yyde hüküm sürmüş Türk devleti

İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı, Çin egemenliğine giren Göktürkler Kutluk Kağan zamanında yeniden bağımsızlığına kavuştu. Bu yüzden bu devlete "Kutluk Devleti" de denir.

Çaç veya Şaş Taşkent çevresinde eski bir kent devleti. Zhao Wu dokuz soyunun biri.

Toharistan Yabguluğu, Belh ile Badahşan arasında yer alan Toharistan'da Batı Göktürk yabguları tarafından yönetilmiş Türk hükümdarlığı.

<span class="mw-page-title-main">Piçan İlçesi</span> Çinin Sincan Uygur Özerk Bölgesinin batısında, Turfan İline bağlı bir İlçe

Piçan İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin batısında, Turfan İli'ne bağlı bir İlçedir.

<span class="mw-page-title-main">Fujian</span>

Fujian'in büyük bir kısmı Çin Halk Cumhuriyeti tarafından idare edilmektedir. Ancak Kinmen ve Matsu olmak üzere iki takım ada Çin Cumhuriyeti'nin (Tayvan) idaresi altındadır. Bu nedenle Çin Cumhuriyeti idari bölümlenmesinde de bir Fujian eyaleti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Türkeş Devleti</span> 7.-8. yüzyıllar arasında var olmuş bir Türk devleti

Türkeş veya Türgiş bir Türk boyları konfederasyonuydu. Bir zamanlar Batı Türklerinin On-Ok seçkinleri üzerindeki Tulu kanadına ait olan Türkeşler, Batı Göktürk Kağanlığının çöküşünden sonra bağımsız bir güç olarak ortaya çıktı ve 699'da bir kağanlık kurdu. Türkeş Kağanlığı, Karlukların onları yendiği 766 yılına kadar sürdü. Türkeş ve Göktürkler evlilik yoluyla ilişkiliydi.

Baga Kağan(Ch'u-lo-hou),Pinyin:葉護可汗, Sasanilerce Šāwa/Sāva/Sāba, Yabghu Qaghan-Magha Qaghan. 587- 588 tarihleri arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı hükümdarıdır.

Tulan Kağan ya da Tou-lan Kağan 588-600 yılları arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı hükümdarıdır.

Aşide Beŋü, Aşide Bengü ; Göktürk Kağanlığı'nın yıkılmasından sonra Göktürklerin 50 yıllık bağımsızlık isyanının azmettiricisi olan Göktürk asilzadesidir. Çin kaynaklarında adı Wenfu olarak geçer. Pinyin Çincesinde u grubunda "ben" morfemi olmadığından dile aktarım sırasında /wen/ standartizasyonu gelişmiş; Türkçe damak sesi (n) tek ses olarak hissedildiği için hece ayrışmasına uğramadan Pinyin u grubunun tamlayıcısı "fu" sesiyle; kelime Çinceye litere edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İl Etmiş Yabgu</span>

İl Etmiş Yabgu — Elteriš Kaγan'ın ve Kapγan Kaγan'ın küçük kardeşi ve İkinci Türk Kağanlığı'nın doğu topraklarının idarecisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Tegin</span>

Tegin Eski Türk uluslarında, Hakanın veliahtına verilen unvan.

<span class="mw-page-title-main">Yan (An-Şi)</span>

Büyük Yan olarak da bilinen Yan, 756 yılında Tang Hanedanı generali An Luşan tarafından, 755 yılında Tang İmparatoru Xuanzong'un saltanatına isyan ettikten sonra kurulmuş bir devletti. Devlet, 763 yılında, Yan imparatoru unvanını talep eden son kişi olan An Luşan'ın eski astı Shi Siming'in oğlu Shi Chaoyi'nin ölümüyle yıkıldı.

Ata Boyla — Türgeş'in bilinen son kağanıydı. Cefu Yuanqui ve Tang Yeni Kitabı'nda 24 Eylül 759'da Tang'a elçiler gönderen kağan olarak bahsedilmiştir. 766'da Karlukların işgaliyle Türgeş devleti yıkılınca, mültecilerin çoğu Karasahr'e kaçtı. Türgeş halkına önderlik ederek Dokuz Oğuzlara boyun eğdi.

El Etmiş Kutluk Bilge Türgeş'in bir kağanıydı.

Köl-çor,, Arapça kaynaklarda Kūrṣūl (كورصول) olarak bilinen ve Çin kayıtlarında Baga Tarkan ile özdeşleşen, Suluk kağan yönetimindeki başlıca Türgeş liderlerinden biriydi. O, esas olarak Mâverâünnehir'de Emevi Halifeliğine karşı Türgeş savaşlarındaki rolü ve 738'de Suluk'un öldürülmesinden sorumlu olduğu için Türgeş iktidarının çöküşünü hızlandırması ile tanındı. Rakiplerini ortadan kaldırdıktan sonra kendisi de kağan oldu, ancak kısa süre sonra Çinli destekçileriyle arası bozuldu ve 744'te yenilip idam edildi. Ancak bazı Arap kaynakları, 739'da Araplar tarafından öldürüldüğünü kaydediyor.

Tengri Ermiş Kağan, Türgeş'in sondan bir önceki kağanıydı.

Yibo (移拨) veya Yiber Kutluk Bilge Koch — Xuanzong tarafından 18 Ağustos - 15 Eylül 749 tarihleri arasında tanınan bir Türgeş kağanıydı. 751'de Tang generali Gao Xianzhi'ye karşı Abbasi Halifeliği ve Tibet ile ittifak kurdu ve Çin kuvvetleri tarafından yakalanarak mahkemeye çıkarıldı. Yerine Tengri Ermiş Kağan geçti.

Pan Kül Tegin, Tengri Kağan'ın amcası, Doğu Göktürk şadı.

Tarduş Şad, Toharistan Yabguluğu'nun ilk Yabgusudur. Tong Yabgu Kağan'ın oğluydu.