İçeriğe atla

Kuseyr Platosu

Kusyr Platosu, Hatay ili güneyinde, Suriye sınırında yer alan bir platodur. Doğu ve güneyden Suriye toprakları, kuzeyden Amik Ovası, batıdan Akdeniz ve Asi Nehri sınırlandırır. 35° 48′ ile 36° 16′ N enlemleri ve 35° 55′ ile 36° 24′ D boylamları arasındadır. Büyük kısmı Yayladağı ve Altınözü ilçe sınırlarında, az bir kısmı Samandağ ve Antakya ilçe sınırlarındadır.[1]

Kabaca GB-KD doğrultusunda uzanan platonun genişliği 1000 km2, ortalama yüksekliği 437 m'dir. Doğu-batı genişliği 47 km, kuzey güney uzunluğu 66 km'dir. En yüksek yeri Kılıç Dağı üzerinde 1730 m ile Kel Tepe, en alçak yeri deniz seviyesidir. Ölü Deniz Fayının Gharb koluyla doğudan, Antakya-Kıbrıs fayı ile batıdan çevrelenmiştir. Bu fayların oluşturduğu grabenler arasında yüksekte kalmış bir horst'tur.[1]

Plato doğudan içinde Asi Nehri'nin aktığı 100–250 m yükseklik 10–20 km genişliğe sahip Asi Nehri Grabeni ile kuşatılır. Hatay Grabeni ise 10–20 km genişlik, 0–80 m yükseklik ile batı sınırını oluşturur. Grabenlerin arasında kalan araziyi Asi Nehri ve kollarının parçalaması ile aşınım düzlüğü görünümlü plato oluşmuştur. Yüksek bir düzlük görünümlü platoda yükselti pek değişmez, 200–600 m arasında değişir.[1] Suriye'deki El Nuseyriye Dağları'nı devamı niteliğindedir. Sularının büyük bölümünü Asi Nehri drene ederken, güney bölümü suları Nehr El Kebir El Şimali tarafından taşınır. Keldağ'ın deniz yamaçlarında bazı küçük dereler doğrudan Akdeniz'e ulaşırlar.[2]

Platoda yıllık ortalama sıcaklık 15-18.9 °C, yağış ortalaması 776–1120 mm arasındadır. Akdeniz iklimi hakimdir.

Plato üzerinde Altınözü, Yayladağı, Karaköse, Yeditepe, Şenköy, Kışlak, Karbeyaz ve Harbiye yerleşmeleri yer alır. Ekonomi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Karstik yapıdan dolayı susuzluk yaşanır. Makiliklerde küçükbaş hayvancılık yapılır. Buğday, tütün, mercimek arpa, nohut yetiştirilir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d ÖZŞAHİN, Yrd. Doç. Dr. Emre (2014). "Kuseyr Platosu'nun (Hatay) Jeomorfolojik Özellikleri". academia.edu. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2019. 
  2. ^ GÖNENÇGİL, Barbaros; KARATAŞ, Atilla. "Kuseyr Platosu'nda (Hatay) Miyosen Sonrası Morfojenetik Süreç Jeomorfolojik Yapı İlişkisi". Türk Coğrafya Dergisi. 26 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin güneydoğusundaki coğrafi bölgesi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Güneydoğu Torosların güneyinden Suriye sınırına kadar olan yerleri kaplar. Bölge doğu ve kuzeyden Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan Akdeniz Bölgesi, güneyden Suriye ve kısa bir sınırla da Irak ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Hatay</span> Türkiyenin Akdeniz Bölgesinde yer alan bir il

Hatay, Türkiye'nin en güneyinde yer alıp Akdeniz Bölgesi'nde, Akdeniz'in doğu ucunda kıyıları olan bir ilidir. Hatay ilinin merkezi Antakya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Antakya</span> Hatayın ilçesi

Antakya, Hatay ilinin nüfus bakımından en büyük ilçesidir ve merkezidir. Yeni düzenlemeyle birlikte Antakya ve Defne Belediyesi olarak ayrılmıştır. Ortasından Asi Nehri geçmektedir. Hristiyanlığın önemli mukaddes mekânlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yayladağı</span> Hatay ilçesi

Yayladağı, Hatay'a bağlı ilçedir ve Türkiye'nin coğrafi olarak en güneydeki ilçesidir. 36°- 42° paralelleri arasındaki Türkiye'nin 36'ncı paraleline yakındır. Yayladağı sınır kapısı ve gümrüğü Türkiye'nin Suriye'ye açılan kara kapılarındandır. Komşu ilçeleri; Altınözü, Samandağ ve Defne'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yayla</span> yüksek yerlerdeki derin akarsu vadileriyle yarılmış, deniz yüzeyinden yüksekte kalan, düz arazi şekli

Yayla veya plato, yüksek yerlerdeki derin akarsu vadileriyle yarılmış, deniz yüzeyinden yüksekte kalan, düz arazi şeklidir. Yükseklikleri beş yüz metreden birkaç bin metreye kadar çıkabilir. Örneğin Türkiye'deki Erzurum-Kars Yaylası'nın yüksekliği 2000 metre civarında olmasına rağmen Orta Asya'da bulunan Pamir Yaylası'nın yüksekliği 4000 m civarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Altınözü</span> Hatayın bir ilçesi

Altınözü, Hatay'ın güneydoğusunda yer alan, Suriye ile sınırı olan ilçelerindendir. Bağlı 48 mahallesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Amik Ovası</span> Hatayda yer alan bir ova

Amik Ovası, Hatay ili sınırları içerisinde Hatay çöküntü alanının ortasında yer alan Türkiye'nin en verimli arazilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Asi Nehri</span> Nehir

Asi Nehri, Lübnan'daki Bikâ Vadisi'nin doğu kısmından doğar ve Türkiye'nin Hatay ilinden Akdeniz'e dökülür. Asi Nehri'nin toplam uzunluğu 556 km olup, 366 km Suriye'de, 98 km Türkiye'de, 40 km Lübnan'dadır. 52 km'si Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Antakya ile Akdeniz'e doğal su yolu bağlanmış olan Asi Nehri'nin ortalama su debisi 30 m³/sn dir. Kış mevsimi ile ilkbaharda taşkınlar nedeniyle pek çok su baskını yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nur Dağları</span> Kahramanmaraş ile Hatay arasında uzanan dağ silsilesi

Nur Dağları, Gâvur Dağları ya da Amanos Dağları, Kahramanmaraş'taki Sır Baraj Gölü’nden başlayıp Hatay ilinin Samandağ kıyılarına doğru uzanan 175 km uzunlukta dağ silsilesidir. Çoğunluğu, Doğu Karadeniz'dekilere benzer nemli ve gür ormanlarla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Dağları</span>

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır. Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Kel Dağı</span>

Kel Dağı, Türkiye'nin Hatay iline bağlı Yayladağı ilçesinde bulunan ve faal olmayan volkanik dağ. Antik adı Kasyus (Kassius) Dağı olup, yerel halk tarafından "Cebel-i Akra" olarak da bilinir. Akdeniz'in güneydoğu köşesinde hemen deniz kıyısından yükselen dağın yüksekliği 1730 metredir. Dağda yetişen bitkilerin başında çakşır otu gelir. Tilki, kurt, vaşak ve tavşan nadiren de olsa rastlanabilen hayvanlardır. Dağın eteklerinde, Antik Roma döneminden kalma St. Barlaam Manastırı bulunur. Eski Ugarit limanı 30 kilometre güneyde yer alır.

Gaziantep Platosu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin batı kesiminde bulunmaktadır. Fırat Nehri ile Doğu Anadolu Fayı kenarında yükselen Kartal Dağı ve Gani Dağı arasında 800–1000 m yükseltide uzanır.

Türkiye'nin en uç noktaları şunlardır:

Adana Bölümü, Türkiye'nin coğrafi bölgelerinden Akdeniz Bölgesi'nin doğuda kalan bölümüne verilen isimdir. Batıda kalan kısım ise Antalya Bölümü olarak adlandırılır. Bölümün illeri; Adana, Mersin, Osmaniye, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş'tır. Aynı zamanda, Akdeniz Bölgesi'nin yüzölçümü bakımından en büyük bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Paunsaugunt Platosu</span>

Paunsaugunt Platosu, ABD'nin Utah Eyaleti'nin güneybatısında yer alan, 2.100 metreden 2.800 metreye kadar değişen yüksekliklere sahip bir parçalanmış platodur. Kane County'nin kuzeyinde, Garfield County'nin güneybatısında yer alan plato; yaklaşık 16 km genişliğindedir. Platonun güney ucu Sevier Platosu'ndan yaklaşık 40 km kadar devam ederek güneydeki Pink Cliffs'de sona bulur.

<span class="mw-page-title-main">Anti-Lübnan Dağları</span> Lübnan-Suriye sınırını oluşturan Ortadoğudaki sıradağlar

Anti-Lübnan Dağları, Arapça: جبال لبنان الشرقية‎, Lübnanü'ş Şarki, Cebelü'ş-Şarki), kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzanıp Lübnan-Suriye sınırını oluşturan Ortadoğu'daki sıradağlar. Dağın adı Latince Antilibanus Lübnan Dağı'nın karşısında bulunmasından gelir.

Beyazçay , Hatay ili, Altınözü ilçesi sınırlarında, Suriye sınırı bitişiğindeki Asi Nehri'nin kolu olan akarsudur. Kuseyr yaylasının 850 m yüksekliğinden doğan Beyzaçay kuzeye yönelir. 110 m rakımında, Akdeniz'e 54 km kala Asi Nehri'ne dökülür. Antakya merkez Bohşin köyü yakınlarında Türkiye-Suriye sınırında akmakta olan Asi'ye karışır. 234 km2'lik alanın sularını toplar.

<span class="mw-page-title-main">Mardin-Midyat Eşiği</span>

Mardin-Midyat Eşiği, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir platodur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye coğrafyası</span> Suriyenin coğrafi özellikleri

Suriye, Batı Asya'da, Arap Yarımadası'nın kuzeyinde, Akdeniz'in doğu ucunda yer almaktadır. Kuzeyde Türkiye, batı ve güneybatıda Lübnan ve İsrail, doğuda Irak ve güneyde Ürdün ile komşudur. Batıda sıradağlardan ve iç kesimlerde sarp bir alandan oluşur. Doğuda Suriye Çölü, güneyde ise Cebel el-Dürzi Sıradağları yer almaktadır. İlk bölge Fırat Vadisi tarafından ikiye bölünür. Fırat üzerinde 1973 yılında inşa edilen bir baraj, Suriye'nin en büyük gölü olan Esad Gölü adında bir rezervuar oluşturur. Suriye'nin en yüksek noktası Lübnan sınırındaki 2,814 metre yüksekliğindeki Hermon Dağı'dır. Nemli Akdeniz kıyısı ile kurak çöl bölgeleri arasında, ülkenin dörtte üçüne yayılan ve çöl boyunca esen sıcak ve kuru rüzgarları alan yarı kurak sarp bir bölge yer alır. Suriye'de toprakların yüzde 28'i ekilebilir, yüzde 4'ü kalıcı ürünlere ayrılmış, yüzde 46'sı çayır ve mera olarak kullanılırken sadece yüzde 3'ü orman ve ağaçlıktır.