İçeriğe atla

Kusay Hüseyin

Kusay Hüseyin
قصي صدام حسين
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Mayıs 1966
Bağdat, Irak
Ölüm 22 Temmuz 2003 (37 yaşında)
Musul, Irak
Partisi Arap Sosyalist Baas Partisi
Evlilik(ler) Sahar al-Rashid (1988–2003)
Çocuk(lar) 3
Dini Sünni İslam
Askerî hizmeti
Hizmet yılları 1991-2003
Rütbesi Cumhuriyet Muhafızlarının Danışmanı
Komutası Irak cumhuriyet muhafızları

Kusay Saddam Hüseyin el-Tikriti (Arapça: قصي صدام حسين‎, 17 Mayıs 1966-22 Temmuz 2003), eski Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in ikinci oğlu. Kusay Hüseyin Cumhuriyet Muhafızları'nın lideriydi ve büyük olasılıkla Irak'ın bir sonraki lideri olarak görülmekteydi.

Kusay Hüseyin, Irak'ta en çok aranan iskambil kâğıtları arasında ikinci sıradaydı. Irak'ın işgalinden sonra 22 Temmuz 2003 tarihinde Musul'da 101. Hava İndirme Tümeni arasında altı saatlik bir çatışma sonrasında kardeşi Uday, 14 yaşındaki oğlu Mustafa ve bir koruması ile birlikte öldürüldü.[1]

Yaşamı

Kusay 1966 civarında Bağdat'ta o sırada hapishanede bulunan Baasçı devrimci Saddam Hüseyin ile eşi ve kuzeni Sajida Talfah'ın oğlu olarak doğdu. Çocukken babası suçlu infazlarını izlemek için onu ve erkek kardeşini yanında tutardı. Ailesinin ve hükûmetin diğer üyelerinden farklı olarak, siyasi veya kişisel olarak Kusay hakkında çok az şey biliniyor. Üst düzey bir askeri yetkili olan Maher Abd al-Rashid'in kızı Sahar Maher Abd al-Rashid ile evlendi. Bu evlilikten Mustafa, Yahya ve Yakup adlı üç oğlu oldu.

Hüseyin, 1991 Körfez Savaşı'nın ardından Şii ayaklanmasının bastırılmasında rol oynadı ve ayrıca Irak'ın güney bataklıklarının yok edilmesini yönetti. Bataklıkların toptan yıkımı, sulak alanları yaşam alanlarına dönüştüren Şii Marsh Arapları arasında hakim olan yüzyıllık bir yaşam tarzını sona erdirdi. Irak hükûmeti, eylemin kullanılabilir tarım arazileri üretmeyi amaçladığını belirtirken diğerleri, yıkımın 1991 ayaklanmasına katıldıkları için bir intikam olarak Marsh Araplarına karşı yapıldığına inanıyorlar.

Kusay'in ağabeyi Uday, 1996 suikast girişiminde ciddi yaralanmasına kadar kadar babasının vârisi olarak görülüyordu. Savurganlık, dengesizlik ve şiddet içeren davranışlarla tanınan Uday'ın aksine, Kusay gözden uzak bir profile sahipti, bu yüzden eylemleri ve rolleri ile ilgili ayrıntılar belirsiz.

Iraklı muhalifler, Hüseyin'in birçok siyasi aktivistin öldürülmesinden sorumlu olduğunu iddia ediyorlar. Sunday Times, Hüseyin'in askeri sanayileşme organizasyonunda bir mühendis olan Khalis Mohsen al-Tikriti'nin öldürülmesini emrettiğini, çünkü Mohsen'in Irak'tan ayrılmayı planladığına inandığını bildirdi. 1998 yılında Iraklı muhalif gruplar, yüzlerce mahkûmun kalabalık hapishanelerde yeni mahkûmlara yer açmak için Kusay'ın emriyle infaz edildiğini iddia ettiler. Hüseyin'in Irak Cumhuriyet Muhafızları'ndaki hizmeti 2000 yılında başladı. Muhafız amiri ve iç güvenlik güçlerinin başkanı olduğu ve diğer Irak askeri birimleri üzerinde yetki sahibi olduğuna inanılıyor.

Ölüm

Irak'ın Musul kentindeki Uday ve Kusay'ın saklandıkları ev, ABD kuvvetleri tarafından yok edildi, 31 Temmuz 2003

22 Temmuz 2003'te, Birleşik Devletler Ordusu 101. Hava Tümeni birliklerinin desteğiyle JSOC Görev Gücü 20, Irak'ın kuzeyindeki Musul kentindeki bir eve baskını sırasında Uday, Uday'ın koruması, Kusay ve Kusay'ın 14 yaşındaki oğlu Mustafa'nın olduğu evi kuşattı. Saddam'ın oğullarının yerini söyleyene 30 Milyon Dolar ödül verilecekti. Evin sahibi Nawaf al-Zaidan'ın ihbarı ve işbirliğiyle [2] Görev Gücü 20, evin sakinlerini yakalamaya çalışırken, 101'inci Hava İndirme Tümeninden askerler görev gücünün güvenliğini sağladı. Daha sonra OH-58 Kiowa helikopterleri ve bir A-10 "Warthog" tarafından desteklenen 200 kadar Amerikan askeri, evin etrafını çevreledi ve ateş etti, böylece Uday, Uday'ın koruması, Kusay ve Kusay'ın oğlunu öldürdü. Yaklaşık dört saatlik bir savaştan sonra askerler eve girdi ve Hüseyin kardeşlerin koruması dahil dört ceset buldu.[3]

Eve üç kez girmeye çalışan Amerikan askerleri ilk iki girişimde AK-47 ve el bombalarıyla direnişle karşılaştılar. Uday, Kusay ve koruma evin ön tarafındaki banyodan sokağı ve evin birinci katını korudu; Kusay'ın oğlu ise arka taraftaki yatak odasından siper aldı ve kendilerini savundular. Bunun üzerine Amerikanlar evi defalarca bombaladılar ve füze attılar. Üç yetişkinin evin ön tarafına atılan TOW füzesi nedeniyle öldüğü düşünüldü. Üçüncü giriş denemesinde askerler, Kusay'ın tek kalan 14 yaşındaki oğlunun ateş etmesi üzerine onu da öldürdüler. Amerikan askerlerine göre, Saddam Hüseyin'in 14 yaşındaki torunu Mustafa, dört saatlik kuşatmada son ölen kişiydi ve amcası ile babasının öldürülmesinden sonra bile ateş etmeye devam etti.[4]

Tugay komutanı Col. Joe Anderson, olay günü sabah 10'da Arapça bir duyuru yapıldığını ve içerideki insanları barışçıl bir şekilde dışarı çıkmaya çağırdığını söyledi. Aldığı cevap ise mermi bombardımanı idi. Tecrübeli bir komando ekibi binaya saldırmaya çalıştı, ancak ateş altında geri çekilmek zorunda kaldılar. Dört Amerikan askeri yaralandı. Anderson daha sonra adamlarına 50 kalibrelik ağır makineli tüfeklerle ateş açmasını emretti. Uday ve Kusay, bir helikopter eve roket attıktan ve Strike Tugayı onlara 40 mm el bombası attıktan sonra bile vazgeçip, teslim olmayı reddettiler. Albay, kardeşleri indirmek için en büyük ve en ölümcül silaha ihtiyacı olduğuna karar verdi. Daha sonra binaya 12 TOW füzesi atıldı.[5]

Hava İndirme Tümeni ve ABD Özel Harekatının (Görev Gücü 20) askerleri, 22 Temmuz 2003 tarihinde Musul'da Uday ve Qusay Hüseyin'in olduğu evi TOW füzelerinin vurma anını izliyorlar.

Saddam Hüseyin'in hatıralarına göre, oğullarının ve torununun ölüm haberini aldığında, söylediği ilk şey "Savaştılar mı?" oldu. Evet cevabını aldıktan sonra, "İyi! Şehitlikleri ve anavatanlarını savunmaları ile beni onurlandıran Allah'a şükürler olsun," dedi.[6] Oğulları öldükten sonra, Saddam Hüseyin bir ses kaydı yayınladı ve şöyle dedi:

"Sevgili Iraklılar, kardeşleriniz Uday, Kusay ve Kusay'ın oğlu Mustafa, Allah'ı sevindiren, bir arkadaşını mutlu eden ve bir düşmanı üzen inançlı bir tavır aldı. Düşmanla altı saat süren cesur bir savaştan sonra Musul'daki cihat arenasında direndiler. Hücum orduları, kara kuvvetlerinin her tür silahını onlara karşı harekete geçirdi ve sadece bulundukları eve karşı uçaklar kullanabildiklerinde onlara zarar vermeyi başardı. Allah aşkına şehitlikleri ile onurlandırılmayı bize nasip ettiği için Allah'a şükrediyoruz. Saddam Hüseyin'in Uday ve Kusay dışında 100 çocuğu daha olsaydı, Saddam Hüseyin onları da aynı yolda feda ederdi. Uday, Kusay, Mustafa ve onlarla birlikte başka bir Mücahid adamı öldürseniz de, ulusumuzun her bir genci cihat adına Uday, Kusay ve Mustafa'nın ta kendisidir."[7]

Kardeşlerin yanında bulunan para, ABD Hükûmeti tarafından başlarına konan 30 milyon dolarlık ödülün üç katından fazlaydı. Yanlarındaki paranın miktarının Irak dinarı ve ABD doları ile beraber yaklaşık 100 milyon dolar olduğu iddia edildi. Bazıları, onları ihbar edenin saklandıkları villanın sahibi Nawaf al-Zaidan olduğunu iddia etti ve 23 gün boyunca evde saklanmalarının ardından Amerikalılara yerlerini söyledi. Kimisi ise, Uday ve Qusay'ın ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı tarafından takip edilen bir kişiyle telefon görüşmesi yaptıktan sonra yakalandığını iddia etti.[8] Ardından Nawaf'ın kardeşi Salah al-Zidani, Nawaf'ın Irak'tan kaçtığı düşünülürken silahlı kişiler tarafından vurularak öldürüldü.[9] Uday Hüseyin'in yakın bir korumasına göre, Bağdat'ın işgal edilmesinden sonra aile gerilla direnişi planladı. Saddam ve oğulları Amerikan işgalinden sonra Bağdat'ta ayrı ayrı yaşadılar ve iki ya da üç günde bir evlerini değiştirdiler.[10]

ABD Yönetimi, Hüseyin kardeşlerin cesetlerinin grafik resimlerini yayınladı. Daha sonra bedenleri, halkın ölmüş olduklarını inanmalarını sağlamak için ifşa edildi. İfşanın eleştirilmesinin ardından ABD ordusunun tepkisi, bu adamların sıradan bir savaşçı olmadığına işaret etmek ve ölümlerinin onaylanmasının Irak halkı tarafından önemli olduğunu belirtti.[11] Uday, Qusay ve Mustafa Hüseyin Tikrit yakınlarındaki bir mezarlığa gömüldü. O gece, Uday ve Kusay Hüseyin'in ölümlerini takiben birkaç gece Bağdat'ta kutlama silah sesleri duyuldu.[12]

Kaynakça

  1. ^ "'Bana onların cesetlerini getirin'". Sabah. 23 Temmuz 2003. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  3. ^ "The US military in Iraq has given a blow-by-blow account of the operation which it says resulted in the deaths of Saddam Hussein's sons Qusay and Uday. BBC News Online looks at the key moments". 1 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  5. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; cbsnews.com isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  6. ^ "عاجل وخطير صدور مذكرات صدام حسين الجزء الاول وهنا مقتطفات من المذكرات". 23 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 
  7. ^ "Transcript of 'Saddam tape'". 23 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020 – www.bbc.com vasıtasıyla. 
  8. ^ "Saddam sons 'found with $100m'". 3 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 
  9. ^ "Two US soldiers have been killed and two others injured in Iraq after their vehicle was hit by a roadside bomb in the capital, Baghdad". 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 
  10. ^ "Saddam planned resistance - guard". 10 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İyad Allavi</span>

İyad Allavi, Iraklı siyasetçi ve sinirbilimcidir. Haziran 2004-Mayıs 2005 arasında Irak başbakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saddam Hüseyin</span> 5. Irak cumhurbaşkanı

Saddam Hüseyin Abdülmecid et-Tikriti, Iraklı siyasetçi. Irak'ın beşinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Savaşı</span> ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Irakı işgaliyle başlayan savaş (2003-2011)

Irak Savaşı, 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uday Hüseyin</span>

Uday Hüseyin el-Tikriti, devrik Irak lideri Saddam Hüseyin'in büyük oğludur. Uday yıllarca babasının vârisi olarak görüldü, ancak kimilerine göre 1996'daki bir suikast girişiminin sebep olduğu yaralanmalar yüzünden küçük kardeşi Kusay'in vâris olarak yerine geçtiği iddia edildi.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Meşal Acil el-Yaver</span> Iraklı siyasetçi

Gazi Meşal El Yaver, Iraklı siyasetçi, inşaat mühendisi ve Irak eski cumhurbaşkanı. 2004'te Saddam Hüseyin'in idam edilmesinden sonra yasal olmayan bir şekilde Irak devlet başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Taha Yasin Ramazan</span>

Taha Yasin Ramazan, eski Irak Halk Ordusu Lideri (1974–1991) ve Başkan Yardımcısı (1991–2003). Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in sağ koluydu.

Irak Direnişi ABD Silahlı Kuvvetleri öncülüğündeki yabancı silahlı kuvvetler tarafından gerçekleştirilen Irak’ın işgalinin ardından işgal kuvvetlerine, işgal kuvvetlerinin sayesinde iktidara gelmiş olan yönetime karşı silahlı mücadele yürüten, destek veren Iraklı ve yabancı tüm unsurları kapsar. Direniş, ABD önderliğindeki Çokuluslu Güç birliklerinin yanı sıra, iş birliği yaptığı gerekçesiyle diğer Iraklı gruplarla da savaşmaktadır. Direniş, çeşitli farklı taktikler kullansa da asimetrik savaş gereğince genelde gerilla taktiklerine başvurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Firdevs Meydanı Olayı</span>

Firdevs Meydanı Olayı, 2003 yılındaki Irak’ın işgali sırasında başkent Bağdat'taki Firdevs Meydanındaki Saddam Hüseyin heykelinin ABD Silahlı Kuvvetlerine bağlı askerlerin öncülüğünde sökülmesi ve tahrip edilmesidir. Olayın siyasi ve simgesel önemi büyüktür. Olayın ardında ABD tarafından tezgâhlanan bir siyasi oyun olduğu iddiaları dile getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Muharebesi (2003)</span>

Bağdat Muharebesi ya da Bağdat'ın işgali, 2003 yılı Nisan ayı başlarında Irak’ın işgali kapsamında başkent Bağdat'ın yoğunluklu olarak ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından askeri olarak işgal edilmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Latif Yahya</span>

Latif Yahia Irak doğumlu yazar ve İran-Irak Savaşı'nda savaşmış eski bir asker. Irak diktatörü Saddam Hüseyin'in oğlu Uday Hüseyin'in dublörü ve fedaisi olduğunu iddia etmesiyle biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">İyad Fetih er-Ravi</span>

Ayad Futayyih Khalifa al-Rawi, Irak Cumhuriyet Muhafızları'ndan olan eski rütbeli üst düzey askerdir. Daha sonra Kudüs Ordusu'nun komutanı olarak hizmet etti. Orduda hizmetine zırhlı bir birimde subay olarak, katıldığı İran-Irak Savaşı'nda yer alarak başladı. . Saddam Hüseyin'in daimi müttefiklerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Ragad Hüseyin</span>

Ragad Saddam Hüseyin, Irak’ın eski cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in kızı.

<span class="mw-page-title-main">İzzet İbrahim ed-Duri</span>

İzzet İbrahim ed-Duri, Iraklı eski bir politikacı ve askeri komutan. 2003 yılında Irak’ın işgaline kadar Irak Devrim Komutanlığı’nda Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı ve eski Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in en yakın danışmanı ve yardımcısı olarak görev aldı. Iraklı isyancı örgüt Nakşibendi Ordusu'na önderlik etti. Arap medya kuruluşlarına göre Baas partisi lideri İzzet İbrahim ed-Duri 26 Ekim 2020'de Bağdat, Irak'ta 78 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Sacide Talfah</span>

Sacide Hayrallah Talfah Devrik Irak Cumhuriyetinin cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in karısı ve kuzeni ve iki oğlu ve üç kızı annesidir. Kocasının dayısı Hayrallah Talfah'ın en büyük kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">17 Temmuz Devrimi</span> Irakta 1968 Baas darbesi

17 Temmuz Devrimi, 1968'de Irak'ta Ahmed Hasan el-Bekir, Abdurrezzak en-Naif ve Abdurrahman el-Davud liderliğinde, Cumhurbaşkanı Abdurrahman Arif ve Başbakan Tahir Yahya'yı deviren ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Irak Bölgesel Şubesini iktidara getiren bir darbeydi. Darbeye ve ardından Naif liderliğindeki ılımlı fraksiyonun tasfiyesine katılan Baasçılar, Hardan et-Tikriti, Salih Mehdi Ammaş ve gelecekteki Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'i içeriyordu. Darbe öncelikle Yahya'ya yönelikti. Yahya, Arif'in ılımlı hükûmetini Irak'ın petrolünü İsrail'e karşı savaşta bir silah olarak kullanmak için Birleşik Krallık ve ABD'nin sahip olduğu Irak Petrol Şirketi'ni (IPC) kamulaştırmaya zorlamak için Haziran 1967 Altı Gün Savaşı'nın yarattığı siyasi krizi istismar eden açık sözlü bir Nasırcıdır. IPC'nin tam olarak kamulaştırılması, Baas yönetimi altında 1972 yılına kadar gerçekleşmedi. Darbenin ardından yeni Irak hükûmeti, sözde Amerikan ve İsrail entrikalarını ifşa ederek daha geniş bir tasfiyenin ortasında 14 kişiyi - 9 Irak Yahudisi de dahil - uydurma casusluk suçlamalarıyla alenen infaz ederek ve Irak'ın Sovyetler Birliği ile geleneksel olarak yakın ilişkilerini genişletmeye çalışarak gücünü pekiştirdi.

<span class="mw-page-title-main">İman Hamlesi</span> Irak Baas Partisi kampanyası

İman Hamlesi, Irak Baas Partisi tarafından 1993'te başlatılan ve de Irak'ta daha tutucu ve açık şekilde İslamcı bir ideolojinin benimsenmesi amacıyla yürütülen bir girişimdi. Bu girişim, İslamcı gruplara daha fazla özgürlük sunulması, dini programlara daha fazla kaynak ayrılması, yasal sistemde İslami cezalara daha sık başvurulması ve de genel olarak Irak toplum hayatında İslam'ın daha merkezi bir konum edinmesi gibi çeşitli ilkelerin hayata geçirilişinden meydana gelmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Saddam Kamil Hasan el-Mecit</span> Saddam Hüseyinin Damadı

Saddam Kamil Hassan el-Mecit, görevden alınan Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in ikinci kuzeni ve damadıydı. Aynı zamanda yarı zamanlı bir oyuncuydu.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Bölge</span>

Yeşil Bölge, Bağdat Uluslararası Bölgesi'nin en yaygın adıdır. 10 kilometrekare (3,9 sq mi) Irak'ın merkezi Bağdat'ın Karkh ilçesinde, 2003 yılında Amerikan liderliğindeki işgalden sonra Irak'ın işgali sırasında Koalisyon Geçici Yönetimi'nin hükûmet merkezi olan ve şehirdeki uluslararası varlığın merkezi olmaya devam ediyor. Irak Geçici Hükümeti altında başlayan resmi adı Uluslararası Bölge idi, ancak Yeşil Bölge en yaygın kullanılan terim olmaya devam ediyor. Zıt olan Kırmızı Bölge, Bağdat'ın çevrenin hemen dışındaki kısımlarını ifade ediyor, ancak aynı zamanda saha dışı askeri karakolların dışındaki tüm güvenli olmayan bölgelere de gevşek bir şekilde uygulandı. Her iki terim de askeri tanımlar olarak ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Saddam'ın Fedaileri</span> Irakta paramiliter bir örgüt

Saddam'ın Fedaileri, Irak'ta Baas döneminde doğrudan cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'e bağlı bir paramiliter bir örgüttü.

Samira Şahbandar Iraklı eski bir doktor ve hekimdir. Saddam Hüseyin'in ikinci eşiydi. Şahbandar, Saddam ile 40 yaşındayken evlendi ve ondan çocuğu olmadı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.