İçeriğe atla

Kuruluş dönemi Osmanlı sadrazamları listesi

Ana madde: Osmanlı sadrazamları listesi

Kuruluş dönemi Osmanlı sadrazamları listesi Alâüddin Paşa'dan Çandarlı Halil Paşa'ya kadar, yani 1320-1453 döneminde, sadaret başlangıç tarihine göre sıralanmış Osmanlı sadrazamları listesi.

Osmanlıların ilk devirlerinde divanda ulema sınıfından gelme yalnız bir vezir vardı. Daha sonra vezir sayısı artınca birinci vezire vezir-i azam denildi. I. Murad devrinde Çandarlı Ali Paşa vezirken Kara Timurtaş Paşa'ya da vezirlik verilince Ali Paşa'ya birinci vezir yani vezir-i azam denilmişti.[1]

Liste

# Sadrazam Geldiği tarih Gittiği tarih Görev süresi Dönem padişahı Kaynak
1 Alâüddin Paşa 1320 1331 10-11 yıl I. Osman, Orhan Gazi[2][3][4][5][not 1]
2 Nizamüddin Ahmed Paşa1331 1348 16-17 yıl Orhan Gazi[6][3]
3 Hacı Paşa1348 1360 11-12 yıl [6][7]
4 Sinanüddin Fakih Yusuf Paşa1360 1364 3-4 yıl Orhan Gazi,
I. Murad		[6][7]
5 Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa1368 1387 18-19 yıl I. Murad[6][8][9][not 2]
6 Çandarlı Ali Paşa1387 1406 18-19 yıl I. Murad, I. Bayezid, Süleyman Çelebi[10][8][11]
7 Osmancıklı İmamzâde Halil Paşa1406 1413 6-7 yıl I. Mehmed[10]
8 Bayezid Paşa1413 1421 7-8 yıl I. Mehmed, II. Murad[10][12]
9 Çandarlı (1.) İbrahim Paşa 1421 1429 7-8 yıl II. Murad[10][12]
10 Koca Mehmed Nizamüddin Paşa1429 1438 8-9 yıl [10]
11 Çandarlı Halil Paşa1438 1453 14-15 yıl II. Murad, II. Mehmed[10][13]

Notlar

  1. ^ Alâüddin Paşa'nın vezir oluşuyla ilgili olarak İsmail Hami Danişmend 1320 yılını, Joseph von Hammer-Purgstall klasik Osmanlı tarihlerine atıfla 1326 ya da 1328 yıllarını, Osmanzâde Ahmed Tâib 1328 yılını vermektedir. Halil İnalcık ise I. Osman'ın son zamanlarında Alâüddin Paşa'nın görev yapmakta olduğunu aktarmaktadır.
  2. ^ Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'nın vezir oluşuyla ilgili olarak İsmail Hami Danişmend 1368, Osmanzâde Ahmed Tâib 1369, İsmail Hakkı Uzunçarşılı ile Joseph von Hammer-Purgstall 1371 yılını vermektedir.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Uzunçarşılı 1988, s. 502.
  2. ^ Danişmend 1971, s. 7.
  3. ^ a b Uzunçarşılı 1988, s. 581.
  4. ^ Çoban 2005, s. 10.
  5. ^ İnalcık, Halil (2010). Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları (1302-1481). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi. s. 24. ISBN 9786055586065. 
  6. ^ a b c d Danişmend 1971, s. 8.
  7. ^ a b Uzunçarşılı 1988, s. 582.
  8. ^ a b Uzunçarşılı 1988, s. 583.
  9. ^ Çoban 2005, s. 11.
  10. ^ a b c d e f Danişmend 1971, s. 9.
  11. ^ Çoban 2005, s. 12.
  12. ^ a b Uzunçarşılı 1988, s. 584.
  13. ^ Uzunçarşılı 1988, s. 585.
Genel
  • Çoban, Ahmet (2005), Hadikatü'l Vüzerâ adlı eserin tenkitli transkripsiyonu (Yüksek lisans), Erzurum: Atatürk Üniversitesi 
  • Danişmend, İsmail Hami (1971), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, 5: Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi 
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1988), Osmanlı Tarihi, I (5 bas.), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları 

İlgili Araştırma Makaleleri

Çandarlılar, yetiştirdikleri dört büyük sadrazam ile Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Döneminde gerek askeri ve gerek idari ve siyasi alanda teşkilatlandırılmasında birinci derecede rol oynayarak büyük emekleri geçmiş, İstanbul'un fethi öncesindeki yaklaşık yüz yılın isimleriyle birlikte anılmasına yol açmış bir ailedir. 15. yüzyıl sonlarında ailenin bir diğer ferdi de kısa bir süre için sadrazamlık yapmıştır. Ailenin kökeni Ankara'nın Nallıhan ilçesinin Cendere köyüne uzanmaktadır.

Sinanüddin Fakih Yusuf Paşa, 1349-1364 döneminde Osmanlı İmparatorluğu vezirliği yapıp Orhan Gazi'nin son, I. Murad'ın ilk veziridir.

Alâeddin Paşa, ilk iki Osmanlı padişahı olan Osman Gazi ve Orhan Gazi döneminde, takriben 1320-1331 arasında vezirlik yapmış Osmanlı devlet adamı.

Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa. Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde büyük katkıları olmuş bir Osmanlı devlet adamıdır. Tarihe Çandarlılar Ailesi olarak geçmiş olan ailenin üst düzey bir mevkiye gelmiş ilk bireyidir. İlmiye sınıfından yetişmiş; kadılık ve kazaskerlik görevlerinde bulunmuş; Eylül 1364 ile 22 Ocak 1387 tarihleri arasında 22 yıl 4 ay vezirlik yapmış ve vezirliği döneminde de Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa ismiyle anılan devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çandarlı Ali Paşa</span> 6. Osmanlı sadrazamı

Çandarlı Ali Paşa, 22 Ocak 1387'de babası Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'nın ölümü üzerine yerine geçerek, 18 Aralık 1406 tarihinde ölümüne kadar, I. Murad ve I. Bayezid için Ankara Muharebesi'ne kadar 15 yıl 6 ay ve Fetret Devri döneminde Süleyman Çelebi'nin yanında 4 yıl 4 küsur ay vezir-i azamlık yapmış ve Osmanlı Devleti'nin kuruluş sürecinde önemli rol oynamış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Çandarlı İbrahim Paşa, Temmuz 1421 ile 25 Ağustos 1429 tarihleri arasında, 8 yıl 1 ay vezîriâzamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Kendisi gibi sadrâzamlık yapmış torunu İbrahim Paşa'dan ayırmak için Birinci İbrahim Paşa şeklinde anılır. Tarihe Çandarlılar olarak geçmiş olan ailenin mensubudur.

<span class="mw-page-title-main">Çandarlı Halil Paşa</span> 11. Osmanlı sadrazamı

Çandarlı Halil Paşa, 1439-1453 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Osmancıklı Danişmendoğlu Koca Mehmet Nizamüddin Paşa, 28 Ağustos 1429'dan yerini Çandarlı İkinci Halil Paşa'ya bıraktığı 1438 yılına kadar 9 yıl başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Osmancıklı İmamzade Halil Paşa Osmanlı Devleti sadrazamlarındandır. 18 Aralık 1406 tarihinden 1413 yılına kadar Fetret Devri döneminde I. Mehmed için vezir-i azamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

İshak Paşa II. Mehmed saltanatında 1469-1472 yılları arasında ve II. Bayezid saltanatında 1481-1482'de sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Çandarlı İbrahim Paşa veya Çandarlı İbrahim Çelebi, II. Bayezid saltanatında 1498-1499 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Çandarlılar ailesine mensup olup bu ailenin çıkardığı ön planda yer almış son ferttir.
II. Murad'a veziriâzamlık yapmış dedesi Çandarlı İbrahim Paşa'dan ayırmak için Çandarlı İkinci İbrahim Paşa şeklinde anılır.

Dukakinoğlu Ahmed Paşa, I. Selim saltanatında 18 Aralık 1514 ile Mart 1515 tarihleri arasında toplam iki buçuk ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Paşa</span> 27. Osmanlı sadrazamı

Yunus Paşa, I. Selim saltanatında, 23 Ocak 1517-13 Eylül 1517 tarihleri arasında yedi ay yirmi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Lefkeli Mustafa Paşa II. Osman'ın katlinden ve I. Mustafa'nın ikinci defa tahtta çıkartılmasından hemen sonra 8 Temmuz 1622 - 21 Eylül 1622 tarihleri arasında iki buçuk ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Kemankeş Ali Paşa I. Mustafa'nin ikinci kez padişahlığının son döneminde ve IV. Murad saltanatının devlet idaresinin annesi Kösem Sultan'ın elinde olduğu ilk dönemlerinde 30 Ağustos 1623 - 3 Nisan 1624 tarihleri arasında yedi ay dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Çerkes Mehmet Paşa IV. Murad saltanatının devlet idaresinin Valide Kösem Sultan'ın elinde olduğu ilk dönemlerinde 3 Nisan 1624 - 28 Ocak 1625 tarihleri arasında dokuz ay yirmi beş gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa II. Süleyman saltanatında, 2 Mart 1688 - 2 Mayıs 1688 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Tekirdağlı Bekri Mustafa Paşa ya da Tekfur-Dağlı Bekri Mustafa Paşa, II. Süleyman saltanatında, 2 Mayıs 1688 - 25 Ekim 1689 tarihleri arasında bir yıl beş ay yirmi dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pargalı İbrahim Paşa</span> 29. Osmanlı sadrazamı

Pargalı İbrahim Paşa, Makbul İbrahim Paşa, Frenk İbrahim Paşa, Damat İbrahim Paşa ya da öldürüldükten sonraki ünvanıyla Maktul İbrahim Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde 27 Haziran 1523 - 15 Mart 1536 tarihleri arasında sadrazamlık yapan, önemli siyasal ve askerî olaylarda rol oynayan Osmanlı devlet adamı. Sahip olduğu yetkiler sebebiyle Osmanlı İmparatorluğu dış siyasetinin beyni olarak kabul edilmektedir.

Dağılma dönemi Osmanlı sadrazamları listesi Safranbolulu İzzet Mehmed Paşa'dan Ahmed Tevfik Paşa'ya kadar, yani 1773-1922 döneminde, sadaret başlangıç tarihine göre sıralanmış Osmanlı Sadrazamları listesidir


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.