İçeriğe atla

Kuru tarım

İspanya'nın Granada bölgesinde kuru tarım yetiştiriciliği

Kuru tarım, kurak ve yarı kurak bölgelerde sulama yapılmadan yapılan tarım türüdür. Tarlaya düşen yağış ile tarım yapmak için teknikler uygulanır.

Gerekçeler

Tarla tarımının üç uygulama türünden biridir: Kuru Tarım, Sulu tarım, Nemli tarım. Yıllık yağışın 400–500 mm gibi az olduğu veya yağışın yıla dağılışının düzensiz olduğu, bitki vejetasyon süresinde 200–250 mm yağış düşen yerlerde uygulanır. Yağış suyunu toprakta biriktirip, fazla su istemeyen bitkiler kullanıp, sulama yapmadan bitki yetiştirme yöntemidir.[1]

Çöller tarım dışı alanlar kabul edildiğinde karaların %10'u olan 15 milyon km2 alanda tarım için su yetersizliği yaşanır. Kuraklık yıllık yağışın yıllık toplam buharlaşmadan az olmasıdır. Mevsimsel kuraklık yaşanan yerlerde sulama ile pek çok ürünün tarımı yapılabilir. Kurak bölgeler de toprakta nem biriktirerek tarım yapılabileceği belirlenmiştir. Yıllık yağışın bir kısmının buharlaşmasını önleyerek, toprakta nem bulunması temin edilerek, tahıl tarımı yapılabilmektedir. Bu sisteme kuru tarım denilir[2].

Tarihi

Kuru tarım sistemi ilk olarak 1930'da ABD'nin kuzeybatı bölgesinde uygulanmıştır. Bu yöntem geniş alanların tarıma açılmasına neden olmuştur. Fakat ekilen ürünler kuraklığa dayanıklı buğday, arpa, çavdar gibi bazı tahıl türleridir. Günümüzde, Arjantin, Kanada, Rusya, Avustralya, Merkezi Asya, Afganistan, Pakistan, Türkiye, Çin, Hindistan, Sudan, İran'da geniş alanlarda kuru tarım uygulanmaktadır[2].

Nadas benzerliği

Kuru tarım genel olarak Anadolu'da yıllardır yapılagelen nadas uygulamasına benzemektedir. İki uygulamanın genel amacı birbirinden farklıdır. 250–600 mm/yıl gibi az yağış alan yerlerde nemin toprakta korunmasını sağlamak kuru tarımın temel amacıdır. Sürülen tarlalar ekilmez. Toprağın kapilaritesi kılcallığı bozulup suyun buharlaşması kısmen de olsa engellenir. Bir iki yıl bu şekilde bekleyen tarlada tahıl tarımı yapılacak kadar nem birikir. Nadasta da nem birikimi olsa bile asıl amaç yorgun toprakların azot birikimi sağlamaktır[2].

Kuru tarım ve nadas yönteminde tarlalar boş kaldığında sürümler yapılır, yabani ot mücadelesi yapılır, toprağa karışan otlar humusa dönüşür.

Uygulamalar

Kuru tarım, kış veya bahar yağmuru ile oluşan toprak nemi deposunun en iyi şekilde kullanılmasına bağlıdır. Bazı kuru tarım uygulamaları şunları içerir:

  • Her bitki için daha büyük bir nem sağlanması için aralıklar normalden daha geniştir.
  • Kontrollü Trafik.
  • Çok az toprak işleme. Toprak pulluk ile derin sürülüp, devrildiğinde, derindeki nem yüzeyde buharlaşacaktır.
  • Yabancı otların ekili bitkilerin ihtiyaç duyduğu toprak nemini tüketmemelerini sağlamak için sıkı yabancı ot kontrolü.
  • Kuru tarım uygulamaları için uygun tahıl ve çeşitlerin seçimi.

Kaynakça

  1. ^ "Tarla Bitkileri" (PDF). acikders.ankara.edu.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2020. 
  2. ^ a b c DOĞANAY, Hayati; COŞKUN, Ogün (2015). Tarım Coğrafyası (3 bas.). Ankara: PAGEM AKADEMİ. s. 86. ISBN 9786053643432. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöl</span> Çok az yağışın gerçekleştiği arazi alanı

Çöl, Yerküre'de yer alan ana biyom tiplerinden birisidir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Erozyon</span> toprağı bir yerden başka bir yere taşıyan dışsal süreçler

Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer kabuğunun üzerindeki toprakların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle aşındırılıp, yerinden koparılması, bir yerden başka bir yere taşınması ve biriktirilmesi olayına denir.

<span class="mw-page-title-main">Yulaf</span>

Yulaf (Avena), bol nişastalı taneleri (tohumları) için yetiştirilen bir tarım bitkisi. Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan bu tahıldan insanların beslenmesinde de yararlanılır. Bir yulaf tarlası, buğday ya da arpa başaklarına benzemeyen, salkım biçimindeki dağınık başakları sayesinde öbürlerinden kolayca ayırt edilebilir. Sapçıkların ucunda bulunan başakcıkların her biri iki ya da üç tohum içerir. Dışları kılıfta örtülü olan bu tohumların ikisini birden yeniden zarsı iki yaprak kuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Ayçiçeği</span> bitki türü

Ayçiçeği, Günebakan, Gündoğdu veya Günçiçeği, papatyagiller (Asteraceae) familyasından çekirdekleri ve yağı için yetiştirilen sarı çiçekli bir tarım bitkisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl iklimi</span> İklim çeşidi

Çöl iklimi veya kurak iklim, bitki örtüsü çalı ve kurakçıl otlar olan, çok az yağış alan ve kutup iklimi olarak sınıflandırılacak kriterleri karşılamayan bir iklimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ilıman kuşak iklimleri</span> Iklim türü

Ilıman kuşak iklimi, tropikal bölgeler ile tundralar arasında kalan bölümde görülen iklim çeşididir. İklim özelliklerinin çeşitliği ve aşırı sıcak veya soğuk olmayışı en önemli özelliğidir. Dünya'nın yüzde 15'ini oluşturan bu kuşakta toplam nüfusun %48'i yaşar. Ekonomik ve teknolojik açıdan en güçlü ülkeler bu kuşak üzerinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Karasal iklim</span> Iklim türü

Karasal iklim ya da kara iklimi, deniz etkisinden uzak yerlerde görülen bir iklimdir. Kışlar soğuk ve karlı geçer, yazlar ise genellikle sıcak ve kuraktır.

<span class="mw-page-title-main">Yağış</span> havadaki su buğusunun yoğunlaşma sonunda sıvı ya da katı durumda yere düşmesi

Yağış, hava kütlelerinin soğuk bir hava tabakası ile karşılaşarak, soğuk bir yerden geçerek ya da yükselerek soğuması sonucunda içerisindeki su buharının yoğuşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne inmesi olayıdır. Plüvyometre adı verilen bir âletle ölçülür. Yıllık yağış miktarı mm, cm ve m olarak, günlük yağış miktarı ise kg/m² ile ifade edilir. Yıllık toplam yağış miktarının bir alanda oluşturduğu yükseklik baz alındığı için uzunluk birimleriyle ifade edilir. Birçok farklı formda meydana gelebilir, bunlar yağmur, kar, graupel, dolu ve sulusepkendir.

<span class="mw-page-title-main">Bozkır</span>

Bozkır veya step, fiziki coğrafyada kurakçıl otsu bitkilerden oluşan, sıcak ve ılıman iklimlerdeki ağaçsız ekolojik bölge.

<span class="mw-page-title-main">Kuraklık</span> uzun süre suyun olmayışı durumu

Bir bölgede nem miktarının geçici dengesizliğinden kaynaklanan su kıtlığı olarak tanımlanabilen kuraklık, doğal bir iklim olayıdır ve herhangi bir zamanda ve yerde meydana gelebilir. Kuraklık genellikle yavaş gelişir ve uzun bir dönemi kapsar. Kurak iklimlerin hüküm sürdüğü yerlerdeki hayvanlar ve bitkiler, nem eksikliğinden ve yüksek değişkenlikteki yağıştan dolayı olumsuz etkilenirler. Kuraklık tespit edilmesi en zor felaketlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Harran Ovası</span> Harranda bir ova

Harran Ovası, Şanlıurfa şehrinin güneydoğusundan başlayıp Suriye sınırına kadar uzanan bir bölgedir. Ova'da yer alan tarihi Harran ilçe merkezi Şanlıurfa'ya 46 kilometre uzaklıktadır. Toprağı çok verimli olan ovalardan biridir. Aynı zamanda geçmişten günümüze arkeolojik kalıntıların kaldığı ovalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sulama</span>

Sulama, mahsullerin, peyzaj bitkilerinin ve çimenlerin büyümesine yardımcı olmak için toprağa kontrollü olarak su verilmesidir. Sulama, 5.000 yılı aşkın bir süredir tarımın ana özelliklerinden biri olmuştur ve dünya çapında birçok kültür tarafından geliştirilmiştir. Sulama, kuru alanlarda ve ortalamanın altında yağış alınan zamanlarda mahsullerin yetiştirilmesine, peyzajın korunmasına ve bozulmuş toprakların yeniden yeşillendirilmesine yardımcı olur. Bu kullanımlara ek olarak sulama, mahsulleri dondan korumak, tahıl tarlalarında yabani ot büyümesini engellemek ve toprak konsolidasyonunu önlemek için de kullanılır. Ayrıca hayvanları serinletmek, tozu azaltmak, kanalizasyon suyunu bertaraf etmek ve madencilik faaliyetlerini desteklemek için de kullanılır. Yüzey ve yüzey altı sularının belirli bir yerden uzaklaştırılmasını sağlayan drenaj ise genellikle sulama ile birlikte incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Mera</span> hayvanların otlatılması için kullanılan kısa boylu buğdaygil ve baklagil bitkileriyle kaplı arazi

Mera, otlak, meyilli, engebeli ve taban suyunun derinde olduğu yem bitkilerinin bulunduğu alanlara ve hayvancılık amacı ile kullanılan alanlara verilen addır. Çayırlara göre daha kısa boylu, seyrek otların bulunduğu meralar kaba yem alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kültürel mücadele (tarım)</span>

Kültürel mücadele, tarım sürecinde zararlı canlıların meydana gelmesini önleyecek üretim sistemlerinin kullanıldığı tarımsal mücadele yöntemleridir. Tarla yeri ve tohum seçimi, ekim-dikim zamanı ve şekli, besleme, bakım, hasat ve saklama şartlarının en az zararlı ve hastalık oluşacak şekilde ayarlanmasıdır. İnsan sağlığında koruyucu hekimlik yöntemine benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Permakültür</span> Tarım ve arazi yönetimine yaklaşım

Sürdürülebilir tarım ya da permakültür, doğadaki insan yerleşimlerini, doğal ekosistemlerden örneklenen ziraat uygulamaları ve sürdürülebilirlik görüşüne göre uygulayan bir ekolojik tasarım anlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akçaşehir, Karaman</span> Karaman merkez ilçesinde bir belde

Akçaşehir Karaman iline bağlı bir kasabadır. 28 Şubat 1967 tarihinde belediye teşkilatı kurulmuştur. Güneydoğusundaki Ayrancı ilçesine 20, kuzeyindeki Karapınar ilçesine 38, doğusundaki Ereğli ilçesine 53 km uzaklıkta bulunur. Söz konusu il ve ilçelere asfaltlanmış kara yolları aracılığı ile ulaşım yapılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nadas</span>

Nadas, araziye bir yılda düşen yağışın, her yıl ürün almaya yetmeyecek kadar az olduğu yerlerde toprağın bir yıl boş bırakma işlemidir. Kuru tarım bölgelerinde uygulanır. Nadas işlemesi, tarla yüzeyini işleyerek bırakmaya, yapılan işleme nadas işlemesi denilir. Nadas tarlanın belli bir zaman boş bırakılması ve bu süre içinde yapılan işlemleri ifade eder.

Yeraltı barajı, kurak ve yarı kurak bölgelerde suların, toprak yüzeyi altında depolayan baraj tipidir. Yeraltı suyunun akım doğrultusu yönünde bir baraj seti yapılarak, suyun akiferde biriktirildiği yapılardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kuraklık</span>

Türkiye'de kuraklık, yağışların azaldığı belli dönemlerde ortaya çıkan doğal bir kuraklık olaydır. Yağış azalmasıyla başlayan meteorolojik kuraklık, tarımsal kuraklık ve hidrolojik kuraklığa dönüşmektedir. Türkiye'de iklim değişikliği ile bazı yıllarda görülen kuraklıkların günlük hayatın parçası olması beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ekim nöbeti</span>

Ekim nöbeti (münavebe), bir tarlaya aynı ürünleri arka arkaya ekilmemesi, farklı bitkilerin bir düzen içinde birbirinin peşi sıra ekilmesini ifade eden tarım yöntemidir.