İçeriğe atla

Kurtuluş (Hristiyanlık)

Hristiyanlık insanoğlunun ilk işlediği asli günahtan bu yana günaha meyilli bir doğayla dünyaya geldiğini söylemektedir. (Romalılar 5:12-21) Musa'ya verilen yasa ile günahkar olduğu aşikar olan insanoğlunun (Galatyalılar 3:19) kurtuluş için kendi işleriyle sonsuz ödül olan Tanrı'nın Egemenliği'ni talep etmesi mümkün değildir. Bu yüzden kurtuluş sadece iman ile aklanarak Tanrı'nın lütfu ve merhameti ile gelmektedir. (Efesliler 2:8–9) (Yuhanna 1:16–17) (E. İşleri 15:10–11) (Romalılar 6:14) İsa Mesih'in günahsız olduğu (1 Yuhanna 3:5) halde çarmıhta insanlığın günahlarının kefareti için acı çekip insanoğlunu bağışlaması hakkında Kutsal Kitap şöyle buyurmaktadır;

Şöyle ki Tanrı, insanların suçlarını saymayarak dünyayı Mesih'te kendisiyle barıştırdı ve barıştırma sözünü bize emanet etti. —2. Korintliler 5:19


Bizler günah karşısında ölelim, doğruluk uğruna yaşayalım diye, günahlarımızı çarmıhta kendi bedeninde yüklendi. O'nun yaralarıyla şifa buldunuz. —1 Petrus 2:24

Kurtuluş, Hristiyanlıkta, ruhun günahtan ve ölümden kurtulmasıdır. Kurtuluş, insanın günahkâr tabiatından arınması ve ruhun ebedi hayata kavuşması vaadini içerir. Bu gerçekleştiği takdirde, insan kendisini yoldan çıkaran cismani arzuların etkisinden kurtulup tam hidayete ve Tanrı'yla uyuma erişir.

Hristiyan mezheplerinin birbirlerinden farklılaşmasının sebeplerinden birisi, kurtuluşun nasıl olacağı ile ilgili görüş farklılıklarıdır. Roma Katolikliği ve Protestanlık arasında olduğu gibi, Protestanlığın kendi içinde de, husûsiyetle Kalvinizm ve Arminyanizm arasında bu farklılaşma ortaya çıkmıştır. Kırılma noktaları arasında yoksunluk, kader, kefâret ve günahlardan aklanma vardır.

Genel olarak

Hristiyan inancına göre, insanın genel anlamdaki günahtan ve aslî günahtan kurtulmasının yolu İsa'nın yaşamı, ölümü ve dirilişi yoluyladır. Buna kefâret de denmektedir.[1] Hristiyan soteryolojisi, ayrıcalıklı kurtuluş[2] anlayışından evrensel uzlaşı[3] anlayışına kadar bir yelpazeye dağılmış durumdadır. Günümüzde Hristiyan âleminde kurtuluşa nasıl ulaşılacağı konusunda birçok farklı görüş olmakla birlikte, çoğunluğun görüşü kurtuluşun, Tanrı’nın oğlu İsa Mesih'in Çarmıh'ta ölmesi yoluyla mümkün olduğu yönündedir. İnsanlar ebedi hayata ve huzura, sevgi dolu bir kişi, İsa yoluyla kavuşabilmektedir. İsa, kendisini insanlar için feda ettiği için “Kurtarıcı” (Sotir) olarak biliniyor. İsa, ilk kuşağın son kuşak, son kuşağın ilk kuşak olacağını vadederek, sadece birinci kuşağa değil herkese ümit sunmuştur.

Hristiyan inancının temelinde İsa Mesih yoluyla kurtulmanın ümidi ve gerçekliği vardır. Hristiyan inancı, Nasıralı İsa’da tecellî etmiş olan Kurtuluş Tanrısı’na iman etmektir. Hristiyan geleneği kurtuluşu, günahlardan ve kısıtlılıktan kurtarılmış eskatolojik ve aşkın bir hayatta müselles Tanrı ile birlik olma olarak görür. Belki de bu Hristiyanlığın tartışılamaz kısmıdır. Tartışmaya konu olan kısım dünyadaki amellerimizle kurtuluş arasındaki ilişkiye dairdir.
Anselm Kyongsuk Min[4]

Kaynakça

  1. ^ Salvation (Christianity) 13 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., religionfacts.com, Erişim Tarihi=09 Kasım 2016
  2. ^ Jay Newman; Foundations of Religious Tolerance ; University of Toronto Press; 1982; ISBN 0-8020-5591-5 s.123
  3. ^ Robin A. Parry; Universal salvation? The Current Debate; Wm. B. Eerdmans Publishing; 2004; ISBN 0-8028-2764-0
  4. ^ Anselm Kyongsuk Min; Dialectic of Salvation: Issues in Theology of Liberation; Albany, NY; State University of New York Press; 1989; ISBN 978-0-88706-908-6

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Augustinus</span> Filozof, yazar ve doktor

Augustinus ya da Aurelius Augustinus, Aziz Augustinus ya da Hippo'lu Augustinus olarak da bilinen Hristiyan filozof ve tanrıbilimci.

Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık dini açısından teoloji veya Hristiyanlığın teolojik olarak incelenmesi diye tanımlanabilir. Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık ile ilgili her türlü teolojik olgunun incelenmesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlıkta İsa</span> Hristiyanlık inancında Mesih ve Tanrının Oğlu

Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Üçlü Birlik'teki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın "Eski Ahit" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna, ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.

İbahilik, İslâm'da, Sünnî anlayışın yasakladığı ve günah olarak değerlendirdiği bazı şeyleri yasak görmemektir. Hatta bir bölümünün tersini yapmak anlayışıdır. Hristiyan teolojisinde ise, günahlardan arınarak ahiretteki sonsuz kurtuluş ve selâmete sadece kuvvetli imân ve Tanrı'nın mağfireti sayesinde erişilebileceği inancında olan kişileri tanımlamakta kullanılan bir deyimdir.

Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar, Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup "Mesih inancında kardeşler" ya da "Mesih'te kardeşler" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Tertullianus</span> Yazar, filozof ve teolog

Tertullianus, MS 160-225 yılları arasında yaşamış olan Kilise Babası.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Ruh</span>

Kutsal Ruh, Yahudilikte Tanrı'nın evren veya yaratıkları üzerindeki ilahi gücü, kalitesi ve etkisine atıfta bulunur. İznik Hristiyanlığı'nda Kutsal Ruh, Üçlü Birliğin üçüncü kişisidir. İslam'da Kutsal Ruh, ilahi eylemin veya iletişimin bir aracısı olarak hareket eder.

Kalvenizm ya da Kalvinizm, Jean Calvin'in 16. yüzyıl başlarında ortaya attığı görüşlere dayanarak kurulan bir Hristiyanlık mezhebidir. Bu dinsel inanç sistemi, ilk kez Cenevre'de, daha sonra Hollanda, İskoçya, Almanya ve Fransa'da kurulan yeni kiliselerde örgütlendi. Bu mezhep Fransa'da Nantes Fermanı ile kabul edildi.

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ariusçuluk</span> Ariusun geliştirdiği kuramsal öğreti

Ariusçuluk ya da Arianizm, ilk olarak İskenderiye, Mısır'dan bir Hristiyan papaz olan Arius, atfedilen kristolojik bir doktrindir. Arian teolojisi, İsa Mesih'in Tanrı'nın Oğlu olduğunu, Tanrı'nın Oğlu'nun her zaman var olmayıp içinde doğmuş olması farkıyla Baba Tanrı tarafından doğurulduğunu savunur. Baba Tanrı tarafından zaman, dolayısıyla İsa, Baba Tanrı ile birlikte ebedi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Origenes</span>

Origenes veya Origen, İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.

28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç eklenmiştir. Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Iustinus</span>

Iustinus, Patristik felsefenin ilk döneminin adı anılmaya değer apolojistlerinden biridir. Yortusu 1 Hazirandadır.

<span class="mw-page-title-main">Tanrı'nın Kuzusu</span> İsanın Dünyanın kurtuluşu için çarmıha gerildiğini vurgulayan kurbanlık simgesi

Tanrı'nın Kuzusu, Yuhanna İncili'nde geçen ve İsa için kullanılan adlandırmalardan biridir. Yahya, İsa'yı görür ve şöyle der: "İşte, dünyanın günahını ortadan kaldıran Tanrı Kuzusu!"

<span class="mw-page-title-main">Ebedî hayat (Hristiyanlık)</span>

Ebedî hayat, Hristiyanlıkta, geleneksel inanca göre, ölümden sonra gerçekleşen devamlı hayattır. Havarilerin Amentüsü'nde şöyle geçmektedir: "...Bedenin dirilişine ve ebedî hayata... iman ediyorum." Geleneksel inanışa göre, ebedî hayat, İsa'nın ikinci gelişinden ve ölülerin dirilişinden sonra başlayacaktır. Bununla birlikte, Yeni Ahit'teki Yuhanna kitaplarında, bu dünyevi hayatın içindeyken de imanlı kişinin kendisi için önceden belirlenmiş bir ebedi hayata kavuşabileceği ima edilmektedir.

Geleneksel Yahudilikte İsa, sahte mesihlerin en zarar verici olanı ve en başarılısı olarak görülmektedir. Bununla birlikte geleneksel Yahudi inancına göre henüz mesih gelmediği ve Mesih Çağı henüz başlamadığı için İsa'nın mesihliğinin ya da tanrılığının reddi Yahudilikte merkezî önem arzeden bir konu olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sienalı Katerina</span>

Sienalı Katerina, Dominiken Tarikatı'nın laik bir üyesi ve mistiktir. 1461 yılında Papa II. Pius tarafından kanonize edilmiş, 1970 yılında Papa VI. Pavlus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 24 Nisandır.