Kurtlar Vadisi Irak
 | |
| Yönetmen | Serdar Akar |
|---|---|
| Yapımcı | Raci Şaşmaz |
| Senarist | Raci Şaşmaz Bahadır Özdener |
| Oyuncular | Necati Şaşmaz Billy Zane Ghassan Massoud Bergüzar Korel Gürkan Uygun Kenan Çoban Erhan Ufak |
| Müzik | Gökhan Kırdar |
| Görüntü yönetmeni | Selahattin Sancaklı |
| Kurgu | Kemalettin Osmanlı |
| Stüdyo | Pana Film, İmaj TV |
| Cinsi | Sinema |
| Türü | Aksiyon, Macera, Politik |
| Renk | Renkli |
| Çıkış tarih(ler)i | 3 Şubat 2006 |
| Süre | 122 dakika |
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe, Kürtçe, Arapça, İngilizce, Almanca |
| Çekim yer(ler)i | Nizip, Gaziantep |
| Bütçe | 14 Milyon $ |
| Hasılat | 23.465.471 $ |
| Devam filmi | Kurtlar Vadisi Gladio |
| Resmî sitesi | |
Kurtlar Vadisi Irak, yönetmenliğini Serdar Akar'ın yaptığı 2006 yapımı Türk filmi. Film çekimleri Gaziantep ilinin Nizip ilçesinde gerçekleşmiştir.[1]
Fetih 1453'ten sonra en pahalı bütçeye sahip (14 milyon $) Türk yapımı film olup konusu itibarıyla ABD Temsilciler Meclisi'nde Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'a Amerikan Hükûmetinin uluslararası tutumu ve dünya tarafından nasıl görüldüğüne dair sözlü soru önergesi verdirten Türkiye'nin 83. kuruluş yıldönümüne özel ilk filmdir.
Konusu
4 Temmuz 2003 günü Kuzey Irak'ta Türk karargahına Amerikan askerileri baskın yapıp Türk askerlerini tutuklayıp başlarına çuval geçirmişlerdir. Polat Alemdar, bu olayın intikamını almak için Irak'a gitmiştir. Amerikalı Albay Sam William Marshall ve askerlerine yaptığı planla başlarına çuval geçirip gazetecilerin onları fotoğraflarını çekmesini ister ama Sam elindeki koz sayesinde kurtulmuştur. Polat ve ekibi plan değiştirip Sam'i öldürmek isterler. Amerikalılar düğünde havaya ateş açan insanları terörist diye tutuklayarak organlarını alıp başka ülkelere satmaktadır. Leyla kendi düğününde eşi öldürüldükten sonra Amerikalı askerlere karşı büyük bir nefret duymaktadır. Polat pazar yerinde Sam'i öldürmek ister. Leyla'nın akrabası Ali, ölen oğlunun intikamını almak için canlı bomba olmuştur ve pazar yerinde kendini patlatmıştır. Sam ufak bir yara almıştır. Amerikan askerleri ve diğer insanlar arasında çok sayıda ölü ve yaralı vardır. Erhan, Abdülhey ve Memati olay yerinden kaçarlar. Polat'ın peşine iki Amerikan askeri takılır. Polat ikisini de öldürür ve buluşmaları gereken yerde adamlarıyla buluşur. Amerikan askerleri saklandıkları yeri bulup baskın yapmıştır. Polat ve adamları kaçarlar Leyla onları saklamıştır. Polat ve adamları kurtulur. Polat yeni bir plan yapar Sam'e gelecek olan piyanonun içine bomba koyarlar. Sam bombadan kurtulur ve Askerlerle köye saldırır. Polat ve ekibi yaralanır ama Amerikan askerlerini öldürmeyi başarırlar. Sam Leyla'yı öldürmüştür. Polat Sam ile teke tek kavgada Leyla'nın hançeri ile Sam'i öldürür.
Oyuncular
- Necati Şaşmaz - Polat Alemdar KGT elemanı
- Gürkan Uygun - Memati Baş Polat Alemdar'ın adamı
- Kenan Çoban - Abdülhey Çoban KGT elemanı
- Erhan Ufak - Güllü Erhan Polat'ın adamı
- Billy Zane - Albay Sam William Marshall
- Bergüzar Korel - Leyla
- Ghassan Massoud - Şeyh Abdurrahman Halis Kerküki
- Diego Serrano - Dante (Sam William Marshall'ın adamı)
- Spencer Garrett - George Baltimore (Gazeteci)
- Gary Busey - Doktor (Sam'in arkadaşı)
- Nusret Şenay - Türk Komutan
- Tayfun Erarslan - Üsteğmen Süleyman Aslan
- Tito Ortiz - Amerikalı Binbaşı
- İsmet Hürmüzlü - Abu Tarık (Arap Lider)
- Jihad Abdou - Kürt Lider
- Yavuz İmsel - Hasan (Türkmen Lider)
- Mauro Martino - Mr. Fender (Otel Müdürü)
- Hüseyin Akşen - Damadın Babası
- Turgut Bağır - Berber
Aldığı Ödüller
Kazandıkları
- Sinemaya Destek Yılı Özel Ödülü
- En İyi Sinema Oyuncusu Necati Şaşmaz
- Almanya'da Box Office Germany (Bogey) Ödülü[2][3][4]
Etkisi
Film Türkiye'de gösterime girdiğinde izleyici rekorları kırmıştır.[5][6]
ABD'de film hâlen fazla bilinmemektedir. Ancak bazı çevrelerce filmde rol almayı kabul etmiş olan iki tanınmış Amerikalı oyuncuya (Billy Zane ve Gary Busey) yönelik eleştiriler veya televizyon parodilerinde yergili şakalar yapılmıştır. Billy Zane anne-babası Yunan'dır. Bu eleştirilere "Birilerinin bu savaşın iğrençliğini duyurması gerekiyordu" diyerek karşı koymuştur.[7]
Almanya'da muhafazakâr Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) gazetesi filmi, Yahudi düşmanlığı, ABD düşmanlığı, Türk milliyetçiliği, ırkçılık gibi ithamlarla yerden yere vurmuştur. Handelsblatt'ın film hakkındaki yorumu daha rahat olmuş, film bir aksiyon filmi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bavyera'da muhafazakâr CSU partisi başkanı Edmund Stoiber, 19 Şubat 2006 tarihli Bild am Sonntag gazetesindeki demecinde, filmin, Batı dünyasını eleştirdiği ve ırkçı olduğu görüşüne dayanarak, Alman sinemalarında gösterilmesinden çıkarılmasını istediğini belirtmiştir.[8][9] Film Almanya'da 65 sinemada Almanca altyazılı Türkçe versiyonunda gösterilmiştir.
Fransa'da işe, bu ülkeye daha önce pek çok Türk filmini ithal etmiş bulunan Toocool şirketinin sahibi, gösterime giriş için 1 Mart tarihini açıklamış olmalarına rağmen, Fransa'da monopol oluşturan iki film dağıtımcısının da sözleşme imzalamaktan kaçındığını belirtmekte, "Sinsi Sansür"den yakınmaktadır. Film dünya televizyonlarında yayınlanmaktadır. Örneğin Macaristan'ın DUNA televizyonu 16 Mayıs 2009'da filmi yayınlamıştır. Filmin İran'da özel sektör tarafından gösterilen ilk yabancı film olması beklenmektedir.
Senarist ve yönetmen bakış açısı
Filmin senaristi Bahadır Özdener filmi şöyle tanımladı:[10]
| “ | Filmimiz bir tür politik eylem. Ekranda olanların yüzde 60 veya 70'i aslında doğrudur. Türkiye ve Amerika müttefiktir, ancak Türkiye arkadaşına bir şey söylemek ister. Acı gerçeği söylemek istiyoruz. Bunun yanlış olduğunu söylemek istiyoruz. | ” |
Filmin yönetmeni Serdar Akar ise filmin dinler arasında bir diyalog geliştirmesi gerektiğini söyledi.[11]
Uluslararası tepkiler
Türkiye
- Film'in Türkiye'de gösterime girmesiyle Irak Savaşı'na karşı geniş çaplı muhalefetten yararlanarak rekor seyirciler çekti.
- Senaryonun olgusal niteliği sorulduğunda, dönemin TBMM Başkanı Bülent Arınç, "evet, aynen böyle oldu" şeklinde cevap verdi. Filmi "tarihe girecek olağanüstü bir film" olarak adlandırdı.[12]
- Dönemin dışişleri bakanı Abdullah Gül "filmin Hollywood stüdyolarının yapımlarından daha kötü olmadığını" belirtiyor.[13]
- Dönemin İstanbul Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Associated Press'e "çok başarılı - bir askerin onuruna asla zarar verilmeyerek" filmin anlatıldığını söyledi.[14]
- Türk medyasındaki görüşler bölünmüştü. Bazıları bunu Türk film endüstrisi için bir kilometre taşı olarak adlandırdı - diğerleri filmin dini aşırılıkçılığın güçlendirilmesine yol açabileceği konusunda uyardı.
- Dönemin önde gelen bir Türk köşe yazarı ve spikeri Mehmet Ali Birand, film yapımcılarına hayran kaldığını söyledi. "Türk kamuoyunun içsel duyguları, tatminsiz duyguları ile oynadılar ve para kazanıyorlar."
Almanya
- Avrupa Birliği'nin en büyük Türk topluluğunun bulunduğu Almanya'da film, ırkçılık ve antisemitizm iddiası nedeniyle birçok politikacı tarafından ağır şekilde eleştirildi. Ana akım Alman siyaseti yelpazesinin hem sağ hem de sol uçlarından ve önde gelen birkaç gazetede eleştiriler yapıldı. Der Spiegel dergisinde yer alan bir eleştirmen, filmin bir intikam motifine güvenmesine atıfta bulunarak, "Film Türklerin ve Müslümanların muhaliflerini çok acımasızca tasvir etmeseydi bu kötü olmazdı - kötü adamlar bu siyah beyaz dünya Amerikalılar, Kürtler, Hıristiyanlar ve Yahudiler" şeklinde yazdı.
- 19 Şubat 2006'da Bild am Sonntag ile yaptığı röportajda Bavyera Başbakanı Edmund Stoiber, Alman film yapımcılarını Kurtlar Vadisi'ni göstermeyi bırakmaya çağırdı. Kısa bir süre sonra, Almanya'nın en büyük sinema zinciri CinemaxX, politikacıların eleştirilerine yanıt olarak Almanya'nın büyük Türk toplumu arasında popüler olan filmi sinema salonlarından çekti.[15]
- Film Almanya'da Bogey Ödülünü kazandı.[16]
- Yahudi-Alman bir örgüt olan "Yahudilerin Merkez Konseyi", Kurtlar Vadisi Irak'ın antisemitik görüşlere sahip olduğunu ve ırkçı olduğu görüşünü dile getirdi. Alman sinemalarının filmi göstermeyi durdurmasını istedi.
Amerika Birleşik Devletleri
- Film, Amerika Birleşik Devletleri'nde çok az yer aldı ve varlığı pek bilinmiyor.
- The Daily Show Comedy Central's'da, aktörler Jon Stewart, Billy Zane ve Gary Busey filme ana akım medyanın tepkisini yermek amacıyla aynı segmentte, Müslüman, Arap veya Ortadoğu çıkarılmasının tanımlanamayan teröristlerini tasvir eden Amerikan filmlerinden birkaç klip oynandı. Bölüm, 1980 ve 90'lardan Hollywood filmlerinde Arapların ve Müslümanların stereotiplerini, Amerikan medyası ana akımlarının filmle ilgili tepkilerine yaklaştırıyor.[17]
Kaynakça
- ^ "'Kurtlar Vadisi-Irak' rekora koşuyor - Son Dakika Sinema Haberleri". www.cnnturk.com. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ "Altın Kelebek'ler sahiplerini buldu - Magazin Haberleri". web.archive.org. 17 Haziran 2018. 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
- ^ "Necati Şaşmaz'a en iyi aktör ödülü - Haber 7 KÜLTÜR". web.archive.org. 15 Şubat 2023. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
- ^ "sadibey.com » » Kurtlar Vadisi Irak, Almanya'da Box Office Germany Ödülü Kazandı". web.archive.org. 29 Ocak 2013. 29 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
- ^ "BBCTurkish.com | Basın Özeti | 17 Şubat 2006 Basın Özeti". www.bbc.co.uk. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- ^ TEZEL, Mevlüt. "Kurtlar rekoru kırdı". Hürriyet. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- ^ "Diktatörlük karşıtı film diye oynadım". Hürriyet. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- ^ "Almanya'da Kurtlar Vadisi Tartışması". Amerika'nin Sesi | Voice of America - Turkish. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "20.02.2006 - Alman basınından özetler... | DW | 20.02.2006". DW.COM. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- ^ "Review at". lifeinmotion.wordpress.com. 11 Şubat 2007. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2012.
- ^ Letsch, Constanze, "Dialog der Kulturen", in Jungle World, 2006-02-22, ISSN 1613-0766.
- ^ (Almanca) Letsch, 2006: "ein extraordinärer Film, der Geschichte machen wird".
- ^ "US Hollywood "Stars" Zane and Busey Spreading America-Hate Worldwide Feb '06". medienkritik.typepad.com. 14 Şubat 2006. 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2012.
- ^ "New Turkish film villifies [sic] Americans". [Amer[Today.com]]. 2 Şubat 2006. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2012.
- ^ "German Movie Chain Pulls Anti-American Flick". IMDb.com. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2006.
- ^ "Awards for Kurtlar vadisi – Irak". Internet Movie Database. 8 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2009.
- ^ "Film Threat - The Daily Show with Jon Stewart - 02/16/06 - Video Clip | Comedy Central". Thedailyshow.com. 16 Şubat 2006. 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar
