İçeriğe atla

Kurlandiya'nin kolonileri

Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı
Afrika'daki Kuronya yerleşimleri
Amerika kıtasındaki Kuronya yerleşimleri (Tobago'daki Yeni Courland)

Kurlandiya'nın Kolonileri ya da Kurlandiya'nın kolonizasyon girişimleri, Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı'nın (bugün Letonya'nın bir parçası) kolonizasyon çabalarını ifade eder. Küçük ama varlıklı olan Dükalık, Avrupa'nın Batı Afrika ve Karayipler'deki kolonileştirme girişimlerinde mütevazı bir rol üstlenmiştir.

Tarihçe

Alman İmparatorluğu kurulmadan önce çok daha büyük bir Alman kolonileşme gücüne sahip olan Brandenburg gibi Kurlandiya'nın da Avrupalı bir haçlı geçmişi vardı. Koloniler, Kurlandiya ve Semigalya Dükü Jakob'un yönetiminde kurulmuştu ve Letonya'nın iki kolonisinden biriydi. İkinci koloni ise Afrika'daki Gambiya Nehri idi. Hükümdarlığı sırasında (1642-1682) Dükalık, tüm büyük Avrupa güçleriyle ticari ilişkiler kurdu.

Jakob, Windau (bugün Ventspils) ve Libau'daki (bugün Liepāja) ana limanlarıyla Avrupa'nın en büyük ticaret filolarından birini kurdu. Filosu, yerleşimcilerin Tobago'da ilk koloniyi kurdukları 1637 gibi erken bir tarihte Batı Hint Adaları'na seferler yaptı. İlk koloni başarısız oldu, ancak 1639'da koloni yeniden kuruldu.

1651 yılında Kurlandiya ve Semigalya, Afrika'da Gambiya Nehri'ndeki Aziz Andrew Adası'nda bir koloni elde etti ve adada Jakob Kalesi'ni inşa etti. Dükalık ayrıca Aziz Mary Adası (günümüz Banjul) ve Jillifree Kalesi'ni de içeren ek toprakların kontrolünü ele geçirdi. Courland ve Semigallia'nın kolonileri şeker, tütün, kahve, pamuk, zencefil, çivit, rom, kakao, kaplumbağa kabukları ve tropik kuşlar ile bunların çok aranan tüylerini ihraç ediyordu. Sonunda Dükalık bu toprakların kontrolünü on yıldan daha kısa bir süre elinde tutmayı başaracak ve koloniler 1664 yılında resmen İngiltere 'ye devredilecektir.

Jakob'un 1658'den 1660'a kadar İsveç Ordusu tarafından esir tutulduğu Kuzey Savaşları sırasında, Kurlandiya ve Semigalya'nın zayıf savunması sebebi ile koloniler kaybedildi. Savaşın sona ermesinin ardından Tobago adası, Kurlandiya'ya iade edildi. Ancak Dükalık 1666 yılında adayı terk etmek zorunda kaldı. 1668 yılında Kurlandiyalı birkaç kolonist, Jacob Kalesi'ni yeniden işgal etmeye çalışmış ancak adada konuşlu Hollanda garnizonu tarafından püskürtülmüştür. Büyük Kurlandiya Körfezi yakınlarındaki Kurlandiya Anıtı, Dükalığın yerleşimini anmaktadır.

Eski koloniler

  • Andrews Adası ya da Kurlandiya Gambiyası, sonradan İngilizler tarafından ele geçirilen James Kalesi. (1651-1660, 1660-1661)
  • Tobago'daki Yeni Kurlandiya (1637, 1642, 1654-1659, 1680-1690)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gambiya</span> Batı Afrikada bir devlet

Gambiya, resmî adı ile Gambiya Cumhuriyeti, Batı Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Afrika anakarasının en küçük ülkesidir. İsmini aldığı Gambiya Nehri'nin her iki kıyısı boyunca kurulmuş olan ülke Atlas Okyanusu kıyısı hariç, tamamen Senegal ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 10.689 km² ve nüfusu 2013 verilerine göre 1.857.181 kişidir. Başkenti Atlas Okyanusu kıyısında bir ada üzerine kurulu olan Banjul'dur. En büyük şehirleri ise Serekunda ve Brikama'dır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Montreal</span> Kanadada belediye

Montreal ya da Fransızca Montréal, Québec eyaletinin en büyük, Kanada'nın ise ikinci büyük kentidir. Kent, Paris'in ardından dünyanın Fransızca konuşan en büyük ikinci kentidir. Kent merkezinin nüfusu 1,9 milyon olmakla birlikte, Montreal Metropoliten Bölgesi'nin nüfusu, 2011 yılı itibarıyla 3.824.221'dir. 1642'de Ville-Marie veya "City of Mary" olarak kuruldu, şehrin göbeğindeki üçlü tepeli tepe. Şehir, adını şehirle aynı kökenden alan Montreal Adası ve en büyüğü Île Bizard olan çok daha küçük birkaç çevre adasında merkezlenmiştir. Şehir, ulusal başkent Ottawa'nın 196 km doğusunda ve eyalet başkenti Quebec City'nin 258 km güneybatısındadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Courland kolonileştirmesi</span>

Courland Düklüğü 1654–1659 ve sonra 1660–1689 yılları arasında Tobago'da kurduğu kısa süreli kolonisi ile Amerika'yı kolonileştiren en küçük ulus olmuştur. Courland, modern Letonya'da Polonya-Litvanya Milletler Topluluğu'nun feodal sistemi altında 1561'de düklük olarak kurulmuştur ve nüfusu 200.000'di. Baltık Alman azınlık eğitimli, yöneten ve ticaretle uğraşan sınıfı oluşturuyordu. Letonyalı çoğunluk ise köylü sınıfını oluşturmaktaydı. Dük Jacob Kettler'in yönetimi altında, düklük refah seviyesinde zirveye ulaşmıştır. Batı Avrupa'ya olan seyahatleri boyunca, Jacob ticari fikirler konusunda istekli bir hale gelmiştir ve düklük metal işçiliği ve gemi yapımı konusu daha çok gelişmeye başlamıştır. Ticaret ilişkileri sadece yakın ülkelerle değil Büyük Britanya, Fransa, Hollanda, Portekiz ve diğer ülkelerle de gelişmişti. Kettler, Windau ve Libau ana limanlarıyla Avrupa'nın en büyük ticaret filolarından birini kurmuştu.

Klazomenai, İzmir Körfezi'nin güney sahil şeridi üzerinde, İzmir'in 38 km batısında, Urla belediyesi sınırları içinde bulunan tarihi İyonya kenti. On iki İyonya kenti arasında anılır. Urla'nın doğusunda uzanan sahil şeridi için kullanılan Kilizman ismi, bu antik kentten kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Livonya Konfederasyonu</span>

Livonya Konfederasyonu günümüzdeki Estonya ve Letonya topraklarında Töton şövalyeleri tarafından Ridzene ve Daugava nehirleri daha sonra Riga Şehri olacak bölgede kurulmuş, 1228-1560 yılları arasında var olmuş bir konfederasyondu. Livonya Tarikatı, Riga Başpiskoposluğu, Dorpat Piskoposluğu, Ösel-Wiek Piskoposluğu ve Kurlandiya Piskoposluğu olarak 5 küçük devletçikten oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kurlandiya</span> tarihi bölge

Kurlandiya, bugünkü Letonya'ya bağlı tarihi bölge. Çoğu zaman Semigalya ve Selonya adlı iki bölge ile beraber anılır.

<span class="mw-page-title-main">Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı</span>

Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı, 1562 yılından 1791 yılına kadar Letonya ve çevresinde kurulan devletin adıdır. Başkenti Mitau (Jelgava)'ydu. Başta Litvanya Büyük Dükalığı'na bağlı olan özerklik, sonrasında Lehistan-Litvanya Birliği'ne bağlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kunta Kinteh Adası</span> Gambiyada, Gambiya Nehrinin okyanusa döküldüğü açıklıkta bulunan tarihi bir ada

James Adası, Gambiya'da Gambiya Nehri'nin okyanusa döküldüğü açıklıkta bulunan tarihi bir adadır. Ada, James Kalesi olarak da bilinen bir kale içerir.

<span class="mw-page-title-main">Azak Kalesi</span>

Azak Kalesi, Azak Denizi'nde Don Nehri'nin Karadeniz'e döküldüğü noktada kurulan, 17. ve 18. yüzyıllarda Osmanlı Devleti ve Rusya Çarlığı arasında birçok mücadeleye sahne olmuş kale. Günümüzde kalenin kalıntısı Rusya'nın Rostov Oblastı'na bağlı Azak şehrinin limanın güneyinde ve şehir merkezi olan Petrovskaya Meydanı'nın kuzeybatısında bulunmaktadır. Azak şehri de yanı başındaki Rostov-na-Donu şehrinin ve limanının gelişmesiyle geçmişteki önemini yitirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Haçlı Seferleri</span>

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

<span class="mw-page-title-main">Daugavpils</span>

Daugavpils, Letonya'nın Güneydoğu'sunda ismini aldığı Daugava Nehri kıyısında konumlanan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Ventspils</span>

Ventspils Letonya'nın Kuzeybatısı'ında yer alan bir şehirdir. Courland tarihi bölgesinde yer alan Ventspils, ülkenin en büyük altıncı şehridir. 2006 yılı itibarıyla, şehrin nüfusu 43.806'dür. Ventspils, Venta Nehri ve Baltık Denizi kıyısına kurulmuş olup, önemli bir liman şehridir. Şehrin ismi kelime olarak Venta Nehri'ne bağlı olarak "Venta Kalesi" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Trinidad</span> Trinidad ve Tobagoya Bağlı Ada

Trinidad, Trinidad ve Tobago adalarından en büyük ve en fazla nüfusa sahip olanıdır. Yerel halk adanın daha önceki adının Awarak dilinden gelen ve "vızıldayan kuşlar toprağı" anlamına gelen "Iëre" kelimesinden geldiğini varsayar. Kristof Kolomb adaya "La Isla de la Trinidad" demiştir. Adanın adı günümüzde hala bu şekilde kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tobago</span>

Tobago, Trinidad ve Tobago'yu oluşturan ada topluluğundan ana iki adasından biridir ve ülkenin Trinidad'dan sonra ikinci büyük adasıdır. Güney Karayipler'de bulunan ada, Trinidad'ın kuzeydoğusunda ve Grenada'nın ise güneydoğusundadır. Ada "kasırga şeridi" olarak adlandırılan Atlas Okyanusu'ndaki bölgenin dışında yer alır. Eski İngilizce kaynakları arasında yer alan Oxford Sözlüğüne göre, Tobago ismini İngilizce tütün anlamına gelen tobaccodan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">Gambiya Kolonisi ve Protektorası</span> Afrika kıtasının batısında Büyük Britanyanın 1821 ile 1965 yılları arasında idari olarak yönetiminde bulundurduğu koloni ve himaye bölgesi

Gambiya Kolonisi ve Protektorası, Afrika kıtasının batısında Büyük Britanya'nın 1821 ile 1965 yılları arasında idari olarak yönetiminde bulundurduğu koloni ve himaye bölgesi. Bölge günümüzde Gambiya devletini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuldīga</span> Letonyada bir kasaba

Kuldīga, Letonya'nın batısında yer alan bir kasabadır. Kuldīga Belediyesi'nin merkezidir ve nüfusu yaklaşık 13.500'dür. İlk kez 1242 yılında adı geçti. 1368'de Hansa Birliği'ne katıldı. 17. yüzyılda Kurlandiya Dükalığı'nın başkentlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Azak Seferi (1641-1642)</span>

Azak Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kazaklar ve Rusya Çarlığı ile askerî mücadelelerinde evre.