Kurlandiya - Turkipedia

Kurlandiya, (Letonca: Kurzeme; Almanca: Kurland; Latince: Curonia/Couronia; Litvanca: Kuršas; Estonca: Kuramaa; Lehçe: Kurlandia; Rusça: Курляндия; Beyaz Rusyaça: Курляндыя; Fince: Kuurinmaa; İsveççe: Kurland; İngilizce: Courland) bugünkü Letonya'ya bağlı tarihi bölge. Çoğu zaman Semigalya ve Selonya adlı iki bölge ile beraber anılır.

Bölge hakkında

Batı Letonya'da yer alan bölge, kabaca Kuldīga, Liepāja, Saldus, Talsi, Tukums ve Ventspils kentlerinin bulunduğu alana karşılık gelmektedir. Semigalya ve Selonya bölgeleriyle beraber Daugava Nehri'yle diğer bölgelerden ayrılmaktadır. Bölgenin kuzeyinde ülkenin önemli bir alanı olan Riga Körfezi yer almaktadır. Bölgenin güneyinde Litvanya yer almaktadır. Yaklaşık 27,286 km²'lik bir yüzölçümüne sahip olan Kurlandiya'da, bunun 262 km² kadarı göllerdir. Arazinin büyük kısmı alçak ve engebelidir. Yörede ayrıca bataklıklar bulunmaktadır.

Bölgede yer alan ormanlar çam, köknar, huş ve meşe ağaçlarından oluşmaktadır. Bölgede rakım 213 metrenin üstüne asla çıkmaz. Jelgava kenti bölgeyi iki farklı alt bölüme ayırır. Bunlar;

yoğun nüfuslu ve verimli topraklara sahip batı bölümü
az nüfuslı ve daha az verimli doğu bölümü

şeklindedir. Yine bölgenin büyük kısmı nehirlerle çevrilidir. Yaklaşık 100 akarsudan 3 tanesi kayda değerdir. Bunlar, Daugava, Lielupe ve Venta'dır. Kentin iklimi çoğunlukla soğuk ve sislidir.

Tarih

Eski çağlarda Kurlandiyalılar Baltık kökenli olan ve Baltık Denizi kıyısında yaşayan bir kabileydi. Schwertbrüderorden adlı bir Alman şövalye grubu, 13. yüzyıl başlarında bölgeye Hıristiyanlığı getirdi. 1237 yılında bölge Töton Şövalyeleri'nin eline geçti. Alman kökenli Livonya Şövalyeleri tarafından kurulan ve gevşek bir birlik olan Livonya Konfederasyonu döneminde, (1228 - 1560'lar) Livonya Savaşı yaşandı.

1561 yılından 1795 yılına kadar yörede Kurlandiya Dükalığı yer almaktaydı. Lehistan-Litvanya Birliği'nin bir parçası olarak özerk halde süren Düklük, Avrupa'da denizaşırı sömürgelere sahip olan en küçük ülkeydi. Bölgenin Karayiplerdeki Tobago'da ve Afrika'da Gambiya Nehri'nin ağzında kısa süreli merkezleri yer almaktaydı. 1795 yılında Dük Peter von Biron, bölgeyi Rus ordusuna dayanamayarak Rus İmparatorluğu'na teslim oldu.

Baltık Haçlı Seferleri sırasında bölgenin büyük bölümü Almanlar tarafından alındı. 1863 yılında Rus yetkililer Letonya'ya özel yasalar hazırladı. Bu dönemde birçok insan evsiz ve topraksız kaldı. Günümüzde bölge çavdar, arpa, yulaf, buğday, keten ve patates yetiştirilen bir bölgedir. Bölgenin ana madenleri demir ve kireçtaşı üzerinedir.

Nüfus

Bölgedeki nüfusun artışı tarih boyunca aşağıdaki gibidir:

1870 - 619,154
1897 - 674,437
1906 - 714,200

Kurlandiya'nın nüfus olarak dağılımı da aşağıdaki gibidir:

79% - Leton
1.4% - Rus
1% - Polonyalı ve Litvan
8.4% - Baltık Almanları
8% - Yahudi ve Livonyalı

İlgili Araştırma Makaleleri

Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.

Daugava (Letonca) ya da Batı Dvina Üç Baltık ülkesinden biri olan Letonya'nın başkenti Riga 'nın ortasından geçen ve Baltık Denizi'ne dökülen nehirdir. Letonya'nın en büyük nehridir.

Letonya tarihi bugünkü Letonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Livonya Konfederasyonu günümüzdeki Estonya ve Letonya topraklarında Töton şövalyeleri tarafından Ridzene ve Daugava nehirleri daha sonra Riga Şehri olacak bölgede kurulmuş, 1228-1560 yılları arasında var olmuş bir konfederasyondu. Livonya Tarikatı, Riga Başpiskoposluğu, Dorpat Piskoposluğu, Ösel-Wiek Piskoposluğu ve Kurlandiya Piskoposluğu olarak 5 küçük devletçikten oluşuyordu.

Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.

Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı, 1562 yılından 1791 yılına kadar Letonya ve çevresinde kurulan devletin adıdır. Başkenti Mitau (Jelgava)'ydu. Başta Litvanya Büyük Dükalığı'na bağlı olan özerklik, sonrasında Lehistan-Litvanya Birliği'ne bağlandı.

Kurlandiya Kuşatması, II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde Mihver kuvvetlerinin Kurlandiya Yarımadası'nda Kızıl Ordu birliklerince aylarca süren kuşatılmasıdır.

Jelgava, Letonya'da 2009 yılı nüfus sayımına göre 65.419 nüfusa sahip şehir. Başkent Riga'nın 41 km güneybatısında bulunmaktadır. Şehir, Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı'nın eski başkentidir.

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

Daugavpils, Letonya'nın Güneydoğu'sunda ismini aldığı Daugava Nehri kıyısında konumlanan bir şehirdir.

Livonya, Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge. Adını günümüz Letonya kıyılarında yaşayan Livonyalılardan almıştır.

Letonya kültürü, geleneksel Letonya ve Livonya mirasını ülkenin çeşitli tarihi mirasının etkileriyle birleştirir.

Kurlandiya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, üç Baltık guberniyasından biri olup günümüz Letonya'nın güneyini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Jelgava idi.

Eski Prusyalılar, Balt Prusyalılar veya Pruslar, Prusya bölgesinde yaşamış ve bölgeye ismini vermiş Baltık kökenli bir yerli halkı ifade eder. Baltık Denizi'nin güney-doğu kıyısında, batıdaki Vistula Lagünü ile doğudaki Kurlandiya Lagünü arasında yer almaktadır. Halk, Prusça dilini konuşmuş ve pagan Prus mitolojisini takip etmiştir.

Latgallar, Latgalyalılar veya Eski Letonlar, eski bir Balt kabilesiydi.

Baltık Almanları veya Balt Almanlar günümüzde Estonya ve Letonya'nın bulunduğu Baltık Denizi'nin doğu kıyılarında yaşayan etnik Alman halk. 1939'da yeniden yerleştirilmelerinden bu yana, Baltık Almanlarının sayısı belirgin şekilde azalmıştır. Baltık Almanlarının soyundan gelen kişiler günümüzde en yoğun olarak Almanya ve Kanada'da yaşarlar. Letonya ve Estonya'da hala birkaç bin Balto-Almanın yaşadığı tahmin edilmektedir.

Töton Tarikatı Devleti, Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Arazisi, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia, Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.

Terra Mariana Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya için kullanılan resmi isimdir.. Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.

Şablon:History of Lithuania

Livon bayrağı Livonya halkını sembolize etmek için kullanılan bir bayraktır. Çeşitli Livonya kültür gruplarının kullanımındadır. Bayrağın oranları 2:1:2'dir ve bayrağın yüksekliğinin genişliğine oranı, Letonya bayrağına benzer şekilde 1:2'de sabitlenmiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.