İçeriğe atla

Kurgusal tarz

Kurgusal tarz, kitap ticaretinde belirli bir edebi tarza uymak amacıyla yazılmış kurgusal eserler için kullanılan bir terim.[1]

Bazı önemli edebi şahsiyetler tür kurgu yazmıştır. John Banville, Benjamin Black olarak polisiye romanlar yayınlıyor ve hem Doris Lessing hem de Margaret Atwood bilimkurgu yazmaktadırlar. Maigret polisiye romanlarının yaratıcısı Georges Simenon, André Gide tarafından "Fransız edebiyatındaki en romancı romancı" olarak tanımlanmıştır.[2]

Kurgusal tarzda ana türler polisiye, fantezi, romantizm, bilimkurgu, Western, ilham verici, tarihi kurgu ve korkudur.

Kaynakça

  1. ^ French, Christy Tillery. "Literary Fiction vs Genre Fiction". AuthorsDen. 20 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  2. ^ Claffey, Charles E.; Feeney, Mark (10 Eylül 1989). "The Prolific Life of Georges Simenon". South Florida Sun Sentinel. Boston Globe. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Forbes, Jamie M. (1998). "Fiction Dictionary". In Herman, Jeff, Writer's Guide to Book Editors, Publishers, and Literary Agents 1999–2000, pp. 861–871. Rocklin, California: Prima Publishing.
  • Gelder, Ken (2004). Popular Fiction: The Logics and Practices of a Literary Field. London and New York: Routledge. 0-415-35647-4
  • Johnson-Woods, Toni (2005). Pulp: A collectors book of Australian pulp fiction covers. Avustralya: Australian National Library. ISBN 0-642-10766-1. 
  • Schneider-Mayerson, Matthew (2010). Popular Fiction Studies: The Advantages of a New Field 21 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Studies in Popular Culture, vol. 33, no 1 (2010): 21-35
  • Sutherland, John (1981). Bestsellers: Popular Fiction of the 1970s. London and Boston: Routledge. 0-7100-0750-7
  • Swirski, Peter (2005). From Lowbrow to Nobrow. Montreal, London: McGill-Queen's University Press. 978-0-7735-3019-5

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roman</span> bir kişi ya da bir grup insanın başından geçenleri, onların iç ve dış yaşantılarını belli bir kronolojik, mantıksal, duygusal ya da sanatsal ilişkiyi gözeterek öyküleyen uzun kurgusal anlatı

Roman, genellikle düzyazı biçiminde yazılan, kurgusal, görece uzun, insanın (ya da insan özellikleri atfedilen varlıkların) deneyimlerini bir olay örgüsü içinde aktaran ve genellikle kitap halinde basılan bir edebî tür. Uluslararası ve akademik platformlarda beşinci sanat olarak kabul gören edebiyatın bir alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe</span> 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı yazar, şair, editör ve edebiyat eleştirmeni

Edgar Allan Poe, Amerikalı şair, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni. Çoğunlukla şiir ve kısa öykü yazdı. Özellikle gizem ve macabre öyküleri ile tanınır. ABD'de ve Amerikan edebiyatında Romantizm akımının önemli figürlerinden biri olmasının yanı sıra ülkesinde kısa öykünün ilk yazarlarından sayılır. Genellikle polisiye türünün mucidi olarak kabul edilmesinin yanında ayrıca yeni ortaya çıkmakta olan bilimkurgu türüne de katkıda bulunduğu öne sürülür. Yaşamını yalnızca yazdıkları ile sürdürmeye çabalayan ilk tanınmış Amerikan yazarı olan Poe'nun yaşamı ve kariyeri ekonomik güçlükler içinde geçmiştir.

Bilimkurgu, bilim kurgu ya da bilim-kurgu, yakın ya da uzak gelecek ile ilgili öykülerin bugün olası olmayan bilim ve teknoloji unsurlarını da kullanarak oluşturulmasıdır. Bilimkurgu bazen geçmişi de kurgulayabilir. Bilimkurgu kitap, sanat eserleri, televizyon, film, bilgisayar oyunları, tiyatro eserleri ve diğer kitle iletişim araçlarında bulunabilir. Yapısal ve pazarlama bağlamında bilimkurgu güncel gerçeklik içinde bulunmayacak kurgusal ögeler içeren yaratıcı çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu tanımlama fantastik, korku ve ilgili türleri de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Polisiye</span> Suç ve suçlularla ilgili kurgu

Polisiye, suç ve suçlularla ilgili edebiyata verilen genel addır. Başlangıç olarak kimilerince Gaston Leroux tarafından yazılan Sarı Odanın Esrarı adlı kitap, kimilerince de Edgar Allan Poe tarafından yazılan Morg Sokağı Cinayeti kabul edilir. İlk polisiye roman olarak ise "Charles Felix" takma adıyla 1862-63 yıllarında yayımlanmış olan The Notting Hill Mystery kabul edilir. Halk arasındaki popüler kimliğini, Sir Arthur Conan Doyle tarafından yazılarak, gazetelerde tefrika halinde yayımlanan Sherlock Holmes ile kazanmıştır. Endüstriyel devrim ve modernizmin en etkili şekilde yaşandığı İngiltere, bu doğuma kaynaklık etmiş sayılsa da, Avrupası kıtasından ve Amerika'dan türe yeni açılımlar kazandırılmış ve yepyeni alt türler eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">H. G. Wells</span> bilim kurgu romanlarıyla tanınan İngiliz yazar

Herbert George Wells ya da daha çok tanındığı adla H. G. Wells, Dünyaların Savaşı, Görünmez Adam, Dr. Moreau'nun Adası ve Zaman Makinesi adlı bilimkurgu romanlarıyla tanınan ama neredeyse edebiyatın her dalında birçok eser vermiş olan İngiliz yazardır. Sosyalist olduğunu açıkça söyleyen H.G. Wells'in çoğu eserinde önemli ölçüde siyasi ve sosyal yorumlar bulunmaktadır. Jules Verne gibi gelecekteki teknolojik gelişmeleri anlattığı kitaplarıyla bilimkurgu dalının öncülerinden hatta yaratıcılarından sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ray Bradbury</span> Amerikalı yazar (1920 – 2012)

Ray Douglas Bradbury Amerikalı bir yazardır. Fantezi, bilimkurgu, korku, gizem ve gerçekçi kurgu dahil olmak üzere çeşitli konularda yazmıştır. En çok bilinen kitapları 1950'de yazdığı kısa hikâyeler kitabı ve bir roman olan Mars Yıllıkları ve 1953'te yazdığı başyapıtı olan Fahrenheit 451'dir. En iyi bilinen eserlerinin çoğu spekülatif kurgudur ancak yaş gelişimi romanı Karahindiba Şarabı (1957) ve kurgusal anı kitabı Yeşil Gölgeler, Beyaz Balina (1992) gibi başka türlerde de çalıştı. Ayrıca Moby Dick ve Uzaydan Geldi gibi filmlere senaryolar ve televizyon uyarlamaları yazdı ve danışmanlık yaptı. Eserlerinin birçoğu çizgi romanların yanı sıra televizyon ve film yapımlarına uyarlandı. Ray Bradbury şiirler de yazmış ve Yıldızları Görmediler (2001) gibi birkaç şiir koleksiyonu yayınlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurgusal evren</span>

Kurgusal evren, gerçekte var olmayan, kurgusal öykülerde kullanılmak üzere tasarlanmış bir evrendir. Edebiyat, film ve video oyunlarında sıkça kullanılan kurgusal evrenler kendine gerçek yaşamda da yer bulabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Felsefi roman</span> sık sorguya dayalı edebi metin türü

Felsefi roman, bir roman türüdür. Bu tür romanlarda genelde eserin önemli bir bölümü felsefi sorulara ve tartışmalara ayrılır. Bu konular toplumun rolü ve özellikleri, hayatın amacı, gelenekler, sanatın insan yaşamındaki yeri veya deney ile nedenlerin bilginin gelişimindeki rolü olabilir. Bu soruların tartışılması kurgusal olaylar çerçevesinde yapılır. Bu türün bir alt türü de "fikir romanları"dır, bu romanlar bilimkurgu ve ütopya ve distopya kurgusu ile benzer konulara eğilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Gey pulp edebiyatı</span>

Gey pulp edebiyatı, erkek eşcinselliğine ya da daha belirgin olarak gey sekse referanslar içeren, saman kâğıt hamurundan yapılmış ve çoğunlukla kurgusal olan kâğıt kapaklı yayınlara verilen isim. Lezbiyen pulp edebiyatı, kadınlar ile ilgili benzeri eserlerden oluşur. Bir gey pulp edebiyatı antolojisinin editörü Michael Bronski, kitabın giriş kısmında yazdığına göre: "Gey pulp tam bir terim değildir ve çok farklı kökenlere ve pazarlara sahip olmuş çeşitli kitapları gevşek bir şekilde kastetmek için kullanılır." Terim sıkça 1970'ten önce üretilen "klasik" gey pulp romanlarını kastetmek için kullanılır, fakat o tarihten beri üretilen kâğıt kapaklı gey erotik ya da pornografik romanları ya da küçük format dergileri de kastetmek için kullanılabilir.

Sir Kingsley William Amis, İngiliz yazar, şair, eleştirmen ve öğretmen. Sosyal ve edebi eleştiri eserleri ile birlikte 20'den fazla roman, şiir, altı ciltlik bir anı kitabı, çeşitli kısa öyküler, radyo ve televizyon senaryosu yazdı. Zachary Leader yazdığı biyografisinde, Amis için "yirminci yüzyılın ikinci yarısının en iyi İngiliz komedi yazarı" nitelemesi yapar. Oğlu Martin Amis de tanınmış bir yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Retro</span> Bilinçli olarak yakın geçmişin akımlarını, modalarını türeten veya taklit eden tarz

Retro, bilinçli olarak yakın geçmişin akımlarını, modalarını türeten veya taklit eden tarz. Söz konusu şeyin en az on beş veya yirmi yıl eskiye ait olduğu anlamına gelmektedir. Örneğin 1980'lerin veya 1990'ların giysileri retro sayılabilir. "Retro" sözcüğü Latincede "geriye doğru" anlamına gelen retro ön ekinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Malamud</span> Amerikalı yazar (1914 – 1986)

Bernard Malamud Amerikalı romancı ve kısa öykü yazarı. Saul Bellow ve Philip Roth ile birlikte, 20. yüzyılın en tanınmış Amerikalı Yahudi yazarlarından biriydi. "Beyzbol" romanı 1984 yılında Robert Redford 'un oynadığı "The Natural" filmi olarak sinemaya uyarlandı. Çarlık Rusya 'daki antisemitizm ile ilgili 1966'da yayınlanan romanı' "The Fixer" de ayrıca sinemaya uyarlandı ve Ulusal Kitap Ödülü ile Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Zaman ve mekân</span> kurgusal hikayenin geçtiği mekan ve zaman

Zaman ve mekân, kurgu yahut kurgu olmayan bir anlatının hangi zamanda ve nerede geçtiğine dair kavram. Edebî unsur olarak hikâyeyi bir zemine oturtmaya ve geçtiği dönemin atmosferini anlamaya yardımcı olur. Kültür, tarihî dönem, coğrafya ve saat gibi hikâyenin geçtiği dünyayı anlamaya yarayacak her türlü bilgi zaman ve mekân bağlamında değerlendirilir. Plan, karakter, ana fikir ve stil ile birlikte zaman ve mekân da kurgunun temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">James E. Gunn</span>

James Edwin Gunn, Amerikalı bilimkurgu yazarı, eleştirmen ve İngilizce profesörü. Seçkin eser tarzında kaleme aldığı en önemli eseri altı ciltlik Road to Science Fiction serisidir.

Fantastik bilimkurgu, hem bilimkurgu hem de fantezinin unsurlarını eşzamanlı olarak kullanan veya birleştiren spekülatif kurgu şemsiyesi içindeki karma bir türdür. Bir bilimkurgu öyküsünde, dünya bilimsel olarak mümkün olarak sunulur, bilim fantezi dünyası ise gerçek dünyanın bilimsel yasalarını ihlal eden unsurlar içerir. Yine de, bilim fantezisi dünyası mantıklıdır ve genellikle bu ihlallerin bilim benzeri açıklamalarıyla sağlanır.

Sert bilimkurgu ya da saltık bilimkurgu, bilimsel doğruluk ve mantık kaygısıyla karakterize edilen bir bilimkurgu kategorisidir. Terim ilk olarak 1957'de P. Schuyler Miller tarafından Astounding Science Fiction dergisinin Kasım sayısında John W. Campbell'ın Uzay Adaları romanının bir incelemesinde kullanıldı. Sert bilimkurguya benzetilerek oluşturulan tamamlayıcı hafif bilimkurgu terimi ilk olarak 1970'lerin sonlarında ortaya çıktı. Bu terim, Isaac Asimov'un matematiksel sosyoloji üzerine kurulu Vakıf serisi gibi genellikle "sert" bilimkurgu olarak kabul edilen örnekler olmasına rağmen, "sert" (doğal) ve "hafif" (sosyal) bilimler arasındaki popüler ayrıma benzetilerek oluşturulmuştur. Bilimkurgu eleştirmeni Gary Westfahl, her iki terimin de katı bir sınıflandırmanın parçası olmadığını ve bunun yerine, yorumcuların ve yorumcuların faydalı bulduğu hikâyeleri karakterize etmenin yaklaşık yolları olduğunu savunmaktadır.

Kurgusal dünya inşası veya dünya kurma, genellikle kurgusal evrenler içerisinde, hayali dünyalar ve ortamlar yaratma sürecidir. Kurgusal bir dünya inşa etme sürecinde tarih, coğrafya, ekoloji disiplinlerinin tutarlı, temel fizik kurallarına uygun ve gerçekçi olmasına büyük önem verilir. Dünya kurma için coğrafi arkaplan, yaratılacak dünyanın tarihi, flora ve faunası, farklı kurgusal ırkları ve eğer içeriyorsa onların konuştukları farklı dillerin yaratılmasını içerir. Kurgusal evren senaryolarında yaratılan dünyada hikâye; komün, kasaba, şehir, ülke veya gezegenin tamamında geçebilir. Dünya kurma romanlarda, video oyunlarında, filmlerde veya çizgi romanlarda bulunabilir.

Ann Weldy ya da takma adıyla Ann Bannon, 1957'den 1962'ye kadar The Beebo Brinker Chronicles olarak bilinen altı lezbiyen romanı yazan Amerikalı bir yazardır. Kitapların kalıcı popülaritesi ve lezbiyen kimliği üzerindeki etkisi ona "Lezbiyen Ucuz Romanların Kraliçesi" unvanını kazandırdı.

Kurgu yazımı, gerçekle alakası olmayan bir hikâyenin (kurgu) yazılmasıdır.