İçeriğe atla

Kurdoğlu Muslihiddin Reis

Kurdoğlu Muslihiddin Reis (1487 - 1535), Osmanlı denizcidir. Kurdoğlu Hızır Reis'in babasıdır.

Geçmiş

Babası Kurt Ahmet Reis, Fatih Sultan Mehmet'in donanmasında görev almış denizcilerden biri olarak bilinmektedir. Bir dönem denizlerde görev yapsa da yaşı ilerleyince inzivaya çekilmiş ve yerini en büyük oğlu olan Muslihiddin'e bırakmıştır.

Bekir Büyükarkın tarafından Muslihiddin Reis'in hayatını anlatan ve 1966 yılında yayımlanan "Suların Gölgesinde" adlı eserde, Muslihiddin Reis'in sözlüsünü taşıyan geminin Rodos Şövalyeleri tarafından batırılması üzerine kardeşleriyle beraber korsanlık faaliyetlerinde bulunmaya başladığı belirtilmiştir. Ege Denizi ve Kuzey Afrika'da faaliyet gösteren Muslihiddin Reis, 1496 yılı Eylül ayında Kemal Reis'in filosuna katılmış ve yaşanan muharebede Rodos Şövalyeleri yenilgiye uğratılmıştır. Kardeşleriyle korsanlık faaliyetlerini sürdürdükten sonra 1505 yılında Kemal Reis'e katılarak İspanya'dan Müslümanların taşınmasına yardım ederken, İspanyollara karşı korsanlık faaliyetlerinde de bulunmuştur. İlerleyen yıllarda Rodos'a saldırılarda bulunurken yenilgiye uğramış ve bu esnada 2 kardeşi de ölmüştür. 1511 yılında Kemal Reis ile birlikte Rodos'a başka bir saldırı düzenlemek istemiş ancak Kemal Reis yaşanan bir fırtınada gemisinin batmasıyla ölmüştür. Bundan sonra Oruç Reis ve Barbaros Hayreddin Paşa kardeşlerle görüşmelerde bulunmuş, Osmanlı idaresiyle de irtibat kurmaya çalışmıştır. Bizerte'de bulunduğu sırada Fransız Donanması tarafından kuşatılsa da kurtulmuştur. Sonrasında Eylül 1516'da Roma'ya bir saldırı düzenlese de başarılı olamamıştır.[1] Kurtoğlu'ndan, Avrupa kaynaklarında genel olarak "Curtogoli" şeklinde bahsedilmiştir. Kuroğlu'nun düzenlediği seferde Ligurya, Toskana, Lazio ve Puglia merkezlerini yağmalamış ve çok sayıda gemiyi ele geçirmiştir.[2] Avrupa kaynaklarına göre 1508 yılında, korsanlıktan elde ettiği ganimetin bir bölümünü Hafsi hükümdarına vermesi kaydıyla Hafsîler egemenliğindeki Bizerte'ye yerleşmiş ve limanını kullanmaya başlamıştır. Aynı yıl Diano Marina liman şehrine baskında bulunmuştur. 1509 yılı Şubat ayında Rodos'a başarısız bir saldırıda bulunmuştur. 1510 yılı Mayıs ayında Rodos Şövalyeleri gemilerine yaptığı saldırıda başarı sağlamış ve önemli miktarda ganimet elde etmiştir. Aynı yıl Ege Denizinde korsanlık faaliyetlerini artarak devam ettirmiştir. Ertesi yıllarda da Ege ve Akdeniz'deki faaliyetlerini arttırarak sürdürmüştür. 1516 yılı Nisan ayında İtalya sahillerinde yoğun faaliyet gösteren Kurdoğlu, Mayıs ayıyla birlikte Barbaros Hayreddin Paşa'ya katılarak onunla birlikte hareket etmeye başlamıştır. 1516 yılı Ağustos'un da Bizerte'de Fransız Donanması komutasındaki filonun baskınına uğrasa da kurtulmuştur. Eylül ayında Ege Denizinde saldırılarını sürdürmüştür. Ekim ayında Papa X. Leo'yu yakalamak için düzenlediği baskında amacına ulaşamamış bunun üzerine Lavinio ve Anzio arasındaki bölgeyi yağmalamıştır.[3]

I. Selim Memlükler'e karşı Büyük Mısır Seferi'ne çıkmış, Muslihiddin Paşa da Osmanlı hizmetine girmesine izin verilmesiyle lojistik çalışmalarında rol oynamıştır. Daha sonra I. Selim'i Rodos üzerine bir sefere ikna etse de padişahın 1520 yılı Eylül ayında ölmesiyle yalnız kalmıştır. Kendi güçleriyle gerçekleştirdiği Rodos harekâtında bir kez daha yenilgiye uğrarken kardeşi Murat Reis de esir düşmüştür.

Kanuni Sultan Süleyman'ın tahta çıkması sonrasında Muslihiddin Reis'in yanı sıra sadrazam ve bazı vezirlerin desteğiyle yeni padişah Rodos Seferine çıkılmasına ikna olmuştur. Bu seferde Osmanlı Donanmasını yönlendiren Muslihiddin Reis, Rodos'un fethinde önemli rol oynamıştır. 1522 yılı Aralık ayında Rodos'un Fethi sonrasında da gösterdiği başarı nedeniyle burasının sancakbeyi olmuştur.[4][5]

Kurdoğlu Muslihiddin Reis'in 10 Eylül 1516 tarihinde 3.000 askerle Papa 10. Leon'u kaçırma girişiminde bulunduğunu gösteren fotoğraf bir tasvirdir.

1526 yılında görevinden alındıktan sonra Ege ve Akdeniz'de Venedik ve Ceneviz kuvvetleri ile Hristiyan korsanlarına karşı mücadele de bulunmuştur. 1535 yılında Rodos'ta ölmüştür.[3]

Muslihiddin Reis'in oğulları da denizcilikle uğraşmıştır. Tanınan oğlu Kurdoğlu Hızır Reis muhtemelen 1570 yılında Yemen'de ölmüştür. Diğer bir oğlu Abdülcebbar Bey'de Kavala Kapudanlığı görevinde bulunmuş ve 1571 yılındaki İnebahtı Deniz Muharebesi'nde ölmüştür.[6]

Tasvir edilmiş fiziksel özellikleri

Mavi gözlü, uzun boylu, atletik yapılı olduğu tasvir edilir. Çok zeki ve geleneklerine çok bağlıdır. 3 kardeşi de kendisinin oğlu gibidir. Hayatı boyunca birçok köleyi azad etmiş, birçok korsan gemisi ele geçirmiş, birçok şövalye öldürmüştür. II. Murad ile çok iyi ilişkileri olduğu söylenmektedir. II. Mehmed kendisini Arabistan'ı fethettikten sonra Payitaht'a çağırdığı ve orada yaklaşık 1 ay Yavuz Selim'in misafiri olarak kaldığı söylenir. Kanuni ise Muslihiddin Reis'i kişisel çıkarları için devleti kullanan biri olarak görmüştür.[] Rodos'un fethinden sonra, Philippe Villiers de L'Isle-Adam için "Şu yaşlı adamı Rodos için yurtsuz bıraktık, bırakın yaşasın." dediği rivayet edilmektedir.[] Onun uyruğu ile birlikte Malta'ya kaçıp orada örgütlenmelerine olanak tanımıştır.[]

Popüler kültürdeki yeri

Ayrıca, Kurdoğlu Muslihiddin Reis'in hikâyesini anlatan Bekir Büyükarkın tarafından yazılmış 1966 tarihli "Suların Gölgesinde" isimli bir roman ve 1991 yapımı Kurdoğlu 1 - Osmanlı Bedel İster isimli bir film de bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Barış, Tayfun (2017). "Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Osmanlıya Bakış (1920-1970)" (PDF). T.C. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. acikerisim.uludag.edu.tr. ss. 1-577. 2 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Kasım 2022. 
  2. ^ "Biografia dell'Arcivescovo Federico Fregoso". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  3. ^ a b "Curtogoli/Kurdogli". 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  4. ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2011). Osmanlı Tarihi II. Cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 313,314,315,366. ISBN 978-975-16-0010-3. 
  5. ^ "Türk Silahlı kuvvetler Tarihi Osmanlı Dönemi III. Cilt Rodos'un Fethi 2. Kısım Eki (1522)" (PDF). 1979. ss. 43,44,45,47,53. 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  6. ^ Bostan, İdris (2013). XVI. Yüzyılda Kızıldeniz’de Osmanlı-Portekiz Mücadelesi: Süveyş, Cidde ve Muha Deniz Üsleri-Prof. Dr. Mehmet İpşirli Armağanı Cilt:1, (Yayına Hazırlayan:Feridun M. Emecen, İshak Keskin, Ali Ahmetbeyoğlu). İstanbul: Timaş Yayınları. s. 331-357. ISBN 978-605-08-0823-0. 

Ayrıca bakınız

  • Rodos'un Fethi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid</span> 8. Osmanlı padişahı (1481–1512)

II. Bayezid veya II. Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur. Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi</span> Osmanlı İmparatorluğunun altın çağı olarak kabul edilen tarihî dönem (1453–1683)

Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminden (1299-1453) sonra geldiği kabul edilen dönemdir. 29 Mayıs 1453 tarihinde İstanbul'un Fethi ile başladığı kabul edilen bu olgunluk döneminin ne zaman sona erdiğiyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. Osmanlı aydını Kâtip Çelebi, imparatorluğun bu döneminin 1593'te Celâlîlerin ortaya çıkmasına kadar sürdüğünü belirtirken, Naîmâ ise 1683'teki Viyana bozgununu bu dönemin bitişi ve yeni bir dönemin başlangıcı olarak ilan eder.

<span class="mw-page-title-main">Menteşe Beyliği</span> Anadoluda bir Türk beyliği

Menteşeoğulları Beyliği Anadolu Selçuklu Devleti'nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde Güneybatı Anadolu’da kurulmuş bir Türk beyliğidir. Sınırları aşağı yukarı bugünkü Muğla iline denk gelen bu beyliğin hakimiyeti, 13. yüzyılın ortalarından 15. yüzyılın başlarına kadar devam etti. Diğer Anadolu Beylikleri gibi Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetine girdi. Muğla ili Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine kadar Menteşe Sancağı olarak anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Hayreddin Paşa</span> Osmanlı denizcisi ve kaptan-ı deryâsı (1478–1546)

Hızır Reis veya bilinen adıyla Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryâsı olan denizci ve askerdir. 16. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği askerî seferlerle Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye nizam verdi.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Reis</span> Türk denizci

Kemal Reis, II. Bayezid devrinde yaşayan Türk denizci.

<span class="mw-page-title-main">Korsanlık</span> deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut

Korsan, deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut. Korsanlar bir milleti ya da orduyu temsil etmezler ve amaçları çoğunlukla ganimet ele geçirmektir.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Modon Deniz Muharebesi (1500)</span>

Modon Deniz Muharebesi, Ağustos 1500'de 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı dahilinde, Kemal Reis komutasındaki Osmanlı donanması ile Venedik Cumhuriyeti'ne bağlı gemiler arasında bir dizi çatışma şeklinde meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1499-1503 yılları arasında yapılmış savaş

1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı, Fatih Sultan Mehmet döneminden beri yapılan ilk Osmanlı-Venedik Savaşı'dır. Savaş, Osmanlıların deniz üstünlüğünün önemli derece arttığını göstermiştir. Sonunda 1502 yılında imzalanan '"1502 İstanbul Ateşkes Muahedesi" ve "1503 İstanbul Anlaşmasi" ile barış sağlandı.

(Hollanda doğumlu olup, daha sonra Müslüman olarak Osmanlı İmparatorluğu hizmetine giren Murat Reis ile karıştırılmamalıdır.)

Kurdoğlu Hızır Reis, Osmanlı denizcidir. Osmanlı amirali Kurdoğlu Muslihiddin Reis'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

Hamza Bey, Sultan II. Mehmed dönemi Osmanlı denizcisidir. Elçi olarak gönderildiği görev sırasında Kazıklı Voyvoda tarafından katledilmiştir.

Cezayir'in ele geçirilmesi, II. Fernando'nun ölümünden (1516) faydalanarak Barbaros kardeşlerinin Cezayir şehrinin yardımına yetişmek için yapılan sefer. Oruç Reis ve Hızır Reis'in, ağabeyleri İshak'ın da kendilerine katılmasından sonra korsanlıkla yetinmeyip Kuzey Afrika'da toprak edinmeye başladılar. 1516-1517'de İspanyollara karşı savaştılar ve Tenes, Tilimsan ve Oran kentlerini ele geçirerek Cezayir'i denetimlerine aldılar. Oruç Reis Cezayir hükümdarı ilan edildi. İspanyollar ertesi yıl Cezayir'i geri almak için Araplarla birleşerek saldırıya geçti. Bu savaşta Hızır Reisin ağabeyleri olan İshak Reis ve Oruç Reis öldürüldü. Hızır Reis, Yavuz Sultan Selim adına para bastırıp hutbe okutarak ona bağlılığını bildirdi. Yavuz Sultan Selim de Hızır Reis'i Cezayir Beylerbeyliğine atayarak koruması altına aldı. Bunun üzerine önce Tunus ve Tilimsan Beyleri birleşerek Cezayir'e yürüdüler. Cezayir şehri dışındaki toprakları alıp, Cezayir içindeki halkı ayaklandırdılar. Ayaklanmayı bastıran Hızır Reis beyleri durdurdu. 1519'da Cezayir'e gelen İspanyol donanmasını mağlup etti. Ama Cezayir halkının durumu ve Tunus Beyi ile yapılan savaşın iyi netice vermemesi üzerine gemileri ve kendine bağlı Reislerle Cezayir'i bırakıp yaklaşık 90 km batıdaki Şerşel’e çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Philippe Villiers de L'Isle-Adam</span> Fransız siyasetçi (1464-1534)

Philippe Villiers de L'Isle-Adam, Hospitalier Şövalyeleri'nin üyesi olan, 1521 yılında ise 44. Büyük Usta seçilerek şövalyelerin liderliği unvanını 1534'teki ölümüne kadar taşıyan şövalye.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Kuşatması (1470)</span>

Eğriboz Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın önemli bir evresi olup, 1470 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Türk ordusunun donanmanın da yardımıyla Venedik'in en önemli denizaşırı topraklardan Negroponte'nin kuşatılıp fethedilmesi ve tüm Eğriboz Adası'nın Osmanlı topraklarına katılmasıyla sonuçlanan seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Kerpe Deniz Muharebesi</span>

Kerpe Deniz Muharebesi, Osmanlı-Rodos Şövalyeleri mücadelesinde evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.