İçeriğe atla

Kurbağa

Kuyruksuz kurbağalar
Yaşadığı dönem aralığı: 201,3-0 myö
Jura dönemi-Günümüz 
1989'dan beri rastlanılmayan ve soyunun yok denilecek kadar azaldığı kabul edilen bir kurbağa türü: Altın kurbağa (Bufo periglenes)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Amphibia
Takım:Anura
Merrem, 1820
Familyalar
Metne bakınız.
Kurbağaların dünya üzerindeki yayılım alanı (siyahla gösterilmiş).
Kurbağa metamorfozunun farklı evrelerini açıklayan bir çizim: a) uzuvsuz iribaş (kurbağa yavrusu), b) bir çift uzuvlu iribaş, c) iki çift uzuvlu ve kuyruklu, d) genç kurbağa ve e) kuyruksuz yetişkin kurbağa

Kuyruksuz kurbağalar (LatinceAnura), Yunancadaki "yokluk" ön eki olan ἀ(ν)- an- ile yine Yunancada "kuyruk" anlamına gelen οὐρά ourá sözcüklerinden yapay türetilmiş bir terimdir ve "kuyruksuz" demektir.

Erişkinlerinin uzun arka bacaklar, tıknaz gövde, araları zarlı parmaklar, çıkık gözler ve kuyruksuzluk gibi özellikleri bulunan kurbağaların büyük çoğunluğu yarı sucul bir yaşam sürer ama tırmanarak ya da zıplayarak karada da rahatça hareket edebilirler.

Özellikle çiftleşme döneminde belirginleşen ve halk arasında "vıraklama" olarak anılan seslenişleriyle dikkat çeken kurbağalar, ekvatordan subarktik bölgelere kadar olan geniş bir yayılım alanında bulunurlar. Çoğunluğu tropik yağmur ormanlarında olmak üzere, toplam 33 familyaya dağılmış yaklaşık 5250 türü bulunan bu canlılar, çeşitliliği en fazla olan omurgalılardandır. Ancak, kimi kurbağa türlerinin giderek azalan sayıları da dikkat çekmektedir. Kurbağalar yazın toprağın altında kurur.

Birçoklarını yaşam alanları tehlike altındadır. Kolombiya'ya özgü endemik bir tür olan Eleutherodactylus taciturnus da bunlardan biridir.

Anadolu ve çevresinde görülen kurbağa türlerinden Toprak kurbağası (Pelobates syriacus)

Sistematik

  • Takım : Anura — Kuyruksuz kurbağalar
  • Alt takım : Archaeobatrachia
  • Alt takım : Mesobatrachia
  • Alt takım : Neobatrachia

Türkiye'deki türleri

Türkiye'de kurbağaların 6 familyada (Bombinatoridae, Pelobatidae, Pelodytidae, Bufonidae, Hylidae, Ranidae) toplamda 17 türü bulunur.[1]

  1. Kızılca kurbağa (Bombina bombina)
  2. Toprak kurbağası (Pelobates syriacus)
  3. Kafkas kurbağası (Pelodytes caucasicus)
  4. Siğilli kurbağa (Bufo bufo)
  5. Kafkas siğilli kurbağası (Bufo verrucosissimus)
  6. Gece kurbağası (Pseudepidalea viridis)
  7. Değişken desenli gece kurbağası (Pseudepidalea variabilis)
  8. Yeşil kurbağa (Hyla savignyi)
  9. Ağaç kurbağası (Hyla arborea)
  10. Çevik kurbağa (Rana dalmatina)
  11. Toros kurbağası (Rana holtzi) endemik
  12. Uludağ kurbağası (Rana macrocnemis)
  13. Şeritli kurbağa (Rana camerani) kimilerine göre R. macrocnemis türünün sinonimidir
  14. Tavas kurbağası (Rana tavasensis) endemik
  15. Ova kurbağası (Pelophylax ridibundus)
  16. Anadolu kurbağası (Pelophylax caralitanus) endemik
  17. Levanten ova kurbağası (Pelophylax bedriagae)

Kaynakça

  1. ^ "www.turkherptil.org". 27 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
Wikimedia Commons'ta Kurbağa ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Kurbağa ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan</span> Kafkasyada bir ülke

Gürcistan, Karadeniz'in doğu kıyısında, Güney Kafkasya'da yer alan ülkedir. Eski Sovyet cumhuriyetlerinden biri olan Gürcistan'ın kuzeyinde Rusya, doğusunda Azerbaycan, güneyinde Ermenistan ve güneybatısında Türkiye yer alır. Ülkenin batı sınırını Karadeniz belirler.

<i>Toros kurbağası</i> endemik tür

Toros kurbağası, Ranidae familyasından ortalama boyları 6 cm ile 7.5 cm arasında değişen Türkiye'de endemik bir kurbağa türüdür. Ayrıca dünyada ötmeyen tek kurbağa türü de toros kurbağasıdır. Yalnızca Orta Toroslar'da bulunan Bolkar Dağlarındaki Çiniligöl ve Karagöl'de yaşadığı sanılırken, 2007 yılında yapılan bir araştırma ile bu dağın yaklaşık 3000 m. yüksekliğinde Eğrigöl mevkiinde de yaşamakta olduğu ilk kez tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ova kurbağası</span>

Ova kurbağası, Ranidae familyasına ait bir kurbağa türü.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye faunası</span>

Türkiye direyi, hayvanlar âleminin Türkiye sınırları içerisinde yaşayan üyelerinin tümüdür. Birçok farklı hayvan türünü barındırması ile dikkat çeker. Anadolu'nun Asya ile Avrupa arasındaki konumu bunda başlıca etkendir. Farklı iklim özelliklerinde coğrafi bölgelere sahip olduğu için, bitki örtüsünün diğer Orta Doğu ülkelerine göre daha zengin olması ise diğer önemli etkendir ve bu yüzden, farklı iklim ve besin ihtiyacı olan birçok hayvan türü kendisine uygun yaşam alanı bulabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki amfibiler listesi</span> Herpetolojik hayvan listesi

Türkiye'de yaşayan amfibiler: Türkiye faunasında bulunan türlerin yarısı Urodela yarısı da Anura takımındadır. Amphibia sınıfından hayvanlar Reptilia (Türkiye'deki sürüngenler listesi) sınıfından hayvanlarla birlikte biyoloji içinde herpetoloji adı verilen alt bölümde incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa faunası</span>

Avupa direyi Avrupa'da ve çevresindeki adalar ve denizlerde yaşayan bütün hayvanların bir listesidir. Avrupa ve Asya'nın güney ve doğusunda hiçbir doğal biyocoğrafik sınır olmadığından beri, "Avrupa direyi" terimi biraz tarifi zor olabiliyor. Avrupa Palearktik biyocoğrafik bölgesinin batısında yer alır. Ilıman bölge içerisinde yer alması sebebi ile sıcak bölgelerdeki kadar çok canlı çeşidi bulunmamasına rağmen yine de çok zengin bir direye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Gece kurbağası</span> Amfibiler

Gece kurbağası ya da yeşil kara kurbağası, Bufonidae familyasından, Avrasya, Kuzey Afrika ve Türkiye'de yalnızca Trakya bölgesi haricinde birçok bölgede yayılım gösteren, boyu en fazla 9 cm olan bir kurbağa türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Birlikte evrim</span>

Birlikte evrim veya eş evrim, biyolojide iki veya daha fazla canlı türünün, birbirlerinin evrimini karşılıklı olarak etkilemesidir. Daha kapsamlı olarak tanımlamak gerekirse, "biyolojik bir canlının veya organik bir nesnenin, ilişkili olduğu diğer organik obje veya objelerin değişmesi ile kendisinde de değişimlerin baş göstermesidir".

<i>Pelophylax</i> kl. <i>esculentus</i>

Pelophylax kl. esculentus, Ranidae familyasına ait bir kurbağa türü. Avrupa'da yaygın olarak bulunan bu tür özellikle Fransa'da kurbağa bacağı olarak besin maddesi olarak tüketilir. Dişileri 5 ila 9, erkekleri 6 ila 11 cm boyundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kara kurbağasıgiller</span>

Bufonidae veya Kara kurbağasıgiller, Anura takımına bağlı güneybatı Avustralya hariç bütün dünyada yayılım gösteren kurbağa familyasıdır. Boyları 2–20 cm arasında değişir. Ayak parmakları arasındaki yüzme zarları yarım haldedir. Çenelerde diş bulunmaz. Presakral omur sayısı 5-8 arasında değişir. Ergin safhada esas olarak taşlar ve kütükler altında gizlenen gececil ve karacıl türlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Su kurbağasıgiller</span>

Ranidae veya Su kurbağasıgiller, Anura takımına bağlı güneybatı Antarktika hariç bütün dünyada yayılım gösteren bir kurbağa familyasıdır. Bacakları oldukça uzun olup, dilleri ağız tabanına ön taraftan bağlanmıştır, arka ucu serbest ve çoğunlukla çatallıdır. Kulak zarı daima mevcuttur. Sucul kurbağalardır.

<i>Siğilli kurbağa</i>

Siğilli kurbağa, Bufonidae familyasından, İrlanda ve İzlanda hariç Avrupa'nın tamamında, Kuzey Asya'nın batısında, Kuzeybatı Afrika'nın küçük bir kısmında ve Türkiye'de yaşayan, boyu en fazla 15 cm olan bir kurbağa türüdür. En yaygın kara kurbağası türüdür ve derileri bol siğilli olduğundan bu adı almıştır

<span class="mw-page-title-main">Anadolu kurbağası</span> Ranidae familyasından, Türkiyede endemik kurbağa türü

Anadolu kurbağası ya da Beyşehir kurbağası, Ranidae familyasından, Türkiye'de endemik bir kurbağa türüdür. Önceleri Pelophylax bedriagae türü içinde sınıflandırılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Levanten ova kurbağası</span> kurbağa türü

Levanten ova kurbağası ya da Levant bataklık kurbağası , Ranidae familyasından, güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Türkiye'de yaşayan, en fazla 15 cm boyunda olan bir kurbağa türüdür. Önceleri Pelophylax caralitanus türü de bu tür altında sınıflandırılıyordu.

Türkiye'deki buzul gölleri, Kuaterner zamanının Pleistosen döneminde oluşan buzul çağında Anadolu'nun yüksek dağlarında oluşmuş buzul gölleridir. Buzullaşma şekilleri genel olarak üç grupta incelenir:

  1. Toros Dağları,
  2. Doğu Karadeniz Dağları,
  3. Volkanlar ve diğer dağlar

Muhalnitsa Bulgaristan'ın batısında, Botevgrad kasabasının bir kilometre güneyinde ve başkent Sofya'nın 63km’de kuzey-doğusunda korunan bir bölgedir. Balkan Dağları'nın batısındaki Botevgrad vadisinde yer almaktadır. “Muhalnitsa” 1992 yılında bayağı kurbağanın(Rana temporaria) korumak için kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Râpa Roșie</span>

Râpa Roșie, Romanya'nın Alba ilinde yer alan bir doğal anıt ve korunan bir alandır. Secașul Mare'nin sağ kıyısında, Secaşelor Platosu'nun güneybatı uç noktasında, Sebeş'in yaklaşık 4 kilometre (2,5 mi) kuzeyinde yer alan jeolojik ve botanik bir koruma alanıdır. Yaklaşık 24 hektar büyüklüğündeki rezerv IUCN Kategori III olarak sınıflandırılmıştır. Erozyon ve yağışlar, dağın kenarında belirgin, keskin bir kayalık görünümü vermiştir. Râpa Roșie'nin kendisi yaklaşık 10 hektar büyüklüğündedir. Râpa Roșie 800 metre (2.600 ft) uzunluğundadır. Yüksekliği 50-125 metre (164-410 ft). Neredeyse dikey olan büyük bir duvar, yıkılmış bir ata anıtının izlenimini verir. Dağ geçidi ile ayrılan katmanlı sütunlar ve piramitler, bir kırgıbayır mikro havası oluşturur. Bir Coţofeni kültürünün Râpa Roşie'de bulunduğuna dair ilk rapor Fr. W. Schuster 1865'te yayınlanmıştır. Bu rapor, Coţofeni kültürünü de kanıtlayan süslemeli büyük ve küçük çömlek kalıntılarını ortaya çıkaran ilk arkeolojik keşifti.

Ranoidea mira, ya da çikolatalı ağaç kurbağası, 2016 yılında Yeni Gine Adası'nın yağmur ormanlarında Steve Richards ve ekibi tarafından keşfedilmiştir. Ranoidea mira'nın bilinen en yakın akrabasının Litoria caerulea olduğu belirlenmiştir. 2016 yılında keşfedilmesine rağmen 2021 yılına kadar yeni bir tür olup olmadığı bilinmediği için araştırmalar devam etmiştir. Daha önce keşfedilmemiş olmasının sebebi ise Mira'nın yaşam alanıyla doğru orantılıdır. Girilmesi zor, ücra bataklıklıklar, bataklık ormanlar ve benzeri alanlarda yaşadığından dolayı keşfi uzun sürmüştür.

<i>Dulus dominicus</i>

Dulus dominicus, Passeriformes takımı içinde sınıflandırılan monotipik Dulidae familyasının Dulus monotipik cinsi içinde bulunan tek kuş türüdür. Karayiplerde Hispaniola adasına endemiktir. Bombycillidae familyasına yakın akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Tunca Vadisi Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0190)

Tunca Vadisi Tabiat Parkı, Rize'nin Ardeşen ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.