İçeriğe atla

Kuray

Kuray
TürüTahta nefesli çalgı
İlişkili çalgılar
Tatar kurayı

Kuray (Başkurtça ҡурай, Tatarca kuray, Başkurtça telaffuz: [quˈrɑɪ])), iki ila yedi parmak deliğine sahip uzun açık uçlu bir flüt ve Başkurtlar ve Tatarların ulusal enstrümanıdır. Enstrüman bir tür tsuurdur. 1 Mart 2018'de Kuray, Başkurdistan'ın bölgesel bir markası olarak tescil edildi, Rusya Federasyonu Fikri Mülkiyet Federal Servisi'nden patenti alındı.[1][2]

Kurayın en yaygın türü, urals edgepistil ya da Kamchatka pleurospermum (Pleurospermum uralense) adı verilen umbelliferous bitkinin sapından yapılan kuraydır. Bu bitkinin sapı 2-3 metre (6 ft 7 in-9 ft 10 in) uzunluğundadır. Bitki Temmuzda çiçek açar, ardından Ağustos - Eylül aylarında kurur. Eylül ayında kesilerek kuru ve karanlık bir yerde muhafaza edilir. Uzunluk, bir bitkinin sapını kapsayan bir avuç içi genişliğinin 8-10 katı ölçülerek bulunur. İlk delik bitkinin tepesinden dört parmak, sonraki üç delik birbirinden iki parmak, arkadaki beşinci dördüncü delikten üç parmak uzaklıkta delinir.

Kurayın uzunluğu yaklaşık 510-810 milimetre (20-32 in) civarında olabilmektedir. Bir kurayın diyapazonu üç oktavdan oluşur. Kuray hem solo hem de toplu çalgı olarak kullanılır. Günümüzde ahşap kaplamadan da kuray yapılabilmektedir. Bu kuraylar daha kararlıdır ve bu kurayların sesi doğal kurayların sesine benzer.

Çim kurayına ek olarak diğer bazı türlerde de bilinmektedir:

  • sor-quray - doğal kurayın yetişmediği bozkırlarda yaşayan Başkurtlar tarafından yapılan bir çeşit kuray. Bozkır otundan yapılır ve uzunluğu bir metreden fazla olmaz ancak çapı daha geniştir. Uzmanlar bunların işaretleşmek amacı ile kullanıldığını ifade etmektedir.[]
  • Bakır kuray - bakırdan yapılan bir kuraydır. Ancak uzmanlar, sağlığa zararlı olduğu gerekçesiyle bu tür bir kurayın kullanılmasını önermezler.[]

Seçkin kuray sanatçıları-doğaçlamacıların isimleri arasında Kubagush-sasan, Baik-sasan, I. Murzakaev, G.Arginbaev, Y. Icyanbaev, I. Dilmukhametov, G.Suleymanov, K. Diyarov, R. Rakhimov, Y. Gaynetdinov, A. Aitkulov ve R. Yuldashev gösterilir.

Başkurdistan ulusal bayrağının ve devlet ambleminin üzerinde kuray çiçeğinin resmi bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Курай зарегистрировали в качестве территориального бренда Башкортостана". Башинформ. 1 Mart 2018. 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2018. 
  2. ^ "Patent of Russia". 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2018. 
  • "Musician's Seven Kurais". Culture. BASHvest. 24 Ekim 2007. 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2007. Music performed on this wonderful Bashkir national instrument is understandable and dear to all. 
  • Belaiev (1963). "The Formation of Folk Modal Systems". Journal of the International Folk Music Council. 15: 4-9. doi:10.2307/836227. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gitar</span> perdeli yaylı çalgı

Gitar, bazı istisnalar dışında genellikle perdeli ve tipik olarak altı veya on iki teli olan telli bir müzik aletidir. Genellikle çalan kişinin vücuduna düz bir şekilde tutulur ve baskın el ile telleri tıngırdatarak veya kopararak çalınırken, aynı anda diğer elin parmaklarıyla seçilen telleri perdelere bastırarak çalınır. Tellere vurmak için bir gitar penası da kullanılabilir. Gitarın sesi ya akustik olarak, gitar üzerindeki rezonanslı bir oyuk oda aracılığıyla ya da elektronik bir pikap ve bir amplifikatör ile güçlendirilerek yansıtılır.

<span class="mw-page-title-main">Başkurtlar</span> Türk halkı

Başkurtlar Rusya'ya özgü bir Kıpçak Türk etnik grubudur. Rusya Federasyonu Cumhuriyeti Başkurdistan'da ve Doğu Avrupa'nın Kuzey Asya ile buluştuğu Ural Dağları'nın her iki tarafını da kapsayan daha geniş tarihi Badzgard bölgesinde yoğunlaşmışlardır. Başkurtların daha küçük toplulukları da Tataristan Cumhuriyeti'nde, Perm Bölgesi, Çelyabinsk, Orenburg, Tümen, Yekaterinburg ve Kurgan bölgelerinde ve Rusya'nın diğer bölgelerinde yaşamaktadır; Kazakistan ve Özbekistan'da oldukça büyük azınlıkları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karsak</span> tilki türü

Karsak, korsak tilkisi, step tilkisi ya da bozkır tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının asıl tilkiler (Vulpini) oymağına ait, Orta Asya'da yaygın olan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan</span> Rusyaya bağlı federal bir bölge

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir. Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bansuri</span>

Bansuri,, bambu flüt veya Hint flütü olarak da adlandırılır. Altı ya da yedi açık parmak deliğinden oluşan ve tek bambu sapından yapılan.Bangladeş, Nepal ve özellikle Kuzey Hindistan'da yaygın olan üflemeli bir müzik aleti ve (flüt) türüdür. Boyuna ve enine olmak üzere iki tiptir. Enine olanı daha çok tercih edilir. Kuzey Hindistan bansurisi genelde uzunluğundadır Başta Hint yerel halk müziğinde kullanılmak üzere, klasik müzikte de rahatça kullanılmaktadır. Çoban ve kırsal gelenekleri ile bağlantılı olan eski bir enstrüman olan bansuri Krishna ve Radha’nın aşk hikâyesi ile yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Uçalı</span>

Uçalı, Başkurdistan'ın, Uçalı ilçe'ın başkenti ve bir şehridir. Uçalı Camii ve Zaynulla Rasulev Camii var. Ufa Cumhuriyeti'nin başkentine 360 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Neftekamsk</span>

Neftekamsk, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, Kama Nehri'nin yakınlarında yer almaktadır. Yüzölçümü 147,25 km² olan şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 121.733'tür. Neftekamsk, cumhuriyetin büyük bir sanayi ve kültür merkezidir. Şehre Neftekamsk Havalimanı hizmet vermektedir. 2010 Rusya nüfus sayımına göre etnik yapı: Başkurtlar %25,8, Tatarlar %31,5, Ruslar %29,7.

<span class="mw-page-title-main">İşimbay</span> Rusyanın Başkurdistan Cumhuriyetinde bir şehir

İşimbay, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Başkurdistan Cumhuriyeti'ne bağlı İşembay rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Ağizel ve Tayruk nehirlerinin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 103.47 km²

Fujara, tabor boru sınıfından büyük bir üflemeli çalgıdır. Orta Slovakya'da, kontrbas yelpazesinde benzersiz bir tasarıma sahip sofistike bir halk çoban armoni flütü olarak ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Zagir İsmagilov</span> Müzik sanatçısı

Zagir Garipoviç İsmagilov 1982 yılında SSCB Halk Sanatçısı unvanıyla taltif edilmiş, Başkurdistan kökenli, SBKP üyesi, Sovyet besteci ve eğitim adamı. Anısını yaşatmak için, Ufa'da bulunan performans sanatları merkezine adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yanaul</span>

Yanaul, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'ne bağlı Yanaul rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Yanaulka Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 26 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 26,924'tür.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 1954 yılında Başkudistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükûmeti tarafından kabul edilen bayrak. Temel özellikleri bakımından Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı ile aynıdır. Tasarımcısı Valentin Petrovich Viktorov'dur.

<span class="mw-page-title-main">Toratau</span>

Toratau, - Sterlitamak şehri sınırında, İşembay ili'nde bulunan dört shihandan biri. Resifin kalıntıları, Alt Permiyen resif masifi, 230 milyon yıl önce tropik denizde oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Asılıkul Gölü</span>

Aslıkul Başkurdistan Cumhuriyeti'nin en büyük gölüdür. Devleken'in 27 km kuzeybatısında yer almaktadır. Göl, Belebeev platosu ile Tabulak, Ulutau, Belekey-Kagach, Bolşoy Nor, Maliy Nor ve Zaytulyaktau dağları arasında yer almaktadır. Karst oluşumludur. Kaynakları çeşitlilik gösterir. Yağmur suyu, yeraltı suyu ve kar suları gölü eşit olarak beslemektedir. Su tuzluluğa eğilimlidir, yüksek oranda mineralleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan jeolojisi</span>

Başkurdistan jeolojisi üç temel jeolojik yapıya ayrılmaktadır: Batı, Güney ve Dağlık Başkurdistan:

<span class="mw-page-title-main">Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı</span>

Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı, Güney Ural Dağları'nın batı eteklerinde yer alan bir Rus 'zapovednik'idir. Arazi, yoğun orman ve karstik topoğrafyalarından biridir; site, insan yerleşiminin en eski mağaralarından bazılarını içerir. Koruma alanında 13 tam zamanlı "bortevikov" - vahşi arıların antik boş ağaç arıcılık uygulayıcıları - bulunmaktadır. Koruma alanı Başkurdistan'ın Böryen ili'nde yer almaktadır. Starosubkhangulovo ilçe merkezinin yaklaşık 40 km güneydoğusunda yer almaktadır. 2012 yılında, özellikle eski zamanlardan beri yerel Başkir halkı tarafından yetiştirilen Burzyuan arısının korunması için UNESCO tarafından "Başkurt Uralları" Biyosfer Rezervi'ne eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan'da eğitim</span>

Başkurdistan'da eğitim, Rus eğitim sisteminin bir parçasıdır. Başkurdistan'daki okul öğrencilerinin çoğu Rus dilinde eğitim görürken, Başkurt ve Tatar dillerinde eğitim görmek ya da birçok farklı azınlık dilini öğrenmek de mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Divje Babe</span>

Divje Babe, Slovenya'daki Idrijca Nehri'ne bakan bir karst mağarası ve arkeoloji parkıdır. Bir Neandertal müzik aleti olarak yorumlanan ve Divje Babe Flütü olarak bilinen, bir mağara ayısının işlenmiş kemiği de dahil olmak üzere Paleolitik kalıntılarıyla dikkat çekmektedir.

Başkurt edebiyatı, Rusya Federasyonu'nun bir parçası olan Başkurdistan Cumhuriyeti edebiyatıdır.

Tsuur (Moğol), choor (Kırgız) veya chuur (Tuvan), İç Asya çobanları arasında yaygın olan, farklı uzunluklarda uçtan üflemeli bir flüttür.