İçeriğe atla

Kur'an ve Kitab-ı Mukaddes kıssaları

Kur'an İslam'ın birinci kaynağı, Kitâb-ı Mukaddes ise Hristiyanlığın birinci kaynağıdır. Her iki kutsal kitapta da sık sık birbiriyle paralel giden kıssalar vardır.

Tevrat (Eski Antlaşma'nın ilk beş kitabı) kıssaları

Adem ve Havva

Kitâb-ı Mukaddes'in Yaratılış kitabındaki kıssasına göre, Tanrı başlangıçta "yerdeki topraktan" insanı şekillendirdi ve "burun deliklerinden yaşama enerjisini vererek" Adem adındaki ilk insanı yarattı; bundan sonra Tanrı Adem'in kaburga kemiklerinden biriyle Havva adında bir kadın yarattı. Tanrı onları cennetvari Aden bahçesine yerleştirdi ve onlara tek bir ağaç dışında istedikleri her şeyi yiyebileceklerini söyledi, o ağaç "iyiyi ve kötüyü bilme ağacı"ydı, onları ağaçtan yememeleri konusunda uyardı, eğer yerlerse öleceklerdi.[1] Hikayeye göre, bir Yılan (genelde Şeytan olduğuna inanılır) ağaçtaki meyveden yediklerinde Tanrı gibi olacaklarını söyleyip onları kışkırttı ve bundan dolayı ikisi de o meyveden yedi. Bundan hemen sonra, birbirlerinden utandılar ve yapraklarla çıplak yerlerini kapadılar.[2] Daha sonra Tanrı onları ne yaptıkları konusunda sorguladı ve ağaçtan yememeleri konusundaki emrini hatırlattı. Daha sonra kadınla yılanın, insanlarla ayartıcıların (şeytanların) arasına düşmanlık soktu ve Adem ve Havva'yı bahçeden çıkardı.

Kur'an'daki yaratılış kıssasına göre Tanrı Adem'i topraktan yaratmak için "Ol" demeden önce Tanrı melekleri yeryüzünde bir temsilci yaratacağı konusunda bilgilendirdi. Bunun üzerine melekler "Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamdederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz." dediler. Bunun üzerine Tanrı da "Ben sizin bilmediğinizi bilirim" diye cevap verdi.

Kabil ve Habil

Nuh

İbrahim

Bir çocukla müjdelenmesi

Çocuğunu kurban etmesi

Kur'an ve Kitâb-ı Mukaddes'te İbrahim'in Yolculukları

Lut ve Sodom ve Gomora

Yusuf

Musa

Karun'un yok edilişi

Eski Antlaşma'nın diğer kitaplarından kıssalar

Gidyon/Talut

Talut, Davud ve Calut

Saba Melikesi

Yunus ve büyük balık

Haman

Yeni Antlaşma kıssaları

Zekeriya ve Yahya

Meryem

İsa

Diğer figürler

Karışık benzerlikler

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şeytan</span> birçok din ve mitolojide yer alan ruhani varlık

Şeytan, Tanrı'ya veya dünyaya karşı duran kötü bir varlıktır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da dünyadaki kötülüklerin baş faili olarak kabul edilir. Diğer dinlerde ve kültürlerde, Şeytan mutlak kötülük fikrini taşıyan bir varlık olabilir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan biçimcilik</span> insanî niteliklerin başka bir varlığa atfedilmesi

Antropomorfizm ya da insan biçimcilik, insanî niteliklerin başka bir varlığa atfedilmesidir. Hayvanlar, cansız varlıklar, doğa güçleri, monoteist ve politeist dinlerdeki tanrılar, melekler, şeytanlar, cinler ve daha başka kavramlar da "Antropomorfizm" konusu olabilir. "Antropomorfizm", Yunancada insan anlamına gelen ανθρωπος (anthrōpos) ile şekil veya biçim anlamına gelen μορφη (morphē) kelimelerinden oluşur.

Cin, İbrahimi dinler de dahil olmak üzere modern veya antik birçok din ve inanışta bulunan bir tür ruhani mitolojik yaratıktır. Farklı inanışlarda farklı karakteristiklere ve özelliklere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Âdem</span> dinî inanışlara göre dünya üzerindeki ilk insan

Âdem, İbrahimî dinlere göre Tanrı tarafından yaratılan ilk insandır. Bunun yanı sıra Âdem, tüm insanlığın ve onların yaratıcılarıyla olan ilişkilerinin bir sembolü olarak da görülebilir. Âdem ayrıca erkek, kadın ve cinsellik rollerinin dini ahlakını temel almak için kullanılır.

Havva, değişik inançlarda ve İbrahimî dinlerde ilk insan Âdem'in eşidir. Bu dinlere göre tüm insanlar Âdem ve Havva'nın çocuklarıdır. Bazı Batı dillerinde Eski Ahit'ten geldiği şekliyle Eva diye adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Cennet</span> Dini Mekan

Cennet, dinî kozmoloji veya transandental felsefede gök, yedi gök, uçmak, behişt gibi adlarla da anılan ilah, melek, cin, aziz, yeniden dirilmiş atalar gibi varlıkların yaşadığı, köken aldığı veya hüküm sürdüğüne inanılan yer. Bazı dinî inanışlara göre cennet yaratıkları yeryüzüne inebilir (reenkarnasyon) ve yerde yaşayanlar ölümlerinden sonra, bazı özel durumlarda yaşamakta oldukları hayat devam ederken cennete gidebilirler.

<i>Ademin Yaratılışı</i> İtalyan sanatçı Michelangelonun ünlü freski

Adem'in Yaratılışı, Sistine Şapeli'nin tavanındaki ünlü bir fresktir. Michelangelo tarafından 1511 dolaylarında yapılmıştır. Tüm zamanların en çok replikası yapılan dinî resimlerinden biridir.

İblis, Tanrı'ya isyan ettiğine inanılan ruhani bir yaratıktır. İbrahimî dinlere göre, o birincil kötü varlıktır. İslam mitolojisinde, kötü cinler İblisten önce de var olmuştur, ancak İblis ilk şeytandır. Böylece kötülüğün sembolü haline gelmiştir. Bu sebeple genellikle ya şeytanların lideri ya da dinlerdeki şeytanların ilki olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mahşerin Dört Atlısı</span> Sosyolojik-dini kavram

Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta Kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlı. Yeni Ahit'teki -Vahiy Kitabı olarak da bilinen- Apokalips bölümüne göre, Kıyamet felaketlerini getirecek olan yedi mührün açılması ile birlikte ortaya çıkacaklardır. Bazı akademisyenlere göre beyaz at ve binicisi İsa'yı, kızıl at ve binicisi kan ve savaşı, siyah at ve binicisi kıtlığı, soluk renkli at ve binicisi ise salgın hastalıkları ve ölümü sembolize eder.

İslâm'da Melek, Allah tarafından parlak bir kökenden yaratılan göksel varlıklar olduğuna inanılır. Her ne kadar ilmiye meleklerin kesin doğası konusunda hemfikir olmasalar da, onların ince bedenlere sahip özerk varlıklar oldukları konusunda hemfikirdirler.

<span class="mw-page-title-main">Lucifer</span> mitolojik ve dinî figür

Lucifer, Latincede Venüs gezegeninin sabah saatlerindeki halini tanımlamak için kullanılmış isimlerden biridir. İsim aynı zamanda gezegen ile ilişkilendirilmiş pek çok dini ve mitolojik varlığa da atıfta bulunabilir. Dini açıdan Venüs ve Lucifer ile ilgili hikâyeler, gezegenin astronomik hareketleri nedeni ile pek çok kültürde "düşme" ile ilişkilendirilmiştir. Kavram, Greko-Romen inançlarında kişiselleştirilmiş ve tanrılaştırılmış bir olgu olarak da görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayıp Cennet</span> John Miltonın epik şiiri (1667)

Kayıp Cennet veya asıl İngilizce adıyla Paradise Lost, 17. yüzyıl İngiliz şair John Milton tarafından kaleme alınmış bir epik şiirdir. Kafiyesiz olan şiirde Musevi-Hristiyan anlayışındaki İnsanın Düşüşü anlatısı; düşmüş melek Lucifer yani Şeytan'ın Adem ve Havva'yı saptırması ve Adem ile Havva'nın Aden Bahçesi yani cennetten çıkarılışı konu edilir. İlk kez 1667 yılında on kitap halinde basılmış olan eserin, daha sonra 1674 yılında on iki kitaplık ikinci bir basımı yayımlanmıştır ki çağdaş nüshalar da genelde bu ikinci yayını takip ederler. Milton, I. Kitap'ta kitabın yazılış amacının "Tanrı'nın yollarını insanlara kanıtlamak" ve Tanrı'nın sonsuz öngörüsü ile özgür irade ihtilafının aydınlatılması olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Barnabas İncili</span> 16. yüzyılda yazılmış psödoapokrif incil

Barnabas İncili, Müslüman bakış açısıyla, yaklaşık olarak 16. yüzyılın son çeyreğinde yazıldığı düşünülen psödoapokrif incildir. İsa’nın öğrencilerinden Barnabas tarafından yazıldığı iddia edilir.

Sümer mitolojisi, Sümerler'in yıkılışlarına kadarki dönemde din ve bilimle ilgili kültürünü içerir. Birçok tanrı ve tanrıçaları vardır ve onlar Sümer mitolojisini oluşturur. Bu tanrılar ve tanrıçalar Yaradılış Destanı, Tufan hikâyesi gibi edebî eserlerde açıkça belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şit</span> Adem ve Havvanın oğlu

Şit, İbrahimi dinlerde Adem ile Havva'nın üçüncü oğludur. İbranice İncil'e göre iki erkek kardeşi vardı: Kabil ve Habil. Yaratılış 4:25'e göre Şit, Habil'in Kabil tarafından öldürülmesinden sonra doğmuştu ve Havva, Tanrı'nın onu Habil'in yerine geçmesi için atadığına inanıyordu. Şit, Adem ile Havva'nın İncil'de adı geçen tek çocuğudur. Âdem'den sonra dünyaya gönderilen ikinci, dünyada doğan ilk peygamberdir.

<span class="mw-page-title-main">Aden Bahçesi</span>

Aden Bahçesi, Kitâb-ı Mukaddes'te Adem ile Havva'nın yaşadığı cennet bahçesidir. Eden'in Orta Doğu'da bir yerde olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İslam mitolojisi</span> İslam ile ilişkili bazı gerçeküstü dini anlatıların ve kavramların işlendiği mitoloji dalı

İslam mitolojisi, İslam ile ilişkili bazı dini anlatıların ve kavramların işlendiği mitoloji dalıdır. Geleneksel dinî literatürde genellikle İsrâîliyyât olarak ifade edilen mitolojik unsurların, İsrâîliyyât teriminden daha kapsayıcı ve bilimsel bir çerçeveye sahip olan "İslam mitolojisi" başlığı altında ele alınmaları önerilmiştir. İslam, dini ritüel veya mitlerden çok toplumsal düzen ve hukukla ilgilenen bir dindir. Oxford Companion to World Mythology, bir dizi geleneksel anlatıyı "İslami mitler" olarak tanımlar. İslam'ın diğer İbrahimi dinlerle paylaştığı bir yaratılış efsanesi ve ahiret vizyonu ve ayrıca Kabe'nin kendine özgü İslami hikâyesi bunlar arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sistine Şapeli tavanı galeri</span> Vikimedya liste maddesi

Sistine Sapeli tavanı, İtalyan yüksek rönesans dönemi sanatkarı Michelangelo tarafından 1508 - 1512 döneminde hazırlanmış bir seri fresk resim eseridir. Bu resimler Papa IV. Sixtus tarafından 1477-1480 döneminde Vatikan'da yaptırılan büyük Sistine Şapeli tavanında bulunur ve 1508'de Papa II. Julius tarafından sipariş edilip yapılmaya başlanmıştır. Bu tavanda bulunan tablolar insanlığın Yaratılışı, Düşmesi ve Kurtarılması hakkinda Hristiyan dinsel doktrinlerini göstermek için yapılmıştır.

Hristiyanlığa göre cinsellik Tanrının bir armağanıdır. Hristiyanlığın kutsal kitabının ilk bölümünde şöyle yazar:

<span class="mw-page-title-main">Âdem ve Havva</span> İbrahimi yaratılış mitinde ilk erkek ve kadın

Adem ve Havva, İbrahimi dinlerin yaratılış efsanesine göre ilk erkek ve kadındır. İnsanlığın özünde tek bir aile olduğu ve herkesin tek bir çift orijinal atadan geldiği inancının merkezinde yer alırlar. Ayrıca, Yahudilik veya İslam'da tutulmasa da Hristiyanlıkta önemli inançlar olan insanın düşüşü ve orijinal günah doktrinlerinin temelini oluştururlar.