İçeriğe atla

Kumul (il)

Kumul İli
قۇمۇل ۋىلايىت, 哈密地区/哈密地區
Kumul ilinin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (sarı)
Kumul ilinin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (sarı)
ÜlkeÇin Çin
VilayetSincan Uygur Özerk Bölgesi
Yüzölçümü
 • Toplam140.749 km²
En alçak nokta−150 m (−490 ft)
Nüfus
 (2004)
 • Toplam520.000
 • Metropol
142,112
Posta kodu
839000[1]
Alan kodu0902
Resmî site
http://www.hami.gov.cn/ (Çince)

Kumul İli ya da Hami (Uygurca: قۇمۇل ۋىلايىتى‎ Qumul Wilayiti, K̡umul Vilayiti, Çince: 哈密地区/哈密地區; Pinyin: Hāmì Dìqū), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin doğusunda, bir ildir. Yönetim merkezi Kumul (Hami)'dir.

İdari bölümler

Kumul İli'ndeki şehir ve beldeler:

Etnik yapısı

Kumul İlinde yaşayan 2000 yılı sayımına göre etnik gruplar;

Etnik grup Nüfus Oran (%)
Han 339.296 68,95%
Uygur90.624 18,42%
Kazak43.104 8,76%
Hui14.636 2,97%
Moğol1.970 0,4%
Mançu1.293 0,26%
Tibetli 191 0,04%
Tu142 0,03%
Tungşan 121 0,03%
Zhuang 119 0,02%
Tujia110 0,02%
Şibe 101 0,02%
Rus77 0,02%
Yugur 73 0,01%
diğerleri 239 0,05%

Coğrafya ve iklim

Bu yörenin bazı alanları deniz seviyesinden 150 metre altındadır. Doğu Tanrı Dağları, (Uygurca: Tengri Tagh; Çince: 天山, Tian Shan) Karlık Dağları bölümünde 4900 metreye kadar yükselir. Aşırı ısı yükselip alçalmaları olur, yazın 43 °C - kışın -32 °C.

Tarihi

Ekonomi

1982 yılında Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu (XPCC, Çince: basit; 新疆生产建设兵团; geleneksel; 新疆生產建設兵團; Pinyin: Xīnjiāng Shēngchǎn Jiànshè Bīngtuán), denilen onüçüncü tarımsal bölümü İl düzeyi şehir olan Kumul İlinde kurulmuştur ve Kumul'dan yönetilir.

Kumul İlinde yeni nikel maden yataklakları bulunmuştur, toplam rezervin 15.8 milyon tonu bulduğu tahmin edilmektedir. Bu sayede Çin dünyada ikinci en büyük nikel rezervine sahip ülke konumundadır.

Notlar

  1. ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)

Kaynakça

Dış bağlantılar

Koordinatlar: 42°50′N, 93°30′E

Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi
İl düzeyi şehir, İl, Özerk ilİlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
UrumçiTanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
KaramayKaramay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İliTurfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İliKumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İliHotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İliAksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İliKaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İliAtuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İliKorla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İliSanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İliBortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehirShihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

(İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlıGulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İliÇöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İliAltay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksay Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumul (şehir)</span>

Kumul (şehir) Çin Halk Cumhuriyetinde Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde İpek Yolu'nun Taklamakan kuzeydoğu güzergâhı üzerinde yer alan tarihi bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Shihezi</span> Çinin kuzey batısında ilçe düzeyi bir şehir

Shihezi, Çin'in kuzey batısında Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne doğrudan bağlı ilçe düzeyi bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuytun</span>

Kuytun, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeybatısında, İli Kazak özerk iline bağlı bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">İli (il)</span>

İli Kazak Özerk İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzey ve kuzeydoğusunda, Özerk bir ildir. İsmini İli Nehrinden almıştır. Gulca (Yining) başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Bayangolin (il)</span>

Bayangolin Moğol Özerk İli Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de Çin'in en büyük Özerk bölgesidir. Başşehri Korladır.

<span class="mw-page-title-main">Altay (il)</span>

Altay İli, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde, İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Tarbagatay (il)</span>

Tarbagatay İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Bortala (il)</span>

Bortala Moğol Özerk İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeybatısında, Moğol Özerk İli'dir. Başşehri Bortala'dır. Bu İl'de Sayram Gölü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sanci Hui (il)</span>

Sanci Hui Özerk İli,, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeydoğusunda, Hui Özerk İli'dir. Sanci başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kaşgar (il)</span>

Kaşgar İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin güneybatısında bir ildir. Kaşgar başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Hotan (il)</span>

Hotan İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin güneybatısında bir ildir. Hotan başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Turfan (il)</span>

Turfan İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin doğusunda bir ildir. Turfan başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ara Türük İlçesi</span>

Ara Türük İlçesi,, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin doğusunda, Kumul İli'ne bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Aral (şehir)</span>

Aral, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne doğrudan bağlı ilçe düzeyi bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Vujyaçü</span>

Vujyaçü,, Çinnde Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne doğrudan bağlı ilçe düzeyi bir şehir'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bağraş İlçesi</span>

Bağraş İlçesi, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, Bayangolin Moğol Özerk İlinde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Bügür İlçesi</span>

Bügür İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de, Bayangolin Moğol Özerk İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Hotan İlçesi</span>

Hotan İlçesi, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde, Hotan İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kumul Havalimanı</span>

Kumul Havalimanı, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Kumul kentinde bulunan bir havalimanıdır. Havalimanı, kent merkezinin 12.5 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. İlk olarak 1934 yılında askerî bir havalimanı olarak inşa edilmiş olup 2008 yılında genişletilerek hem askerî hem sivil amaçlı kullanılmaktadır.

Çin Kazakları, Çin'de gündelik kullanımda "Hāsākè zú" terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.