İçeriğe atla

Kumpas

Kumpas, hassas ölçüm aletidir. Nesnelerin genişlik, uzunluk ve derinliğini ölçmek için kullanılır.[1]

Ölçüm hassasiyetine, ölçüm şekline göre çeşitleri bulunur. Derinlik kumpası, delik kumpası gibi çeşitleri vardır ama tümünün ölçüm sistemleri aynıdır.

Standart kumpas

İki çenesi arasında kalan kısmı ölçen, sürgülü bir alettir. Şekli kabaca boru anahtarını andırır. Bir sabit cetvel üzerinde gezen hareketli bir parçadan oluşur. Gezen kısmına verniyer adı verilir. Birçok sektörde kullanılır. Hassasiyeti, yapılan işe göre değişir.

Kumpas ölçüm yöntemi animasyonu

Kumpasların temel parçaları alttaki gibidir.

  1. Sabit ve Hareketli Çeneler; parçanın dış ebatlarını ölçmek için kullanılır.
  2. Sabit ve Hareketli İç Çap Çenesi (Horoz); parçanın içinde kalan genişlikleri, delik ve kanalları ölçmek için kullanılır.
  3. Derinlik ölçme çubuğu (Kılıç); parça yüksekliğini ölçmede kolaylık sağlar, parçanın üzerinde bulunan derinlikleri ölçmek için kullanılır.
  4. Metrik Cetvel; kumpasın “mm” cinsinden değerleri okunması için kullanılan bölümüdür.
  5. İnç ölçüm cetveli; kumpasın “inç” cinsinden değerleri okunması için kullanılan bölümüdür.
  6. Metrik verniyer; parçanın" mm" cinsinden ondalık değerinin okunmasını sağlar. “mm” cinsinde daha hassas ölçünün alındığı yerdir.
  7. İnç verniyer; parçanın “inç” cinsinden ondalık değerinin okunmasını sağlar.” İnç” cinsinden daha hassas ölçünün alındığı yerdir.
  8. Sabitleme mandalı; hareketli çeneyi sabitler

Kaynakça

  1. ^ Habertürk. "Kumpas Neyi Ölçer? Kumpas Nedir, Ne İşe Yarar?". Habertürk. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabit disk sürücüsü</span> veri depo cihazı

Sabit disk ya da Hard disk kısaca HDD ya da Türkçesi ile sabit disk sürücüsü veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan sabit diskler, cep telefonları ve sayısal fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük hayatımıza girmişlerdir.

Desibel (dB), belirli bir referans güç ya da miktar seviyeye olan oranı belirten, genelde ses şiddeti için kullanılan logaritmik ve boyutsuz bir birimdir. Desibel daima iki değer arasındaki karşılaştırmadır. Bunun sonucu olarak da çoğu kez ölçülen güç değeri değişik olmasına rağmen desibel sayısı aynıdır. Desibelin yaygın olarak ses şiddeti birimi olduğu sanılır ama aslında ses şiddeti karşılaştırmalarında da kullanılabilen bir karşılaştırmadır. Telefon kullanılmaya başlandığında ilgili kurumlar bir iletim birimi bulmak/kullanmak sorunu ile karşılaşmışlardı. Doğal olarak o zaman iletim ya da haberleşme denince akla çoğunlukla telefon gelmekte idi.

Eğitimsel ölçme, genel anlamda ölçme, bir olguya anlamlı sayı ya da semboller atama işlemidir. Eğitsel ölçme ise bu olguların öğrenme ürün ya da sürecine göre kazanımları kapsar. Eğitimsel ölçmelerin amacı ölçülmesi amaçlanan öğrenme yapılarının görgül kestirimlerini sağlamaktır. Bu amaca yönelik olarak değişik ölçme modelleri geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pusula</span>

Pusula, başlıca olarak ulaşımda ve arazi incelemesinde kullanılan, dünya üzerinde yön tespit etmeye yarayan cihaz. Pusulalar; manyetik veya cayroskopik olarak ya da bir yıldıza göre yön belirleme prensipleriyle çalışırlar. En eski pusula türü, Dünya'nın manyetik alanına göre yönleri gösteren manyetik pusuladır ve sıklıkla pusula sözcüğü, manyetik pusula ile eşanlamlı olarak kullanılır.

Kalorimetre, kalorimetri biliminde kullanılan cihaza veya bir kimyasal reaksiyonda ya da fiziksel değişim'de açığa çıkan ısıyı ve ısı sığasını ölçme işlemine verilen isimdir. Diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC), izotermal titrasyon kalorimetresi (ITC) ve hızlandırılmış oran kalorimetresi en bilinen çeşitleridir.

<span class="mw-page-title-main">Tabanca</span> Şarjörlü ve toplu olmak üzere ikiye ayrılan kısa namlulu ateşli silah

Tabanca; kısa namlulu, ateşli silah.

<span class="mw-page-title-main">Antropometri</span> insan vücudunun ölçüleri ile ilgilenen teknik

Antropometri, insan vücudunun ölçüleri ile ilgilenen bir tekniktir. Yunanca anthropo (insan) ve metrikos (ölçme) sözcüklerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Teodolit</span> ölçüm aleti

Teodolit, hassas bir ölçüm aletidir. Mesafe ölçme teodoliteleri; sine-teodolit ve foto teodolit olmak üzere iki tip halinde geliştirilmiştir. Foto-teodolitlerin sine-teodolitlerden farkı bu sonuçlara geniş bir görüş sahası sağlayan gayet hassas, sabit cam levha kameranın konmuş olması ve müteaddit ışıklamaların yapılabilmesidir. Sine-teodolitin bir takip aleti olmasına mukabil foto-teodolit fotoğraf çekme sırasında yerine sabit olarak kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Termometre</span> Sıcaklığı ölçmek için kullanılan alet

Sıcaklıkölçer ya da Termometre, sıcaklığı ölçmek için kullanılan alet.

<span class="mw-page-title-main">Tansiyon aleti</span>

Tansiyon aleti ya da kan basıncı ölçer ya da sfigmomanometre, kan basıncının ölçülmesine yarayan bir araçtır. Üç tipi vardır: cıvalı, havalı ve elektronik. Havalı tipleri bir stetoskop ile birlikte kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Sarkaç</span>

Sarkaç bir ipin bir ucuna rahatlıkla sallanabilecek şekilde bağlanılan bir kütle ile oluşturulan düzenektir. Düzenek kütleçekim kuvveti yüzünden denge konumunu muhafaza etmeye meyillidir. Kütle denge konumundan alındığında yercekimi kuvveti tarafından denge noktasina getirilmek üzere hızlandırılacak ve bu da denge noktası etrafında bir salınıma yol acar.

Ölçü aleti, bilim ve teknolojide çeşitli nicelikleri ölçmek için kullanılan alet ve araçlara verilen genel bir addır.

<span class="mw-page-title-main">Sentil</span> Ölçüm aleti

Sentil, aralık genişliklerini ölçmeye yarayan bir alettir. Sentiller genellikle iki parça arasındaki boşluğu ölçmek için mühendislikte kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ölçü aleti</span>

Ölçü aleti, fiziksel nicelik ölçmeye yarayan bir cihazdır. Fiziksel bilimler, kalite güvencesi ve mühendislikte kullanılan ölçme; gerçek şeylerin ve olayların, fiziksel niceliklerini elde etme ve kıyaslama etkinliğidir. Yerleşik standart nesneler ve olaylar ölçü birimleri olarak kullanılır ve ölçme işlemi; üzerinde çalışılan unsur ve bununla ilişkili ölçü birimi hakkında bir sayı verir. Ölçü aracının kullanımını tanımlayan araçlar ve formel test yöntemleri, elde edilen sayıların arasındaki ilişkilerin vasıtalarıdır.

Bir ölçü sistemi, ölçü birimleri ve onları birbirine bağlayan kuralların bir toplamıdır. Ölçü sistemi, tarihsel olarak öneme sahip olup bilim ve ticaret amaçları için tanımlanır ve düzenlenir. Kullanılan modern ölçü sisteminin örnekleri metre sistemi, İngiliz ölçü birimi ve Amerikalı geleneksel birimleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Metal işçiliği</span>

Metal işleme kullanışlı nesneler, parçalar, montajlar ve büyük ölçekli yapılar oluşturmak için metalleri şekillendirme sürecidir. Kelime olarak, devasa gemiler, binalar ve köprü'lerden hassas motor parçalarına ve narin mücevher'lere kadar her ölçekte nesne üretmek için çok çeşitli süreçleri, becerileri ve araçları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Planimetre</span>

Planimetre, iki boyutlu bir şeklin, düzlemin, parselin düzensiz bir eğri ile sınırlanan alanın integral cinsinden ve doğrudan

Gözlem hatası, bir miktarın ölçülen değeri ile gerçek değeri arasındaki farktır. İstatistik'te bir hata, bir "hata" değildir. Değişkenlik, ölçüm sonuçlarının ve ölçüm sürecinin doğal bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Makaralarla şekillendirme</span> uzun bir sac şeridin istenen bir kesite sürekli bükülmesi

Roll forming, aynı zamanda makaralarla şekillendirme veya rollform şekillendirme denir ve (uzun sac şeridinin istenen kesite haddeleme ile sürekli bükülmesidir. Şerit, istenen enine kesit elde edilene kadar, her biri bükümün yalnızca artan kısmını gerçekleştiren ardışık stantlara yerleştirilmiş makara gruplarından geçer. Rollformla şekillendirme, uzun ve büyük miktarlarda sabit profilli parça üretimi için idealdir.

<span class="mw-page-title-main">Rockwell sertliği</span>

Rockwell sertlik deneyi, bir malzemenin batma derinliğine dayanan birimsiz bir sertlik ölçeği olup en yaygın olarak kullanılan sertlik ölçeğidir. Batıcı uç olarak; bilye uç veya çok sert malzemelerin ölçümünde kullanılan 120° uç açılı elmas koni batıcı uç ile sertlik ölçülür. Rockwell testinde, numuneye önce bir ön yük uygulanır ardından ana yük uygulanır ve yükü serbest bıraktıktan sonra batma derinliği ölçülür. Kullanılan batıcı ucun türü HRA, HRB, HRC, vb. skalalarla kaydedilen birimsiz bir sayıdır ve son harf ilgili Rockwell ölçeğidir.