İçeriğe atla

Kumasi

Kumasi
Kumasi
Kumasi'den görünüm
Kumasi bayrağı
Bayrak
Kumasi mührü
Mühür
Gana içinde Kumasi'nin konumu
Gana içinde Kumasi'nin konumu
ÜlkeGana Gana
BölgeAshanti Bölgesi
DistrictKumasi Metropolitan District
Şehir olma beratı1680
İdare
 • Belediye BaşkanıSamuel Sarpong
Yüzölçümü
 • Toplam254[1] km²
Rakım250 m
Nüfus
 (2012)Gana'nın en kalabalık 2.
 • Toplam1.989,062[2]
 • Yoğunluk5782/km²
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu032
Resmî site
Resmi site

Kumasi, (tarihi olarak sömürge dönemindeki ismiyle: Comassie)[3] Gana'nın güney bölgesinde Kumasi Metropolitan Yönetimi ve Ashanti Bölgesi'nde bulunan bir şehirdir. Kumasi, 2012 yılı tahminlerine göre 1.989.062 nüfus ile Gana'nın en kalabalık ikinci şehridir.[2]

Bosomtwe Gölü kıyısına kurulmuş olan Kumasi, yağmur ormanları bölgesindedir ve ülkenin Güney kıyısında yer alan başkent Akra'ya karayolu ile 250 kilometre (160 mi) uzaklıktadır. Kumasi yaklaşık olarak Ekvator'un 300 mil (480 km) ve Gine Körfezi'nin 100 mil (160 km) kuzeyinde yer alır. Şehir ve çevresinde yetişen çok güzel çiçek ve bitki türlerinden dolayı, Kumasi Gana'da "Bahçe Şehir" veya "kalp atışı" olarak anılır.

Tarihi

Kumasi'nin çevresindeki bölgede Neolitik Çağ'a kadar yerleşim olmadığı yönünde bilgiler mevcuttur. Şehrin göz önünde bir yerleşim birimi olması 1695 yılında kurucusu hükümdar Osei Tutu'nun çalışmaları sonucu Ashanti Konfederasyonu başkenti olması ile başlar. Kumasi'nin hükümarı, "Asantehene" olarak bilinen saltanata bağlıydı ve aynı zamanda Konfedasyon'un da hükümdarıydı. 1701 yılındaki Denkyira'ya karşı Feyiase Savaşı'ndaki zaferleri sonucu, Asante Konfederasyonu Akan halkı üzerindeki birincil devlet oldu.[4] Bu zaferden sonra, Ashantiler Elmina'da konumlanmış Hollandalıların müttefiki oldu. 1872 yılında Hollanda Altın Sahili'nin Birleşik Krallık'la müttefik olan Fantelere devri ile, Kraliyet Sarayı da dahil olmak üzere, Kumasi'nin büyük bölümü 1874 yılındaki Anglo-Ashanti Savaşları'nda Britanya birlikleri tarafından yıkıldı.

Ashanti'yi ziyaret eden ilk İngiliz kadını olan Lady Mary Alice Hodgson, "The Siege of Kumassi" (Kumassi Kuşatması) adıyla, Ashanti Konfederasyonu oluşturan kabileler tarafından kale kuşatması ve sonrasındaki kıyıya yürüyüşü ile ilgili notlar yazdı. Lady Hodgson, Altın Sahil'in Britanya koloni eski valisi Hon. W. A. G. Young, C.M.G.'nin kızı ve sonraki valisi Frederick Mitchell Hodgson'nın karısıdır.[5]

Gana'nın 1957 yılında tamamen bağımsızlığını ilan etmesine rağmen, kraliyet şehri olarak kaldı, ancak kralın rolü sembolik olarak kaldı. Şehir Ashanti halkı tarihi üzerinde önemli bir role sahiptir.

Demografisi

2012 yılı tahminlerine göre 1.989.062 kişilik nüfusu ile Kumasi,[2] ülkenin başkent Akra'dan sonraki en kalabalık ikinci şehridir. Şehrin en büyük etkin topluluğu Ashantilerdir, ancak diğer etkin grupların da sayısı her gün hızla artmaktadır. Nüfusun yaklaşık olarak %84'i Hristiyan ve %11'i Müslümandır. Küçük oranda halk ise geleneksel inançlara sahiptir.[6]

Ekonomisi

Kumasi Pazarı

Bölgede bulunan büyük altın kaynakları ile kurulmuş madenler ile, Kumasi ve Ashanti Bölgesi Gana'nın Batı Gana Bölgesi'ndeki Sekondi-Takoradi'den sonra en zengin ikinci şehridir. Şehrin ana ihraç maddeleri parke ve kakao çekirdeğidir. Gana'nın kereste sektörünün %50'sini Kumasi'dedir ve bu iş kolunda 4.000'den fazla kişi çalışır. "Kaasai Endüstriyel Bölgesi" bölgedeki endüstri için önemli rol oynar. Bira başta olmak üzere alkollü içecek üretimi yapan "Guinness Ghana Breweries" bu şehirdedir ve Gana Borsası'nda işlem görmektedir. Şehirdeki ticaret büyük oranda "Kejetia Pazarı" ve Adum çevresinde gerçekleşir.

İklim

Savan iklimi etkisinde olan Kumasi, yıl boyunca göreceli olarak sabit sıcaklıktadır. Ayrıca yakınında bulunan Akra'ya göre oldukça nemli bir havaya sahiptir ve yıllık ortalama 1400 mm yağış alır. Şehir genel olarak iki yağış dönemi geçirir. Biri daha uzun periyotlarda Mart'tan Haziran'a kadar, diğeri daha kısa süreli Eylül ila Kasım aylarındadır. Batı Afrika'nın diğer bölgelerine benzer şekilde, Kumasi de harmattan rüzgarı etkisinde kalır. Aralık ile Şubat ayları arasındaki şehirdeki kuru havanın sebebi ana olarak harmattandır.

Kardeş şehirler

Kumasi aşağıdaki şehirlerle kardeş şehir statüsündedir:

Ülke Şehir Bölge/Eyalet Tarih
Fildişi SahiliFildişi SahiliAbidjanLagunes2004
Treichville
Amerika Birleşik DevletleriABDAtlantaGeorgia2010
HollandaHollandaAlmereFlevoland2001
Amerika Birleşik DevletleriABDCharlotteKuzey Karolina1996
Amerika Birleşik DevletleriABDColumbusOhio2008
KanadaKanadaKitchenerOntario2010
Amerika Birleşik DevletleriABDNewarkNew Jersey1999
Güney Afrika CumhuriyetiGüney Afrika
Tshwane
Gauteng2010
Amerika Birleşik DevletleriABDWinston-SalemKuzey Karolina2001

Kaynakça

  1. ^ "Demographic Characteristics". Ghanadistricts.com. 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012. 
  2. ^ a b c "World Gazetteer online". World-gazetteer.com. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Coomassie and Magdala the story of two British campaigns in Africa 15 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
  4. ^ McCaskie, T. C. "Denkyira in the Making of Asante" in The Journal of African History vol. 48 (2007) no. 1, s. 1
  5. ^ Morgan, Henry James Types of Canadian women and of women who are or have been connected with Canada : (Toronto, 1903) [1]
  6. ^ "Population & Housing Census 2010 - District Analytical Report - Kumasi Metropolitan" (PDF) (İngilizce). Ghana Statistical Service. Ekim 2014. s. 36. 12 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gana</span> Batı Afrikada bir ülke

Gana ya da resmî adı ile Gana Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan bir ülkedir. Ülkenin komşularını Fildişi Sahili, Burkina Faso ve Togo oluştururken, güneyinde Gine Körfezi yer almaktadır. Ülke sınırları içerisinde yer alan zengin maden yataklarının en önemli parçasını oluşturan maden olan altın nedeniyle eski koloni sahibi Birleşik Krallık ülkeye koloni döneminde Altın Sahili ismini vermiştir. Ülkenin en büyük şehri ve başkenti Accra'dır.

<span class="mw-page-title-main">Detroit</span> ABDde bir şehir

Detroit, bir milyona yaklaşan nüfusu ile ABD'nin en büyük 27. şehri ve Michigan eyaletinin en büyük şehridir. Etrafındaki banliyölerle birlikte Detroit şehrinin oluşturduğu Detroit Metro bölgesi ise 4.5 milyona yaklaşan nüfusu ve birçok Fortune 500 şirketine ev sahipliği yapmasıyla ABD'nin en önemli ekonomik merkezlerinden biridir ve konum olarak Kanada sınırında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Jacksonville</span>

Jacksonville, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinin en kalabalık şehri ve tüm Amerika'nın en kalabalık 13'üncü şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Atlanta</span>

Atlanta, ABD'nin Georgia eyaletinin en büyük kenti ve başkentidir. Atlanta'nın şehir sınırları içindeki nüfusu 432.427 olup varoşları ile birlikte Atlanta büyük metropolitan bölgesinin nüfusu 5.457.831 kişi olup ABD'nin nüfus itibarıyla dokuzuncu büyük metropolitan bölgesidir. Atlanta aynı zamanda "Fulton Kontluğu" (county) merkez şehridir. Atlanta Fulton Kontluğu'nun tamamını içine aldığı gibi doğuya doğru "DeKalb County"'nin de bir kısmını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El Paso</span> ABDde bir şehir

El Paso, ABD'nin Teksas eyaletinin en büyük kentlerinden biri ve El Paso, Texas Kontluğu (county) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Omaha, Nebraska</span> Douglas County, Nebraska, ABDde bir kent

Omaha ABD'nin orta-batı bölgesinde Nebraska eyaletinde bir kenttir. Şehir Missouri Nehri sahilinde konumlanmış olup bu nehre katılan "Platte Nehri" ağzının 30 km kuzeyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Akra</span> Gananın başkenti

Akra, Atlas Okyanusu'nun bir parçası olan Gine Körfezi'nin güney kıyısında yer alan Gana'nın başkenti ve en büyük şehridir. 2021 nüfus sayımı itibarıyla, 20,4 km², 284.124 kişilik bir nüfusa ve 3.245 km² büyüklüğündeki daha büyük Büyük Akra Bölgesi, 5.455.692 kişilik bir nüfusa sahiptir. Yaygın kullanımda "Akra" adı genellikle, 199,4 km²'yi kapsadığı 2008'den önce var olduğu şekliyle Akra Metropolitan Bölgesi topraklarına atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Catanzaro</span> Catanzaro iline bağlı komün (Calabria, İtalya)

Catanzaro, güney İtalya'da Calabria bölgesinde bu bölge idaresine ait bazı idari birimlerin bulunduğu ve aynı ismi taşıyan Catanzaro ilinin merkezi olan şehir ve yerel idare bakımdan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Pescara</span> Pescara iline bağlı komün (Abruzzo, İtalya)

Pescara, İtalya'da Abruzzo bölgesinin merkezi ve aynı adı taşıyan Pescara ili merkezi olan Adriyatik Denizi kıyısında bir liman kentidir. Aterno-Pescaro Nehri'nin Adriyatik Denizi'ne katıldığı mevkide olan Pescara şehri büyük bir belediye olarak 1926'da o zaman Chieti ili içinde nehrin güney kıyısında bulunan Pescara komünü ile o zaman Teramo ilinde ve nehrin kuzeyinde bulunan Castellamare Adriatico komününün birleştirilmesinden doğmuştur. Bu yeni şehrin kurulmasına başta önayak olan Pescara'da doğmuş şair Gabriele D'Annunzio idi.

<span class="mw-page-title-main">Birmingham</span> İngilterede bir şehir

Birmingham, Birleşik Krallık içinde; İngiltere'nin West Midlands bölgesinde "metropolitan borough" statülü bir büyükşehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Baltimore</span>

Baltimore, ABD'nin Maryland eyaletinin en kalabalık şehridir. Baltimore, 2020 nüfus sayımında 585.708 olan nüfusuyla Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık 30. şehridir. Baltimore, 1851 yılında Maryland Anayasası tarafından bağımsız bir şehir olarak belirlendi ve bugün ülkedeki en kalabalık bağımsız şehirdir. 2020 nüfus sayımı itibarıyla Baltimore metropolitan alanının nüfusunun 2.838.327 olduğu tahmin edilmektedir ve bu da onu ülkenin 20. en büyük metropolitan alanı yapmaktadır. Daha büyük Washington metropolitan alanıyla birleştirildiğinde, Washington-Baltimore birleşik istatistik alanı (CSA), 2020 ABD nüfus sayımına göre 9.973.383'lük bir nüfusa sahiptir ve ülkenin üçüncü en büyük nüfusudur.

<span class="mw-page-title-main">Wakefield</span>

Wakefield Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde bulunan; törensel West Yorkshire Metropoliten Kontluğuna bağlı, merkezi Wakefield kentinde bulunan, tek-seviyeli-metropoliten-yerel-idare birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Preston Şehri</span>

Preston Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesi Kuzey-Batı İngiltere bölgesinde birinci seviye yerel idare olan Lancashire kontluğuna (county) bağlı bulunan bir "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idare birimidir ve 2002'den itibaren de bir "şehir" olma statüsü taşır. Bu yerel idare biriminin merkezi bu yerel idare bölgesi içinde en büyük yerleşke olan Preston, Lancashire kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Newark, New Jersey</span>

Newark, ABD'nin New Jersey eyaletinin en kalabalık şehri, Essex County'nin merkezi ve New York metropoliten alanının başlıca şehirlerinden biridir. 2020 nüfus sayımı itibarıyla şehrin nüfusu 311.549'dur.

<span class="mw-page-title-main">Leeds Şehri</span>

Leeds Şehri Birleşik Krallık İngiltere ülkesi Yorkshire ve Humber bölgesinde 1974-1989 arasında on birinci seviye yerel idare olan West Yorkshire Metropoliten kontluğuna (county) bağlı olmuş olan, 1989dan sonra tek seviyeli "metropoliten bölge" statülü bir yerel idare birimidir ve bir "şehir" olma statüsü taşır. Bu yerel idare biriminin merkezi bu yerel idare bölgesi içinde en büyük yerleşke olan Leeds kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Tyne ve Wear</span>

Tyne ve Wear, İngiltere'nin Kuzey Doğu bölgesinde bir "metropoliten" kontluktur. Bu metropoliten kontluk 1974'te resmen yürürlüğe giren "1972 Yerel İdare Reformu Kanunu" ile kurulmuştur. Kurulduğu dönemde birinci seviyede seçilmiş bir konsey ve konseyin yürütülmesi için bir yerel bürokrasi idaresi vardı. Tyne ve Wear Metropoliten Kontluğu altında şu ikinci seviyeli beş şehir ve metropoliten borough bulunmaktaydı: Newcastle upon Tyne, Sunderland, Gateshead Metropoliten Borough, North Tyneside Metropoliten Borough ve South Tyneside Metropoliten Borough. Fakat 1989'da "Tyne ve Wear Metropoliten Kontluğu" konseyi ve buna bağlı bürokratik idare lağvedilip kapatıldı. Bu idarenin altında bulunan 5 şehir ve metropoliten "borough" tek-seviyeli-yerel-idare statüsü kazandılar. Fakat metropoliten kontluk bir törensel kontluk statüsü taşımaktadır. Ayrıca kuruluş kanunu kaldırılmadığı için hukuken halen yürürlükte olan bir kamu kuruluşu statüsüne haizdir. Bunun yanında coğrafyacılar ve coğrafya istatistikleri tarafından kullanılan bir tanımdır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Midlands</span> Ingilterede bir kontluk

Batı Midlands, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Batı Midlands bölgesinde bir "metropoliten" kontluktur.

<span class="mw-page-title-main">Columbia, Güney Karolina</span>

Columbia ABD'nin Richland ilinin merkez şehri ve Güney Karolina eyaletinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Cheyenne, Wyoming</span>

Cheyenne ABD'nin Wyoming eyaletinin başkenti ve eyaletin en yüksek nüfuslu şehridir. Cheyenne aynı zamanda Laramie County'nin de yönetim merkezidir.

Osei Kyeretwie Lisesi, Gana'nın Ashanti Bölgesi’nde bulunan Kumasi'de karma eğitim yapan bir yatılı okuldur.