İçeriğe atla

Kumaş boyama

Hindistan, Goa'da bir markette pigment satışı.
Çağdaş Hindistan'da el ile yapılan pamuk boyaması.

Boyama tekstil malzemesi olan gevşek lif, iplik ve kumaşa renk verme işlemi veya boya ile giysiyi biçimlendirmedir.

Boya tipleri

Binlerce yıldır boyama insanların giysilerini süsleme veya kumaşların diğer kullanımı için kullanılıyor ve birincil kaynak olarak tabii boyalar hayvan ve bitkilerden çıkartılıyordu. Son 150 yıl içinde insan renk yelpazesini genişletmek ve boyaların yıkanmaya ve genel kullanıma karşı daha dayanıklı olması için yapay boyaları üretti. Farklı lif tipleri için farklı boya sınıfları kullanıldı ve kumaş ve giysi üretmek için farklı tekstil üretim aşamaları kullanıldı.

Akrilik lifler ana boyalar ile, naylon ve protein lifler ise yün ve ipekliler gibi asit boyasıyla, poliester ipliği dağılma boyayla boyanır. Pamuk ise tekne boyası içeren bir seri boya ile boyanır.

Tarih

Boyama ile ilgili ilk kanıt Hindistan'da Mohenjo-daro (MÖ 3. milenyum) bölgesinde yapılan arkeolojik kazılarda bitki boyası ile boyanmış bir pamuk parçasının keşfedilmesinden gelir.[1] Bu olayda kullanılan boya rubia adlı bitkiden elde edilen boyadır ve çivit boyası gibi diğer boyalar diğer bölgelere ticaret yoluyla tanıtılmıştır.[1] Büyük İskender ile ilişki (boyamayı askeri kamuflajda başarıyla kullanmıştır) bundan başka boyamanın Hindistan'dan yayılmasına yararı dokunmuştur.[1]

Boyama türleri

Boyama, Fas

Yaygın şekilde kullanılan boyama türlerinden birisi paket boyama yöntemidir. Bu sistemde ham iplik, delikli bir silindir üzerine sarılır ve bir yuvarlak boyama makinesi içine dikey dingil üzerinde yerleştirilir. Boya çözümü, dahildeki paketin dışından iç kısma ve içeriden dışarıya basınç altında birbiri ardı sıra zorlanır. Bilgisayarlar, gittikçe artan boyama işleminde büyük bir hız ve doğrulukta renkleri formüle etmek ve uyuşturmak amacıyla kullanılır.

Kaynakça

  1. ^ a b c Bhardwaj, H.C. & Jain, K.K., "Indian Dyes and Industry During 18th-19th Century", Indian Journal of History of Science 17 (11): 70-81, New Delhi: Indian National Science Academy.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Tekstil mühendisliği, Mühendislik Fakültesine bağlı bir yükseköğretim bölümüdür. Tekstil mühendisliği bölümleri 4 yıllık lisans programlarına bağlı olarak özel sektöre yönelik Tekstil mühendisi yetiştirmektedir. tekstil hammaddelerini değişik tekniklerle işleme ve bu alanda yeni teknikler geliştirme konusunda eğitim ve araştırma yapan mühendislik dalıdır. Tekstil mühendisleri genelde dokuma ve konfeksiyon fabrikalarında, fiziksel kontrol laboratuvarlarında, yapay lif üreten fabrikalarda, boyarmadde ve tekstil yardımcı maddesi üreten fabrikalarda çalışırlar.

<span class="mw-page-title-main">Akrilik elyaf</span> Yalıtkan sentetik elyaf

Akrilik lifler, ortalama molekül ağırlığı ~100.000, yaklaşık 1900 monomer birimi olan polimer'den (poliakrilonitril) yapılan sentetik lifleridir. ABD'de bir elyafa "akrilik" denmesi için, o polimerin en az %85 akrilonitril monomer içermesi gerekir. Tipik komonomerler, vinil asetat veya metil akrilattır. DuPont, 1941'de ilk akrilik elyafları yapmış ve bunları Orlon adıyla tescillemişti.

<span class="mw-page-title-main">Tekstil</span>

Tekstil veya dokumacılık, hayvansal, bitkisel veya kimyasal lifli kullanım ürünleridir. Giyilebilen her şey ve bazı dekorasyon ürünlerini de içine alan üretim sektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Boya</span>

Boya, herhangi bir nesneye renk vermek amacıyla yalıtım ve koruma sağlamak için uygulanan bir kaplamadır. Boya hemen hemen tüm malzemelere uygulanabilir. En sık kullanıldığı alanlar sanat, tasarım, resim, endüstriyel kaplamalar, ulaşım ve korumadır. Boya kimyasal özelliği bakımından temel olarak yaş boya ve toz boya olmak üzere ikiye ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Eozin</span>

Eozin katrandan elde edilen turuncu-pembe renkli bir boyadır.

<span class="mw-page-title-main">Kumaş</span>

Kumaş, ipliklerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. Pamuk, yün, ipek, keten vb maddelerden elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Dantel</span>

Dantel, her türlü iplikle örülen veya bir kumaşın kenarına işlenen, türlü biçimde ince ve ağ görünümünde örgü çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo kırmızısı</span>

Kongo kırmızısı, benzidindiazo-bis-1-naftilamin-4-sülfonik asit denilen asidin sodyum tuzudur. İkincil diazo boyasıdır. Kongo kırmızısı suda çözünebilir ancak etanol gibi organik çözücülerde daha iyi çözünür.

<span class="mw-page-title-main">İplik</span>

İplik, dokuma maddelerinin uzun ince lifleri her birinden bükülmüş ve çekilmiş durumu olup, tekstil, dikiş, kroşe, örgü, dokuma, nakış ve halat üretimi için uygun hale getirilmesi işlemidir. İplik, lifin elde veya makinede dikiş için uygun hale getirilmiş tipidir. Modern üretim dikiş iplikleri balmumu veya diğer yağlayıcı maddeler ile son bulur. Nakış iplikleri el veya makine nakışı için özel olarak dizayn edilmiş ipliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı</span> bir renk

Kırmızı, al veya kızıl, parlak gökkuşağının en dışındaki renk. Sarı ve mavi gibi ana renklerden biridir. Güneş içteki gökkuşağındaki kırmızı renk ve gözümüzün açısı 42 derecedir. Elektromanyetik tayfın görülebilen renklerinden biridir. Kırmızı ışığın dalga boyu 630-760 nanometre civarındadır. Kırmızı en düşük frekanslı renktir. Kırmızının altındaki frekanslara kızılötesi denir. Karşıt rengi mavidir. Kırmızının, tamamlayıcı rengi yeşildir.

<span class="mw-page-title-main">Kasımuşağı halıları</span>

Kasımuşağı halıları, Azerbaycan'ın halıcılık okullarından biri olan Karabağ halıcılık okulunun Cebrayıl grubuna ait hovlı halılardır. Karabağ tipi Cebrayıl grubuna ait "Kasımuşağı halıları" Zengezur bölgesinin Hacışamlı idari toprak biriminde bulunan bulunan Kasımuşağı obasının yanı sıra çevre köylerin de adıyla ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk kırmızısı</span>

Türk kırmızısı 18. ve 19. yüzyılda pamuk boyamada yaygın olarak kullanılan kırmızının tonu bir renktir. Uzun ve zahmetli bir süreçle kökboya (rubia) bitkisinin kökü kullanılarak yapılır. Hindistan ya da Türkiye kökenli olup, 1740'lı yıllarda Avrupa'ya getirilmiştir. Fransa'da rouge d'Andrinople (Edirne kırmızısı) ve rouge Turk olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir moda</span>

Sürdürülebilir moda, moda sektöründe hızlı moda anlayışına karşı gelişmiş, ekolojik bütünlüğü ve toplumsal adaleti savunarak moda ürünlerini ve sistemini değiştirmeyi hedefleyen bir akım. Yalnızca ürünle değil, modanın bağlantılı olduğu toplumsal, kültürel, ekolojik, finansal sistemlerle de ilgilenen bir yaklaşımdır.

İndigo boya, kendine özgü mavi renkte olan organik bileşiktir. Tarihsel olarak indigo, bazı bitkilerin yapraklarından çıkarılan doğal bir boyaydı ve bu süreç ekonomik olarak önemliydi, çünkü mavi boyalar bir zamanlar nadirdi. Bugün üretilen indigo boyanın büyük bir yüzdesi, her yıl birkaç bin ton sentetiktir. Genellikle denim kumaşı ve mavi denim pantolonla ilişkilendirilen mavidir.

<span class="mw-page-title-main">Duvar boyacısı</span>

Duvar boyacısı bina iç veya dış zeminlerini istenilen renklerde boyayan kişidir. Ev tamiri ve ev geliştirme işlerinde çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Giyim tarihi</span>

Giyim tarihi, giyim ve tekstillerin insanlık tarihi boyunca gelişimini, kullanımını ve bulunabilirliğini izler. Giyim ve tekstil, farklı medeniyetlerde farklı zamanlarda mevcut olan malzeme ve teknolojileri yansıtır. Bir toplumdaki giyim ve tekstillerin çeşitliliği ve dağılımı, sosyal gelenekleri ve kültürü ortaya koyar. Giyim ve tekstil tarihi, insanlık tarihi boyunca giyim ve tekstillerin mevcudiyet, kullanım ve gelişiminin izini sürer. Giyim ve tekstil, farklı medeniyetlerde farklı zamanlarda mevcut olan malzeme ve teknolojileri yansıtır. Bir toplumdaki giyim ve tekstilin çeşitliliği ve dağılımı, toplumsal adet ve kültürleri ortaya çıkarır.

Linens, yatak takımları, masa örtüleri ve havlular gibi günlük kullanıma yönelik üretilen kumaş ev eşyalarıdır. "Linens", ayrıca kilisede kullanılan sunak bezleri anlamına gelen kilise çarşaflarına da atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi bitkileri</span>

Sanayi bitkileri: Sanayi bitkileri, endüstriyel amaçlarla üretilen bitkilerdir. Bu bitkiler, gıda, yakıt, inşaat malzemeleri, tekstil ürünleri, ilaçlar, kimyasal maddeler ve diğer birçok ürünün üretiminde kullanılan hammaddeleri sağlamaktadırlar.

Dijital tekstil baskısı, kumaşa mürekkep püskürtme temelli herhangi bir renk maddesinin baskı yapılma yöntemi olarak tanımlanır. Özellikle, dijital tekstil baskısı, daha küçük desenlerin giysilere ve daha büyük desenlerin tekstilin büyük formatlı rulolarına baskı yapılması durumunda kullanılır. Bu, reklam ve kurumsal markalamanın polyester ortamlara baskı yapılması şeklinde görülen görsel iletişimde büyüyen bir trenddir. Örnekler: bayraklar, pankartlar, tabelalar, perakende grafikler.

<span class="mw-page-title-main">Selüloz asetat</span> kimyasal bileşik

Biyokimyada, selüloz asetat, genellikle selüloz diasetat olan selülozun herhangi bir asetat esterini ifade eder. İlk olarak 1865'te hazırlanmıştır.