Kuluçka makinesi

Kuluçka makinesi, yapay olarak bir kanatlı yumurtasının civcive dönüşmesi için gereken fiziki koşulları temin eden bir makine olmaktadır.

Bir yumurtanın civcive dönüşmesi için belirli oranlarda ısı ve rutubet gerekmektedir ve doğal kuluçka yapımında ise bu değerler anne kuş tarafından temin edilmektedir. Kanatlıların yapay üremesi ilk olarak yaklaşık MÖ 3000 yıllarında Antik Mısır'da yapıldı ve bunun için özel kuluçka odaları bulunmaktaydı.

Lakin kuluçka odalarından çıkım almayı sadece deneyimli kişiler başarabilirdi; çünkü her kuşun yumurtasının gelişimi için farklı değerlerde ısı ve rutubet gerekir.

Yapay kuluçka yöntemi kanatlıların hızlı üremesi için kullanılmaktadır ve genel olarak ticari amaçlar için insanlar yapay kuluçka yapımına doğru yöneldiler; çünkü kanatlılar zaman içinde insanlar tarafından en çok tüketilen besin kaynağına dönüştü ve talebi gitgide arttı.

Zaman ilerledikçe Çin'de farklı ve taşınabilir kuluçka makineleri üretilmeye başladı ve evlerde yaygın olarak kullanılmaya başlandı.

Otomatik kuluçka makinesi ilk olarak Hollandalı fizikçi Cornelius Drebbel tarafından icat edildi ve tarihteki ilk termostatlı kuluçka makinesi olarak kayıtlara geçti. 1609 yılında Drebbel, İngiltere'de ve Londra'da ilk termostatlı kuluçka makinesini icat etti ve o zamandan beri kuluçka makineleri değişmekte ve gelişmektedir.

Drebbel kuluçka makinesinin icadı için Antik Mısırlılar ve Çinlilerin kullandığı sıcak odalardan ilham aldı ve termostatlı bir kuluçka makinesi yaptı.

Kuluçka makinesi, kuş yumurtalarının toplu bir şekilde civcive dönüşmesi için olanak sağlamaktadır. Doğal yöntem ile kuluçka yapımında yumurtanın gelişimi için gereken ısı, nem ve çevrilme anne kuş tarafından sağlanır. Yapay yöntemde ise bu faktörler kuluçka makinesi mekanizmaları tarafından temin edilir.

Günümüzde kuluçka makinesi üretiminde son derece hassas ve sensörler ve yapay zeka kullanılmaktadır ve bu yüzden, kuluçka makinelerinde göz alıcı oranda randıman artmasına neden olmaktadır.

Bir kuş çiftleşmeden sonra gurk olur ve yapmış olduğu döllü yumurtaların üzerine yatar, her kuşta kuluçka süresi farklı olmaktadır, kuluçka döneminde anne kuşun vücut ısısı ve rutubeti yumurtaların içinde bulunan embriyonun gelişimi için olanak sağlar. Ayrıca yumurtaların çevirmesini ise gagasının yardımı ile yapar ve belirli süre aralıklarında yumurtaların çevrilmesini sağlar.

Kuluçka makinesi ise embriyonun gelişmesi için gereken koşulları yapay olarak temin eder genel olarak yumurtaların gelişimi için gereken ısı ve nem değerleri aşağıdakilerden ibarettir :

Nem : embriyonun gelişmesi için gereken nem oranı %55 ila 65 olmaktadır.

Isı : kuluçka dönemi için gereken sıcaklık genel olarak 37,8 derece olmaktadır ve daha düşük ısı oranı yumurta içinde bulunan embriyonun telef olmasına neden olur. Kuluçka makinesinde bulunan rezistanslar yardımı ile temin eder.

Havalandırma : yumurtaların gelişmesi için ısı ve nem değerlerinin yanı sıra Oksijen gerekmektedir ve civcivlerin bu ihtiyacı ise kuluçka makinesi havalandırma sistemi tarafından temin edilmektedir. Çünkü civcivler gelişim sürecinde yumurta içinde oksijen tüketirler ve kabuk üzerinde bulunan gözle görülmeyen hücreler yolu ile oksijen alırlar.

Havalandırma sistemi ise makine dışından havayı kuluçka makinesi içine aktararak ve hava dolaşımını sağlayarak taze havanın makine içinde eşit olarak dağılmasına neden olur.

Civcivlerin gelişmesi için gereken oksijen oranı %10 ila 20 olmaktadır ve eğer yumurtalardan çıkan karbondioksit gazı %5 ulaşırsa civcivler yumurta içinde telef olabilir. Havalandırma sisteminin diğer vazifesi ise yumurtalardan oluşan CO2 gazını makine dışına aktarmaktır.

Çevirme sistemi : yumurtalar eğer kuluçka dönemi boyunca makinede sabit olarak kalırlarsa içindeki embriyo kabuğa yapışır ve kuluçka işlemi başarısız olur bu yüzden yumurtaların bu dönemde son derece yavaş bir hızla dönmesi sağlanmalıdır. Doğal yöntemde anne kuş gün boyunca 6 kez çevirir ve yapay yöntemde ise kuluçka makinesi her 4 saatte bir tur yumurtaları çevirmektedir.

Kuluçka makinesi hazır fiziki koşulların içinde kontrollu olarak farklı koşulları sağlamak içindir ve ısı ve nem değerlerini üzerinde bulunduğu mekanizmalar ile temin etmektedir ve kontrollu çalışması için (istenilen değerleri sağlaması için) üzerinde bir kontrol sistemi veya termostat montaj edilmiştir, yeni nesil kuluçka makinelerinde eski termostat yerine hassas sensörler kullanılmaktadır.

Kuluçka makinesi kümes hayvanları yetiştirmek için gereken malzemeleri olan bir çiftlik için kullanışlı makine olmaktadır.

Ayrıca okullarda öğrencilere eğitim için kullanılmaktadır. Kuluçka makineleri sadece kanatlı yumurtaları kuluçkası için değildir ve yumurtlayan sürüngenler için ise kullanılabilir.

Hatta laboratuvarlarda bazı mikroorganizmaların gelişmesi için kullanılmaktadır. Kuluçka makineleri farklı kapasitelerde farklı kullanış amaçları için üretilmektedir. Bazıları 100 adetten düşük kapasitelerde hobi amaçlı kuluçka yapanlar için üretilmektedir ve bazıları ise 100 adetten fazla ve 2000 adete kadar bulunmaktadır.

Tavuklarda kuluçka dönemi 21 gün olmaktadır ve diğer kuşlarda ise bazen daha az ve bazen daha fazla sürebilir.

Kuluçka makinesi üretiminde asıl hedef bir kerede yüksek oranda 1 günlük civciv üretmektir ve bu civcivler kuluçka makinesi ile doğal yönteme göre daha sağlıklı olmaktadırlar, çünkü doğal yöntem deki olası tehditler yapay yöntemde bulunmamaktadır.^[1]

Kuluçka makineleri günümüzde farklı kapasitelerde üretilmektedir ve genel olarak en düşük 7 adet kapasitesinde ve en fazla ise 2000 adeti aşan bir kapasitede olması mümkün.

Mini veya hobi kuluçka makineleri : hobi amaçlı veya süs kuşları üremesi için tercih edilen kuluçka makinesi modeli olmaktadır ve 100 adetten düşük kapasitelerde üretilmektedir.

Ticari kuluçka makineleri : bu modeller genel olarak işletmeler ve tavuk yetiştiricileri tarafından kullanılmaktadır ve 100 adetten başlaya ve 2000 adete kadar devam eden kapasitelerde üretilmektedir.

Endüstriyel kuluçka makineleri : 2000 adetten daha fazla yumurta kapasitesinde büyük ölçekte kuluçka makineleri olmaktadır ve endüstriyel seviyede kanatlı yetiştiricileri için özel olarak üretilir.