İçeriğe atla

Kulpa Bozgunu

Kulpa Bozgunu
Osmanlı-Avusturya savaşları
Osmanlı-Hırvatistan Yüzyıl Savaşı
Tarih22 Haziran 1593
Bölge
Kulpa Irmağı, Sisak - Moslavina, Hırvatistan
Sonuç Kesin Avusturya-Hırvat Zaferi
Taraflar

Habsburg Monarşisi Avusturya Arşidüklüğü

Hırvatistan Krallığı
Carniola Dükalığı
Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Habsburg Monarşisi Ruprecht von Eggenberg
Toma Erdödy
Andreas von Auersperg
Telli Hasan Paşa (ölü)
Güçler
5800 12.000[1]–16.000[2]
Kayıplar
500 8000[2] çatışmada ölen ve suda boğulan sayısı

Kulpa Bozgunu (Hırvatça:Bitka kod Siska, Almanca:Schlacht bei Sissek), 22 Haziran 1593 tarihinde Sisak-Moslavina bölgesinde, Kulpa Irmağı'nın Sava Nehri ile kavşağı yakınlarında Osmanlı Devleti'nın sınır komutanı olan ve daha bir yıl önce Bosna Beylerbeyi olarak atanmış olan Telli Hasan Paşa'nın Bosna Eyâlet Sipâhileri ile Avusturya Arşidüklüğü ve Hırvatistan Krallığı birleşik ordusu arasında gerçekleşmiş muhârebedir.[3]

Muhârebede, Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın güçleri ağır bir şekilde yenildi. Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa; Hersek Sancakbeyi Sultanzade Mehmed Bey ve diğer birkaç paşa şehit düştüler. Bu muhârebenin sonucu 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nı tetikledi.

Kaynakça

  1. ^ Oto Luthar: The Land Between: A History of Slovenia 22 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Peter Lang GmbH, 2008), s. 215 (İngilizce)
  2. ^ a b Hammer Tarihi: Joseph von Hammer-Purgstall, Geschichte des Osmanischen Reiches. online:Vol.4: Vom Regierungsantritte Murad des Dritten bis zur zweyten Entthronung Mustafa des Ersten 1574–1623 19 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Budapest: C. A. Hartleben, 1829, s. 218. Türkçe çeviri: Abdüllatif Türker, Dündar Alikılıç, Irfan Bülbül, (2000) Osmanlı İmparatorluğu Tarihi Ìstanbul: Söğüt Yayınları ISBN 9786050043181 Bu kaynaktaki altnotta belirtildiği gibi, muharebe dönemine en yakın zamanda yazan Osmanlı tarihçileri çok daha küçük sayıda Osmanlı askeri gücünün katıldığını bildirirler. Örneğin, Mustafa Naima,Tarihi Naima Constantinople 1734, cilt I, say. 43.
  3. ^ "Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Sultan III. Murad Kronolojisi". 5 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Koca Sinan Paşa</span> 39. Osmanlı sadrazamı

Koca Sinan Paşa, Osmanlı padişahları III. Murad ve III. Mehmed'in saltanat dönemlerinde 5 defa olmak üzere toplam 8 yıl 5 ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbekir (eyalet)</span> Diyarbakır

Diyâr-ı Bekr Eyaleti tam adı Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği, 1515 yılında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi Diyarbakır'dır. Doğrudan Osmanlı İmparatorluğuna bağlı olarak yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Joseph von Hammer-Purgstall</span> Avusturyalı tarihçi, diplomat ve Doğu bilimleri uzmanı

Joseph von Hammer-Purgstall, Avusturyalı tarihçi, diplomat ve Doğu bilimleri uzmanı. Tarihçi, Geschichte des osmanischen Dichtkunst adlı eserinin iç kapağına ismini Yûsuf Hammer Purgstall olarak işlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1623-1639 yılları arasında yapılmış savaş

1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında, Irak meselesi için çıkan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Haçova Muharebesi</span>

Haçova Meydan Muharebesi, 24-26 Ekim 1596 tarihleri arasında Osmanlı ordusunun Avusturya Arşidüklüğü ve Erdel Prensliği kuvvetlerine karşı kazandığı bir zaferdir.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp (eyalet)</span> Osmanlının Afrika Eyaleti

Trablusgarp Eyaleti veya Trablusgarp Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Osmanlı Devleti'nde iki tane Trablus adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine Trablus-ı Garb veya Mağrib Trablusu, Şam bölgesindekine Trablus-ı Şam veya Şam Trablusu denilmiştir. Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tiryaki Hasan Paşa</span> Kanije Savunmasını yaparak ün alan Osmanlı paşası (1521 - 1611)

Tiryaki Hasan Paşa, Kanije Savunması'nı yaparak ün alan Osmanlı paşası.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Telli Hasan Paşa</span> Osmanlı generali

Telli Hasan Paşa (1530-1593), Sırp asıllı Osmanlı devlet adamı ve askeridir. Bosna Beylerbeyliği sırasında Hırvatistan'a ve Dalmaçya kıyılarına düzenlediği akınlarla adından söz ettirmiş ve 1593'teki Sisak Kuşatması sırasında şehit düşmüştür. Osmanlı tarihlerinde Kulpa Bozgunu olarak bilinen bu hadise 1593-1606 yılları arasında 13 yıl sürecek olan Osmanlı-Avusturya Savaşlarına zemin hazırlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kadızade Ali Paşa</span>

Kadızade Ali Paşa, sancakbeyi ve beylerbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Dionysios Filozof ya da düşmanlarının ona taktığı soyadıyla Skilozof, 1541-1611 arasında yaşamış ve İspanya'nın desteğiyle Teselya ve Yanya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı iki çiftçi isyanı başlatmış bir Rum papazdır. Osmanlı'nın Yunanistan'ı yönettiği dönem boyunca Osmanlı aleyhine devrimci komplolar düzenleyen Rum Ortodoks Kilisesi'nin en önemli papazlarından birisi sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Bihaç Kuşatması (1592)</span>

Bihaç kuşatması Haziran 1592'de Habsburg Monarşisi'ne bağlı Hırvatistan Krallığı'ndaki Bihaç kentinin Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılması ve ele geçirilmesidir. 1591 yılında Telli Hasan Paşa'nın Bosna Eyaleti Beylerbeyliğine gelmesiyle İmparator II. Rudolf ile Sultan III. Murad arasında kurulan barış dönemi sona ermiş ve taşradaki Osmanlı orduları Hırvatistan'a doğru taarruza geçmiştir. Una Nehri üzerinde, neredeyse izole bir şehir olan ve 1585'te bir Osmanlı saldırısını püskürten Bihaç, ilk hedeflerden biriydi. Hırvatistan Banı Thomas Erdődy, sınır kasabalarını korumak için mevcut kaynakları ve askerleri kullandı, ancak Osmanlılar 1591'de birkaç küçük kale almayı başardı. Saldırı hız kazandıkça, Hırvat Parlamentosu 5 Ocak 1592'de ülkede genel bir başkaldırı hakkında bir yasa çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Van Kuşatması (1633)</span>

Kuskunkıran Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

Ayşe Sultan, Sultan İbrahim 'ın kızı ve II. Süleyman'in ablası.

<span class="mw-page-title-main">Brest Muharebesi (1592)</span>

Brest Muharebesi, 1593-1606 Osmanlı-Roma Cermen Savaşı öncesinde askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Yanıkkale Kuşatması (1594)</span>

Yanıkkale Kuşatması ya da Györ Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

Damat Murtaza Paşa (?-1636); beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanije Kușatması (1600)</span>

Kanije Kușatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma İmparatorluğu Savaşı'nda evre.