İçeriğe atla

Kule

Bristol'daki Cabot Kulesi

Kule, boyu eninin en az iki katı olan, herhangi bir yapı malzemesinden yapılmış yapıdır. İlk ortaya çıkış nedenleri düşmanları önceden görüp, korunmak olan kuleler zamanla;

  • alçakta bulunan yerler su dağıtımı,
  • sanat eseri,
  • yerleşim,
  • gözetleme,
  • turistik amaçlar ile de kullanılmıştır.

Çoğunlukla kare veya silindir biçimindeki yüksek yapı anlamına gelen "kule" isminin aslı Arapça “kulle” kelimesinden gelmektedir. Uçları sivri olarak biten piramit şeklindeki yapılar yüksekliklerine rağmen kule olarak adlandırılmazlar. Kule kelimesinde daha çok bir “kale”lik anlamı aranmalıdır. Buna göre piramit ve ziggurat tipi yapıları kule olarak adlandıramayız.

Kule, çok farklı amaçlar için birbirlerine benzer şekillerde günümüze kadar yapıla gelmiştir. Bu vazgeçilmez yapının çeşitleri arasında bir tanesi vardır ki; özellikle ortaçağ savaşlarında çok kullanılmıştır. Bunlar, kaleleri yıkmak, korunaklı surlara çıkarma yapmak için kullanılan, tekerlekler üzerinde hareket edebilen “hücum kuleleri"dir. Büyük İskender'in meşhur generali Antigonos'un da oğlu olan Demetrius Poliorcéte tarafından icat edildiği söylenen bu kuleler ahşaptan yapılma kare planlı, çok katlı, dışı zırhla veya kalın hayvan derileriyle kaplı piramidal gövdeli idi. Saldırılarda surların yanına kadar yanaştırılan bu kulelere büyük taş ve gülleler atan mancınık gibi diğer silahlar yerleştirilebiliyordu. Ayrıca her katta hasar gören duvar hizasına göre rampa edecek mekanizma ve askerler bulunuyordu.

Dünyaca ünlü kuleler

Sather Tower Saat ve Çan Kulesi

Çan kuleleri

Saat Kuleleri

Diğer kuleler

Türkiye'deki kuleler

İstanbul ilindeki kuleler

Ankara ilindeki kuleler

İzmir ilindeki kuleler

Anadolu'daki bazı diğer kuleleri

Bunlar haricinde Çorum, Erzurum, Kastamonu, Göynük, Mudurnu, Burdur, Amasya, Gümüşhacıköy, Balıkesir, Bayburt, Bolu, Gerede, Çankırı, Çorum-Sungurlu, Elazığ-Maden, Eskişehir-Sivrihisar, Mersin-Tarsus, Kayseri, Samsun-Ladik, Vezirköprü, Siirt, Sinop, Tokat, Zile, Trabzon, Yozgat'ta birçok kule vardır.

Ayrıca bakınız

Çeçen kuleleri

Galeri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi</span> İstanbulda bulunan tarihî kule

Kız Kulesi, İstanbul Boğazı'nın Marmara Denizi'ne yakın kısmında, Salacak açıklarında yer alan küçük adacık üzerinde inşa edilmiş yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şebinkarahisar Kalesi</span> Giresunun Şebinkarahisar ilçesinde bir kale

Şebinkarahisar Kalesi, Giresun ili Şebinkarahisar İlçe merkezinin güneyini kuşatan Hacıkayası üzerine kurulan kale, iç ve dış kale olarak iki kısımdan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Makedon Kulesi</span>

Makedon Kulesi, Türkiye'nin Edirne ilinin aynı ada sahip merkezindeki kalenin surlarındaki bir burçtur. Roma döneminde yapılan yapı, surların köşelerinde bulunan dört kuleden günümüze ulaşan tek kuledir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Surları</span> Konstantinopolisin surları (modern İstanbul, Türkiye)

Konstantinopolis Surları, günümüzde İstanbul sınırları dahilinde olan Konstantinopolis'i çevreleyen ve Doğu Roma zamanında yapılmış şehir surlarıdır. Şehri çeviren surlar tarihte 5. yüzyıldan başlayarak inşa edilmiş, yıkılmalar ve yeniden yapmalarla dört defa elden geçmiştir. Son yapımı MS 408'den sonradır. II. Theodosius (408-450) zamanında İstanbul surları Sarayburnu'ndan Haliç kıyısı boyunca Ayvansaray'a bu taraftan ve Marmara kıyısı boyunca Yedikule'ye, Yedikule'den Topkapı'ya, Topkapı'dan Ayvansaray'a uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kremlin</span>

Kremlin, "kale", "hisar", "şato" anlamlarına gelen ve çoğu tarihi Rus kentinin merkezinde bulunan muhkem yapılar bütünü. En tanınmışları Moskova Kremlini'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kilitbahir Kalesi</span> Çanakkale Boğazında bulunan kale

Kilitbahir Kalesi, yani "denizin kilidi kalesi", 1462 yılında Çanakkale Boğazı'nın Avrupa kıyısına inşa edilen kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Tophane Saat Kulesi (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir saat kulesi

Tophane Saat Kulesi Bursa'da Osmanlı padişahı II. Abdülhamit'in tahta çıkışının 29. yılı şerefine inşa edildiği rivayet edilen tarihî saat kulesi.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Saat Kulesi</span>

Antalya Saat Kulesi, Antalya şehrinin Kale Kapısı mevkiinde yer alan saat kulesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yedikule Zindanları</span>

Yedikule Zindanları, İstanbul'un ve Türkiye'nin en eski açık hava müzelerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İzmit Saat Kulesi</span> Kocaelinin İzmit ilçesinde bulunan bir saat kulesi

İzmit Saat Kulesi ya da diğer adıyla Kocaeli Saat Kulesi, Kocaeli'nin merkezi İzmit'te yer alan bir saat kulesidir. Hem ilin hem de şehrin sembolleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Saat Kulesi</span>

Samsun Saat Kulesi, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan Saathane Meydanı'na adını veren kule.

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi (Bakü)</span>

Kız Kulesi,(Azerice: Qız qalası) Bakü'de bulunan antik mimari bir eserdir. Kale, eski kale duvarlarının güneydoğu kısmında, sahil parkının (bulvar) yakınında yer alan savunma amaçlı tarihi bir yapıdır. Yüksek kule şeklindeki bu nadir yapının yüksekliği 28 metre, çapı ise birinci katta 16,5 metredir. Birinci katta duvar kalınlığı 5 metreye kadar ulaşmaktadır. Kalenin iç kısmı 8 kata bölünmüştür. Her kat, yontma taşlarla inşa edilmiş ve kubbe şeklinde bir tavanla kaplanmıştır. Kale 1964 yılından itibaren müze olarak hizmet vermeye başlamış ve 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

Alaca Saat Kulesi, Çorum ilinin Alaca ilçesinde bulunan saat kulesi. Fuat İstanbullu'nun belediye başkanlığı sırasında 2001'de inşa edilen kule kare planlı dikdörtgen bir yapıdadır ve dairesel kaide üzerinde yükselmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Saat Kulesi</span>

Çorum Saat Kulesi, Çorum ilinin Merkez ilçesinde bulunan saat kulesi. Yapı, Çorum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Meltem Cansever'e göre 1894, Hakkı Acun'a göre 1896 yılında yapılmıştır. Yedi Sekiz Hasan Paşa tarafından yaptırılan kule 27,5 metre yüksekliğinde ve 3,9 metre çapındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sungurlu Saat Kulesi</span>

Sungurlu Saat Kulesi, Çorum ilinin Sungurlu ilçesinde bulunan saat kulesi. Meltem Cansever'e göre 1891 ya da 1892, Hakkı Acun'a göreyse 1891 yılında dikilen kule Yozgatlı Şakir Usta tarafından yapılmıştır. Yozgat Saat Kulesi ve Çorum Saat Kulesi'ne de emsal olan yapı 19 metre yüksekliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Ananuri</span>

Ananuri, Aragvi Nehri üzerindeki bir kale kompleksidir. Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e yaklaşık 72 km mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Osetya mimarisi</span>

Oset mimarisi - Oset halkının yüzyıllar boyunca oluşturduğu eşsiz maddi kültürünün örnekleridir.

<span class="mw-page-title-main">Iasos</span> Antik Karya şehri

Iasos Antik Kenti, Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırları içinde, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında Ege Denizi'ne kıyısı olan Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitiminde yer almaktadır. Antik yerleşim Iasos birçok Yunan şehri gibi kökenleriyle övünmüştür. Şehrin sakinleri iasos’un Peloponnesos’taki Argos’tan deniz yoluyla gelenler tarafından kurulduğuna inanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ramana Kalesi</span>

Ramana Kalesi, Bakü şehrinin Sabuncu ilçesi Ramana kasabasında bulunan tarihi-mimari bir anıttır. Kale, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından dünya çapında öneme sahip bir anıt olarak tescil edilmiştir. 2001 yılında Ramana kalesi, Hazar kıyısındaki diğer savunma yapılarıyla birlikte UNESCO Rezerv listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Görice Saat Kulesi</span>

Görice Saat Kulesi; Arnavutluk'un Görice kentinde bulunan bir saat kulesidir.