Kudüs veya Yeruşalim, Orta Doğu'nun Kenan bölgesinde, Akdeniz ile Lut Gölü arasındaki Yehuda Dağları'ndaki bir plato üzerine kurulmuş eski bir şehirdir. Üç büyük İbrahimî din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal sayılan bir şehirdir. İsrail, başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Birleşmiş Milletler, bu kararı tanımadığını açıklamıştır. Aynı şekilde Filistin de tıpkı İsrail gibi kendi başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Günümüzde İsrail ve Filistin Kudüs'ü başkent olarak kabul eder fakat Uluslararası alanda bu kararlar tanınmamaktadır. Çoğu ülke İsrail'deki diplomatik misyonlarını ve Büyükelçiliklerini Tel Aviv'de bulundururken, Filistin'deki diplomatik misyonlar ve Büyükelçilikler ise Ramallah, Gazze Şehri, Kahire ve Şam gibi çeşitli yerlerde bulunmaktadır.
İsrail, resmî adıyla İsrail Devleti (İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל,
FC Beytar Yeruşalim yaygın olarak Beytar Yeruşalim veya sadece Beitar, Kudüs şehrinde bulunan ve İsrail futbolunun en üst seviyesi olan Ligat ha'Al'nde bulunan bir İsrail profesyonel futbol kulübüdür.
Sürpriz, Alman müzik grubudur. 1999 Eurovision Şarkı Yarışması'nda "Reise nach Jerusalem - Kudüs'e seyahat" şarkısıyla 140 puanla 3. olmuştur. Şarkıda "Selam, selam, hadi gidelim Kudüs'e hep birlikte..." gibi Türkçe cümleler de bulunmaktadır.
Uluslararası platformda Kudüs'ün statüsü hakkında yasal ve diplomatik açıdan farklı görüşler görülmektedir. Devletler ve uzmanlar da aynı şekilde uluslararası kanunlar altında Kudüs'ün statüsü hakkında bölünmüşlerdir. İsrail ve Filistin Kudüs'ü başkent olarak kabul etmektedir. Fakat çoğu ülke Kudüs'ü İsrail ve Filistin'in başkenti olarak tanımamaktadır. Hatta çoğu tam anlamıyla İsrail ve Filistin'e ait olduğunu da düşünmemektedir. Birçok BM üye devleti resmi olarak bir BM önergesi olan Kudüs'ün uluslararası statüsüne sadık kalmaktadır.
Yahudilikte Yeruşalim veya Yahudilikte Kudüs, MÖ 10. yüzyıldan beri Yahudilerin odağı ve ruhani merkezi olmuştur; 4 kutsal şehirden en kutsalıdır:
- "Üç bin yıl önce, tahta geçip on iki kabileyi bir araya getiren Davud, ulusları Kudüs'te birleştirilip İsrail'i oluşturuldu... Bin yıl boyunca Kudüs, özgür Yahudilerin, kraliyet ailesinin, yasama konseyinin ve mahkemelerin mekanını oluşturdu. Sürgünde, Yahudi ulusu antik başkentleriyle ilişkilendirildi. Yahudiler, her nerede olurlarsa olsunlar, şehrin yeniden kurulması için dua ettiler."
- "Yahudilerin Kudüs ile olan bağı asla kesilmedi. Üç milenya boyunca Kudüs, Yahudi inancının merkezi oldu ve nesiller boyunca sembolik değerini korudu."
- "Yahudilikte Kudüs'ün merkeziyeti o kadar güçlüdür ki seküler bir Yahudi dahi ona olan bağlılığını dile getirip onsuz modern bir İsrail Devleti düşünemez... Yahudiler için, sırf var olduğu için, Kudüs kutsaldır... Yine de Kudüs'ün kutsal karakteri üç bin yıl öncesine dayanır."
- "3000 yıl önce Davud Kudüs'ü başkent yaptığından beri şehir Yahudi varlığı açısından merkezi rol oynamaktadır."
- "Yahudiler için bu şehir üç bin yıl boyunca ruhani, kültürel ve ulusal yaşamın odağı olmuştur."
- "Kudüs 3000 yıl önce Yahudi halkının merkezi olmuştur."
- "Yahudi halkı kaçınılmaz bir şekilde Kudüs şehrine bağlıdır. Başka hiçbir şehir tarihte, politikada, kültürde, dinde, ulusal yaşamda ve halkın şuurunda Kudüs'ün yerini almamıştır. Yaklaşık MÖ 1000'lerde Kral Davud şehri Yahudi devletinin başkenti yaptığından beri Yahudi halkının ulusal kimliğinin en derin ifadesi olmuştur."
- Kudüs, Yahudi dini idrağına uzunca bir süredir yerleşmiştir ve Yahudiler, Samuel Kitabı ve Zebur'da anlatıldığı gibi, Kral Davud'un şehri ele geçirmek ve burada bir tapınak kurmak istemesini çalışmış ve kişiselleştirmişlerdir. Kral Davud'un Kudüs'e olan arzusu popüler dua ve şarkılarda yer bulmuştur. Yahudiler, Kudüs'ün ileride tüm insanoğlunun ibadet merkezi ve dünyanın ruhani başkenti olacağına inanmaktadır.
Doğu Kudüs veya Doğu Yeruşalim ,1948 Arap-İsrail Savaşı'nda Ürdün'ün ve 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in eline geçen Kudüs'ün doğusudur. İçinde, Eski Şehri ve Yahudilik, İslam ve Hristiyanlıkta kutsal yerler olan Tapınak Dağı, Ağlama Duvarı, Mescid-i Aksa, Kutsal Kabir Kilisesi gibi yerleri barındırır. "Doğu Kudüs" terimi, bazen 1949'dan 1967'ye kadar Ürdün'ün hakimiyeti altında olan fakat 1967'den sonra İsrail hakimiyeti altında Batı Kudüs ile birlikte tek bir belediye altında birleştirilen 70 km²'lik alanı bazen de 1967 öncesi bir Ürdün belediyesi olan 6.4 km²'lik alanı tasvir eder. Filistin Devleti, Doğu Kudüs'ü başkent yapmak istemektedir fakat Kudüs tamamen İsrail'in kontrolünde olduğu için şu andaki fiili başkenti Ramallah'tır. İsrail ise 30 Temmuz 1980'de Kudüs Yasası ile Batı Kudüs ve Doğu Kudüs olmak üzere Kudüs'ün tamamını ebedi başkent ilan etmiştir.
Hapoel 'Migdal' Jerusalem, İsrail'in Kudüs kentinde 1943 yılında kurulmuş olan profesyonel basketbol kulübüdür. Ülkenin en üst düzey mücadele ligi olan İsrail Basketbol Ligi'nde mücadele etmektedir. İsrail'in en önemli kulüplerinden birisi olarak bilinmektedir.
Heute in Jerusalem, Christina Simon tarafından seslendirilen ve 1979 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Avusturya'yı Almanca dilinde seslendirilerek temsil eden şarkı.
Eski Şehir, modern Kudüs şehri içerisinde 0.9 kilometrelik surlarla çevrili bir alandır. 1860'ta Yahudi mahallesi Mishkenot Sha'ananim kurulana kadar kentin tamamını kaplayan alandır. Eski şehir Müslümanlar için Kubbetü's-Sahre ve Mescid-i Aksa, Yahudiler için Tapınak Tepesi ve Ağlama Duvarı ve Hristiyanlar için Kutsal Kabir Kilisesi gibi çeşitli dinlere ait kutsal mekanlara ev sahipliği yapmaktadır. 1981'de UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine eklenmiştir.
Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 20 Eylül 1187'de Selahaddin Eyyubi'nin başlatmış olduğu kuşatmadır. Şehri savunan Kudüs komutanı İbelinli Balian'ın 2 Ekim 1187'de şehri teslim etmesiyle sona ermiştir. Kudüs'te yaşayan Hristiyan toplumun şehrin teslim edilmesi ile diğer Hristiyan topraklara göç etmiştir. Selahaddin'in Kudüs'ü almasıyla birlikte Kudüs Krallığı'nın başkenti Sur oldu. Avrupa'nın Üçüncü Haçlı seferinde Aslan Yürekli Richard, II. Philip Augustus ve Frederick Barbarossa tarafından Kudüs'ü kurtarmak için 1189'da yanıt geldi. Ancak bir sonuç çıkmadı ve Kudüs, Eyyubiler'in elinde kaldı.
Kudüs'ün Surları, Kudüs'ün Eski Kentini çevreleyen şehir duvarlarıdır. 1535'te, Kudüs Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası iken, Sultan Süleyman yıkılmış surların yeniden inşa edilmesini emretti. İnşaat, 1537-1541 yılları arasında dört yıl sürdü.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 478 sayılı kararı, İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgali ve Kudüs'ü başkent ilan etmesi üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 20 Ağustos 1980 tarihinde aldığı 478 sayılı karar.
Ermeni Mahallesi, Kudüs'ün duvarlarla çevrili Eski Şehir'in dört mahallesinden biridir. Eski Şehir'in güneybatı kısmında yer almakta ve Sion Kapısı ile Yafa Kapısı'yla mahalleye girilebilmektedir. Eski Şehir'in toplamda %14'ünü kaplayarak 0.126 km² alana sahiptir. 2007 yılına göre 2 bin 424 nüfusa sahiptir. Her iki kriterde de Yahudi Mahallesi ile karşılaştırılabilir. Ermeni Mahallesi, Hristiyan Mahallesi'nden Davud Sokağı ve Yahudi Mahallesi'nden Habad Sokağı ile ayrılmıştır.
Kudüs başmüftüsü, Mescid-i Aksa dahil olmak üzere Kudüs'ün İslami kutsal yerlerinden sorumlu Müslüman din adamı. Bu makam 1918'de Ronald Storrs liderliğindeki İngiliz askeri hükûmeti tarafından oluşturuldu. 2006 yılından beri başmüftülük makamında Muhammed Ahmed Hüseyin bulunmaktadır.
Batı Kudüs veya Batı Yeruşalim, Kudüs'ün 1948 Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra, Yeşil Hat'ın ayırdığı Ürdün kontrolünde kalmış şehrin doğu kısmının aksine, İsrail kontrolünde kalmış batı kısmını ifade eder. İngiltere gibi bazı batı ülkeleri fiilen İsrail otoritesini kabul etmekle birlikte, Kudüs'ün yasal olarak İsrail toprağı olduğunu tanımamaktadır. İsrail'in Batı Kudüs üzerindeki egemenlik iddiası Doğu Kudüs üzerindeki iddiasından daha geniş kabul görmektedir.
İsrail'deki diplomatik temsilcilikler listesi İsrail'deki dış büyükelçilik ve konsoloslukları kapsar. İsrail'de hâlihazırda 89 büyükelçilik bulunmaktadır; bunların 87'si Tel Aviv ve Tel Aviv Bölgesi'nde, 3'ü ise Kudüs'te bulunmaktadır. Bazı ülkeler bir büyükelçilik işletmenin yanı sıra Eilat, Hayfa ve Kudüs gibi şehirlerde konsolosluk da işletirler.
Dung Kapısı veya Silwan Kapısı, Meğaribe Kapısı olarak da bilinir, Kudüs'ün Eski Şehir Kapılarından birisidir. 16. yüzyılda Osmanlılar tarafından küçük bir kapı olarak inşa edilmiş, 1952'de Ürdünlüler tarafından ve 1985'te İsrail yetkilileri tarafından araç trafiği için genişletilmiştir.
Tiferet Yisrael Sinagogu, çoğunlukla Tiferet İsrail olarak yazılır, kurucularından birisi olan Nisan Bak'ın adına istinaden Nisan Bak Shul olarak da bilinir, 1872 ve 1948 yılları arasında Kudüs'ün Eski Şehri'nin Yahudi Mahallesi'nde yer alan önemli bir sinagogdu.