Nükleer enerji, atomun çekirdeğinden elde edilen bir enerji türüdür. Kütlenin enerjiye dönüşümünü ifade eden, Albert Einstein'a ait olan E=mc² formülü ile ilişkilidir.
Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.
Bu listede dünya çapında, ticari elektrik üretme maksatlı bütün nükleer santraller vardır. Askeri, deney, araştırma, gemi vb. özel santraller kapsam dışıdır. Listeye, hâlen hizmette bulunanların yanı sıra hizmetten çıkan ve inşaatı sürenler de dahildir.
Metzamor Nükleer Santrali, Ermenistan'ın Türkiye sınırına 16 km uzaklıkta yer alan Metzamor şehrinde bulunan nükleer santral. Santralde biri işlevsel olmak üzere 2 adet 408 MW güce sahip VVER-440/230 tipi reaktör bulunmaktadır. Santral Ermenistan'ın başkenti Erivan'a 32 km, Kars'a 100 km, Iğdır'a ise 30 km uzaklıktadır. 2018 verilerine göre santral ülkenin enerji ihtiyacının %27'sini karşılamaktadır.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Türkiye'nin yapımı devam eden ilk nükleer enerji santralidir. İdari olarak Mersin ilinin Gülnar ilçesine bağlı, en yakın yerleşim merkezi Büyükeceli beldesi olan sahada inşa edilmektedir. 27 Nisan 2023'te yakıt çubukları getirilmiş ve yapı nükleer tesis olarak anılmaya başlanmıştır. İlk reaktördeki elektriğin 2025 dolaylarında üretilmesi beklenmektedir.
Fukuşima I Nükleer Santrali kazaları; 2011 Tōhoku Depremi ve Tsunamisi sonrasında, 11 Mart 2011 tarihinde Fukuşima I Nükleer Santrali'nde atmosfere radyoaktif maddelerin denize karışmasına sebep olan olaylar dizisidir. Uzmanlar kazayı Çernobil Felaketinden sonra dünyanın en büyük ikinci nükleer kazası olarak tanımlamakla birlikte, tüm reaktörlerde sorun yaşanması kazaları bugüne kadarki en karmaşık Nükleer kazalardan biri yapmaktadır.
Fukuşima II Nükleer Santrali ya da Fukushima Daini Nükleer Santrali (Japonca: 福島第二原子力発電所 - Fukushima Daini
Sinop Nükleer Güç Santrali, Sinop ilinin merkeze bağlı Abalı köyünde Karadeniz kıyısında kurulması planlanan nükleer enerji santrali. Türkiye'nin Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nden sonra projelendirilen ikinci nükleer santraliydi. 27 Haziran 2019'da yayınlanan mülakatta başlangıçtaki maliyet tahminlerinin ikiye katlanması üzerine durduruldu. Eylül 2022'de yapılan açıklamada santral projesi konusunda Rusya ile görüşüldüğü duyuruldu. Ocak 2023'te Güney Koreli KEPCO yetkilileri santral için teklif sundu.
Energoatom, tam adı Ukrayna Ulusal Nükleer Enerji Üretim Kuruluşu Ukrayna'nın dört nükleer santralleri ile etkinlik gösteren bir Ukrayna devlet kuruluşudur.
Olkiluoto Nükleer Enerji Santrali, Finlandiya'nın Eurajoki belediyesinde bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, 1979 yılında hizmete girmiş olup Teollisuuden Voima tarafından işletilmektedir.
Çernobil Nükleer Santrali veya resmî adıyla Vladimir İlyiç Lenin Nükleer Santrali, Ukrayna'nın Pripyat şehrinin yakınında yer alan kapalı fakat tamamen devreden çıkarılmamış nükleer santraldir. Santral, Çernobil şehrinin kuzeybatısına 14,5 km; Belarus-Ukrayna sınırına 16 km ve Kiev'in kuzeyine yaklaşık 110 km uzaklıktadır ve Kızıl Orman tarafından çevrelenmektedir. 4 numaralı reaktörde, 1986'daki Çernobil reaktör kazası meydana geldi ve santral günümüzde Çernobil Yasak Bölgesi olarak bilinen geniş bir alanda yer almaktadır. Hem bölge hem de eski santral, Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.
Ikata Nükleer Enerji Santrali, Japonya'nın Ehime prefektörlüğüne bağlı Ikata kasabasında bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, Shikoku Electric Power Company tarafından işletilmektedir ve Shikoku'daki tek nükleer santraldir.
Nükleer santraller şu anda 30 ülkede faaliyet gösteriyor. Çoğu Avrupa, Kuzey Amerika, Doğu Asya ve Güney Asya'dadır. Amerika Birleşik Devletleri en büyük nükleer enerji üreticisi iken, Fransa nükleer enerji ile en fazla elektrik üreten ülkedir. Fransa, enerji güvenliğine dayalı mevcut bir politika nedeniyle elektriğinin yaklaşık %75'ini nükleer enerjiden elde etmektedir. Politikada yapılan bir değişikliğe göre ülke, 2035 yılına kadar bu oranı %50'ye düşürmek zorunda. 2012'de küresel nükleer elektrik üretimi 1999'dan bu yana en düşük seviyesindeydi.
Shippingport Atom Enerjisi Santrali dünyanın yalnızca barış zamanı kullanımlarına ayrılmış ilk tam ölçekli atom elektrik santraliydi. Amerika Birleşik Devletleri, Pensilvanya, Beaver County'deki Ohio Nehri üzerindeki günümüz Beaver Valley Nükleer Üretim İstasyonunun yakınında, yaklaşık 40 km (40 km) uzaklıkta bulunmaktaydı.
Taishan Nükleer Enerji Santrali, Çin'in Guangdong eyaletine bağlı Taishan kentinde bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, China Guangdong Nuclear Power Group (CGNPC) ile Électricité de France (EDF) arasında bir ortak girişim olan Guangdong Taishan Nuclear Power Joint Venture Company Limited (TNPC) tarafından işletilmektedir. Aynı zamanda EPR reaktöre sahip ilk nükleer santraldir.
Zaporijya Nükleer Santrali, güneydoğu Ukrayna'daki, Avrupa'nın en büyük ve dünyanın en büyük 10 nükleer santralinden biridir. 2022 yılından bu yana Rusya'nın kontrolündedir. Sovyetler Birliği tarafından Dinyeper nehri üzerindeki Kahovka Baraj Gölü'nün güney kıyısındaki Enerhodar şehrinin yakınında inşa edilmiştir. Ukrayna'nın diğer üç nükleer santralini işleten Energoatom tarafından işletilmektedir.
Krško Nükleer Santrali Slovenya'nın Krško Belediyesine bağlı Vrbina ilçesinde bulunmaktadır. Santral 2 Ekim 1981'de elektrik şebekesine bağlandı ve 15 Ocak 1983'te ticari olarak işletmeye açıldı. O zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan Slovenya ve Hırvatistan'ın ortak girişimi olarak inşa edildi.
Leningrad Nükleer Güç Santrali Rusya’nın Leningrad Oblastı'ndaki Sosnovy Bor kasabasında yer alan nükleer santral.
2023 itibarıyla, Finlandiya'da çalışır durumda olan hepsi Baltık Denizi kıyılarında bulunan iki santralde bulunan beş nükleer reaktörü bulunmaktadır. Nükleer enerji, 2020'de ülkenin elektrik üretiminin yaklaşık %34'ünü sağladı. Finlandiya'daki ilk araştırma nükleer reaktörü 1962'de, ilk ticari reaktör ise 1977'de işletmeye alındı. Beşinci reaktör Nisan 2023'te faaliyete geçti.
Hmelnitski Nükleer Santrali, Ukrayna'nın Netişın kentinde yer alan ve Energoatom tarafından işletilen bir nükleer enerji santralidir. Santralde iki adet 1000 MW gücünde VVER-1000 tipi reaktör faaliyet göstermektedir. Ayrıca iki adet AP1000 reaktörün inşası sürmektedir.
Santralin ilk iki ünitesi
Santralin sahilden görünümü
Nükleer santral için nükleer yakıt sevkiyatı yapılırken