İçeriğe atla

Kudüs Muharebesi (1917)

Kudüs Muharebesi (1917)
Sina ve Filistin Cephesi
Osmanlı Cephesi, I. Dünya Savaşı

General Allenby, "kutsal şehre" saygı göstermek için yürüyerek girdi (11 Aralık 1917)
Tarih8–26 Aralık 1917
Bölge
Kudüs, Filistin
SonuçBirleşik Krallık'ın zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı Devleti
Alman İmparatorluğu Alman İmparatorluğu		Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Komutanlar ve liderler
Alman İmparatorluğu Erich von Falkenhayn
Osmanlı İmparatorluğu Cevat Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Ali Fuat Paşa		Birleşik Krallık Edmund Allenby
Güçler
7. Ordu EEF
Kayıplar
25.000[1] - 40.000[2] 18.000[1]

Kudüs Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Kuvvetleri karşısında Osmanlı Ordusunun yenilgi ile sonuçlanan muharebe.

Edmund Allenby komutasındaki Mısır Sefer Gücü (Egyptian Expeditionary Force: EEF), 31 Ekim - 7 Kasım 1917 tarihleri arasında gerçekleştirilen Üçüncü Gazze Muharebesi ve 13 Kasım 1917'de gerçekleştirilen El-Mugar Muharebesi'nde Friedrich Kreß von Kressenstein komutasındaki Osmanlı 7. Ordu'sunu yendi ve EEF'in sol kanadı Yafa'da sağ kanadı ise Yahud Bölgesine kadar ilerledi.[3]

Allenby, Korgeneral Philip Chetwode komutasındaki 20. Kolordu'ya Kudüs'ü almasını emretti. Karşısında Erich von Falkenhayn komutasındaki Osmanlı 7. Ordu'suna bağlı, Deir Yasin de dahil olmak üzere Kudüs etrefındaki tepelerindeki savunma noktaları vardı. 53. Tümen Hebron yolunu Beytüllahim'e doğru ilerledi. Solunda 60. Tümen, Nebi Samvil'deki 74. Tümen'in yardımıyla Hebron- Beytüllahim yoluna saldırdı. 74. Tümen'in solunda 10. Tümen ilerledi.[3]

Filistin'de 1917 güz ve kış harekâtı
Kudüs'ün düşmesinin ardından İtilaf kuvvetlerine teslim olan Osmanlılar; Kudüs Belediye Başkanı Hüseyin Efendi (Hussein Salim al-Husseini), Kraliyet Kara Kuvvetleri 60. London Tümeni'nin London Alayı 19. Tabur 2. Bölüğe bağlı çavuş Sedwick ve Hurcomb ile görüştü, 9 Aralık 1917 sabah saat 8.00)[4]

8 Aralık'ta sis ve yağmurdan dolayı 53. Tümen'in ilerlemesi durunca 60. Tümen'in güney kanadı açık bıraklıdı. Fakat 9 Aralık'ta Osmanlı birliklerinin moralleri bozulup geri çekilmeye başladıkları için zorlamadan ilerlediler. Ancak Zeytindağ'da 60. Tümen ile Osmanlı birliği arasında çetin çatışma yaşandı.[3]

9 Aralık öğleninden sonra Kudüs belediye başkanı ve 60. Tümen komutanı, Tümgeneral J.S.M. Shea'ya teslim oldu. İki gün sonra 11 Aralık 1917'de Allenby, Kutsal Şehir'e saygı göstermek için yürüyerek Kudüs'e girdi ve dini mekân ve tesislerinin korunması için Sıkıyönetimi ilan etti. Allenby, Lloyd George'ye "Noel hediyesi"ni vermiş oldu.[5]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b Cyril Falls, George MacMunn, Military Operations - Egypt and Palestine Vol I. From the outbreak of war with Germany to June 1917, London, 1928, p. 262.
  2. ^ Anthony Bruce, The Last Crusade: The Palestine Campaign in the First World War, John Murray Publishers Ltd, 2002, ISBN 978-0719554322, p. 165.
  3. ^ a b c Fielde Marchal Lord Carver GCB, CBE, DSO, MC, The National Army Museum Book of the Turkish Front 1914-1918: The Campaing at Gallipoli, in Mesopotamia and in Palestine, Pan Books, 2003, ISBN 0-330-49108-3, p. 223.
  4. ^ "ABD Meclis Kütüphanesi". 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 
  5. ^ A.g.e., p. 224.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı cepheleri</span> 29 Ekim 1914 ve 30 Ekim 1918 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler

Osmanlı cepheleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda çarpıştığı cephelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Filistin Cephesi</span> Birinci Dünya Savaşının bir cephesi

Suriye-Filistin Cephesi, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın isteği üzerine açılan bir cephedir. Osmanlı ordusu, 1915'te Birinci Kanal Harekâtı'nı, 1916'da İkinci Kanal Harekâtı'nı düzenledi. Amaç; Osmanlı İmparatorluğu'nun Süveyş Kanalı'nı ele geçirmesi ve Mısır'a yeniden sahip olmasıydı. Başarılı olunursa İngilizlerin Uzak Doğu'daki sömürgeleri ile bağlantısı kesilecekti. Gelibolu'daki başarısızlığın ardından geçen zamanda İngilizlerin gittikçe güçlerini artırmaları ve Osmanlı'nın kısıtlı kaynakları sonucu cephe Süveyş'ten Nablus'a kadar gerilemiş, savaşın son aylarındaki Nablus'taki son cephe savunmasındaysa çok kısıtlı olan kaynakların tükenmesine ek olarak Osmanlı'nın savaş süresince Arap halk üzerinde görece başarılı bir şekilde sürdürdüğü Panislamizm propagandasının Lawrence'ın organize ettiği Arap isyanının Hicaz'dan Filistin'e girmesi sonucu çökmesiyle Türk Ordusu Şam ve Halep üzerinden Anadoluya çekilmiş ve cephe bazı parlak muharebe zaferlerine rağmen Osmanlı için başarısızlık ve ağır kayıplarla sonuçlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Gazze Muharebesi</span>

Birinci Gazze Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında Filistin'in güneyinde gerçekleşmiş bir muharebedir. Büyük Britanya güçleri, sekiz aylık zorlu bir mücadelenin ardından; Osmanlı kuvvetlerini Sina Yarımadası'ndan püskürtmüşlerdi. Britanya'nın bir sonraki hedefi Filistin içlerine doğru ilerleyerek Mezopotamya ve Arap Yarımadası'ndaki Osmanlı güçlerinin arasındaki bağlantıyı kesmekti. Bunun için ilk adım Gazze'nin ele geçirilmesiydi.

8. Ordu, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1917 yılında kuruldu ve 13 Kasım 1918 tarihinde lağvedildi.

22. Kolordu, Osmanlı Ordusu'nun, Kafkasya ve Filistin cephelerinde savaşmış olan bir kolordusuydu. Son komutanı Refet Bele'ydi.

<span class="mw-page-title-main">Megiddo Muharebesi (1918)</span> I. Dünya Savaşında İtilaf Devletlerinin zaferiyle sonuçlanan bir muharebe

Megiddo Muharebesi, Nablus Yarması veya Nablus Meydan Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Kuvvetleri karşısında Osmanlı Ordusunun yenilgisi ve tüm Suriye'nin Osmanlı İmparatorluğu tarafından kaybı ile sonuçlanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Allenby</span>

Edmund Henry Hynman Allenby, Birinci Vikont, Britanyalı mareşal. I. Dünya Savaşı'nda Filistin ve Suriye'deki Britanya harekâtını yönetti. 9 Aralık 1917'de Kudüs'ü zapt ederek "Kudüs Fatihi" unvanını aldı. 19-21 Eylül 1918'de iki Osmanlı ordusunun tamamen yok edilmesiyle sonuçlanan Megiddo Muharebesi'nde uyguladığı süratli piyade ve süvari taktikleri, II. Dünya Savaşı'nda Almanların geliştirdiği Yıldırım Savaşı (Blitzkrieg) yönteminin öncüsü olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Mandası</span> 1920-1948 yılları arasında varlığını sürdüren Birleşik Krallık yönetimi

Birleşik Krallık Filistin Mandası, Birleşik Krallık'ın Filistin'deki Osmanlı Devleti hakimiyetine son vermesiyle İtilaf Devletleri tarafından kararlaştırılan ve Milletler Cemiyeti tarafından Haziran 1922'de resmen onaylanarak kurulan manda cumhuriyeti.

<span class="mw-page-title-main">Rostov Muharebesi (1941)</span>

I. Rostov Muharebesi, General Gerd von Rundstedt komutasındaki Alman Güney Ordular Grubu'nun 12 Eylül 1941 tarihine başlayan Kafkasya ve Stalingrad'a yönelik genel taarruzları ve ardından Kızıl Ordu'nun karşı saldırısı sırasında gerçekleşen bir muharebedir. Sovyet kaynaklarında, 5-16 Kasım 1941 tarihleri arasındaki Rostov Savunma Harekâtı ve 27 Kasım-2 Aralık 1941 tarihileri arasındaki Rostov Taarruz Harekâtı olarak iki evre içinde incelenmektedir. Her iki Kızıl Ordu harekâtı da General Yakov Çereviçenko'nun Güney Cephesi'nin güney kanat kuvvetleri tarafından, Rostov-na-Donu kenti civarında yürütmüştür.

1. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

8. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Sancağı</span> 1872-1917 Osmanlı İmparatorluğunun özel idari bölgesi

Kudüs Sancağı asıl adı Kudüs-i Şerif Mutassarıflığı; 1872 yılında özel yönetim statüsü ile kurulan, 1874 yılında Şam Vilayetinden ayrılan; Kudüs ile birlikte; Gazze (Gaza), Yafa (Jaffa), Halilü’l Rahman (Hebron), Beytülrahim (Bethlehem), Birüssebi (Beersheba) kentlerini kapsayan müstakil sancak. Osmanlı dönemi boyunca Kudüs Sancağı, Nablus ve Akka sancakları ile birlikte Güney Suriye ya da Filistin olarak isimlendirilmiştir. 12 Aralık 1917 yılında Osmanlı Devletinin elinden çıkana kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi</span>

İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi (İEDTY), 1917-1920 yılları arasında eski Osmanlı İmparatorluğu'nun Levant ve Mezopotamya'daki vilayetleri üzerinde Britanya ve Fransız ortak askeri yönetimiydi. Yönetim, 19-26 Nisan 1920 San Remo Konferansı'nda Fransız Suriye ve Lübnan Mandası ile Birleşik Krallık Filistin Mandası'nın kurulmasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">3. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

3. Kolordu, İmparatorluk Ordularının en seçkin kolordularından birisidir. Balkan Savaşlarının başlangıcında Avrupa toprakları üzerinde bulunup da yenilmeyen tek kolordudur. Birinci Çatalca Muharebesi ve İkinci Çatalca Muharebesi'nde İstanbul'u başarıyla savunmuş ve şehre taarruz eden Bulgar kuvvetlerini püskürtmüştür. İkinci Balkan Savaşı sırasında 23 Temmuz 1913'te Edirne'ye girerek şehri Bulgar işgalinden kurtarmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nda Gelibolu'da savaşarak payitaht İstanbul'un düşmesine engel olmuştur. Günümüzde İstanbul'da konuşlu bulunan aynı adlı 3. Kolordu (Türkiye),bu birliğin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım Ordular Grubu</span> I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devletinin Filistin-Suriye-Irak cephelerini savunmak için oluşturduğu ordular grubu

Yıldırım Ordular Grubu, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti'nin Filistin-Suriye-Irak cephelerini savunmak için teşkil ettiği ordular grubu.

<span class="mw-page-title-main">Dömeke Muharebesi</span> Savaş

Dömeke Muharebesi Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan Krallığı arasındaki bir muharebe. Türk-Yunan savaşı'nın bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Silistre Kuşatması (1773)</span>

Silistre Kuşatması ya da Silistre Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Amman Muharebesi</span>

İkinci Amman Muharebesi, 25 Eylül 1918'de Nablus Muharebesi'nin bir parçası olan Üçüncü Trans-Ürdün saldırısı sırasında gerçekleşmiş ve Şaron Muharebesi ile birlikte I. Dünya Savaşı'nda Suriye ve Filistin Cephesi'de Megiddo Muharebesi olarak bilinen büyük taarruzu oluşturmuştur. Chaytor'un kuvvetleri 22 Eylül'de Nablus'tan Es Salt'a giden yolu kestikten sonra Cisr ed Damieh'de Şeria Nehri üzerindeki köprüyü ele geçirirken, 7. Ordu ve 8. Ordu'nun kalıntıları hala Judean Tepeleri'nden köprüye doğru çekilmekteydi. Bu geri çekilme hattını kesen Chaytor'un kuvvetleri, Amman'ı savunan 4. Ordu'nun Osmanlı artçı birliklerine saldırıp ele geçirmeden önce Es Salt'a saldırıp ele geçirmek için doğuya doğru ilerledi. Üçüncü Trans-Ürdün saldırısının Yıldırım Ordular Grubu kuvvetlerine karşı kazandığı bu İngiliz zaferlerini, Mart ve Nisan 1918'de Şeria Nehri üzerinden yapılan iki başarısız EEF saldırısı izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">XXI. Kolordu (Birleşik Krallık)</span>

XXI. Kolordu, I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz Ordusu'na bağlı bir Kolorduydu. Kolordu, Korgeneral Edward Bulfin'in komutası altında Ağustos 1917'de Filistin'de kuruldu. Mısır Seferi Kuvvetlerinin (EEF) bir parçasını oluşturdu ve Sina ve Filistin Harekatı'nda görev yaptı. Şaron Muharebesi'nde 'savaşın en başarılı operasyonlarından biri' ve 'modern Blitzkrieg'in habercisi' olarak tanımlanan operasyonda savaştı. Daha sonra savaş sona erdiğinde günümüz Lübnan kıyılarında kayda değer bir yürüyüş gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Nagyszeben Muharebesi (1916)</span>

Nagyszeben Muharebesi, Birinci Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri kuvvetlerinin bir tarafta, Romanya kuvvetlerinin ise diğer tarafta yer aldığı bir askeri çatışmaydı. Transilvanya Muharebesi sırasında belirleyici çatışmaydı ve aynı zamanda bölgedeki beş ordudan dördünün katıldığı en büyük çatışmaydı: iki Rumen, bir Alman ve bir Avusturya-Macaristan.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.